Η βασική αιτία πίσω από την "απροθυμία" της Τρόικα να δώσει την συγκατάθεσή της είναι οι μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα σε αυτά που είχαν συμφωνηθεί όταν υπογραφόταν η δανειακή σύμβαση και την σημερινή πραγματικότητα: η αποτυχία του Μνημονίου, με άλλα λόγια.
Για να δώσει την συγκατάθεσή της η Τρόικα ζητάει κυριολεκτικά "γη και ύδωρ": πρόσθετα μέτρα 6 δισεκατομμυρίων φέτος για να καλυφθούν οι "υστερήσεις" στην μείωση των ελλειμμάτων του 2010 και του 2011 -που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα φτάσει στο 9.5% του ΑΕΠ φέτος αν δεν υπάρξει κάποια ριζική αλλαγή. Αναθεώρηση του στόχου του "Μεσομακροπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής" για την περίοδο 2011-2015 από τα 26 στα 30 δις. Άμεσος έλεγχος των διαδικασιών εκποίησης της δημόσιας περιουσίας για την είσπραξη των 50 δις από την ίδια την Τρόικα.
Αλλά η κυβέρνηση είναι πολιτικά πια πολύ αδύναμη για να ρισκάρει να επιβάλλει ένα τέτοιο πακέτο μέτρων. Και άλλες πολιτικές εναλλακτικές λύσεις, ικανές να εφαρμόσουν τέτοια μέτρα, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον ορίζοντα.
Στις δυσκολίες αυτές ήρθε να προστεθεί και η σύλληψη του Ντομινίκ Στρος Καν στη Νέα Υόρκη. Στην τελευταία, άτυπη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο (αυτή που προσπάθησαν να κρατήσουν κρυφή πυροδοτώντας τα σενάρια για άμεση έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ) όλοι παραδέχτηκαν ανοιχτά ότι η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να επιστρέψει στις αγορές (για δανεικά) στις αρχές του επόμενου έτους -όπως προέβλεπε το μνημόνιο. Η "διασωλήνωση" της ελληνικής οικονομίας, είπαν, θα πρέπει να συνεχιστεί για τουλάχιστον δυο χρόνια ακόμα. Η λύση που προτάθηκε είναι η ένταξη της στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) -τον μηχανισμό που δημιουργήθηκε τον Μάη του 2010 από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με στόχο να εμποδίσει την εξάπλωση της ελληνικής κρίσης στις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Ο εφημερίδες μιλάνε για έναν πρόσθετο δανεισμό 60 περίπου δισεκατομμυρίων.
Η αμερικανική αστυνομία συνέλαβε τον Στρος Καν στο αεροπλάνο που θα τον έφερνε στην Ευρώπη, όπου είχε προγραμματίσει μια σειρά επαφών -με πρώτη την Άνγκελα Μέρκελ- για να συζητήσουν το νέο σχέδιο για την ελληνική διάσωση. Τώρα τα ραντεβού αυτά ακυρώθηκαν. Οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ λένε ότι η αντικατάσταση του γενικού διευθυντή δεν πρόκειται να αλλάξει την πολιτική του. Στην πραγματικότητα, όμως, τίποτα δεν είναι βέβαιο.
Αποτυχία
Η αποτυχία των προγραμμάτων "διάσωσης" της Ελλάδας έχουν δημιουργήσει μεγάλες αντιπαραθέσεις και μεγάλα ρήγματα μέσα στις άρχουσες τάξεις και τους αξιωματούχους των διεθνών οργανισμών. Μια μερίδα υποστηρίζει ότι η Ελλάδα (και κατ' επέκταση και η Ιρλανδία και η Πορτογαλία) θα πρέπει να διασωθεί με κάθε θυσία: το κόστος μιας χρεωκοπίας -ελεγχόμενης ή μη- λένε, θα είναι ανυπολόγιστο και για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και για το ευρώ. Ο Στρος Καν ήταν ένας από τους βασικούς στυλοβάτες αυτής της άποψης. Στην συνάντηση που θα είχε την Κυριακή με την Μέρκελ θα προσπαθούσε να την πείσει ότι η Ελλάδα "χρειάζεται περισσότερο χρόνο".
Υπάρχει, όμως, και μια άλλη μερίδα που θεωρεί ότι η διάσωση είναι πρακτικά αδύνατη. Όσα χρήματα και να "ρίξει" η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ στην Ελλάδα και τις άλλες υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης η χρεωκοπία δεν πρόκειται να αποφευχθεί. Το μόνο που καταφέρνουν αυτές οι βοήθειες είναι να παρατείνουν το πρόβλημα και να κάνουν τις συνέπειες της βέβαιης, ουσιαστικά, χρεωκοπίας ακόμα χειρότερες. Αυτό που χρειάζεται, λένε, είναι μια "ελεγχόμενη χρεωκοπία" -με την μορφή μιας "οικειοθελούς" αναδιάρθρωσης (επιμήκυνση, κούρεμα κλπ) που θα μεταφέρει ένα κομμάτι του κόστους στους ίδιους τους δανειστές.
Όπως αποκάλυψε η Ελευθεροτυπία την Δευτέρα η γαλλική τράπεζα BNP-Paribas δίνει "λίγες παραπάνω πιθανότητες" στο πρώτο σενάριο έναντι του δεύτερου. "Οι αναλυτές της γαλλικής τράπεζας", γράφει, "δίνουν πιθανότητες 49% στο ενδεχόμενο να συμφωνήσουν η ΕΕ και το ΔΝΤ να παράσχει επιπλέον βοήθεια ύψους 60 δις. ευρώ στην Ελλάδα... Το δεύτερο πιθανό σενάριο, το οποίο συγκεντρώνει πιθανότητες 48%... θέλει την ΕΕ και το ΔΝΤ να συμφωνούν να παράσχουν εν μέρει επιπρόσθετη χρηματοδότηση στην Ελλάδα παράλληλα με επέκταση της αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων που λήγουν την περίοδο 2012-2013..." Τα σενάρια που προβλέπουν μια ακόμα πιο άγρια χρεωκοπία έχουν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της BNP-Paribas, ελάχιστες πιθανότητες να επιβληθούν.
Η έκθεση της γαλλικής τράπεζας είναι αποκαλυπτική: η άρχουσα τάξη είναι διαιρεμένη πρακτικά στα δύο. Με άλλα λόγια, την ίδια ώρα που η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να παρασυρθεί σε μια νέα κρίση -μια κρίση που θα κάνει τα "τοξικά" χρέη που άφησε πίσω της η χρεωκοπία της Lehman Brothers τον Σεπτέμβρη του 2008 να μοιάζει με παιδικό παιχνίδι- οι ηγέτες του πλανήτη αδυνατούν να βρούνε ένα πειστικό σχέδιο πίσω από το οποίο θα μπορούσαν να συνταθούν για να σταματήσουν τον κατήφορο. Η άρχουσα τάξη έχει ξεμείνει και από ιδέες και από όπλα: το σκάνδαλο του Στρος Καν δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου της απελπισίας που διακατέχει την άρχουσα τάξη.
Φυσικά τα σενάρια αυτά δεν είναι απόλυτα ισοδύναμα: "Σε αυτή την περίπτωση", γράφει η Ελευθεροτυπία σχολιάζοντας το πρώτο σενάριο της έκθεσης της BNP-Paribas, το σενάριο που στήριζε ο Στρος Καν, "το ευρώ θα ισχυροποιηθεί και θα ξαναδοκιμάσει το επίπεδο του 1.50-1.51 έναντι του δολλαρίου...". Αντίθετα, "αν το δεύτερο σενάριο επιβεβαιωθεί, το ευρώ αναμένεται να αποδυναμωθεί...".
Διαβάστε επίσης