Η φράση «Αν δεν υπήρχε η Πολιτική Αγωγή στη δίκη, δεν θα υπήρχε δίκη» είναι αυτή που συμπυκνώνει την αγόρευση του Κώστα Παπαδάκη, συνηγόρου της Πολιτικής Αγωγής εκ μέρους των Αιγύπτιων αλιεργατών στη δίκη της Χρυσής Αυγής (20 και 21 Γενάρη, 406η και 407η συνεδρίαση). Ολόκληρο το περιεχόμενό της ανέδειξε τον αναντικάστατο ρόλο των συνηγόρων των θυμάτων της ναζιστικής συμμορίας στην τεκμηρίωση του κατηγορητηρίου και της εγκληματικής οργάνωσης.
Παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Θ. Καμπαγιάννη, ο Κώστας Παπαδάκης αφιέρωσε και στις δυο μέρες της αγόρευσής του πολύ χρόνο για να παρουσιάσει εκατοντάδες επιθέσεις -στην πλειοψηφία τους ρατσιστικές κατά μεταναστών, αλλά όχι μόνο- που καταγράφηκαν τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα από το 2008 και μετά. Και μόνο η απαρίθμησή τους ήταν αρκετή για να συνειδητοποιήσει κανείς τη συστηματική δουλειά που έχει κάνει η Πολιτική Αγωγή στη συγκέντρωση αυτού του πολύτιμου υλικού, καθώς οι επιθέσεις, από ένα χρονικό σημείο και μετά, έγιναν κυριολεκτικά καθημερινές.
Αξία
Η αξία της ανάγνωσής τους στο δικαστήριο ήταν πολλαπλή. Πρώτα απ' όλα, έκανε συγκεκριμένο τι εννοούσαν πολλοί μάρτυρες στη δίκη όταν μιλούσαν για “αύξηση της ρατσιστικής βίας”. Δεύτερον, έκανε εικόνα τις επιθέσεις και έδειχνε τι σήμαιναν αυτές πάνω στα σώματα των ανθρώπων που βρέθηκαν στο στόχαστρο. Τρίτον, έδειχνε ότι οι περισσότερες ήταν της Χρυσής Αυγής -είτε γιατί οι δράστες δήλωναν ανοιχτά την πολιτική ταυτότητά τους, είτε γιατί ήταν ήδη γνωστά στελέχη της οργάνωσης είτε γιατί ανάμεσά τους ήταν βουλευτές της από το 2012 και μετά. Και βέβαια, επιβεβαίωνε τη θεσμική ασυλία που είχε η ναζιστική συμμορία καθώς σε ελάχιστες από αυτές κινητοποιούνταν οι αστυνομικές και οι άλλες αρμόδιες αρχές.
Έδειξε επίσης ότι πολλές από αυτές τις επιθέσεις είναι πανομοιότυπες, τόσο ως προς τα θύματα που στοχοποιούνται όσο και από τον τρόπο τέλεσής τους. Και έκανε σαφές ότι η είσοδος της Χρυσής Αυγής στη Βουλή το 2012 αποτέλεσε το χρονικό σημείο κλιμάκωσής τους με την κάλυψη και ενεργή συμμετοχή των βουλευτών και ηγετικών στελεχών της οργάνωσης. «61 καταγραμμένα περιστατικά μέχρι τα μέσα του 2012 ανάμεσα σε πληθώρα μη καταγεγραμμένων» ανέφερε ο συνήγορος την πρώτη μέρα της αγόρευσής του, ενώ την επόμενη πρόσθεσε «στο υπόλοιπο του 2012 είναι 192. Έχουμε δηλαδή τριπλασιασμό των περιστατικών βίας. Δεν θα τα αναφέρω γιατί δεν θα μου φτάσει ούτε μέχρι το μεσημέρι η ώρα. Μόνο συνοπτικά». Και συνδυάσε όλα αυτά τα κομμάτια της αγόρευσής του με χαρακτηριστικές δηλώσεις της ηγεσίας: «όσο πιο δυνατοί γινόμαστε τόσο πιο ακραίοι θα γινόμαστε», «αν χρειαστεί θα λερώσουμε τα χέρια μας και ας μας πούνε και φασίστες» «ο λαός ψηφοφόρος είναι άτιμο πράγμα» (Μιχαλολιάκος), «η Βουλή θα γινει με μιας Αγιος Παντελεήμονας» (Κασιδιάρης) κα. Με κορυφαία την δήλωση Μιχαλολιάκου λίγες μέρες πριν μπει η Χρυσή Αυγή στη Βουλή ότι τα ποσοστά της οργάνωσης θα αυξηθούν και δεν θα πέσουν αν τυχόν ένας χρυσαυγίτης σφάξει κάποιον ξένο.
Όπως και οι συνάδελφοί του, ο συνήγορος στάθηκε ιδιαίτερα στην υπόθεση των Αιγύπτιων αλιεργατών, ενισχύοντας με στοιχεία ότι η εξαγγελία της επίθεσης -όσο και αυτή στο ΠΑΜΕ- χρονολογούνται ήδη από το 2009. Και απέδειξε με τη σειρά του την εκ των προτέρων οργάνωσή της με την “εντολή Λαγού”, την τέλεσή της με όπλα (εξηγώντας πιο αναλυτικά το ρόλο του πυροσβεστήρα ως ανθρωποκτόνου μέσου), την άριστη γνώση της περιοχής από τους δράστες, το πολυπρόσωπο και αιφνιδιαστικό της επίθεσης, την ψυχραιμία, την ταχύτητα και τον συντονισμό με τα οποία έγινε πράξη.
Παρόμοια ήταν τα στοιχεία που έδωσε και για τις επιθέσεις στο ΠΑΜΕ και τη δολοφονία Φύσσα, εξηγώντας την περίοδο του Σεπτέμβρη του 2013 ως εξής: «Η κυβερνητική αστάθεια μετά από έναν χρόνο μνημονιακής πολιτικής ισχυροποιεί τη ΧΑ, η οποία έχει κάθε λόγο να πιστεύει ότι με τη βία αυξάνει την επιρροή της. Έχει τη στήριξη μελών του αστικού συστήματος, Μπαλτάκου κλπ, είναι σοβαρή κυβερνητική εφεδρεία και το νοιώθει. Και δεν έχει άδικο. Η ΕΛ.ΑΣ. ασχολείται με Ηριάννες και όχι με αυτούς. Και οι μετανάστες δεν τολμούν να βγουν από τα σπίτια τους. Έχουμε γεγονότα με κορυφαία σημασία εκείνη την εβδομάδα: την κατά μέτωπο σύγκρουση κατά του ΚΚΕ, ενός κόμματος με μεγάλη ιστορία, γιατί είναι άλλο να τα βάζεις με αναρχικούς, με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, γενικότερα με τους μικρούς και άλλο κατά του ΚΚΕ, ειδικά μέσα στο σπίτι του. Και μάλιστα ψάχνουν τον Πρόεδρο, τον Πουλικόγιαννη, για να τον χτυπήσουν, για να διαλύσουν το σωματείο. “Γαμάμε προέδρους”, έλεγαν, χαρακτηριστικά και κατά του Χάμου στον Μελιγαλά... Και αμέσως μετά από 2 μέρες, η επίθεση κατά του Φύσσα. Ένα πρόσωπο στοχοποιημένο αλλά μια συνάντηση μη προγραμματισμένη δημιουργεί συντονισμένη, πολυπρόσωπη, οργανωμένη επίθεση σε βάρος του».
Και σε αυτές τις επιθέσεις ο συνήγορος ανέδειξε την αστυνομική αδράνεια. Ειδικά στη δολοφονία Φύσσα διάβασε την πολύ διαφωτιστική κατάθεση ενός εκ των αστυνομικών του περιπολικού που συνέλαβαν και μετέφεραν τον Ρουπακιά στο αστυνομικό τμήμα ακούγοντάς τον να τους λέει το “Είμαι δικός σας, είμαι της Χρυσής Αυγής”. Όπως θύμισε, ο συγκεκριμένος αστυνομικός κατέθεσε οκτώ μήνες μετά.
Στοχοποίηση
Από το τεράστιο αποδεικτικό υλικό που συγκεντρώθηκε από τους σκληρούς δίσκους των κατηγορούμενων, ο συνήγορος πρόβαλε αρκετά στοιχεία, ανάμεσά τους τη «φωτογραφία 73 στον σκληρό του Μιχαλολιάκου που εικονίζει την ιδρυτική συγκέντρωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ το 2009. Δεν το κάνω από κομματικό πατριωτισμό, αλλά επειδή στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ συμμετέχει το ΝΑΡ μέλος του οποίου είναι ο Κουσουρής. Συμμετέχει το ΣΕΚ, η πρώην ΟΣΕ, που εκδίδει την Εργατική Αλληγγύη και τα μέλη του έχουν δεχτεί πολλές επιθέσεις όπως κατέθεσαν και μάρτυρες σε αυτό το δικαστήριο... Η φωτογραφία στον σκληρό του Μιχαλολιάκου εικονίζει εκατοντάδες πρόσωπα, δεν πρόκειται για αρχειοθέτηση ενός κειμένου αλλά στοχοποίηση προσώπων», είπε.
Σημαντικά κομμάτια της αγόρευσής του ήταν επίσης η απάντηση στον υπερασπιστικό ισχυρισμό περί πολιτικής δίωξης, όπως επίσης και στην εισαγγελική πρόταση. Ήταν σίγουρα τα πιο ενοχλητικά τμήματα της, τόσο για τους συνηγόρους υπεράσπισης (τους λιγοστούς έστω που παρακολουθούν τη διαδικασία) όσο και για την εισαγγελέα (και σε ένα βαθμό και για τον αναπληρωτή εισαγγελέα που δεν έχει μέχρι τώρα διαφοροποιηθεί από τη εισαγγελική πρόταση). «Μια δίκη μπορεί να είναι πολιτική, επειδή τα διακυβεύματά της είναι μεγάλα για την κοινωνία. Άλλο όμως η πολιτική δίκη και άλλο η πολιτική δίωξη», ανέφερε χαρακτηριστικά προς τους πρώτους, καταρρίπτοντας όλα τα επιχειρήματά τους για την πολιτική δίωξη. Αντίθετα, όπως είπε ο συνήγορος, «η δίωξη είναι σκανδαλωδώς υπέρ της Χρυσής Αυγής» εξηγώντας πως ούτε με το 187Α του Ποινικού Κώδικα περί τρομοκρατικής οργάνωσης διώχτηκε όπως θα μπορούσε ούτε έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις για πολλά από τα εγκλήματα που περιλαμβάνονται στο κατηγορητήριο.
Όσον αφορά την εισαγγελική πρόταση, αφού σχολίασε τον ανύπαρκτο ρόλο της εισαγγελέως στη δίκη, μίλησε για όλες τις αντιφάσεις, λάθη, παραλείψεις στο σκεπτικό της και την αποδόμησε πλήρως ζητώντας την ανάκλησή της. Κλείνοντας είπε: «Το Δικαστήριο βρίσκεται μπροστά σε μία ιστορική ευθύνη, με τα βλέμματα όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας κοινής γνώμης στραμμένα πάνω του και με έκδηλη την αγωνία, αν η ναζιστική εγκληματική βία θα νομιμοποιηθεί 65 χρόνια μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης από τους φορείς που εκπροσωπούν τη δημοκρατία. Όπλο σας (και δεν εννοώ με την έννοια του νόμου) για αυτήν του την απόφαση, εκτός από το αποδεικτικό του υλικό και τις νομικές σκέψεις που αναπτύχθηκαν, πρέπει να είναι και τα διδάγματα της ιστορίας». Και αφού γύρισε στη δίκη τεσσάρων μελών ενός από τα πιο διαβόητα τάγματα εφόδου του Βερολίνου, του «Στουρμ 33», το 1931 για επίθεση σε κοινωνικό χώρο αριστερών και συνδικαλιστών μελών του ΚPD, στην οποία κατέθεσε ως μάρτυρας ο Χίτλερ, λέγοντας τα ίδια ψέματα με τον σημερινό «χιτλερίσκο» (όπως χαρακτήρισε τον Μιχαλιλιάκο), κατέληξε:
«Κύριοι δικαστές η ιστορία δεν σας συγχωρήσει να κάνετε το ίδιο λάθος. Ο δικηγόρος Χανς Λίντεν, αυτός που έφερε τον Χίτλερ στο δικαστήριο, δυστυχώς δεν πρόλαβε να ζητήσει τον λόγο από τους δικαστές που έδειξαν τέτοια ευπιστία στα ψέματα του Χίτλερ. Ήταν από τους πρώτους που συνελήφθησαν με την αναστολή των ατομικών δικαιωμάτων το 1933, φυλακίστηκε, βασανίστηκε και τερμάτισε την ζωή του το 1938 στο στρατόπεδο του Νταχάου. Στην μνήμη του και στην μνήμη όλων των αγωνιστών δικηγόρων, που σε ολόκληρο τον κόσμο υπερασπίζονται δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, αφιερώνω την αγόρευση μου αυτή προσμένοντας την απόφαση σας».
Επόμενες δικάσιμες
Οι αγορεύσεις του Θανάση Καμπαγιάννη και του Κώστα Παπαδάκη ολοκληρώνουν αυτές της Πολιτικής Αγωγής των Αιγύπτιων αλιεργατών. Ακολουθούν οι συνήγοροι Πολιτικής Αγωγής του ΠΑΜΕ. Άλλες έξι δικάσιμες υπάρχουν μέσα στον πρώτο μήνα του 2020 και αυτές είναι στις 22, 23, 24, 28, 29 και 30 Γενάρη, όλες στην Αίθουσα τελετών του Εφετείου Αθηνών.