Διεθνή
Η συγκυβέρνηση Νετανιάχου - Γκαντς νέα απειλή για την Παλαιστίνη

Διαδήλωση στη Γάζα ενάντια στο σχέδιο Τραμπ για την Παλαιστίνη

Το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές του μετά τις εξελίξεις της περασμένης βδομάδας στο Ισραήλ. Ο Νετανιάχου και ο Γκάντς, οι δυο άσπονδοι εχθροί, τα βρήκαν και σχηματίζουν κυβέρνηση συνεργασίας. Πρώτο σημείο συμφωνίας είναι ότι θα προχωρήσουν στην προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη και άλλων τμημάτων της Δυτικής Όχθης από την 1η του Ιούλη. Η κοιλάδα του Ιορδάνη είναι το πιο εύφορο κομμάτι της Δυτικής Όχθης και το πέρασμα προς την Ιορδανία. Θέλουν να διαλύσουν την οποιαδήποτε συνεκτικότητα έχει η Δυτική Όχθη για τους Παλαιστίνιους και να μετατρέψουν τα “παλαιστινιακά εδάφη” σε περιφρουρούμενα μικρά νησάκια - φυλακές περιτριγυρισμένα από γη που θα ανήκει στο Ισραήλ.

Η συμφωνία Νετανιάχου-Γκαντς είναι ένα ακόμη βήμα εξευτελισμού για την υποτιθέμενη μοναδική δημοκρατία της Μέσης Ανατολής, όπως θέλει να αυτοπαρουσιάζεται το Ισραήλ. Προηγήθηκαν τρεις απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, πέρσι τον Απρίλη και το Σεπτέμβρη και φέτος το Μάρτη, όπου για τη συμμαχία γύρω από τον Γκαντς όλο το ζήτημα ήταν να σταματήσει ο Νετανιάχου να είναι πρωθυπουργός. Ο Νετανιάχου βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σειρά δικαστηρίων για απάτες, δωροδοκία και πολλά παρόμοια αδικήματα. 

Η αντιπολίτευση ισχυριζόταν πως δεν υπάρχει καμιά πιθανότητα να ανεχτεί αυτόν τον άνθρωπο στη θέση του πρωθυπουργού. Ο Γκαντς είχε ορκιστεί στην τιμή του. Δεν ξέρουμε ακριβώς ποια τιμή έχει ο Γκαντς, αλλά πλέον είναι πρόεδρος της Βουλής με τις ευλογίες του Νετανιάχου και ο Νετανιάχου θα είναι πρωθυπουργός για 18 μήνες με την ψήφο του Γκαντς. Μετά το 18μηνο ο Γκαντς θα πάρει αυτός τη σκυτάλη. Στο μεταξύ ο Νετανιάχου για να γαντζωθεί στην εξουσία είχε κινηθεί ξέφρενα προς τα δεξιά, ισχυροποίησε τους δεσμούς του με τα θρησκευτικά κόμματα και υποσχόταν ανοιχτά την προσάρτηση στο Ισραήλ όχι μόνο των τεράστιων εποικισμών στα Ανατολικά της Ιερουσαλήμ αλλά ολόκληρης της Δυτικής Όχθης. Σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια βρήκε τον Τραμπ και τον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, ο οποίος πρόσφατα παρουσίασε το λεγόμενο “Σχέδιο του Αιώνα” για “λύση του παλαιστινιακού ζητήματος”. 

Ο Τραμπ μετέφερε την πρεσβεία των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Παλαιστίνη, αναγνώρισε τα υψώματα του Γκολάν (που το Ισραήλ άρπαξε από τη Συρία το 1967) ως ισραηλινό έδαφος και σταμάτησε να κάνει ακόμη και συμβολικά λόγο για παύση οικοδόμησης νέων εποικισμών στη Δυτική Όχθη.  Το “Σχέδιο” ξεπερνάει σε επιθετικότητα όλες τις κατά καιρούς απειλές των ίδιων των Ισραηλινών. Αντίστοιχες ιδέες διατυπώνονταν μέχρι πρόσφατα μόνο σε φανταστικά σενάρια περιθωριακών ομάδων της ισραηλινής ακροδεξιάς. Πέρα από την μετατροπή της Δυτικής Όχθης σε ένα αρχιπέλαγο φυλακών, πετάει έξω από την Ιερουσαλήμ εντελώς οποιαδήποτε έννοια παλαιστινιακή αυτοδιοίκησης, ενώ προωθεί καινούργιο διωγμό αραβικού πληθυσμού που είναι πολίτες του Ισραήλ αφαιρώντας τους δικαιώματα για να τους πετάξει σε φάρμες που θα κατασκευαστούν στην… έρημο Νεγκέβ.

Αντιδράσεις

Η συγκυβέρνηση Νετανιάχου - Γκαντς έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις και εντός Ισραήλ. Οργανώθηκαν διαδηλώσεις με πρωτοβουλία των τμημάτων της αντιπολίτευσης που έσπασαν τους δεσμούς τους με τον Γκαντς μπροστά στην προδοσία. Καταγγέλλουν εκτός των άλλων πως πρόκειται για αντιδημοκρατική εκτροπή, μιας και η συμφωνία των δύο πολιτικών προβλέπει πως η ισραηλινή Βουλή δεν θα έχει τη δυνατότητα να συζητήσει πρόταση μομφής, ενώ όλοι οι νόμοι που θα περνάνε θα πρέπει να έχουν προηγουμένως την έγκριση και του Γκαντς και του Νετανιάχου. Ο Νετανιάχου εκμεταλλεύτηκε την πανδημία και τις καθυστερήσεις στα δικαστήρια για να επεκτείνει την υπηρεσιακή του πρωθυπουργία, αλλά πιθανώς και στις δύο πλευρές βάρυνε και η αβεβαιότητα για το τι θα γίνει στις ΗΠΑ με τις εκλογές του Νοέμβρη. Θέλουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο την παρουσία του Τραμπ, του Πομπέο και του Κούσνερ και γι’αυτό προαναγγέλλουν την επίθεση μέσα στο καλοκαίρι.

Το ζήτημα δεν είναι ότι ο Μπάιντεν και οι Δημοκρατικοί είναι λιγότερο φιλο-ισραηλινοί. Όμως το σχέδιο του Κούσνερ τινάζει στον αέρα δεκαετίες αμερικάνικης στρατηγικής όσον αφορά τη Μέση Ανατολή. Η συμφωνία αγνοεί όχι μόνο όλες τις αποφάσεις του ΟΗΕ, αλλά τις πρωτοβουλίες των ίδιων των ΗΠΑ από τις συμφωνίες του Όσλο το 1993 και στη συνέχεια.

Οι εξελίξεις στην πραγματικότητα δεν θα καθοριστούν από τις αλλαγές στο Λευκό Οίκο, αλλά από την ένταση του ξεσηκωμού που θα ξεδιπλωθεί στη Μέση Ανατολή τους επόμενους μήνες. Ένα κομμάτι της άρχουσας τάξης του Ισραήλ προειδοποιεί για τις πιθανές επιπτώσεις. Σε άρθρο τους στο περιοδικό Foreign Policy, δύο πρώην επικεφαλής των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και πρώην στέλεχος του γενικού επιτελείου λένε πως “αυτό που ίσως ξεκινήσει την 1η του Ιούλη ως μερική προσάρτηση ίσως ξεφύγει και μετατραπεί σε συνολική κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας, που θα σημαίνει πως ο ισραηλινός στρατός θα γίνει η μόνη δύναμη εξουσίας πάνω σε εκατομμύρια Παλαιστίνιους, χωρίς στρατηγική εξόδου”. 

Στηρίζουν την επιχειρηματολογία τους λέγοντας πως μετά την Αραβική Άνοιξη κανένα αραβικό καθεστώς δεν είναι διατεθειμένο να ρισκάρει ξεσηκωμούς χωρίς πολύ ισχυρά ανταλλάγματα, και τόσο η Αίγυπτος όσο και η Ιορδανία μπορεί να γίνουν πεδία επέκτασης της αποσταθεροποίησης που θα ξεκινήσει από τη Δυτική Όχθη. Και ακόμη και οι πιο γεροί πυλώνες της περιοχής βρίσκονται σε αμφισβήτηση αυτές τις μέρες. Η κρίση του πετρελαίου έχει οδηγήσει σε τριγμούς τη σχέση των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία. Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές ζητάνε αντίποινα για την πτώση των τιμών. Δεν είμαστε στο ίδιο σημείο που βρισκόμασταν ούτε καν το 2017, όταν ο Τραμπ έδινε παράσταση μαζί με τον Αιγύπτιο δικτάτορα Σίσι και τον Σαουδάραβα βασιλιά Σαλμάν.

Οι Παλαιστίνιοι και οι Παλαιστίνιες βρίσκονται μπροστά σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις εδώ και δεκαετίες. Είναι κρίσιμο να οργανώσουμε τον τρόπο που θα βγουμε στο πλευρό τους.