Ιδέες
Παρουσίαση του βιβλίου "Ελλάδα - Τουρκία: Η Σύγκρουση των Υποϊμπεριαλισμών": Αντιδραστικοί ανταγωνισμοί απ’ όλες τις πλευρές

Στις 2000 έχουν φτάσει μέχρι τώρα οι προβολές στο facebook και το youtube από τη διαδικτυακή εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου «Ελλάδα-Τουρκία: η σύγκρουση των υποϊμπεριαλισμών» του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου την περασμένη Παρασκευή 15/5. Σχεδόν οι μισές από αυτές τις προβολές έγιναν στη διάρκεια της ζωντανής μετάδοσης, ενώ στην ίδια την εκδήλωση μέσω της πλατφόρμας zoom συμμετείχαν αγωνιστές και αγωνίστριες από την Κύπρο, την τουρκική μειονότητα της Θράκης και αλλού.

Τη συζήτηση άνοιξε ο Σωτήρης Κοντογιάννης, από τη συντακτική επιτροπή της Εργατικής Αλληλεγγύης, ξεκινώντας από τη διαπίστωση ότι οι ελληνοτουρκικοί ανταγωνισμοί βρίσκονται στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων 25 χρόνων. Αναφέρθηκε στο ψευδές αφήγημα περί αποκλειστικά τουρκικής επιθετικότητας, δίνοντας την πραγματική εικόνα των επιθετικών κινήσεων της Ελλάδας όσον αφορά τον εναέριο χώρο, την υφαλοκρηπίδα, τον αγωγό East Med που έχει επιθετική γεωστρατηγική σημασία -να εμπεδώσει τη συμμαχία Ελλάδας – Ισραήλ – Κύπρου. Η πρώτη χώρα που έκανε συμμαχίες για το μοίρασμα των ΑΟΖ ήταν η Ελλάδα που συμμάχησε με το Ισραήλ, την Κύπρο και σε πρώτη φάση την Αίγυπτο, χαράσσοντας χάρτες με βάση τους οποίους έχει ήδη αρχίσει να “πουλάει” οικόπεδα προς εκμετάλλευση.

Συνέχισε λέγοντας ότι το βιβλίο είναι κρίσιμο στο να εξηγήσουμε αυτά τα φαινόμενα και να σταματήσουμε την απειλή του πολέμου. Πατώντας πάνω στις θεωρίες των μεγάλων επαναστατών για τον ιμπεριαλισμό (Λένιν, Μπουχάριν, Λούξεμπουργκ) μπορούμε να προσδιορίσουμε τα καθήκοντα της Αριστεράς και της εργατικής τάξης, που είναι να σταθεί ενάντια στον πόλεμο, αλλά και ενάντια στο σύστημα.

Στο βιβλίο περιέχεται και το άρθρο της Μαρίας Στύλλου “Ο ιμπεριαλισμός σήμερα”, γραμμένο το 1984, που εξηγεί τις αλλαγές που έχουν μεσολαβήσει από εκείνη την εποχή. Πώς από τον ιμπεριαλισμό των αρχών του 20ου αιώνα φτάσαμε στις συγκρούσεις των υποϊμπεριαλισμών. Ελληνικός και τουρκικός υποϊμπεριαλισμός αναπτύχθηκαν συμμετρικά, ανταγωνίζονται για τη μοιρασιά των Βαλκανίων και της Μ. Ανατολής σε σφαίρες επιρροής και αυτό το κάνουν αναζητώντας συμμάχους -γι' αυτό βλέπουμε να δημιουργούνται “άξονες”. 

Έκλεισε τονίζοντας ότι καθήκον της αριστεράς είναι να εξηγεί την αντιδραστική φύση αυτής της σύγκρουσης και να ξεσκεπάζει τη “δική της” άρχουσα τάξη για την ανατροπή της. Κανένα κοινό συμφέρον δεν έχει η εργατική τάξη με την άρχουσα τάξη της “πατρίδας της”.

Στη συνέχεια ο Ντίνος Αγιομαμίτης, από την Εργατική Δημοκρατία, έδωσε την εικόνα των επιπτώσεων των ανταγωνισμών στην Κύπρο και στην εργατική τάξη των δυο κοινοτήτων, καθώς και των αγώνων ενάντια σε αυτές τις πολιτικές (περισσότερα κάτω).

Συγκρούσεις

Ακολούθησαν μια σειρά παρεμβάσεις. Ο Λέανδρος Μπόλαρης, συγγραφέας-ιστορικός, τόνισε ότι το σύστημα είναι σε κρίση και το ίδιο ισχύει για τον ιμπεριαλισμό, λέγοντας ότι δεν υπάρχει σταθερή προοπτική για τις άρχουσες τάξεις, αντίθετα η προοπτική των εργατών είναι η ρεαλιστική. Ο Τζεμαλή Μηλιαζήμ, δάσκαλος από την Ξάνθη, θύμισε πως κάθε φορά που οξύνονται οι συγκρούσεις, την πληρώνει ο κόσμος της μειονότητας. Το '74, τον πόλεμο στην Κύπρο ακολούθησε μια περίοδος που δεν μπορούσε κανείς από τη μειονότητα να κάνει τίποτα, από αγορά σπιτιού, μέχρι τη μετακίνηση, ή ακόμα και να αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης. Τόνισε πως είμαστε πάλι σε μια τέτοια περίοδο, επισημαίνοντας τις πρόσφατες ρατσιστικές επιθέσεις στους εργάτες της μειονότητας που γύρισαν από την Ευρώπη με αφορμή τον κορονοϊό. 

Ο Νίκος Λούντος, από την συντακτική επιτροπή του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω, στάθηκε στο τρέχον αφήγημα ότι η Τουρκία είναι μια “αναθεωρητική δύναμη” στην περιοχή, άρα αντικειμενικά πιο επικίνδυνη. Τόνισε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και ότι το αφήγημα οδηγεί ακόμη και τμήματα της αριστεράς στην παγίδα να συνταχθεί με την “δική της” άρχουσα τάξη. Υπογράμμισε επίσης ότι η εργατική προοπτική βγαίνει στο προσκήνιο καθώς καθεστώτα που φαίνονταν ακλόνητα σε όλη την ευρύτερη περιοχή έχουν να αντιμετωπίσουν εξεγέρσεις (Λίβανος κλπ).

Ο Μουσταφά Τσολακαλί ξεκίνησε αναφέροντας το παράδειγμα του γνωστού τουρκοφάγου βουλευτή της ΝΔ Συρίγου που λέει “ετοιμαστείτε για συγκρούσεις” και τόνισε μεταξύ άλλων ότι οι κυβερνήσεις καλλιεργούν τον φόβο για να κρύψουν τις πολιτικές τους πίσω από τον εθνικισμό. Ο Πάνος Γκαργκάνας, από την Εργατική Αλληλεγγύη, σημείωσε ότι είναι επιτακτικό να κερδίσουμε τον κόσμο με το μέρος μας. Τόνισε ότι αυτό είναι εφικτό, γιατί έχουμε πλήθος από επιχειρήματα. Οι εργάτες δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν πολεμώντας για τις βραχονησίδες τη δεκαετία του '90 ή για τα ορυκτά καύσιμα τώρα. Για αυτή τη συζήτηση είναι ανεκτίμητο ένα τέτοιο βιβλίο.

Αφροδίτη Φράγκου


ΚΥΠΡΟΣ: “Οι εργάτες ενωμένοι θα νικήσουν”


Άμα είσαι πλούσιος Σαουδάραβας αγοράζεις Κυπριακή υπηκοότητα

Ένα τέτοιο βιβλίο είναι πολύ επίκαιρο. Ο ανταγωνισμός Ελλάδας-Τουρκίας είναι παιχνίδι με τη φωτιά: κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να μας οδηγήσουν σε νέες συγκρούσεις και πολέμους με τις γνωστές συνέπειες, αθώα θύματα. Η σύγκρουση μεταφέρεται σε όλα τα επίπεδα. Πρώτα και κύρια είναι ο ρατσισμός που χρειάζεται για να δικαιολογηθούν όλα αυτά.

Στις αρχές του χρόνου είχε φτάσει ένα καράβι με πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή το οποίο προσέγγισε το λιμάνι της Πάφου. Ξεκίνησε κυριολεκτικά ένας πόλεμος να μην αφήσουν αυτούς τους ανθρώπους στη στεριά. Είναι μια πολιτική πολύ συγκεκριμένη και συγκροτημένη από την κυβέρνηση και δεν αφορά όλους τους ξένους. Αφορά τους φτωχούς ξένους, τους εργάτες. Σημερινή είδηση, ο νέος “συντοπίτης” μας είναι ο πρίγκηπας της Σαουδικής Αραβίας ο οποίος πήρε κυπριακή υπηκοότητα γιατί αγόρασε δυο διαμερίσματα σε έναν από τους πύργους που κατασκευάζει η οικογένεια Αναστασιάδη στη Λεμεσό. 

Ο ρατσισμός αφορά και τους Τουρκοκύπριους. Η Κύπρος είναι ένα νησί που δεν είχε ούτε ένα περιστατικό κορονοϊού, ήταν όλα εισαγόμενα από τα αεροδρόμια. Όμως η κυβέρνηση δεν έκλεισε τα αεροδρόμια και τα λιμάνια, έκλεισε τα οδοφράγματα στη Λευκωσία, δηλαδή τη διέλευση των απλών ανθρώπων, ελληνοκύπριων και τουρκοκύπριων, που συναντιόντουσαν από τις δυο πλευρές. Αυτό δεν πέρασε έτσι, κάναμε μία από τις πιο σημαντικές κινητοποιήσεις των τελευταίων χρόνων και καταφέραμε να σπάσουμε τον κλοιό αυτόν και να συναντηθούμε Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι στη μέση της γραμμής που χωρίζει τον κυπριακό βορρά από το νότο. Ενώ σταματάει η καραντίνα (καταστήματα, πτήσεις, τουρισμός κλπ), για τα σημεία διέλευσης στα οδοφράγματα καμία λέξη. 1500 Τουρκοκύπριοι που εργάζονται στον Νότο, εδώ και δυο μήνες, δεν μπορούν να δουλέψουν και μένουν απλήρωτοι.

Το γεγονός ότι βρισκόμαστε στη χειρότερη φάση του ανταγωνισμού εμείς το καταγράφουμε καθημερινά. Όλες οι διαδικασίες διευθέτησης του κυπριακού έχουν πάει στον βρόντο. Αντίθετα, οξύνονται όλα τα προγράμματα που αφορούν εξορύξεις, πωλήσεις θαλασσίων τεμαχίων κλπ.

Αυτές οι πολιτικές χρειάζονται απαντήσεις. Υπάρχουν οι δυνατότητες; Ναι. Το σύνθημα των 1500 Τουρκοκύπριων σήμερα στο οδόφραγμα ήταν “οι εργάτες ενωμένοι θα νικήσουν”. Έχουμε χρόνια να ακούσουμε τέτοια συνθήματα σε τέτοια ένταση και είναι πολύ ενθαρρυντικά. Σήμερα έχουμε Δικοινοτική Πρωτοβουλία Συγγενών Αγνοουμένων, δηλαδή συγγενείς αγνοούμενων και από τις δυο πλευρές έχουν φτιάξει μια κοινή επιτροπή κάτω από τον τίτλο “ο κοινός πόνος μας ενώνει”. Έχουμε δικοινοτικές χορωδίες. Έχουμε την Πλατφόρμα Ειρήνης που συμμετέχουν πάνω από 80 οργανώσεις και από τις δυο πλευρές και οργανώνει συχνά κινητοποιήσεις με συμμετοχή και από τις δυο πλευρές. Έχουμε Πλατφόρμα Εκπαιδευτικών που οργανώνει επισκέψεις εκπαιδευτικών και μαθητών από τη μία στην άλλη πλευρά.

Ένας ολόκληρος κόσμος έχει δει τις κοροϊδίες του Αναστασιάδη. Σήμερα αυτός ο κόσμος ψάχνει την προοπτική στη δική μας κατεύθυνση. Όσο κι αν φαίνονται μαύρα τα πράγματα επειδή σε επίσημο επίπεδο δεν προχωράει τίποτα, μέσα στην ίδια την κοινωνία και στην εργατική τάξη αλλάζουν πολλά. Πολύς κόσμος συνειδητοποίησε ότι έχουμε 23 νεκρούς από τον κορονοϊό όχι επειδή ήταν απρόσεκτοι αλλά επειδή κάποιος είχε διαλύσει τα δημόσια νοσοκομεία. Δεν είχαν μέτρα προστασίας και όταν πήγαν να περιθάλψουν τα πρώτα κρούσματα διαδόθηκε ο ιός και πολλά νοσοκομεία αναγκάστηκαν να κλείσουν.

Θα είναι και αύριο στους δρόμους οι νοσηλευτές, οι γιατροί, οι οικοδόμοι, οι Τουρκοκύπριοι. Αυτό δεν μπορεί πια κανείς να το σταματήσει και αυτό μας δίνει την ελπίδα και την προοπτική ότι μπορούμε να σταματήσουμε -όπως σταμάτησαν οι εργάτες τον Α'ΠΠ- τους ανταγωνισμούς στο δικό μας τρίγωνο, Άγκυρα-Αθήνα-Λευκωσία.

Ντίνος Αγιομαμίτης