Διεθνή
Άλεξ Καλλίνικος: HΠA - Mια εξέγερση με βαθιές ρίζες

Η εξέγερση στις ΗΠΑ έχει βαθιές ρίζες. Όχι μόνο ιστορικές, από τις εξεγέρσεις στις φτωχογειτονιές των μαύρων στο Βορρά και το κίνημα στο Νότο τη δεκαετία του ‘60 ως το Λος Άντζελες του 1992 και τις διαδηλώσεις “Black Lives Matter” (Οι ζωές των μαύρων αξίζουν) που ξεκίνησαν επί Ομπάμα.

Αλλά ρίζες και στο ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα στις ΗΠΑ και τις αποτυχίες του, με αποκορύφωμα τα χρόνια του Τραμπ. Η πανδημία μετατράπηκε σε μεγεθυντικό φακό για όλη τη συσσωρευμένη αδικία και καταπίεση. 100 χιλιάδες νεκροί στις ΗΠΑ, αλλά σύμφωνα με τις στατιστικές “στην Ουάσινγκτον, οι ισπανόφωνοι είναι εφτά φορές πιο πιθανό να μολυνθούν με κορονοϊό από ό, τι οι λευκοί. Οι μαύροι στο Σικάγο είναι τρεις φορές πιο πιθανό να πεθάνουν από τους λευκούς στην ίδια πόλη, και στη Τζόρτζια, 80% των εισαγωγών στα νοσοκομεία για κορονοϊό ήταν Αφροαμερικανοί. Στην πόλη της Νέας Υόρκης, οι Αφροαμερικανοί είναι δυο φορές πιθανότερο να πεθάνουν από τον ιό από ό,τι οι λευκοί. Στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης 20 από τους 21 ταχυδρομικούς κωδικούς των γειτονιών με περισσότερους μαύρους και ισπανόφωνους ταυτίζονται με τους ταχυδρομικούς κωδικούς με τις περισσότερες εισαγωγές για κορονοϊό.

Ρατσιστικός πυρήνας

Ο ρατσιστικός πυρήνας του αμερικάνικου καπιταλισμού κάνει τους μαύρους και τις μαύρες γυναίκες πολλαπλά θύματα της καταστολής. Ο ρατσισμός αποκλείει μεγάλο κομμάτι τους από την πρόσβαση σε μια ζωή με αξιοπρέπεια και μετά ο ίδιος ρατσισμός έρχεται να τιμωρήσει τη “μαύρη εγκληματικότητα” γεμίζοντας τις φυλακές κατά πλειοψηφία με μαύρους και δίνοντας το πράσινο φως στην αστυνομία να ανοίγει πυρ κατά βούληση όταν έχει απέναντί της κάποιον ή κάποια με πιο σκούρο δέρμα. Οι ΗΠΑ στέλνουν στη φυλακή μεγαλύτερο ποσοστό του μαύρου πληθυσμού ακόμη και από ό,τι έκανε αναλογικά το νοτιοαφρικανικό απαρτχάιντ. Οι Αφροαμερικανοί είναι 13% του πληθυσμού αλλά σχεδόν 45% όσων περιμένουν την εκτέλεση της θανατικής τους ποινής.

Στη γειτονιά του Τζορτζ Φλόιντ, στο Πάουντερνχορν Παρκ, συμπυκνώνονταν όλα αυτά. Μια γειτονιά που οι μαύροι πλήρωσαν κυρίως το τίμημα της πανδημίας, και όπου η αστυνομία είναι δημόσιος κίνδυνος για τη μαύρη κοινότητα. Ένας συνδικαλιστής από την περιοχή λέει πως “η αστυνομία και ο ρατσισμός είναι προβλήματα δημόσιας υγείας”.

Όμως, αυτές οι δομικές συνθήκες έχουν επιπλέον και τον αποσταθεροποιητικό πολλαπλασιαστή που ονομάζεται Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τραμπ κέρδισε τις εσωκομματικές εκλογές των Ρεπουμπλικάνων πέρα από κάθε αναμενόμενη λογική, παίζοντας το χαρτί του ρατσισμού. Απέναντι σε ένα αδυνατισμένο πολιτικό σκηνικό, ο Τραμπ έριξε το “Κάντε την Αμερική ξανά σπουδαία”, τα εγκώμια στην οπλοκατοχή, στο νταηλίκι, στην αστυνομική βία, στη βία κατά των γυναικών σαν συγκολλητική ουσία που θα σώσει το σύστημα. Ρατσιστές και φασίστες κάθε είδους και επιπέδου έγιναν οπαδοί του Τραμπ, φόρεσαν τα καπελάκια με τα συνθήματά του και απέκτησαν τη νομιμοποίηση του προέδρου.

Μαζί με τους Αφροαμερικανούς, τους μετανάστες, τις γυναίκες και τις μειονότητες, έβαλε στο στόχαστρο την Αριστερά, τα κινήματα και τον αντιφασισμό. Τον Αύγουστο του 2017 φασίστες δολοφόνησαν την Χέδερ Χέγιερ στη Βιρτζίνια, την ώρα αντιφασιστικής διαδήλωσης. Ο Τραμπ είπε πως “φταίνε και οι δύο πλευρές”. Τώρα λέει πως θα βγάλει παράνομες τις αντιφασιστικές οργανώσεις.

Δεν είναι σκέτη παραφροσύνη. Υπάρχει ένας πολιτικός σχεδιασμός, αλλά γίνεται μέσα σε συνθήκες απόλυτης αβεβαιότητας. Η πανδημία τσάκισε όλα τα όνειρα του Τραμπ ότι θα πήγαινε στις εκλογές του ερχόμενου φθινόπωρου πάνω στο άρμα των οικονομικών “επιτυχιών” και της μείωσης της ανεργίας. Η ανεργία έχει εκτοξευθεί. Μεγάλοι κλάδοι της οικονομίας κρέμονται από μία κλωστή. Οι τραπεζίτες του έχουν μεταφέρει τα μαντάτα, ότι το καλύτερο σενάριο είναι πως έρχεται μακρά περίοδος στασιμότητας με μείωση εισοδημάτων. Γι’ αυτό και ο Τραμπ έπαιξε το χαρτί ενάντια στην καραντίνα, επιχειρώντας να ξαναβάλει μπροστά όσο γίνεται γρηγορότερα την οικονομία και να ρίξει το φταίξιμο για την φτώχεια και την πείνα στον.. Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Όμως, αυτό το παιχνίδι δεν λειτούργησε. Οι εκλογολόγοι λένε πως το βασικό αποτέλεσμα ήταν πως οι άνω των 65 που φοβούνταν για την υγεία τους έκαναν μαζικά στροφή προς τους Δημοκρατικούς.

Κι έτσι τώρα χτυπάει τα τύμπανα του ρατσισμού, του νόμου και της τάξης. Πιστεύει ότι έτσι μπορεί να πολωθεί το σκηνικό και να κερδίσει την “σιωπηλή πλειοψηφία” που φοβάται το “πλιάτσικο”. Αλλά τα κινήματα στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτύξει πολύ μεγαλύτερες συνδέσεις και δίκτυα αλληλεγγύης, από τις γυναίκες ως το συνδικαλισμό, περνώντας από τον αντιρατσισμό, για να αφήσουν να λειτουργήσει τόσο εύκολα ο διχασμός. Ο Τραμπ μπορεί να πέσει ο ίδιος μέσα στην παγίδα του.