“Απεργία για τις ζωές των Μαύρων” οργανώνουν συνδικάτα και κινήματα τη Δευτέρα 20 Ιούλη στις ΗΠΑ. Είναι ένα μεγάλο βήμα εμπρός για το κίνημα που έχει φέρει τα πάνω κάτω μέσα στην υπερδύναμη μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από την αστυνομία. Σε πάνω από 25 πόλεις οργανώνεται 24ωρη απεργία σε φαστ φουντ, εταιρείες ταχυμεταφορών, γηροκομεία και από εργαζόμενους σε αεροδρόμια. Σε όποια σημεία ο κόσμος δεν μπορεί να προχωρήσει σε 24ωρη απεργία, θα βγουν σε συμβολική απεργία για οχτώ λεπτά, όσα ακριβώς λεπτά ο μπάτσος είχε το γόνατό του πάνω στο λαιμό του Τζορτ Φλόιντ, στη σύλληψη που τον σκότωσε. Οι οργανωτές λένε πως οι απεργίες θα συνοδευτούν με μαζικές διαδηλώσεις από τους ίδιους τους απεργούς και συμπαραστάτες, με πορείες στους δρόμους των πόλεων και περικύκλωση εταιρειών που βάζουν σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων.

Τα συνδικάτα που στηρίζουν την απεργία είναι το SEIU, που οργανώνει κόσμο που δουλεύει σε υπηρεσίες, κυρίως στον τομέα της υγείας και σε γηροκομεία, οι Τίμστερς, οι Εκπαιδευτικοί και σωματεία αγρεργατών. Η απεργία στρέφεται ενάντια και στην κυβέρνηση του Τραμπ και στα αφεντικά, συνδέοντας το ρατσισμό, την αστυνομική βία με τη φτώχεια του μαύρου πληθυσμού. Οι μαύροι και οι μαύρες εργάτριες αποτελούν ένα δυσανάλογο ποσοστό του κόσμου που δεν του φτάνει ο μισθός του για να ζήσει. Απαιτούν αυξήσεις, εξασφάλιση ενός βιώσιμου κατώτατου ωρομίσθιου, πρόσβαση σε περίθαλψη για όλους, μέτρα ασφαλείας στους χώρους δουλειάς απέναντι στον κορονοϊό για τον κόσμο που αναγκάζεται να δουλέψει στη διάρκεια της πανδημίας.

Η απεργία είναι συνέχεια και συνδυασμός δύο κινημάτων. Από τη μια του “Black Lives Matter” που εδώ και εφτά χρόνια έχει φέρει το ζήτημα του συστημικού ρατσισμού και της αστυνομικής βίας κατά των μαύρων στην πρώτη γραμμή. Και από την άλλη του κινήματος για τα 15 δολάρια την ώρα και το δικαίωμα στο συνδικαλισμό σε όλους τους χώρους που έχει ριζοσπαστικοποιήσει φαστ-φουντ, αποθήκες, σούπερ-μάρκετ και ταχυμεταφορείς. Οι πιέσεις της πανδημίας έφεραν από την αρχή αυτές τις δύο διαδικασίες σε όλο και μεγαλύτερη σύνδεση. Τα αφεντικά αδιαφορούσαν για τις συνθήκες υγιεινής, έσπρωχναν τον κόσμο να δουλεύει ασταμάτητα και επιτέθηκαν με σφοδρότητα στις προσπάθειες οργανωμένου ή αυθόρμητου συνδικαλισμού από τον κόσμο που διεκδικούσε τα αυτονόητα. Οι μαύροι και οι μαύρες, αλλά και άλλες μειονότητες όπως οι ισπανόφωνοι, βίωσαν τους εκβιασμούς πιο έντονα από όλους. Αφενός γιατί δουλεύουν δυσανάλογα περισσότερο σε χώρους με χαμηλά μεροκάματα και χωρίς συνδικαλισμό. Αφετέρου γιατί τα αφεντικά επέλεγαν κατά κύριο λόγο κόσμο από μειονότητες σαν “πρώτης ανάγκης”, για να μη δώσουν δικαίωμα για άδεια, για μειωμένα ωράρια, δουλειά από το σπίτι κλπ. Ο μαύρος πληθυσμός είναι το 13% στις ΗΠΑ, αλλά 20% στους εργαζόμενους στον τομέα της διατροφής και της εστίασης. Ο ρατσισμός δεν είναι “παρανόηση” ούτε “προνόμιο των λευκών”, αλλά εργαλείο στα χέρια των αφεντικών για να διχάσουν και να εκμεταλλευτούν.

Μία από τις φαινομενικά παράδοξες εξελίξεις είναι ότι μέσα στον πανικό που προκάλεσε στους από πάνω η έκρηξη στους δρόμους μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, μια σειρά από μεγάλες εταιρείες (όπως η McDonalds και η Uber) έτρεξαν να δηλώσουν τη συμπαράστασή τους στο κίνημα για τις ζωές των μαύρων. Η Ας-λι Γούνταρτ Χέντερσον, μία από τις οργανώτριες της απεργίας στις 20 Ιούλη, λέει πως αυτές οι εταιρείες “ισχυρίζονται πως υποστηρίζουν το κίνημα για τις ζωές των μαύρων. Όμως η ίδια τους η ύπαρξη βασίζεται στην εκμετάλλευση της μαύρης εργασίας, και αποκαλούν “βιώσιμο μισθό” τα ψίχουλα που δίνουν. Μάλιστα δηλώνουν την έκπληξή τους όταν ο κορονοϊός μολύνει τους μαύρους και τις μαύρες που αποτελούν τους εργαζόμενους πρώτης ανάγκης.”

Επίδραση

Η υποκριτική συμπεριφορά των εταιρειών ωστόσο είναι αντανάκλαση της επίδρασης του κινήματος. Σε χρονιά εκλογών, όλοι τρέμουν τι μπορεί να σημαίνει να ξεφύγει ο έλεγχος στους δρόμους, στους χώρους δουλειάς, στους χώρους σπουδών και στις φυλακές. Μια απόδειξη είναι η συζήτηση που έχει ανοίξει στις ΗΠΑ για τη μείωση της χρηματοδότησης στην αστυνομία. Αιτήματα που αντιμετωπίζονταν ως επαναστατικά και ακραία πλέον βρίσκουν φωνή μέσα στα δημοτικά συμβούλια και παίρνουν χρόνο και χώρο στα μεγάλα δελτία ειδήσεων. Σχολεία αποφασίζουν την αποσύνδεσή τους από τα τοπικά αστυνομικά τμήματα που “προσφέρουν προστασία”, ενώ αποφασίζονται μεταφορές κονδυλίων από την αστυνομία προς την Υγεία, την Παιδεία και άλλες χρήσιμες υπηρεσίες.

“Πρέπει να συνδέσουμε τις δύο μάχες, ενάντια στο ρατσισμό και για αυξήσεις τους μισθούς, με καινούργιο και βαθύτερο τρόπο από ποτέ άλλοτε”, λέει η Μέρι Κέι Χένρι, πρόεδρος του συνδικάτου SEIU. “Τα μέλη του συνδικάτου μας έχουν κάνει μια διαδρομή στην οποία καταλαβαίνουν όλο και περισσότερο ότι δεν μπορούμε να φτάσουμε στην οικονομική δικαιοσύνη χωρίς φυλετική δικαιοσύνη. Η απεργία για τις Ζωές των Μαύρων είναι ένας τρόπος ώστε να βγάλουμε αυτά τα συμπεράσματα των μελών μας στους δρόμους”.

Η αδικία και η εκμετάλλευση στους χώρους δουλειάς αφορά όλους τους εργάτες και τις εργάτριες, όχι μόνο τους μαύρους. Υπάρχουν 140 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ που ζουν σε συνθήκες “συστημικής φτώχειας” όπως την αποκαλούν επισήμως. 62 εκατομμύρια δουλεύουν και τα έσοδά τους δεν φτάνουν για να ζήσουν. Πρόκειται για το 37% των λευκών εργατών και εργατριών, το 40% των ασιατικής καταγωγής Αμερικανών, αλλά για το 54% των Αφροαμερικανών και το 63% των Ισπανόφωνων. Ο ρατσισμός χτυπάει με άμεσο τρόπο τις μειονότητες αλλά στην ουσία μας χτυπάει όλους.

Η Άντζελι Ροντρίγκες Λάμπερτ, 26χρονη εργαζόμενη σε McDonald’s στην Καλιφόρνια και οργανώτρια του κινήματος για 15 δολάρια, λέει πως η ίδια και πολλοί συνάδελφοι στο χώρο της βγήκαν θετικοί στο τεστ για κορονοϊό γιατί δεν τους είχε παρασχεθεί σωστός εξοπλισμός. Ως μετανάστρια από την Ονδούρα, η Άντζελι λέει πως καταλαβαίνει την άμεση μάχη της μαύρης κοινότητας ενάντια στην αστυνομική βαναυσότητα. “Το μήνυμά μας είναι ότι είμαστε όλοι άνθρωποι και θα πρέπει να μας φέρονται σαν ανθρώπους. Απαιτούμε δικαιοσύνη για τις ζωές των Μαύρων και των Ισπανόφωνων. Προχωράμε σε δράση εδώ και τώρα γιατί τα λόγια δεν φέρνουν πλέον τα αποτέλεσματα που χρειαζόμαστε. Τώρα είναι η στιγμή να δούμε αλλαγές”.

Η Τρις Άντριους, εργαζόμενη σε γηροκομείο, λέει πως ο ρατσισμός φταίει που μετά από τόσα χρόνια δουλειάς, όλες οι ευκαιρίες για προαγωγή την προσπέρασαν. “Είμαι 20 χρόνια εδώ και παραμένω στα 15,8 δολάρια την ώρα. Έχουμε τον κορονοϊό που συνεχίζει. Έχουμε το ρατσισμό που συνεχίζει. Αυτά συνδέονται μεταξύ τους, υπάρχει κάποιο είδος φυλετικού διαχωρισμού”.

“Σταματήστε το συστημικό ρατσισμό” λέει το πλακάτ της διαδηλώτριας. Φωτό: Nam Y. Huh /AP

“Η ομιλία καταναλώνει οξυγόνο”...