Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής άνοιξε αμέσως τη συζήτηση για το τι θα γίνει με τα πολιτικά δικαιώματα των καταδικασμένων για διεύθυνση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση. Ο Κώστας Παπαδάκης, από την Πολιτική Αγωγή στη δίκη, σχολιάζει:
«Ο νέος Ποινικός Κώδικας κατήργησε τη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων ως παρεπόμενη ποινή σε περίπτωση καταδίκης για κακούργημα. Το είχαμε επισημάνει από το Μάρτιο του 2019, μαζί και με όλες τις άλλες αλλαγές του νέου ΠΚ που ωφελούσαν τη Χρυσή Αυγή.
Σε αυτές να μην ξεχνάμε επίσης την αρχική κατάργηση της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης ως αυτοτελούς αξιόποινης πράξης και την ένταξη της ποινικής μεταχείρισης των δραστών σε αυτήν του αδικήματος του μέλους, στο πλαίσιο ποινής των 5 με 10 χρόνια, ενώ με τον παλιό ΠΚ προβλεπόταν πλαίσιο ποινής 10 με 20 χρόνια. Αυτή ειδικά, μετά από πολύ μεγάλες διαμαρτυρίες των συνηγόρων πολιτικής αγωγής και των φορέων του αντιφασιστικού κινήματος, την άλλαξε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά την εισαγωγή του ΠΚ στη Βουλή. Διατήρησε τον αυτοτελή χαρακτήρα του αδικήματος της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης και την υπήγαγε σε πλαίσιο ποινής 5 έως 15 χρόνια, με το ανώτατο όριο να ταυτίζεται με το ανώτατο όριο όλων των αδικημάτων που προβλέπει ο νέος ΠΚ πράγμα στο οποίο δεν φέραμε αντίρρηση. Αλλά το ελάχιστο όριο παρέμεινε στα 5 χρόνια, όσο δηλαδή και το ελάχιστο της ποινής του απλού μέλους, πράγμα το οποίο είναι απαράδεκτο από πλευράς ποινικής μεταχείρισης. Άλλα δώρα του νέου ΠΚ στη Χρυσή Αυγή ήταν η κατάργηση της απαγόρευσης των ρατσιστικών συσσιτίων, η κατάργηση αρχικά και στη συνέχεια η υποβάθμιση του εγκλήματος με ρατσιστικά χαρακτηριστικά και επίσης η υποβάθμιση των προπαρασκευαστικών πράξεων εσχάτης προδοσίας.
Η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων δεν επανήλθε λοιπόν με τον νέο ΠΚ. Παραμένει καταργημένη και πλέον η μόνη λύση είναι η τροποποίηση της εκλογικής νομοθεσίας πράγμα το οποίο είναι ανεκτό συνταγματικά, δεδομένου ότι το Σύνταγμα προβλέπει τον περιορισμό και του δικαιώματος του εκλέγειν (όχι μόνο του εκλέγεσθαι) σε όσους έχουν καταδικαστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για κακουργήματα, πράγμα το οποίο είναι εφικτό με αλλαγή της εκλογικής νομοθεσίας. Άρα αυτή τη στιγμή εκείνο το οποίο μπορεί να γίνει είναι να αλλάξει η εκλογική νομοθεσία προκειμένου να μπορέσουν να αποκλειστούν από τις εκλογές. Η κυβέρνηση μπορεί να πάρει τέτοιου είδους πρωτοβουλία με τροπολογία στην υφιστάμενη εκλογική νομοθεσία. Δεν είναι δυνατόν μια ναζιστική εγκληματική οργάνωση να απολαμβάνει τα προνόμια πολιτικού κόμματος και της συμμετοχής στις εκλογές. Και όφειλε η προηγούμενη κυβέρνηση να έχει προβλέψει τις σχετικές νομοθετικές αλλαγές που θα εξισορροπούσαν την κατάργηση της στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων.
Προφανώς οι αποφάσεις για τα ελαφρυντικά, τις ποινές και τις αναστολές θα παίξουν ρόλο και στο τι θα γίνει με τα πολιτικά δικαιώματα, διότι οι αποφάσεις αυτές είναι που καλούνται να υλοποιήσουν στην πράξη το αποτέλεσμα της δίκης. Από το περιεχόμενό τους θα σημάνει αν έχουμε μια πραγματική καταδίκη ή αν έχουμε μια καταδίκη στα χαρτιά. Κατά συνέπεια έχει τεράστια σημασία αυτή η διαδικασία και γι’ αυτό προς το παρόν χρειάζεται να επικεντρωθούμε σε αυτή τη μάχη που μαίνεται, ενάντια στις προσπάθειές τους να πέσουν στα μαλακά».
Κώστας Παπαδάκης
Πολιτική Αγωγή στη δίκη της ΧΑ