Ξεκίνησε στις 21/10 στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο η δίκη των δολοφόνων του Ζακ Κωστόπουλου με τη μαζική παρουσία του κινήματος για να αποδοθεί δικαιοσύνη και να καταδικαστούν οι ένοχοι. Από τη συγκέντρωση δεν έλειπε κανείς. LGBTQ+ και φεμινιστικές συλλογικότητες, φοιτητικοί σύλλογοι, σωματεία, μαθητές, πλήθος οργανώσεων της Αριστεράς, το ΣΕΚ στις σχολές και η Πρωτοβουλία “Στη φυλακή οι δολοφόνοι της Zackie-Oh”.
Η δίκη ξεκίνησε και διακόπηκε μετά τη συγκρότηση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου και την εκφώνηση των μαρτύρων που θα κληθούν να καταθέσουν. Ορίστηκαν οι επόμενες δικάσιμοι στις 6 και 11 Νοέμβρη.
Η κινητοποίηση ξεκίνησε με τη συγκέντρωση έξω από το Εφετείο στις 9πμ, με κόσμο και πανό να γεμίζουν τον χώρο πλάι στο Εφετείο, από τα προσφυγικά μέχρι την Δέγλερη, που ήταν η αίθουσα της δίκης. “Το κίνημα ζητάει δικαίωση, οι φονιάδες του Ζακ στη φυλακή”, “Ρατσισμός, καταστολή και ομοφοβία, κάτω η Νέα Δημοκρατία” και άλλα συνθήματα ακούγονταν από την ντουντούκα της Πρωτοβουλίας “Στη φυλακή οι δολοφόνοι του Ζακ”.
Μετά τη διακοπή η συγκέντρωση μεταφέρθηκε πιο δίπλα στη δίκη της Χρυσής Αυγής για να δείξει ότι αυτές οι μάχες είναι αλληλένδετες, φωνάζοντας συνθήματα και για τη Χρυσή Αυγή, όπως “Να μη δοθεί καμιά αναστολή, όλοι οι φασίστες να πάνε φυλακή”. Η κινητοποίηση ολοκληρώθηκε με πορεία στη Λ. Αλεξάνδρας που έφτασε στην οδό Γλάδστωνος, στον τόπο της δολοφονίας του Ζακ.
Ο Στέλιος, φοιτητής Νομικής, δήλωσε στην Εργατική Αλληλεγγύη: “Σήμερα ξεκινάει αργοπορημένα η δίκη για την χαμένη μας αδελφή Zackie Oh. Ήρθαμε εδώ για να διαδηλώσουμε για ακόμη μια φορά ενάντια στην πατριαρχία, την ομοτρανσφοβία, την τοξικοφοβία, τους κοινωνικούς αποκλεισμούς. Θα είμαστε στο δρόμο για να αποδοθεί δικαιοσύνη για τον Ζακ, κάθε καταπιεσμένη θηλυκότητα. Κάθε δολοφονημένη και καταπιεσμένη από την πατριαρχία, μέχρι όλες, όλοι και όλα να είμαστε ελεύθεροι. Ο Φοιτητικός μας Σύλλογος είναι εδώ με απόφαση της πλειοψηφίας του ΔΣ και έχουμε κατέβει με μια δυναμική παρουσία παρά το ότι είναι κλειστές οι σχολές”.
“Είχαμε κατέβει στη διαδήλωση για τη δίκη της Χρυσής Αυγής”, μας είπε η Βασιλική από το Μουσικό σχολείο Παλλήνης. “Κατεβήκαμε ξανά γιατί ο φασισμός δεν είναι μόνο αυτή η οργάνωση. Χρειάζεται να βγούμε, να μιλήσουμε, να ακουστούμε. Πρέπει να κινητοποιηθεί ο καθένας. Εγώ θα συνεχίσω να κατεβαίνω σε πορείες γιατί ακόμα και αν δεν έρχονται άμεσα οι νίκες, περνάει κάτι και στους άλλους που προς το παρόν για τον οποιονδήποτε λόγο δεν μπορούν να κατέβουν. Βλέπουν ότι υπάρχει κινητοποίηση και μαθαίνουν κι αυτοί. Στο δικό μας το σχολείο οι περισσότεροι μαθητές είναι αρκετά κινητοποιημένοι. Προφανώς έχουμε και ομοφοβικούς όπως παντού, αλλά αν συγκρίνουμε με παλιότερες χρονιές πιστεύω οι νεότερες γενιές είναι πολύ πιο κινητοποιημένες και πιο συνειδητοποιημένες”.
Μάνος Νικολάου
Στη δίκη των δολοφόνων του Ζακ πολλά είναι τα σημεία που ενισχύουν την εικόνα που δίνει το κίνημα για την υπόθεση: μιας στυγνής δολοφονίας που εμπλέκονται οι μηχανισμοί του κράτους και γίνεται τεράστια προσπάθεια κάλυψης των δραστών. Αρχικά, εντύπωση προκαλεί η απουσία από τον κατάλογο των μαρτύρων του κατηγορητηρίου, του μάρτυρα που έγινε γνωστός ως “ο άνδρας με το κίτρινο μπλουζάκι”. Πρόκειται για τον άνθρωπο που ακολούθησε τον Ζακ σε όλη τη διαδρομή μέχρι να καταλήξει να εγκλωβιστεί στο κοσμηματοπωλείο, ενώ ήταν παρών και μετά όταν οι αστυνομικοί συνέχιζαν την κακοποίηση του Ζακ μέχρι να τον χειροπεδήσουν και να μπει, ετοιμοθάνατος ή ίσως και ήδη νεκρός, στο ασθενοφόρο. Στα βίντεο φαίνεται να εμποδίζει τον Ζακ να μπει στον Βενέτη που βρίσκεται απέναντι και να του λέει κάτι, ενώ έχει καταθέσει ότι σε εκείνη τη φάση ο Ζακ επαναλάμβανε τη φράση “μην κλείνετε τα μάτια”. Κατέθεσε επίσης ότι ο Ζακ δεν μπήκε στο κοσμηματοπωλείο για να ληστέψει.
Δεύτερο σημείο που εγείρει ερωτήματα είναι ότι στον κατάλογο των μαρτύρων του κατηγορητηρίου συμπεριλαμβάνονται οι αστυνομικοί που συμμετείχαν στην ακινητοποίηση και χειροπέδηση του Ζακ. Η οικογένεια Κωστόπουλου έχει υποβάλει μήνυση σε βάρος τους, η οποία όμως έχει μπει στο αρχείο. Και τώρα καλούνται να καταθέσουν στο δικαστήριο. Συμπεριλαμβάνονται επίσης και αρκετοί άλλοι αστυνομικοί. Η αστυνομία τις ώρες που ακολούθησαν τη δολοφονία κάθε άλλο παρά προσπάθησε να εξιχνιάσει το έγκλημα. Δεν κάλεσε αυτόπτες μάρτυρες και άφησε τον κοσμηματοπώλη Σ. Δημόπουλο να καθαρίσει το πεζοδρόμιο χωρίς η ίδια να προσπαθήσει να βρει πιθανά αποδεικτικά στοιχεία! Αλλά και οι υπόλοιποι χειρισμοί τις μέρες που ακολούθησαν ήταν τρομακτικοί: έκανε διαρροές στον Τύπο για να ενισχύσει το αφήγημα της ληστείας και δεν συνέλεξε υλικό από τις κάμερες με αποτέλεσμα αυτό να χαθεί. Ακόμα και τον “άντρα με το κίτρινο μπλουζάκι”, ο οποίος συνομιλούσε με τους αστυνομικούς, ισχυριζόταν ότι αδυνατεί να τον βρει. Χρειάστηκε να βγει το πόρισμα της ερευνητικής ομάδας Forensic Architecture και να πάρει διαστάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η παρουσία του στο περιστατικό, για να αναγκαστεί να εμφανιστεί ο ίδιος και να καταθέσει.
Με αυτό το βρώμικο παρελθόν τι θα καταθέσουν ως μάρτυρες κατηγορίας οι αστυνομικοί -παρόντες στο περιστατικό και ανώτεροί τους; Δεν είναι τυχαίο που στο κοινό βρισκόταν ο γενικός γραμματέας του σωματείου των Ειδικών Φρουρών. Ούτε ότι συνήγορος υπεράσπισης των κατηγορούμενων αστυνομικών είναι ο βουλευτής της ΝΔ Θάνος Πλεύρης. Ο οποίος μάλιστα σε απάντηση στις συνηγόρους πολιτικής αγωγής που δήλωσαν ότι θα καλέσουν 11 μάρτυρες απάντησε “τότε κι εμείς θα φέρουμε 11 μάρτυρες για κάθε αστυνομικό. Επειδή είδα ότι είναι άσχετοι με την υπόθεση οι προταθέντες μάρτυρες”. Δεν παρέλειψε φυσικά, όπως είχε γίνει λίγες μέρες πριν στη δίκη της Χρυσής Αυγής, να σχολιάσει υποτιμητικά την κινητοποίηση που εξελισσόταν έξω από την αίθουσα: “δεν είναι ιστορική η δίκη, αυτά τα λένε όσοι βρίσκονται έξω από το δικαστήριο”, είπε, απαντώντας στον πρόεδρο της σύνθεσης που είπε στους ενόρκους “βρίσκεστε σε μια ιστορική δίκη”.
Μια ακόμα μάχη δίνεται γύρω από τη δίκη των δολοφόνων του Ζακ: η μάχη της δημοσιότητας. Η αίθουσα που δόθηκε στη δίκη είναι ακατάλληλη με δεδομένα τα μέτρα που πρέπει να τηρηθούν λόγω της πανδημίας. Η έδρα επέτρεψε την παρακολούθηση σε πέντε δημοσιογράφους και άφησε ανοικτό για να διευθετηθεί στις 6 Νοέμβρη το αν θα μπορούν να παρακολουθούν και εκπρόσωποι οργανώσεων καθώς και άλλοι παρατηρητές, όπως το Παρατηρητήριο Zackie Oh Justice Watch που συστάθηκε και γι' αυτή τη δίκη. Το αίτημα όμως είναι να δοθεί μια αίθουσα αρκετά μεγάλη που να εξασφαλίζει ότι η δίκη αυτή θα έχει την παρακολούθηση και τη δημοσιότητα που της αρμόζει.
“Μια δίκαιη δίκη για τον Ζακ”, ζήτησε η Μάγδα Φύσσα αποχωρώντας από το δικαστήριο μετά την τελευταία συνεδρίαση στη δίκη της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή στις 22 Οκτώβρη. Την προηγούμενη μέρα είχε ξεκινήσει η δίκη των δολοφόνων του Ζακ και εκατοντάδες αγωνίστριες και αγωνιστές που είχαν συγκεντρωθεί διεκδικώντας δικαιοσύνη, έκαναν στη συνέχεια συγκέντρωση μπροστά από το Εφετείο διεκδικώντας να μη δοθεί αναστολή στους χρυσαυγίτες.
Καλέσματα για τη συγκέντρωση για τον Ζακ και ψηφίσματα που απαιτούν απόδοση δικαιοσύνης είχαν βγάλει μια σειρά φορείς και σωματεία, ανάμεσά τους το Σωματείο Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού, ο ΣΦΕΑ, φοιτητικοί σύλλογοι και σχολεία. Διαδηλώσεις έγιναν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο. Πολλοί σκιτσογράφοι αφιέρωσαν σκίτσα στη δολοφονία του Ζακ και τη μάχη για δικαίωση. Σε ένα από αυτά ο Παύλος αγκαλιάζει τον Ζακ λέγοντας “Τώρα αρχίζει ο δικός σου αγώνας”.