Σύμφωνα με τις υποσχέσεις των κυβερνήσεων, το 2021 θα ήταν η "χρονιά ανάσχεσης της πανδημίας και της επιστροφής στην κανονικότητα" εξαιτίας των μαζικών εμβολιασμών. Ένα μήνα μετά την πανηγυρική έναρξη των εμβολιασμών, οι υποσχέσεις έχουν διαψευστεί.
Παρ' ότι το κόστος για την έρευνα, παραγωγή και διάθεση των εμβολίων έχει ήδη υπερκαλυφθεί με άφθονο δημόσιο χρήμα, οι πρόσφατοι εκβιασμοί των φαρμακοβιομηχανιών με τις ανακοινώσεις για καθυστερήσεις στις παραδόσεις των εμβολίων αλλά και η ανικανότητα της ΕΕ και των κυβερνήσεων να επιβληθούν σ' αυτές επιβεβαιώνουν, για άλλη μία φορά, ότι στον καπιταλισμό το μόνο που μετράει είναι το κέρδος των καπιταλιστών και όχι η υγεία του κόσμου.
Πρώτη η Pfizer ανακοίνωσε ότι θα μειώσει (από 20% έως και 50%) τις παραδόσεις του εμβολίου της στην Ευρώπη και ακολούθησε η Moderna και η AstraZeneca.
Ο Μπάιντεν πιέζει (με το αζημίωτο) τις φαρμακοβιομηχανίες για περισσότερες δόσεις και σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι φαρμακοβιομηχανίες δεν έχουν κανένα πρόβλημα να παραβιάσουν τις συμφωνίες τους με την ΕΕ αν πρόκειται να κερδίσουν περισσότερα από τις ΗΠΑ.
Φαρμακοβιομηχανίες
Καμία φαρμακοβιομηχανία, αλλά ούτε και η ΕΕ, δεν έχει δημοσιεύσει αναλυτικό χρονοδιάγραμμα για τις παραδόσεις των εμβολίων, με την «Pfizer» να δηλώνει προκλητικά ότι αυτή η πληροφορία είναι εμπιστευτική την ίδια στιγμή που ανάγκασε τις κυβερνήσεις να δεχθούν ότι από κάθε συσκευασία θα γίνονται 6 αντί για 5 δόσεις εμβολίου και χωρίς αλλαγές στους οικονομικούς όρους των συμβολαίων. Με τις ίδιες ποσότητες αυξάνει κατά 20% και τις δόσεις και κέρδη.
Όσο αφορά την Ελλάδα, η συμφωνία με την ΕΕ προβλέπει ότι, από τα 25 εκατ δόσεις εμβολίων που της αναλογούν, θα πάρει 4,7 εκατ από την Pfizer, 7,1 εκατ από την AstraZeneca, 4,7 εκατ από την Johnson & Johnson και 1,8 εκατ από την Moderna. Το σίγουρο είναι ότι αυτά τα νούμερα θα μείνουν στα χαρτιά. Ήδη, οι παραδόσεις από την Pfizer στην Ελλάδα ήταν μειωμένες την περασμένη εβδομάδα κατά 19%, ενώ η AstraZenecca (που αναμένεται να πάρει την ευρωπαϊκή έγκριση στις 29 Ιανουαρίου) ανακοίνωσε μειώσεις τις παραδόσεις έως και 60 %, ενώ η Johnson & Johnson αναμένεται να πάρει ευρωπαϊκή έγκριση τον Μάρτιο.
Με βάση τα στοιχεία στις 23 Ιανουαρίου του ιστότοπου «Our World in Data» (στο https://ourworldindata.org/covid-vaccinations?country=~GRC, όπου μπορείτε να βρείτε ενδιαφέροντα στοιχεία τα οποία χρησιμοποιεί το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων - ECDC) στην Ελλάδα έχει εμβολιαστεί μόλις το 1,5% του πληθυσμού. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση από το τέλος στις χώρες της ΕΕ πάνω από Λουξεμβούργο και Βουλγαρία. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Μάλτα με μόλις 3,7%. Μπορεί ο Μητσοτάκης να υπόσχεται ότι έως το τέλος Μαρτίου θα έχει εμβολιαστεί το 25% του πληθυσμού αλλά η ηλεκτρονική εφημερίδα Politico αναφέρει ότι, ο αλγόριθμος με βάση τα τωρινά δεδομένα δείχνει ότι έως τα τέλη του καλοκαιριού θα έχει εμβολιαστεί μόλις το 16% του πληθυσμού ενώ θα φτάσει στο 70 % τον Φεβρουάριο του 2024.
Επτά εμβόλια είναι αυτή τη στιγμή σε κυκλοφορία. Για όλα απαιτούνται δύο δόσεις προκειμένου να είναι πλήρως αποτελεσματικά. Οι μεγάλες μειώσεις στη προμήθειά τους οδηγούν σε αύξηση του χρόνου λήψης της δεύτερης δόσης με άμεσο επακόλουθο τη μείωση της αποτελεσματικότητας τους. Όλο και περισσότερες χώρες προτιμάνε να κάνουν πολλές «πρώτες δόσεις» για την επίτευξη κάποιας (έστω και μειωμένης) προστασίας σε μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού παραπέμποντας στο μέλλον την δεύτερη συμπληρωματική δόση όταν (και άμα) θα υπάρχουν περισσότερες διαθέσιμες δόσεις από τις φαρμακοβιομηχανίες.
Όμως, οι περισσότερες χώρες δεν έχουν ακόμα πρόσβαση στο εμβόλιο. Έως σήμερα πάνω από 60 χώρες, που αντιστοιχούν στο 61% του παγκόσμιου πληθυσμού, έχουν ξεκινήσει εμβολιασμούς. Ωστόσο μόλις 10 από αυτές (ΗΠΑ, Κίνα, Βρετανία, Ισραήλ, ΗΑΕ, Ιταλία, Ρωσία, Γερμανία, Ισπανία και Καναδάς) συγκεντρώνουν το 95% των (λίγων) δόσεων που έχουν χορηγηθεί από τις φαρμακοβιομηχανίες.
Ο χαμηλός ρυθμός εμβολιασμού και η ανισότητα στην πρόσβαση αυτού ανατροφοδοτούν την πανδημία. Όσο ο ιός συνεχίζει να υφίσταται σε διάφορα μέρη όπου υπάρχουν λίγα ή και καθόλου εμβόλια τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης νέων μεταλλάξεων.
Τα εμβόλια δεν είναι εμπόρευμα. Είναι δημόσια αγαθά και θα πρέπει να είναι δωρεάν και προσβάσιμα σε όλες και όλους σε όλο τον πλανήτη. Όμως, για να γίνει αυτό θα πρέπει να πάρουμε τον έλεγχο των εμβολίων από τις φαρμακοβιομηχανίες. Η μόνη λύση είναι η κρατικοποίηση τους χωρίς αποζημίωση κάτω από εργατικό και κοινωνικό έλεγχο. Μόνο έτσι μπορούμε να πετάξουμε στα σκουπίδια τις πατέντες και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και να βάλουμε μπροστά τη μαζική και ασφαλή παραγωγή και διανομή εμβολίων σε όλες τις χώρες και σε όλο τον πληθυσμό.