Διεθνή
Aφρική: “Να σταματήσουμε το απαρτχάιντ των εμβολίων”

Baba Aye

Συνέντευξη με τον Baba Aye, συντάκτη της εφημερίδας Socialist Worker της Νιγηρίας και Συμπρόεδρο του Διεθνούς Κόμβου Υγείας της Γενεύης(G2H2)

 

Η πανδημία έχει επιδεινώσει την παγκόσμια υγεία και τις κοινωνικές ανισότητες. Οι φτωχοί εργάτες έχουν πληγεί περισσότερο σε διάφορα μέρη του κόσμου.

Μέχρι τον Φεβρουάριο, είχαν καταγραφεί 106 εκατομμύρια κρούσματα. Το δεύτερο κύμα που ξεκίνησε στα τέλη του 2020 έφερε τουλάχιστον τέσσερις παραλλαγές που είναι πιο μεταδοτικές.

Οι περισσότεροι πολιτικοί σχολιαστές ανέμεναν ότι θα πλήττονταν περισσότερο οι αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως αυτές της Αφρικής επειδή το δημόσιο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης είναι διαλυμένο και η φτώχεια απλώνεται παντού. Αλλά για λόγους που δεν είναι ακόμη σαφείς, αυτό ευτυχώς δεν συνέβη.

Ωστόσο, έχουν σημειωθεί περισσότερα από 3,5 εκατομμύρια κρούσματα και σχεδόν 90.000 θάνατοι. Περίπου οι μισοί από αυτούς σημειώθηκαν κατά το δεύτερο κύμα, με αρκετές χώρες να παρατηρούν απότομη αύξηση. Στη Νότια Αφρική, το 93% των νέων λοιμώξεων προέρχεται από μια πιο μολυσματική νέα παραλλαγή.

Ο εμβολιασμός είναι πολύ σημαντικός. Συνειδητοποιώντας το αυτό, οι πλούσιες χώρες δέσμευσαν πάνω από 113 δισ. δολάρια και τεχνικά μέσα για την ανάπτυξη εμβολίων μέσα στο 2020. Το αποτέλεσμα ήταν η ιστορική ανάπτυξη νέων εμβολίων μέσα σε ένα χρόνο.

Ωστόσο, παρά τα τεράστια δημόσια κεφάλαια που ξοδεύτηκαν για να συμβεί αυτό, τα εμβόλια παράγονται και ανήκουν σε ιδιωτικές βιο-φαρμακευτικές εταιρείες που τα πωλούν με τεράστια κέρδη στις κυβερνήσεις. Αυτό δημιουργεί σοβαρές ανισότητες. Ακόμη και πριν από την ολοκλήρωση της κατασκευής των εμβολίων, μερικές πλούσιες χώρες είχαν ήδη παραγγείλει πάνω από το 80% της ποσότητας που θα παραγόταν, πληρώνοντας “μετρητά”.

Ορισμένες προηγμένες καπιταλιστικές χώρες όπως ο Καναδάς έχουν αρκετές δόσεις για να εμβολιάσουν τον πληθυσμό τους πέντε φορές. Αλλά η Γουινέα στη Δυτική Αφρική, που ήταν η μόνη φτωχή χώρα που μπόρεσε να αποκτήσει και να χορηγήσει εμβόλια, πήρε μόνο 25 δόσεις!

Εάν δεν παρθούν αποφασιστικά μέτρα τώρα, οι περισσότερες από τις 70 αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα αποκτήσουν εμβολιαστική κάλυψη πριν το 2023, επειδή δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις τιμές των εμβολίων, ενώ πληρώνουν έως και τρεις φορές το ποσό που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα ίδια εμβόλια. Σε αυτό πρέπει να προστεθούν και τα έξοδα μεταφοράς και αποθήκευσης. Ορισμένες αφρικανικές χώρες κατέφυγαν σε δανειακές διευκολύνσεις από την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ για να μπορούν να αγοράσουν εμβόλια. Αυτό όμως θα επιδεινώσει την οικονομική κρίση τους, με σοβαρό αντίκτυπο για τους φτωχούς εργαζόμενους, καθώς η ήπειρος βρίσκεται ήδη σε βαθιά ύφεση.

Η Νότιος Αφρική είναι η πλουσιότερη χώρα στην Αφρική και επηρεάζεται περισσότερο από την πανδημία. Απέκτησε ένα εκατομμύριο δόσεις του εμβολίου AstraZeneca αλλά ακύρωσε τους εμβολιασμούς την τελευταία στιγμή επειδή το εμβόλιο είχε μόνο 40% αποτελεσματικότητα ενάντια  στη νέα παραλλαγή που κυριαρχεί.

Είναι ενδεικτικό της ανοησίας του «απαρτχάιντ των εμβολίων» που δημιουργούν οι πλούσιες χώρες σε συνεργασία με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Χωρίς έναν ταυτόχρονο εμβολιασμό σε όλο τον κόσμο θα υπάρξουν περισσότερες μεταλλάξεις του ιού με νέες παραλλαγές που θα μπορούσαν να μολύνουν ακόμη και όσους έχουν εμβολιαστεί. 

Να καταργηθούν οι πατέντες 

Η εργατική τάξη σε όλο τον κόσμο πρέπει να απαιτήσει τα εμβόλια COVID-19 να είναι διαθέσιμα και να παρέχονται δωρεάν σε όλους, παντού. Οι φαρμακευτικές εταιρείες διαθέτουν κατοχυρωμένες γνώσεις και τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη των εμβολίων ως πνευματική ιδιοκτησία τους. 

Πρέπει να αγωνιστούμε για να τους τα πάρουμε. Πρέπει να θυμηθούμε την απάντηση του Τζόνας Σαλκ που ανέπτυξε το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας όταν ρωτήθηκε ποιος κατέχει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Απάντησε: “Θα έλεγα ότι κάτοχοί του είναι όλοι οι άνθρωποι. Δεν υπάρχει πατέντα. Μπορείς να πατεντάρεις τον ήλιο;”

Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι αριστερές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο απαιτούν την κατάργηση όλων των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τα εμβόλια, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα και τις τεχνολογίες σε σχέση με την COVID-19.

Ωστόσο, θα εξακολουθούν να υπάρχουν χώρες, ιδίως στην Αφρική, που δεν θα είναι σε θέση να παρέχουν ούτε τα γενόσημα. Επομένως, τα αιτήματα μας πρέπει να περιλαμβάνουν την άμεση παροχή τους σε αυτές τις χώρες και όχι με δάνεια από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.

Η εργατική τάξη σε ολόκληρο τον κόσμο πρέπει να σταθεί αλληλέγγυα στον αγώνα μας για τον τερματισμό της πανδημίας και του εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος που της επέτρεψε να αναδυθεί και να θεριέψει. Πρέπει να παλέψουμε για να μπει η Υγεία πάνω από τον Πλούτο και οι Άνθρωποι πάνω από τα Κέρδη!

Baba Aye 
Μίλησε στον Δημήτρη Δασκαλάκη