Πέντε μεγάλα ερωτήματα της περιόδου, κρίσιμα για τους αγώνες της εργατικής τάξης και της νεολαίας ενάντια στην κυβέρνηση της ΝΔ και τις επιθέσεις της, έχει στο κέντρο του το νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω (ΣΑΚ Νο 145, Μάρτης – Απρίλης 2021).

Ερώτημα πρώτο: Πού οφείλεται και πώς ανατρέπεται η σεξιστική καταπίεση; Δεν είναι η πρώτη φορά που το ΣΑΚ αφιερώνει χώρο στη συγκεκριμένη συζήτηση. Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει έντυπο της Αριστεράς που να αρθρογραφει συχνότερα για το θέμα. Όμως, μετά το ξέσπασμα του ελληνικού #metoo και τις καταιγιστικές αποκαλύψεις για τις σεξιστικές επιθέσεις που δέχονται οι γυναίκες, η μάχη αναβαθμίζεται και η απάντηση έχει τεράστια σημασία. Σε ένα ιδιαίτερα μαχητικό και εμπνευστικό οκτασέλιδο άθρο με τίτλο «Ενάντια στον σεξισμό, ενάντια το σύστημα», η Μαρία Στύλλου, υπεύθυνη σύνταξης του περιοδικού και συγγραφέας του βιβλίου «Η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών», συγκεντρώνει την εικόνα και, κυρίως, τα προχωρήματα του κινήματος. Αξιοποιώντας τις συγκλονιστικές μαρτυρίες γυναικών από μια σειρά εργασιακούς χώρους, αναδεικνύει ότι όλο και πιο καθαρά αυτοί που μπαίνουν στο στόχαστρο είναι οι πλούσιοι (εκ)βιαστές, η κυβέρνηση και το σύστημά τους.

Πρόκειται για μια μεγάλη εξέλιξη καθώς επαναφέρει με μαζικούς όρους την επαναστατική παράδοση της Κλάρα Τσέτκιν και της Αλεξάνδρα Κολλοντάι που συνέδεαν την πάλη των γυναικών ενάντια στην καταπίεση με την πάλη της εργατικής τάξης ενάντια στην εκμετάλλευση. Όπως εξηγεί το άρθρο: «Το κέρδος και όχι οι άντρες βρίσκεται στο κέντρο της γυναικείας καταπίεσης. Ο καπιταλισμός ήθελε και θέλει άντρες και γυναίκες έξω από το σπίτι γιατί και οι δύο είναι πηγές αύξησης των κερδών. Χρειάζεται όμως ταυτόχρονα τις ιδέες που του επιτρέπουν να κρατάει την διαφοροποίηση αντρών και γυναικών στην δουλειά (μικρότεροι μισθοί, χειρότερες συνθήκες) και ταυτόχρονα να εξασφαλίζει την απλήρωτη αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης μέσα στην οικογένεια». Ο γιορτασμός της 8 Μάρτη με απεργία «είναι άλμα στην πορεία για να ξηλώσουμε αυτό το σύστημα».

Ερώτημα δεύτερο: Πόσο δυνατή είναι η κυβέρνηση της ΝΔ; Μπορεί να ανατραπεί; Και αν ναι, τι θα ακολουθήσει; Το άρθρο του Πάνου Γκαργκάνα, «Κυβέρνηση στη δίνη της κρίσης», αναλύει την κατάσταση ενός Μητσοτάκη και των υπουργών του που πνίγονται στα σκάνδαλα της συγκάλυψης του σεξισμού, της εγκληματικής διαχείρισης της πανδημίας, της αυξανόμενης καταστολής, όλων των ταξικών επιλογών που δεν τους επιτρέπουν ούτε να προστατέψουν τον απλό κόσμο από έναν χιονιά. Αυτές οι πολλαπλές αποτυχίες και η αντίσταση που συναντούν ανοίγουν το δρόμο της ανατροπής, από ένα εργατικό κίνημα που μέσα στους αγώνες του διαμορφώνει τα δικά του αιτήματα και εναλλακτική λύση. «Το ζητούμενο είναι να δυναμώσει και να μπει μπροστά η Αριστερά που παλεύει ενάντια στον καπιταλισμό, να στηρίξει και να γενικεύσει όλα αυτά τα αιτήματα των αγώνων, να αναδείξει ότι πάμε να γκρεμίσουμε αυτή τη μισητή κυβέρνηση για να ανοίξουμε το δρόμο για την εργατική εναλλακτική, για τον Σοσιαλισμό», υποστηρίζει.

Ερώτημα τρίτο: Μπορούν οι ρατσιστικές πολιτικές, που εμφανώς κλιμακώνει η κυβέρνηση, να εκτρέψουν την οργή του κόσμου από τις αποτυχίες της ίδιας στη διαχείριση της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης και να την μετατρέψουν σε μίσος κατά των προσφύγων και των μεταναστών; Το άρθρο του Πέτρου Κωνσταντίνου μάς δίνει όλα τα επιχειρήματα για το πώς θα αποφύγουμε αυτόν τον κίνδυνο και θα καταφέρουμε εδώ και τώρα «Να κάψουμε το χαρτί του κυβερνητικού ρατσισμού». Όπως αναφέρει: «Η οργάνωση της αντίστασης στη ρατσιστική εκστρατεία του Μητσοτάκη και του Μηταράκη είναι δύναμη για όλο το κίνημα της εργατικής τάξης και της νεολαίας που δίνει μάχες ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης. Η 20 Μάρτη, η διεθνής κινητοποίηση κατά του ρατσισμού και του φασισμού είναι ένας μεγάλος σταθμός σε αυτήν την κατεύθυνση».

Καταστολή

Ερώτημα τέταρτο: Είναι ο κρατικός αυταρχισμός και καταστολή αρκετά για να προστατεύσουν την κυβέρνηση και τα αφεντικά από την κοινωνική οργή που ξεχειλίζει; Μπορούν η αστυνομική βία, τα πρόστιμα, οι αναίτιες συλλήψεις, ο έλεγχος των ΜΜΕ και η λογοκρισία, να τους προσφέρουν διέξοδο; Το άρθρο του Ευκλείδη Μακρόγλου, «Δημοκρατία, κράτος και πλούτος», γυρίζει στη μαρξιστική ανάλυση για το κράτος, εξηγεί γιατί η καταστολή δεν είναι ένδειξη δύναμης της κυρίαρχης τάξης και υποστηρίζει ότι η δύναμη της εργατικής τάξης που σπάει τις απαγορεύσεις πάει πολύ παραπέρα: «Η εργατική τάξη που απέδειξε εδώ και έναν χρόνο ότι είναι η μόνη κοινωνική δύναμη που μπορεί να κρατήσει όρθια την κοινωνία σε στιγμές πρωτόγνωρης κρίσης, έχει ταυτόχρονα τη δύναμη να φτάσει τη μάχη για πραγματική δημοκρατία σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής, και πρώτα και κύρια στους χώρους δουλειάς».

Ερώτημα πέμπτο: Είναι η επιστήμη ουδέτερη από την κοινωνία στην οποία εξελίσσεται και τα τεχνολογικά επιτεύγματά της ικανά να μας σώσουν από τη σημερινή οικονομική, υγειονομική και περιβαλλοντική κρίση; Στο άρθρο τους, «Μπορεί η τεχνολογία να γίνει ο “σωτήρας” του καπιταλισμού;», ο Σωτήρης Κοντογιάννης και η Αφροδίτη Φράγκου εξηγούν γιατί «η επιστήμη επηρεάζεται βαθιά από την ταξική κοινωνία μέσα στην οποία αναπτύσσεται» και γιατί μόνο ο αγώνας για μια άλλη κοινωνία μπορεί να εξασφαλίσει «επιστήμη για τις ανάγκες μας».

Δυο ιστορικά άρθρα συμπληρώνουν το τεύχος. Στο πρώτο, «150 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα – Η πρώτη “έφοδος στον ουρανό”», η Σταυρούλα Πανίδου μας γυρίζει στο Παρίσι του 1871 και την εργατική επανάσταση. Μέσα από την περιγραφή της σύντομης ιστορίας της, μας δίνει την δυνατότητα να καταλάβουμε τι σημαίνει εργατική εξουσία και δημοκρατία στην πράξη, τι σημαίνει ο έλεγχος της κοινωνίας να βρίσκεται στα χέρια της πλειοψηφίας που παράγει τον πλούτο. Είναι μια υπενθύμιση, όχι απλά ένδοξων στιγμών του παρελθόντος, αλλά των όσων μπορεί να επιτύχει η εργατική τάξη στο σήμερα.

Στο δεύτερο άρθρο, «60 χρόνια από τη δολοφονία του Πατρίς Λουμούμπα – Η πάλη ενάντια στην αποικιοκρατία», ο Δημήτρης Δασκαλάκης μας μεταφέρει στο Κονγκό στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Η επιστροφή στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της περιόδου είναι χρήσιμη όχι μόνο σαν ιστορική γνώση για τα εγκλήματα των αποικιοκρατών και τις θυσίες των εξεγερμένων αλλά και σαν κατανόηση όσων συμβαίνουν στις μέρες μας. Όπως αναφέρει το άρθρο: «Ο Πατρίς Λουμούμπα έμεινε στην ιστορία ως ο πιο ασυμβίβαστος μαχητής της ανεξαρτησίας και συνεχίζει να αποτελεί έμπνευση για τις νέες γενιές μαχητών που ξεπροβάλλουν και σήμερα από τη Νιγηρία και το Σουδάν ως τη Νότιο Αφρική».

Στις σελίδες της Βιβλιοκριτικής, ο Λέανδρος Μπόλαρης παρουσιάζει το τελευταίο βιβλίο του Ιάσονα Χανδρινού «Συναγωνιστές – Το ΕΑΜ και οι Εβραίοι της Ελλάδας», ο Γιώργος Ράγκος το κλασικό βιβλίο του Καρλ Μαρξ «Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη», η Σταυρούλα Πανίδου τη συλλογική έκδοση «Ιστορίες για τη σεξουαλικότητα» και ο Γιώργος Πίττας το επίσης συλλογικό «Εγκληματική Οργάνωση Χρυσή Αυγή – Η καταδίκη».

Θα βρείτε το νέο ΣΑΚ στα συνεργεία της Εργατικής Αλληλεγγύης στους εργατικούς χώρους και τις γειτονιές, καθώς και στο Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο (με ηλεκτρονική παραγγελία). Μην το χάσετε!