Προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής οδεύει το νομοσχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης Τσιάρα για την «αναμόρφωση» του οικογενειακού δικαίου. Παρά τις μεγάλες αντιδράσεις που έχει προκαλέσει, η κυβέρνηση της ΝΔ επιμένει σε μια ακόμα σκληρή σεξιστική επίθεση απέναντι στις γυναίκες, που παίρνει μπάλα και τα παιδιά.
Από το κείμενο λείπουν οι αρχικές σκέψεις για ρητή επιβολή της υποχρεωτικής συνεπιμέλειας και της εναλασσόμενης κατοικίας των παιδιών (δεν μπήκαν καν για διαβούλευση σχετικές διατάξεις). Ενώ στην πορεία αφαιρέθηκε και η διάταξη που προέβλεπε ότι σε περιπτώσεις κακοποίησης η δικαστική απόφαση θα πρέπει να καταστεί αμετάκλητη για να μην επιτρέπεται στον κακοποιητικό γονιό η επαφή με το παιδί (σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να περάσουν τουλάχιστον 10 χρόνια, όσο διαρκούν τέτοιες δικαστικές διαδικασίες). Είναι τροποποιήσεις που έγιναν κάτω από την πίεση του γυναικείου κινήματος και των κινητοποιήσεων, εκδηλώσεων, ανακοινώσεων, δράσεων κλπ, στις οποίες έχει προχωρήσει όλους τους τελευταίους μήνες.
Παρόλα αυτά, η ουσία του νόμου, που τον καθιστά επικίνδυνο για γυναίκες και παιδιά, δεν έχει αλλάξει. Η οριζόντια επιβολή μέτρων στη λειτουργία της χωρισμένης οικογένειας, ανεξάρτητα από τις ιδιαίτερες συνθήκες του κάθε χωρισμού (πχ αν υπάρχει ιστορικό παραμέλησης, κακοποίησης, ενδοοικογενειακής βίας κλπ), συνεχίζει να βρίσκεται στον πυρήνα του. Τόσο μέσα από την εισαγωγή της γονικής μέριμνας “από κοινού και εξίσου”. Όσο και μέσα από την υποχρεωτική επαφή του παιδιού με τον γονιό με τον οποίο δεν διαμένει μόνιμα κατά το 1/3 του συνολικού του χρόνου.
Η υποχρέωση του γονέα με τον οποίο διαμένει το παιδί να έχει τη σύμφωνη γνώμη του άλλου γονέα για να μετακομίσει για οποιοδήποτε λόγο (πχ για εργασία ή για λόγους υγείας) δημιουργεί επιπλέον προβλήματα στις γυναίκες που στην πλειοψηφία τους έχουν τα παιδιά. Ενώ η διακοπή της επαφής με έναν κακοποιητικό γονέα εξακολουθεί να απαιτεί δικαστική απόφαση (πρωτόδικη), γεγονός που σημαίνει ότι για 4 με 5 χρόνια το παιδί, και μέσω αυτού και η μητέρα, θα συνεχίσουν να είναι εκτεθειμένοι στον κακοποιητή.
Ό,τι κι αν λέει η κυβέρνηση περί μεταρρύθμισης «για το συμφέρον του παιδιού», το τελευταίο πράγμα που εξασφαλίζει το νομοσχέδιο είναι την προστασία του, την ασφάλειά του κλπ. Στην πραγματικότητα το μόνο που κάνει είναι να ικανοποιεί το πιο δεξιό και αντιδραστικό κομμάτι των ανδρών που συσπειρώθηκαν στην πρωτοβουλία των πλούσιων «ενεργών μπαμπάδων», κατηγορώντας λίγο πολύ τις πρώην συζύγους τους ως «μέγαιρες» που «βάζουν λόγια» και «χρησιμοποιούν» τα παιδιά εναντίον τους.
Πισωγύρισμα
Η συγκαλυμμένη εισαγωγή της γονικής «αποξένωσης» (όπως ήταν η εκλεπτυσμένη ονομασία αυτής της επίθεσης κατά των γυναικών), μέσα από το ότι «η διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του τέκνου με τον άλλο γονέα και την οικογένειά του» θα θεωρείται άσκηση κακής γονικής μέριμνας και θα γίνεται λόγος απώλειάς της, αυτή τη διάθεση εκδίκησης νομιμοποιεί. Όσο για το επιχείρημα περί «εκσυγχρονισμού ενός απαρχαιωμένου οικογενειακού δικαίου», και μόνο η άρνηση οποιασδήποτε αναφοράς στη ΛΟΑΤΚΙ+ γονεϊκότητα και τεκνοθεσία είναι αρκετή για να αντικρούσει την «προοδευτικότητά» του.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η συντριπτική πλειοψηφία των οργανώσεων του γυναικείου και ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος και των οργανώσεων της Αριστεράς απαιτούν την άμεση και οριστική απόσυρση του νόμου. Έχοντας αναγκάσει ακόμα και θεσμικούς φορείς να πάρουν αντίστοιχες θέσεις (όπως η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος που αμφισβήτησε τον πυρήνα του νομοσχεδίου ή η Περιφεριακή Ένωση Δήμων Αττικής που με ομόφωνη απόφασή της ζήτησε την άμεση απόσυρση), αλλά και βουλευτίνες της ΝΔ (όπως Γιαννάκου και Κεφαλογιάννη) να εκφράζουν τις έντονες αντιρρήσεις τους.
Όπως αναφέρει η Κίνηση για μια Απεργιακή 8 Μάρτη σε ανακοίνωσή της: «Μια τέτοια μεταρρύθμιση δεν κρύβει παρά τη βασική φιλοσοφία του καπιταλισμού όσον αφορά την οικογένεια: η οικογένεια πρέπει πάση θυσία να σηκώσει μόνη της την αναπαραγωγή της εργατικής τάξης, όσο δύσκολες κι αν είναι οι συνθήκες στις οποίες καλείται να το κάνει. Το κράτος προσπαθεί να απαλλαγεί από την ευθύνη του να στηρίξει τη μονογονεϊκή οικογένεια. Κι αυτό σημαίνει και ιδεολογικά πισωγυρίσματα: η οικογένεια μένει ως έχει, θέλει δε θέλει.
Τα χρόνια της κρίσης και η νέα επιδείνωσή της μαζί με την πανδημία έχουν σημάνει μεγάλα χτυπήματα στις γυναίκες. Ο Χατζηδάκης έρχεται να συμπληρώσει αυτή την επίθεση. Με το νέο εργατικό νομοσχέδιο φιλοδοξεί να διευρύνει την επισφάλεια και τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, ενώ θέλει να χτυπήσει και τα συνδικάτα, την μόνη προστασία των γυναικών απέναντι στις αντίξοες αυτές συνθήκες...
Αυτό που χρειάζονται όλες οι οικογένειες, χωρισμένες και μη, είναι οι υλικές συνθήκες ώστε να μπορούν να ζουν ανθρώπινα και ικανοποιητικά. Το συμφέρον του παιδιού είναι μια κοινωνία που θα λειτουργεί γύρω από τις ανθρώπινες ανάγκες και θα προσφέρει στους γονείς τα μέσα και τον χρόνο να είναι καλύτεροι γονείς. Κι αυτό είναι κάτι για το οποίο η εργατική τάξη παλεύει συγκρουόμενη με την Νέα Δημοκρατία και όλο το σύστημα της εκμετάλλευσης που αυτή εκπροσωπεί».