Οικονομία και πολιτική
Θανάσιμη απειλή οι “μεταλλάξεις” των Μητσοτάκηδων

23/6, Αθήνα, Πανελλαδική κινητοποίηση των εργαζομένων στην Υγεία. Φωτό: Μάνος Νικολάου

Η επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα, αλλά και της Λάμδα στη Λ. Αμερική, οδηγεί στο τέταρτο πανδημικό κύμα. Οι επιστήμονες μιλάνε για τις, μέχρι στιγμής, σφοδρότερες μεταλλάξεις. Τις τελευταίες δύο βδομάδες καταγράφονται, παντού, κατακόρυφες αυξήσεις μολύνσεων. Οι θάνατοι από την πανδημία έχουν ξεπεράσει τα 4 εκατομμύρια.

Χρειάστηκε μόλις ένας μήνας ώστε τα κυβερνητικά αφηγήματα για το "τέλος των περιοριστικών μέτρων" και την "επιστροφή στην κανονικότητα" να γελoιοποιηθούν. Τώρα αναγκάζονται, ακόμα και εν μέσω τουριστικής περιόδου, να ξαναλάβουν περιοριστικά μέτρα. Ακόμα και οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκιο θα πραγματοποιηθούν χωρίς θεατές. 

Η μόνη "κανονικότητα" είναι ότι οι κυβερνήσεις "έχουν χάσει τη μπάλα" με την εξέλιξη της πανδημίας. Είναι εντελώς ανίκανες για να την αντιμετωπίσουν και γι' αυτό και ο κόσμος δεν τους έχει εμπιστοσύνη. 

Η "ελπίδα του εμβολίου" ήταν το άλλοθι ώστε να μην πάρουν κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Θεωρούσαν ότι με την έναρξη των εμβολιασμών θα έρθει και το τέλος της πανδημίας, μέχρι το φετινό καλοκαίρι, μέσα από ένα «εμβολιαστικό τείχος ανοσίας». Τα κέρδη τους πάνω από την υγεία και τις ζωές μας. 

Είμαστε στα μέσα Ιούλη και όχι μόνο δεν υπάρχει «τείχος ανοσίας» αλλά οι μεταλλάξεις καθιστούν ακόμα και αυτά τα διαθέσιμα εμβόλια όλο και λιγότερο αποτελεσματικά. Ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση (από τις φαρμακοβιομηχανίες) για την ανάγκη και τρίτης δόσης. Το Ισραήλ ανακοίνωσε ήδη πρόγραμμα τρίτης δόσης στους ηλικιωμένους. Κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να συμβεί στην (ισχυρή) περίπτωση μελλοντικών (και πιο επικίνδυνων) μεταλλάξεων γιατί όσο δεν υπάρχουν μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας και όσο ο παγκόσμιος εμβολιασμός δεν προχωράει, ο ιός βρίσκει χώρο και χρόνο για να δημιουργεί μεταλλάξεις. 

Μέχρι τώρα, μόλις στο 1% του πληθυσμού των χωρών με χαμηλό εισόδημα έχει χορηγηθεί έστω και 1 δόση εμβολίου. Το παγκόσμιο ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων είναι μόλις 12%. Αλλά ακόμα και αυτό το χαμηλό ποσοστό δεν λέει όλη την αλήθεια. Στην Αφρική είναι στο 1,3%(!), στην Ασία στο 9%, με την Ινδία (από όπου ξεκίνησε η μετάλλαξη Δ) να είναι στο 5% και στην Κίνα το 16%. Στη Λατινική Αμερική το ποσοστό είναι στο 15%, στη Ρωσία στο 13%. Ακόμα και στα αναπτυγμένα κράτη το ποσοστό είναι στο 50% και κάτω. Δείτε εδώ

Το πρώτο δίμηνο του 2021 σπαταλήθηκε με τις φαρμακοβιομηχανίες (που μπήκαν στη διαδικασία παραγωγής εμβολίων μόνο όταν δημιουργήθηκε μεγάλη αγορά για τα κέρδη τους εξαιτίας της εξάπλωσης της πανδημίας και αφού πρώτα χρηματοδοτήθηκαν αδρά με δημόσιο χρήμα) να εκβιάζουν τις κυβερνήσεις για τις τιμές και τη διάθεση των (λίγων αρχικά) εμβολίων και, ταυτόχρονα, τις κυβερνήσεις να ανταγωνίζονται μεταξύ τους ποιος θα εξασφαλίσει περισσότερες δόσεις, όχι μόνο για την χώρα του αλλά και για να δημιουργήσουν σφαίρες διάθεσης (και επιρροής) σε άλλες χώρες. 

Όταν το Μάρτιο ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί, ο ρυθμός τους εξαρτιώταν από δύο παράγοντες. Την παραγωγική δυνατότητα και την διάθεση των εμβολίων από τις φαρμακοβιομηχανίες, σύμφωνα με τα συμβόλαια που έχουν με τις κυβερνήσεις, και τις δομές εμβολιασμού της κάθε χώρας. Όμως, ούτε η παραγωγική δυνατότητα των φαρμακοβιομηχανιών μπορούσε να στηρίξει ένα πρόγραμμα μαζικού εμβολιασμού αλλά ούτε και οι δομές εμβολιασμού στις χώρες ήταν αρκετές, εξαιτίας των διαλυμένων δημοσίων συστημάτων υγείας, για να πραγματοποιούν μαζικούς ημερήσιους εμβολιασμούς. 

Επιπλέον, οι πλούσιες χώρες απέκλεισαν τις φτωχές από το να έχουν πρόσβαση στα εμβόλια. Ακόμα και ο Παγκόσμιος Οραγανισμός Υγείας μιλούσε για "εμβολιαστικό εθνικισμό" και προειδοποιούσε για την επιδείνωση της πανδημίας αν τα εμβόλια δεν διατεθούν ισότιμα και γρήγορα σε όλο τον πλανήτη. Στην τελευταία Σύνοδο, οι G7 υποσχέθηκαν ότι θα στείλουν, κάποια στιγμή, λιγότερες από 1 δις δόσεις εμβολίων στις φτώχες χώρες που, όμως, δεν θα καλύπτουν ούτε το 25% των αναγκών τους. Η ίδια η συζήτηση, που άνοιξε ο Μπάιντεν, για την άρση των πατεντών των εμβολίων έκλεισε τόσο γρήγορα όσο το απαίτησαν οι φαρμακοβιομηχανίες. Ακόμα, και οι πρώτες (ευτυχώς, μέχρι στιγμής, σε πολύ χαμηλό ποσοστό) επικίνδυνες παρενέργειες των εμβολίων αντιμετωπίστηκαν με αντιφατικές οδηγίες που δημιουργούσαν σύγχυση και αμφιβολίες στον κόσμο. Η περίπτωση του εμβολίου της Astra Zeneca είναι χαρακτηριστική. 

Ατομική ευθύνη

Οι κυβερνήσεις ρίχνουν την ευθύνη αυτής της αποτυχίας στο κόσμο «που δεν πάει να εμβολιαστεί». Στην Ελλάδα αυτό το ξέρουμε πολύ καλά. 

Η κυβέρνηση της ΝΔ πάντα βρίσκει έναν «ένοχο» για να του ρίξει τις ευθύνες για την αποτυχία στη διαχείριση (και) της πανδημίας. 

Στην αρχή ήταν η "ανεύθυνη νεολαία που διαδίδει τον ιό στις πλατείες και στα κορονοπάρτι", στη συνέχεια ήταν το «υγειονομικό μποϊκοτάζ» της Αριστεράς που καλούσαν σε διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις, τώρα είναι οι "ανεύθυνοι ανεμβολίαστοι που κοιτάνε τον εαυτό τους και αδιαφορούν για την υγεία του κοινωνικού συνόλου". 

Η επίθεση της κυβέρνησης στους «ανεμβολίαστους» γίνεται για να αντιστρέψει τις ευθύνες και να κρύψει την αποτυχία της (και) στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. 

Η κυβέρνηση υποσχόταν, από τον Νοέμβριο, ότι πριν το φετινό καλοκαίρι θα έχει χτιστεί "τείχος ανοσίας". Σήμερα οι πλήρως εμβολιασμένοι είναι, μόλις, το 40%. 

Αυτό το ποσοστό θα μπορούσε να ήταν πολύ μεγαλύτερο αν η κυβέρνηση είχε, από νωρίς, μαζικό αριθμό εμβολίων και είχε δημιουργήσει τις κατάλληλες δομές ώστε να μπορούσαν να γίνονται περισσότεροι ημερήσιοι εμβολιασμοί.

Αντί αυτών, διέθετε εμβόλια με το σταγονόμετρο (με προτεραιότητα στα κυβερνητικά και κομματικά στελέχη), μέσα από τις συμφωνίες της ΕΕ με τις φαρμακοβιομηχανίες, δημιούργησε ελάχιστα εμβολιαστικά κέντρα και έκανε ελάχιστες προσλήψεις (και αυτές συμβασιούχων). Μετέτρεψε τις Μονάδες Πρωτοβάθμιας Υγείας και τα Νοσοκομεία σε εμβολιαστικά Κέντρα αδιαφορώντας για τις υπόλοιπες υγειονομικές ανάγκες του κόσμου. 

Αν η κυβέρνηση ενδιαφερόταν για την επιτάχυνση του εμβολιασμού θα μπορούσε να διπλασιάσει την εμβολιαστική δυνατότητα, ούτως ώστε να μειωθεί ο χρόνος αναμονής και να αυξηθεί ο αριθμός των πλήρως εμβολιασμένων. Αυτό όμως απαιτεί ενίσχυση, με χρηματοδότηση και προσλήψεις, του δημόσιου ΕΣΥ. Αλλά τα σχέδιά της είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στην ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ μέσω των ΣΔΙΤ και σε κλεισίματα νοσοκομείων γιατί «έχουμε περισσότερα από όσα χρειαζόμαστε», όπως δήλωνε κυνικά ο Μητσοτάκης σε συνέντευξη του στη "Καθημερινή". 

Βάσιμοι δισταγμοί

Οι δισταγμοί που έχουν κομμάτια του πληθυσμού για τα παρεχόμενα εμβόλια είναι βάσιμοι. Είναι λάθος να τσουβαλιάζονται, και από κομμάτια της αριστεράς, ως «ατομιστές», «ψεκασμένοι» ή «αρνητές του ιού». Οι δισταγμοί προέρχονται από δύο (πραγματικές) αιτίες. 

Η πρώτη αιτία είναι οι αλλοπρόσαλλες οδηγίες και αποφάσεις της κυβέρνησης συνολικά για την αντιμετώπιση της πανδημίας και ειδικά για τα εμβόλια. Με ευθύνη της κυβέρνησης, στα μάτια του κόσμου το Astra Zeneca είναι ένα «επικίνδυνο εμβόλιο». Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η κάρτα των 150 ευρώ σαν "κίνητρο" εμβολιασμού της νεολαίας. Με το να δωροδοκείς κάποιον για να κάνει εμβόλιο δημιουργείς ακόμα περισσότερους δισταγμούς και αμφιβολίες. 

Η δεύτερη αιτία προέρχεται από την ανάγκη για την επιτάχυνση της διαδικασίας και το «επείγον» της έγκρισής τους. 

Αυτοί οι δισταγμοί δεν αντιμετωπίζονται με εκβιασμούς και διαχωρισμούς. Για να οδηγηθεί ο κόσμος στον (απαραίτητο) εμβολιασμό χρειάζεται επιστημονική ενημέρωση και συζήτηση, μακριά από τις κυβερνητικές και φαρμακοβιομηχανικές σκοπιμότητες. Αλλά, αντί για επιστήμονες η κυβέρνηση «επιστρατεύει influencers», αντί για ενημερωτικό υλικό και υποδομές εμβολιασμού δίνει 20 εκατ. στα ΜΜΕ για να «διαφημίσουν» τον εμβολιασμό με ανόητα σποτάκια σαν να είναι κάποιο καταναλωτικό προϊόν. 

Απέναντι στη διαχείριση των από πάνω που σκορπάνε τον θάνατο, η απάντηση βρίσκεται στη διεκδίκηση ενός δημόσιου, δωρεάν συστήματος Υγείας και ενός προγράμματος εμβολιασμού στα χέρια των εργαζόμενων στην Υγεία. Τα φάρμακα και τα εμβόλια πρέπει είναι δωρεάν, δημόσια αγαθά για όλους σε όλο τον πλανήτη και όχι εμπορεύματα. Να σπάσουμε τις πατέντες των εμβολίων και των φαρμάκων. Οι φαρμακοβιομηχανίες στα χέρια των εργατών και επιστημόνων.

Οι αγώνες των εργαζόμενων στην Υγεία δείχνουν αυτό το δρόμο και χρειάζονται την συμπαράσταση όλων μας.