Με τη συμμετοχή πλήθους αγωνιστών και αγωνιστριών, νέων και παλιών, ντόπιων, μεταναστών/ιστριών και προσφύγων/ισσών, από δεκάδες εργατικούς χώρους, σχολεία-σχολές και γειτονιές όλης της χώρας, πραγματοποιήθηκε το διήμερο επαναστατικών ιδεών «Μαρξισμός 2021».. Το ετήσιο φεστιβάλ του ΣΕΚ έγινε το Σαββατοκύριακο 10 και 11 Ιούλη, για πρώτη φορά φέτος στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας, μετά από μια χρονιά σκληρών αγώνων της εργατικής τάξης και της νεολαίας που καθόρισε όλο το διήμερο.

Στις είκοσι συζητήσεις του φεστιβάλ αναλύθηκε κάθε πτυχή της πολύπλευρης κρίσης του καπιταλισμού και των επιθέσεων της κυβέρνησης της ΝΔ. Όλα τα μέτωπα που είναι ανοιχτά απέναντι σε ένα σύστημα που βάζει τα κέρδη πάνω από τις ανθρώπινες ανάγκες, φέρνοντας φτώχεια, πανδημίες και θάνατο, σεξισμό και ρατσισμό, πολεμικούς ανταγωνισμούς και περιβαλλοντική καταστροφή, βρέθηκαν στο επίκεντρο. Δίνοντας απαντήσεις στα πιο καυτά ζητήματα της περιόδου με στόχο τη νικηφόρα έκβαση των συγκρούσεων που ξεδιπλώνονται παντού.

Παράδοση

Οι σημερινές μάχες δέθηκαν με την ιστορία του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς, με τις μαρξιστικές ιδέες και την επαναστατική παράδοση. Ήταν μια πολύτιμη σύνδεση τόσο για την κλιμάκωση των αγώνων που ξεσπούν όσο και για την προοπτική τους. Οι συζητήσεις για τον Τρότσκι και τη μάχη του ενάντια στο σταλινισμό, για το Λένιν και τη Ρώσικη Επανάσταση, για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τη Γερμανική Επανάσταση, για τον Γκράμσι και το επαναστατικό κόμμα, ζωντάνεψαν μαζί με τη συζήτηση για τον Μαρξ και τον Ένγκελς το κεντρικό μήνυμα του φεστιβάλ «Η κοινωνία αλλάζει με επαναστάσεις».

Στον πλούτο των απόψεων που χαρακτήρισε το φεστιβάλ συνέβαλαν τόσο οι εισηγητές και οι εισηγήτριες σε κάθε συζήτηση όσο και οι παρεμβάσεις που έπεφταν βροχή αμέσως μετά. Το ίδιο και η παρουσία του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου, που γινόταν πόλος έλξης στα διαλείμματα, με εκατοντάδες τίτλους βιβλίων. H έμπνευση που έδωσε το διήμερο εκφράστηκε καθαρά στο τέλος με όλους και όλες να τραγουδούν με υψωμένες γροθιές τη Διεθνή και να φωνάζουν δυνατά «Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός, είναι η επανάσταση και ο σοσιαλισμός».

H πολιτική συζήτηση που πραγματοποιήθηκε τις δυο μέρες του φεστιβάλ συμπυκνώθηκε στην τελευταία κεντρική εκδήλωση με θέμα «Πάλη ενάντια στη δεξιά, πάλη για το σοσιαλισμό». Όπως το περιέγραψε ο Κώστας Καταραχιάς, πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζόμενων στο νοσοκομείο Άγιος Σάββας, ξεκινώντας την εισήγησή του: «Βγαίνουμε από ένα διήμερο που είχε όλο τον πλούτο των μαχών που δώσαμε το προηγούμενο διάστημα, νιώθοντας πιο δυνατές και δυνατοί ότι η εργατική τάξη μπορεί να τσακίσει αυτή την κυβέρνηση. Με ορίζοντα όχι τις εκλογές αλλά το να επιβάλει το δικό της πρόγραμμα, τη δική της εναλλακτική».

Οι εμπειρίες και τα προχωρήματα της εργατικής τάξης και της νεολαίας κυριαρχούσαν στο φετινό Μαρξισμό. Από τους εργάτες της Υγείας μέχρι τους εργάτες της Τέχνης και από τους εργάτες του επισιτισμού μέχρι τους εκπαιδευτικούς, η κόντρα με τη δολοφονική διαχείριση της πανδημίας και όλα τα καταστροφικά κυβερνητικά μέτρα αγκάλιασε κάθε κομμάτι της τάξης. Έτσι έφτασε να σπάει τις απαγορεύσεις και τα λοκντάουν, να δίνει τη μάχη με την καταστολή της αστυνομίας του Χρυσοχοΐδη, να αναγκάζει σε συνεχείς οπισθοχωρήσεις την κυβέρνηση και τους υπουργούς της και να φτάνει στις πρόσφατες πανεργατικές απεργίες ενάντια στο αντεργατικό-αντισυνδικαλιστικό νομοσχέδιο Χατζηδάκη που ήταν σεισμός. Με αυτή την εικόνα συνέχισε ο Κ. Καταραχιάς, δίνοντας έμφαση στην κρίση της κυβέρνησης.

Αντίσταση από τα κάτω

Όσο η αντίσταση των από κάτω έδινε τον τόνο στο φετινό Μαρξισμό, τόσο ο ρόλος της επαναστατικής αριστεράς και του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος αναδεικνυόταν. Σε αυτόν στάθηκε η Λίλιαν Μπουρίτη, υπεύθυνη του ΣΕΚ στα Δυτικά της Αθήνας, θυμίζοντας στην εισήγησή της πως «από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησης της ΝΔ υποστηρίζαμε ότι η εργατική τάξη είναι εδώ, δεν έχει πάει σπίτι της. Και με αυτή την εκτίμηση μπήκαμε να οργανώσουμε την αντίστασή της. Στο ξέσπασμα της πανδημίας αποφασίσαμε ότι θα λειτουργούμε κανονικά με τους πυρήνες μας και την Εργατική Αλληλεγγύη. Βγαίναμε παρά τις απαγορεύσεις στους εργατικούς χώρους και τις γειτονιές κι αυτό, είναι δεδομένο πια, έπαιξε τεράστιο ρόλο. Βλέπαμε ότι η ανταπόκριση ήταν τεράστια, ότι το “θα λογαριαστούμε μετά” δεν ισχύει, κι έτσι φτάσαμε να σπάμε τις απαγορεύσεις και όλα τα μέτρα, να δημιουργούμε την μεγάλη πολιτική κρίση της ΝΔ».

Η δύναμη της εργατικής τάξης και της νεολαίας να γκρεμίσουν την κυβέρνηση και μαζί της ολόκληρο το σύστημα που στηρίζει, βρισκόταν στο κέντρο του διημέρου. Αυτή τη δύναμη υπενθύμισε και η Μαρία Στύλλου, υπεύθυνη σύνταξης του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω, στην εισήγησή της, ξεκινώντας από τη μάχη του ασφαλιστικού. «Είναι μια μάχη που έχει ρίξει κυβερνήσεις στο παρελθόν κι αυτό στη ΝΔ το ξέρουν πολύ καλά. Οι τρεις πρόσφατες πανεργατικές ήταν σημείο καμπής για την εργατική τάξη και κάνουν την κυβέρνηση να τρέμει», είπε, για να συνεχίσει με όλη τη βεντάλια των μαχών, οικονομικών και πολιτικών, που πρέπει να δοθούν και να κερδηθούν την επόμενη περίοδο με τους επαναστάτες στην πρώτη γραμμή.

«Το πρώτο είναι να τα πάρουν όλα πίσω, όλα τα νομοσχέδια και τις επιθέσεις τους», είπε. «Το δεύτερο είναι να φτάσουμε να τρέμει την εργατική τάξη όχι μόνο η κυβέρνηση αλλά ολόκληρο το σύστημα. Και το τρίτο είναι να δυναμώσουμε ακόμα περισσότερο το επαναστατικό κόμμα που 50 χρόνια πριν, το 1971, ξεκίνησε από μια ομάδα επτά-οκτώ ανθρώπων και έχει φτάσει σήμερα να έχει μαζί του σωματεία στις πανεργατικές».

Η στροφή των εργατών και των εργατριών στα συνδικάτα ήταν επίσης μια μεγάλη εξέλιξη της τελευταίας χρονιάς που κυριάρχησε στο διήμερο. Αυτή την εμπειρία έφερε στην τελευταία συζήτηση η Χουάνα Σταυριανού, εργαζόμενη στον τουρισμό-επισιτισμό, μιλώντας για τις επιθέσεις των αφεντικών του κλάδου αλλά και την αντίσταση που ξέσπασε και μαζικοποίησε τα σωματεία. «Οι αγώνες οδήγησαν στο δυνάμωμα των σωματείων, με τη δική μας συμβολή, της αντικαπιταλιστικής αριστεράς μέσα από το δίκτυο “Η Καμαριέρα”, να είναι κρίσιμη», είπε.

Την αντίστοιχη εικόνα από τους εκπαιδευτικούς περιέγραψε ο Στέλιος Γιαννούλης, δάσκαλος, μέλος ΔΣ ΣΕΠΕ Γλυφάδας-Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. «Στις επιθέσεις της Κεραμέως με τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες και την αυτοαξιολόγηση, και τα διλήμματά της “ή με το υπουργείο ή με το συνδικάτο”, ο κλάδος επέλεξε το συνδικάτο», είπε, παραθέτοντας τα αιτήματα που διαμορφώθηκαν την περίοδο της πανδημίας για μαζικούς διορισμούς, μικρότερα τμήματα, μέτρα προστασίας κλπ για τα οποία θα δοθούν σκληρές μάχες με τη νέα σχολική χρονιά.

Από το Μαρξισμό δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι συζητήσεις για το τεράστιο κίνημα που ξεδιπλώνεται ενάντια στη σεξιστική καταπίεση. Αυτές συμπύκνωσε στην τοποθέτησή της η Μαρίζα Ψαλτάκου, γιατρός, από τη Νέα Σμύρνη, μιλώντας για τις κρίσιμες πολιτικές επιλογές και σε αυτό το μέτωπο. «Είναι η παρέμβασή μας που έχει οδηγήσει στις απεργιακές 8 Μάρτη με τα συνδικάτα μπροστά, αλλά και με όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς και τις φεμινιστικές οργανώσεις», είπε. «Βλέποντας την παλη για την απελευθέρωση των γυναικών ως ένα θέμα που αφορά όλη την εργατική τάξη κι όχι μόνο τις γυναίκες, οι πυρήνες του ΣΕΚ αφουγκραζόμαστε τις διαθέσεις του κόσμου, φέρνουμε πίσω την εμπειρία αυτή στις συνεδριάσεις μας και μπαίνουμε μπροστά να οργανώσουμε την αντίσταση σε κάθε χώρο και γειτονιά», τόνισε. 

Ψωμί και τριαντάφυλλα

Ήταν μια τοποθέτηση που συμπλήρωσε αυτή της Μπούζι Λιντίτα, μετανάστριας από την Αλβανία που μίλησε για τη μάχη των καθαριστριών του δήμου Αθήνας ενάντια στις απολύσεις. «Ζω 23 χρόνια στην Ελλάδα και τόσο ρατσισμό δεν έχω ξαναδεί», είπε για την απόπειρα της κυβέρνησης να τις διώξει μόνο και μόνο γιατί δεν έχουν ιθαγένεια. Η παρέμβασή της ανέδειξε τι σημαίνει να είσαι ταυτόχρονα γυναίκα, εργάτρια, μετανάστρια που παλεύει ενάντια σε ένα άγρια αντεργατικό, σεξιστικό και ρατσιστικό σύστημα. Αλλά και το πώς οι αγώνες της εργατικής τάξης και ένα διήμερο σαν το Μαρξισμό δίνουν σε όλες και όλους την αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να νικήσουν. Όπως το είπε η ίδια «Θέλουμε ψωμί, τριαντάφυλλα, δουλειά, όχι ρατσισμό».

Όλα τα κινήματα είχαν την τιμητική τους στο Μαρξισμό. Από το εργατικό και νεολαιίστικο μέχρι το αντιρατσιστικό και το περιβαλλοντικό. «Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τη χρονιά του “από τα κάτω”», όπως το περιέγραψε ο Σεραφείμ Ρίζος, δάσκαλος και δημοτικός σύμβουλος στα Χανιά, για να τονίσει την καθοριστική παρέμβαση της βάσης των εργαζόμενων σε όλους τους αγώνες, όπως με το λόφο Καστέλι στην πόλη του που η κυβέρνηση θέλει να παραδόσει στο τουριστικό κεφάλαιο. «Η επανακατάληψη του λόφου ήταν μια ταπεινωτική ήττα για τη δεξιά και τα μεγάλα συμφέροντα που στηρίζει. Κι αν υπάρχει ένας λόγος που η αστυνομία δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να επέμβει είναι γιατί η κυβέρνηση είναι απομονωμένη από την τοπική κοινωνία και το τεράστιο κίνημα που υπερασπίζεται το λόφο», είπε.

Ο Μαρξισμός ένωσε παλιούς και νέους αγωνιστές και αγωνίστριες, δίνοντας σε όλους και όλες την αυτοπεποίθηση να συνεχίσουν μαζί τη σύγκρουση με την κυβέρνηση και το δολοφονικό σύστημα που εξυπηρετεί. Από τους μαθητές που βίωσαν στο πετσί τους «την πλήρη αποτυχία της κυβέρνησης να εξασφαλίσει την εκπαίδευση», όπως είπε ο Φίλιππος Κοντοδήμας, μέλος των μαθητών Anticapitalista. Μέχρι τη παλιότερη γενιά που δεν έχει καταφέρει να την στείλει σπίτι της ο Μητσοτάκης. Όπως το συμπύκνωσε ο Κοσμάς Ραφτόπουλος, συνταξιούχος: «Ο Μαρξισμός κάθε χρόνο είναι και καλύτερος. Δίνει ελπίδα για το μέλλον και προοπτική στον αγώνα. Η κυβέρνηση τα έχει βάλει όλα στο κάδρο, αλλά ο φόβος είναι σε αυτούς, όχι σε μας. Πάμε για απεργίες και διαδηλώσεις».

Το φεστιβάλ ήταν φοβερό. Είμαι στην Ελλάδα μόλις 20 ημέρες και πάνω από όλα μου έκανε πολύ θετική εντύπωση το ότι οι άνθρωποι εδώ υποστηρίζουν τους πρόσφυγες.

 Η πιο ενδιαφέρουσα συζήτηση για μένα ήταν το “Οι ζωές των προσφύγων μετράνε”. Παρακολούθησα συνολικά τέσσερις συζητήσεις, ανάμεσα στις οποίες και το “Η κοινωνία αλλάζει με επαναστάσεις” που ήταν επίσης πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Οργανώθηκα στο κόμμα γιατί είμαι πρόσφυγας και, εφόσον εσείς βοηθάτε εμάς, θέλω κι εγώ να σας βοηθήσω.

Σοράμπ, πρόσφυγας από το Αφγανιστάν