Διεθνή
Αφγανιστάν: G7, Ρωσία, Κίνα, “Πολέμαρχοι”: Όλοι θέλουν μερίδιο στην κυβέρνηση Ταλιμπάν

Η πείνα που αφήνει πίσω της η κατοχή είναι η άμεση απειλή για τους φτωχούς του Αφγανιστάν. Φωτό: Sidiqullah Khan

Ο εξευτελισμός των ιμπεριαλιστών στο Αφγανιστάν συνεχίζεται. Η υπερδύναμη ηττήθηκε και αποχωρεί χωρίς σχεδιασμό. Ο Μπάιντεν κάνει το ένα διάγγελμα μετά το άλλο για να δικαιολογηθεί. Δεν είναι καθόλου συνηθισμένη εικόνα ο ένοικος του Λευκού Οίκου να απευθύνεται “στο έθνος” όχι για να απειλήσει και για να μιλήσει για την αμερικάνικη ισχύ, αλλά για να εξηγήσει πόσο αδύναμες είναι οι ΗΠΑ να ελέγξουν την κατάσταση.

Τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, από όπου συνεχίζονται οι εκκενώσεις των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Υποτίθεται πως είναι το μόνο σημείο που ελέγχουν οι Αμερικάνοι. Στην πραγματικότητα οι πολιτοφυλακές των Ταλιμπάν είναι αυτές που εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις για να μπορούν οι ιμπεριαλιστές να σηκώσουν τα αεροπλάνα τους. Χωρίς αυτούς, δεν θα υπήρχε «εκκένωση». Το αμερικάνικο υπουργείο εξωτερικών ξέρει την αλήθεια, γι’ αυτό και το μόνο που κάνει είναι να παρακαλάει τους Ταλιμπάν για παράταση στις πτήσεις και μετά τις 31 Αυγούστου.

Την ίδια ώρα που οι Αμερικάνοι παρακαλούν τους Ταλιμπάν, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, παρακαλάει τους Αμερικάνους να διατηρήσουν στρατεύματα στην Καμπούλ μέχρι να αποχωρήσουν όλοι οι συνεργάτες της βρετανικής κατοχικής δύναμης. Ο Τζόνσον κάλεσε τους G7 την Τρίτη 24 Αυγούστου για μια ύστατη προσπάθεια, αλλά είναι αργά για δάκρυα.

Η αμερικάνικη κατοχή δεν ηττήθηκε στις 15 Αυγούστου “κατά λάθος”, όταν οι Ταλιμπάν μπήκαν στην Καμπούλ. Αποτυχία ήταν τα 20 χρόνια πολέμου και κατοχής. Αποτυχία που την πλήρωσαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι με τη ζωή τους. Αποτυχία που την πλήρωσαν εκατομμύρια άνθρωποι που εγκατέλειψαν τα χωριά τους, τις πόλεις τους, τη χώρα τους. Δολοφόνοι, από τον Μπλερ που ξεκίνησε τον πόλεμο μαζί με τον Μπους το 2001, μέχρι στελέχη του αμερικάνικου στρατού, έχουν βγει από τις τρύπες τους για να καταγγείλουν το θανάσιμο “λάθος” της αμερικανικής αποχώρησης. Ο Μπάιντεν τους απαντάει πως ένας μήνας παραπάνω δεν θα έκανε διαφορά.

Αυτό που ψάχνουν τώρα είναι πώς θα διαχειριστούν την επόμενη μέρα μετά την ήττα. Στο μεταξύ, αναμένουν την κυβέρνηση που θα σχηματίσουν οι Ταλιμπάν στην Καμπούλ. Οι Δυτικοί προβάλλουν για λόγους προπαγανδιστικούς «όρους» όπως δικαιώματα γυναικών, μη-φιλοξενία τρομοκρατών κλπ, αλλά ξέρουν ότι αν δεν θέλουν να χάσουν οποιαδήποτε σχέση με τις εξελίξεις στην Κεντρική Ασία, θα έρθουν σε συνεννόηση με το νέο καθεστώς. Ο “Υπ. Εξωτερικών” της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Τζοζέπ Μπορέλ, το λέει καθαρά: "Αυτό που δεν μπορούμε να κάνουμε είναι να αφήσουμε τους Κινέζους και τους Ρώσους να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης”.

Το ίδιο κάνουν από τη μεριά τους και οι Ταλιμπάν. Βρίσκονται σε εξέλιξη συνεννοήσεις με την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν και το Πακιστάν, τις δυνάμεις που πλέον έχουν μεγαλύτερη επαφή με την πραγματικότητα στην περιοχή, για να σχηματίσουν κυβέρνηση που θα κρατάει ισορροπίες με όλους.

Παζάρια

Τα ΜΜΕ προβάλλουν την “αντίσταση” στο Παντζσίρ, στα βόρεια της Καμπούλ, όπου διατηρούν τον έλεγχο πολέμαρχοι όπως ο Μασούντ σε συνεργασία με υπολείμματα του καθεστώτος Γάνι που ανέτρεψαν οι Ταλιμπάν. Όμως το μήνυμα που στέλνει ο Μασούντ δεν είναι ότι πήρε τα όπλα για την ανατροπή των Ταλιμπάν, αλλά για τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση. Το ίδιο μήνυμα στέλνουν τα περισσότερα στελέχη των κατοχικών κυβερνήσεων που “αντιστέκονται”, όπως ο έκπτωτος αντιπρόεδρος Αμρουλάχ Σάλεχ κι ο προκάτοχός του, Ντοστούμ. Το ίδιο κάνει και ο Χαμίντ Καρζάι, o κατοχικός πρόεδρος που έστησαν οι Αμερικάνοι το 2001, ο οποίος τώρα βρίσκεται σε συνομιλίες με τους Ταλιμπάν. Ακόμη κι ο Γάνι, ο πρόεδρος που έφυγε τρέχοντας αφού πρώτα γέμισε το πορτ-μπαγκάζ με μετρητά, πριν ακόμη μπουν οι Ταλιμπάν στην Καμπούλ, δηλώνει πως είναι “παρών” από τα Εμιράτα που του πρόσφεραν “άσυλο”.

Η συζήτηση για τα δικαιώματα στο Αφγανιστάν και τα ξαφνικά δάκρυα για τον “σκοταδισμό” των Ταλιμπάν είναι λοιπόν σκέτη υποκρισία. Αυτοί οι τύποι που κυβερνούσαν μέχρι σήμερα, κάτω από την προστασία των αμερικάνικων όπλων, και τώρα παζαρεύουν για να ξαναγίνουν υπουργοί, δεν είναι καλύτεροι από τους Ταλιμπάν.

Οι εκκλήσεις για “απομόνωση” των Ταλιμπάν, το μόνο πραγματικό πιθανό αντίκρυσμα που έχουν είναι μια πιθανή εκστρατεία οικονομικού στραγγαλισμού. Ο λαός του Αφγανιστάν όμως ήδη πληρώνει το τίμημα πάνω από 40 ετών πολέμου. Τα όποια αποθεματικά της αφγανικής κυβέρνησης τα ελέγχουν οι Αμερικάνοι τραπεζίτες και έχουν κλείσει την πρόσβαση. Το ΔΝΤ πάγωσε τη βοήθεια. Όχι μόνο οι 300 χιλιάδες στρατιώτες του στρατού που έστησαν οι ΗΠΑ, αλλά και όλοι οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες βρίσκονται αντιμέτωποι με την πείνα. Οι τιμές των βασικών τροφίμων (λάδι, αλεύρι, ρύζι) έχουν ανέβει 20% τις τελευταίες μέρες. Έχουν μπλοκαριστεί οι δυνατότητες να στέλνουν βοήθεια οι Αφγανοί μετανάστες και πρόσφυγες προς τις οικογένειές τους.

Οι απλοί άνθρωποι που έχουν ζωή και ανάγκες στο Αφγανιστάν δεν είναι μόνο οι χιλιάδες που έχουν συσσωρευτεί στο αεροδρόμιο ελπίζοντας να φύγουν, αλλά εκατομμύρια που ζουν κατά 75% στην ύπαιθρο. Από τον Ιούνη, καταγράφεται πρωτοφανής ξηρασία. Δώδεκα εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονταν σε κατάσταση “επισιτιστικής ανασφάλειας” όπως λέγεται ευγενικά η πείνα, πριν από την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν. Πολλοί από αυτούς ήδη κατευθύνονταν στις πόλεις προς αναζήτηση μεροκάματου.

Είναι άνθρωποι που στην πλειοψηφία τους έχουν δει κάποιον συγγενή τους να σκοτώνεται, να βασανίζεται, να φυλακίζεται μέσα σε αυτά τα 20 χρόνια κατοχής. Δεν θα τους αφήσουμε να τιμωρηθούν από όσες μεγάλες δυνάμεις θέλουν να εκβιάσουν τους Ταλιμπάν. Οι ιμπεριαλιστές άφησαν ακόμη και τους στενούς τους συνεργάτες μέσα στις πρεσβείες τους αβοήθητους. Δεν νοιάστηκαν ούτε στιγμή για τους φτωχούς, γυναίκες και άντρες. Ξέρουμε ποιοι είναι, όσα ανθρωπιστικά περιτυλίγματα και να βάλουν στις βόμβες τους. Γι’ αυτό πανηγυρίζουμε την ήττα και την αποχώρησή τους. 


Πανικός για τα αμερικάνικα τσιράκια παντού

Η ανεξέλεγκτη τροπή που πήρε η αποχώρηση των Αμερικάνων από το Αφγανιστάν τινάζει στον αέρα σχεδιασμούς πολύ ευρύτερους από το τι συμβαίνει στα περίχωρα της Καμπούλ. Η αξιοπιστία της υπερδύναμης έχει δεχτεί τεράστιο πλήγμα. Οι δυνάμεις που νόμιζαν πως οι φτερούγες του αμερικάνικου αετού είναι αρκετές για να απειλούν με πραξικοπήματα, εκβιασμούς και πολέμους βρίσκονται εκτεθειμένες. Τι έρεισμα έχουν οι διάφοροι Γκουαϊντό ή οι ολιγάρχες των Άνδεων που ονειρεύονταν επεμβάσεις στη Βενεζουέλα και τη Βολιβία, όταν τα αμερικάνικα μεταγωγικά αφήνουν αβοήθητους τους ομολόγους τους στο Αφγανιστάν; Το ίδιο ισχύει για τη Βαλτική, την Ουκρανία αλλά και τους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ασία

Ο Μόντι και η ακροδεξιά της Ινδίας έχουν στηριχτεί στο ρόλο τους σαν αντίβαρο της Κίνας, παίρνοντας τα τελευταία χρόνια σκυτάλη από το Πακιστάν που ήταν παραδοσιακά το υποτακτικό στις ΗΠΑ καθεστώς. Πήραν αέρα ακόμη και να καταργήσουν την αυτονομία του Κασμίρ και να επιβάλουν στρατιωτικό νόμο. Τώρα όμως βλέπουν τις μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν έτοιμες να αποκτήσουν υπουργούς στη νέα κυβέρνηση του Αφγανιστάν και την Κίνα να διατηρεί την πρεσβεία της, την ώρα που οι Ινδοί γραφειοκράτες φεύγουν κυνηγημένοι. Στις 11 Αυγούστου, γινόταν είδηση το παράπονο του Πακιστανού πρωθυπουργού, Ιμράν Χαν, ότι ο Μπάιντεν δεν του έχει μιλήσει ούτε μια φορά. Τώρα, ο Μπάιντεν θα αναγκαστεί να πάρει πολλά τηλέφωνα. Από την άλλη μεριά, η “περικύκλωση” του Ιράν θα μπει σε αναγκαστική αναθεώρηση. 

Αντιστροφή

Για την όποια σταθερότητα του Αφγανιστάν, οι ιμπεριαλιστές θα χρειαστούν κάποια συνεννοήση με την Τεχεράνη, και για τον έλεγχο των συνόρων και για τα τμήματα των Ταλιμπάν με τα οποία έχει επαφές το Ιράν. Πριν από 20 χρόνια, οι νεοσυντηρητικοί γύρω από τον Μπους προπαγάνδιζαν πως ο βομβαρδισμός του Αφγανιστάν και του Ιράκ θα ήταν το πρώτο βήμα για την εισβολή στο Ιράν. Η κατάσταση έχει αντιστραφεί εντελώς. Κανείς δεν ξέρει πώς θα εξελιχθεί αυτό το ντόμινο εξελίξεων που φτάνει ως το Ισραήλ και τις χώρες του Κόλπου. Οι σχεδιασμοί του Μητσοτάκη, ο άξονας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, που έφτασε μέχρι τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, όπου μέχρι και ελληνική αεροπορία έστειλαν, θα υποστεί τους κραδασμούς αυτής της στροφής.

Το σίγουρο είναι ότι η Αριστερά πρέπει να λάβει υπόψη της την αλλαγή που σηματοδότησε η ήττα των Αμερικάνων στο Αφγανιστάν. Οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2001 μέχρι σήμερα έδεσαν και αυτές τις τύχες τους με τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και με το Αφγανιστάν συγκεκριμένα. Πρέπει να αναδείξουμε αυτήν τη μεγάλη ήττα, όχι να την υποτιμήσουμε. Για να καταφέρουμε να φύγει κυνηγημένος ο  Μητσοτάκης, όπως έφυγαν και οι φίλοι των Αμερικάνων από την Καμπούλ.