Περιβάλλον
Διακηρύξεις EUMED: Άνθρακες ο θησαυρός

Στην κοινή τους διακήρυξη για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον στη Μεσόγειο οι εννέα χώρες που συμμετείχαν στην διάσκεψη της Αθήνας εξέφρασαν την «κοινή πεποίθησή τους πως η επείγουσα και φιλόδοξη παγκόσμια δράση -σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδα, και με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών, ιδίως της κοινωνίας των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα- είναι πλέον, περισσότερο από ποτέ, αναγκαία για την αντιμετώπιση της κλιμακούμενης κλιματικής και περιβαλλοντικής κρίσης».

Η διακήρυξη, ακολουθώντας την πεπατημένη παρόμοιων συνόδων, βρίθει από γενικόλογες δεσμεύσεις και εκκλήσεις για το κλίμα. Οι ηγέτες των χωρών της Μεσογείου, που με τις πολιτικές τους έκαψαν φέτος τον Αύγουστο τα δάση της Μεσογείου και άφησαν δύο πετρελαιοκηλίδες να εξαπλώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο, μίλησαν για «πράσινη ανάπτυξη» και «γαλάζια οικονομία». Ο Μητσοτάκης και ο Μακρόν, που κάθε τρεις και λίγο αμολάνε τους στόλους και τα μαχητικά τους στη Μεσόγειο με διακύβευμα τις εξορύξεις ορυκτών καυσίμων και τις ΑΟΖ… Ο Μακρόν… 

Που τις ίδιες μέρες έσπευσε να αποσύρει τον πρεσβευτή του από τις ΗΠΑ όταν έμαθε ότι τελικά η Αυστραλία θα πάρει από τις ΗΠΑ, πυρηνοκίνητα και όχι τα γαλλικά συμβατικά πετρελαιοκίνητα υποβρύχια. Αλλά δεν σκέφτηκε όταν ανέλαβε την κυβέρνηση το 2017 να πράξει το ίδιο απέναντι στον Τραμπ και την άρνησή του να συμμετέχει στη Σύνοδο του Παρισίου για το κλίμα.   

Θα μπορούσε να συνεχίσει κανείς για τις αντίστοιχες πομπές όλων των ηγετών του ευρωπαϊκού νότου που έχουν το θράσος να αυτοαποκαλούνται ενόψει της Συνόδου σαν οι «πρωτοπόροι» του αγώνα ενάντια στην κλιματική αλλαγή αλλά αξίζει να κρατήσουμε όσα ομολόγησε η ευρωπαϊκή επίτροπος Φον Ντερ Λάιεν στο ΑΠΕ ΜΠΕ: 

«Η Ευρωπαϊκή "Πράσινη Συμφωνία" επικεντρώνεται σε δύο πράγματα: αφενός στις επενδύσεις και την καινοτομία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, αφετέρου στην αποζημίωση προς την κοινωνία, διότι η μετάβαση πρέπει να είναι ακριβής και δίκαιη» τόνισε. «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πολύ δραστήριος και πολύ φιλόδοξος Βλέπω δύο εξαιρετικά πεδία: το πρώτο αφορά τις μεταρρυθμίσεις που κάνουν ο Έλληνας πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του στην Πολιτική Προστασία, σχετικά με την αντιμετώπιση κλιματικών καταστροφών. Και, φυσικά, το δεύτερο πιο σημαντικό βήμα είναι ότι από τα 30 δισ. ευρώ που φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης (NextGeneration EU) στην Ελλάδα, σχεδόν το 40% θα επενδυθεί σε "πράσινα" έργα».

Τα είπε όλα η επίτροπος. Το μόνο που ενδιαφέρει την ίδια και την ΕΕ είναι η «συμμετοχή» και η «αύξηση της ανταγωνιστικότητας του ιδιωτικού τομέα» στο επενδυτικό πάρτι του ταμείου ανάκαμψης. Για άλλη μια φορά χρυσώνει το χάπι υποσχόμενη ότι τάχα αυτή η αύξηση της ανταγωνιστικότητας θα μεταφραστεί σε «αποζημίωση προς την κοινωνία». Αλλά επειδή ανταγωνιστικότητα υπάρχει και εντός της ΕΕ σπεύδει να καθησυχάσει τις χώρες του νότου ότι η μοιρασιά «θα είναι ακριβής και δίκαιη». Και μετά βαφτίζει «εξαιρετικό» πεδίο του Μητσοτάκη την πολιτική προστασία – δηλαδή την ‘προστασία’ των «sms εκκενώστε, μείνετε σπίτι, κλείστε τα παράθυρα» σαν την απάντηση στις κλιματικές καταστροφές! 

Αλλά ας δούμε τι πραγματικά συμβαίνει με τα «δώρα» του ταμείου ανάκαμψης.       

Η κυβέρνηση κομπάζει για τα 30,5 δις ευρώ που θα πάρει από το Ταμείο Ανάκαμψης και τάχα θα σώσουν το περιβάλλον και θα οργανώσουν την μετάβαση στην «πράσινη οικονομία». Στην πραγματικότητα αυτό που ετοιμάζει είναι ένα πάρτι για μεγαλοκαρχαρίες. Από τα 30,5 δις ευρώ που στα χαρτιά αναμένεται να πάρει το ελληνικό κράτος μέχρι το 2030 μόνο τα 17,8 δις θα είναι επιχορηγήσεις και από αυτά μόνο τα 6,2 δις θα είναι για την λεγόμενη «πράσινη μετάβαση». 

Τα υπόλοιπα 12,7 δις που υπόσχεται το ταμείο -σχεδόν το 40%- θα είναι χρηματοδοτήσεις από νέα δάνεια (που ξέρουμε πολύ καλά ποιοι θα κληθούν να πληρώσουν στο τέλος και ποιοι θα «ενισχυθούν» από αυτά). Όπως διαβάζουμε στον capital.gr “μέσα στον Σεπτέμβριο θα πρέπει να υπογράψουν και οι εμπορικές τράπεζες τη συμμετοχή τους στο Ταμείο Ανάκαμψης ώστε να αρχίζουν να συλλέγουν και να αξιολογούν ιδιωτικές επενδύσεις που θα ενισχυθούν από τα δάνεια των 12,7 δισ. του Ταμείου”. Τράπεζες, κατασκευαστικές και ενεργειακοί κολοσσοί, δηλαδή, που δίπλα στα ορυκτά καύσιμα έχουν προσθέσει τα τελευταία χρόνια και τις «πράσινες επενδύσεις». 

Προς το παρόν, βέβαια, η ελληνική κυβέρνηση έχει πάρει στο χέρι μια προκαταβολή 4 δις ευρώ τον Αύγουστο που επιμερίζεται σε: 2,4 δις ευρώ από επιχορηγήσεις (εκ των οποίων έχει χρησιμοποιήσει το 1,4 δις για 12 έργα εκ των οποίων κανένα δεν αφορά το περιβάλλον). Και σε 1,6 δισ. ευρώ από τα δάνεια του προγράμματος «που θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να εγκριθούν ιδιωτικές επενδύσεις». Σημειωτέον ότι η καταβολή της κάθε επόμενης δόσης μέχρι το 2030 θα συνοδεύεται από δεκάδες όρους και προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται κάθε φορά ώστε να εκταμιεύονται τα χρήματα. 

Απ’ όπου και αν το πιάσεις, μοιάζει άνθρακας ο θησαυρός.