Οικονομία και πολιτική
Μητσοτάκης και Aukus - Όλα του γάμου δύσκολα

Η συμφωνία AUKUS ανάμεσα σε ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλία προκειμένου να ενισχύσουν με μέσα και τεχνογνωσία την τελευταία για να φτιάξει οκτώ πυρηνοκίνητα υποβρύχια είχε σαν αποτέλεσμα ο Μακρόν να αποσύρει τους πρεσβευτές της Γαλλίας από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία (καταγγέλλοντας για οπορτουνισμό την βρετανική κυβέρνηση) καθώς η Αυστραλία ακύρωσε την παραγγελία δώδεκα συμβατικών πετρελαιοκίνητων υποβρυχίων από την Γαλλία.

Αλλά όπως γράφει στην εβδομαδιαία στήλη του στην εφημερίδα Socialist Worker ο Άλεξ Καλλίνικος: «Την πραγματική σημασία της συμφωνίας συμπυκνώνει ο τίτλος των Financial Times: “Για τον Μπάιντεν -και την Αμερική- από εδώ και στο εξής, βασικά είναι η Κίνα”. H συμφωνία AUKUS αποτελεί ένα μεγάλο βήμα εμπρός προς ένα πραγματικό ψυχρό πόλεμο ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα». 

Τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια θα δώσουν την δυνατότητα στην Αυστραλία (που μετά τις ΗΠΑ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους διεθνείς εμπορικούς εταίρους της Κίνας με 68 δις δολάρια εξαγωγές 50 δις εισαγωγές) σε συνεργασία με τα αμερικάνικα και τα βρετανικά αεροπλανοφόρα, να ελέγχει από κοντά, χωρίς να εντοπίζεται, τις ακτές της Ασίας. Ενώ η Κίνα από τη μεριά της ήδη επενδύει σε μια γρήγορα αναβάθμιση του πολεμικού της ναυτικού. 

Σύμφωνα με τον  Ζου Φενγκ καθηγητή διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, «η πολιτική της διακυβέρνησης Μπάιντεν είναι τραμπισμός χωρίς τον Τραμπ και συνεχίζει τη στρατηγική στριμώγματος της Κίνας», μια στρατηγική που είχε ξεκινήσει νωρίτερα με την «στροφή προς την Ασία» του Μπάρακ Ομπάμα. Οι ΗΠΑ και η Αυστραλία συμμετέχουν επίσης στην “Quad”, το νέο αντικινεζικό μπλοκ που δημιουργήθηκε με την στήριξη του Τραμπ αλλά και του Μπάιντεν στον Ινδο-Ειρηνικό ωκεανό με τη συμμετοχή της Ινδίας και της Ιαπωνίας και αναμένεται να συνεδριάσει μέσα στις επόμενες μέρες. 

Κλιμάκωση

Η κλιμάκωση του ανταγωνισμού που προκαλούν οι πρωτοβουλίες του Μπάιντεν και των συμμάχων του στον Ειρηνικό, δείχνουν ότι πίσω από το «προοδευτικό» προφίλ που έχει καλλιεργήσει στο εσωτερικό των ΗΠΑ ο Μπάιντεν, παραμένει ένα γεράκι του πολέμου, συνεχίζοντας την πολιτική των προκατόχων του και δείχνοντας ότι είτε με Ρεπουμπλικάνους είτε με Δημοκρατικούς, η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ χαρακτηρίζεται από συνέχεια. Όσον αφορά δε, στην υποτιθέμενη «στροφή» Μπάιντεν πάνω στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και των εξαγγελιών περί «διεθνούς συνεννόησης» – το μόνο που αυτή δεν χρειαζόταν ήταν ένας νέος ψυχρός πόλεμος μεταξύ των πρωταθλητών της μόλυνσης του πλανήτη.

Με την συμφωνία ΑUKUS, οι ΗΠΑ επιχειρούν να περάσουν (μετά την ταπεινωτική αποχώρηση από το Αφγανιστάν που έβαλε την ταφόπλακα στις αμερικάνικες φιλοδοξίες ενός «νέου αμερικανικού αιώνα» στην Μέση Ανατολή σε ένα «νέο αμερικανικό αιώνα» στην Νοτιοανατολική Ασία επιχειρώντας νέα μέτωπα και συμμαχίες. «Η συμφωνία AUKUS αποτελεί μια δυνατή υπενθύμιση ότι ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός απέχει πολύ από το να έχει τελειώσει» γράφει χαρακτηριστικά ο Άλεξ Καλίνικος. 

Αλλά την ίδια στιγμή που οι ΗΠΑ επιχειρούν αυτήν την φυγή προς τα μπρος, νέα προβλήματα κάνουν την εμφάνισή τους. Αν για τον Μπόρις Τζόνσον, η συμφωνία ήταν ένα εργαλείο για να προβάλει νέους ορίζοντες για τον βρετανικό καπιταλισμό μετά από το μπρέξιτ, δεν ισχύει το ίδιο -προφανώς για την Γαλλία- αλλά και για όλες τις χώρες της ΕΕ που ούτε ενημερώθηκαν ούτε ρωτήθηκαν ούτε προσκλήθηκαν στους νέους αμερικανικούς σχεδιασμούς, έχοντας κατά καιρούς αντισταθεί στις αμερικανικές απόπειρες να τις εντάξει στις αντικινεζικές της εκστρατείες. 

Τις ανησυχίες για τις συνέπειες της νέας κατάστασης για την Ελλάδα – την κατά τον πρόεδρο Σι Τζι Πινγκ «στρατηγικό εταίρο της Κίνας»- έγραψε σε άρθρο του στην Καθημερινή ο πρώην υπουργός και νυν βουλευτής της ΝΔ Κουμουτσάκος: «Όλα δείχνουν ότι ξεκινάει μια νέα περίοδος ευρείας, πολύπλοκης και σοβαρής διεθνούς διελκυστίνδας. Το κοινό συμφέρον απαιτεί, ο Ατλαντικός να παραμείνει γέφυρα και όχι χάσμα μεταξύ των δύο ακτών του. Στα νέα δεδομένα, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να πορευτεί συνδυάζοντας αρμονικά τη διπλή της διάσταση, την Ευρωπαϊκή και την Ατλαντική. Αυτό θα γίνεται όλο και πιο σύνθετο».