Το λοκντάουν στη Σαγκάη επανέφερε στο προσκήνιο τη σκληρή πραγματικότητα ότι η υγειονομική κρίση της πανδημίας δεν ανήκει στο παρελθόν. Με 60 νεκρούς την ημέρα στην Ελλάδα δεν χρειαζόμασταν βέβαια κάποια υπενθύμιση. Αλλά όταν οι μεγαλουπόλεις της Κίνας τραντάζονται από το φόβο της εξάπλωσης της πανδημίας, οι επιπτώσεις είναι παγκόσμιες. Ο ένας λόγος είναι ότι η Κίνα είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική δύναμη του πλανήτη και κάθε μποτιλιάρισμα στην παραγωγή προκαλεί κρίση στις εφοδιαστικές αλυσίδες παντού. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η Κίνα είχε γίνει το κατεξοχήν πετυχημένο παράδειγμα της αντιμετώπισης που αποκαλούν “Zero-Covid”, που τώρα πλέον φτάνει στα όριά της.
Ωστόσο, οι ειδήσεις που κυκλοφορούν τα ΜΜΕ έχουν μπόλικη υποκρισία. Ανησύχησαν τα ελληνικά κανάλια για τα δικαιώματα των Κινέζων εργατών και εργατριών που δεν μπορούν να βγουν στο δρόμο και δεν μπορούν να γράψουν ελεύθερα την άποψή τους στο διαδίκτυο. Ανησύχησαν επίσης για την ποιότητα του φαγητού που τους διανέμεται ενώ είναι κλεισμένοι στα σπίτια τους. Οι ίδιοι που δεν τους καίγεται καρφί για τον κόσμο στην Ελλάδα και για όσους συνεχίζουν να πεινάνε και να πεθαίνουν, και μετά τη λήξη των “σωτήριων” λοκντάουν.
Ο πανικός για την παγκόσμια οικονομία δεν είναι, όμως, υποκριτικός. Τα κοντέινερ έχουν γεμίσει το λιμάνι της Σαγκάης, το λιμάνι που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο αριθμό κοντέινερ σε όλο τον κόσμο, τα φορτηγά δεν φτάνουν για τη διαχείρισή τους, κι έτσι μια απίστευτη σειρά από πλοία περιμένει στα ανοιχτά πότε θα βρεθεί χώρος.
Πριν τα 25 εκατομμύρια κατοίκους της Σαγκάης, σε λοκντάουν είχε βρεθεί πριν μερικές βδομάδες η Σεντσέν, το 4ο μεγαλύτερο λιμάνι σε αριθμό κοντέινερ στον κόσμο, ενώ 50 χιλιόμετρα μακριά, στο Χονγκ Κονγκ η κατάσταση με τον Covid βγήκε εντελώς εκτός ελέγχου, κάθε άλλο παρά “Zero-Covid”. Μιλάμε για κομβικά σημεία για τις μεγάλες πολυεθνικές.
Ανησυχητικό
Το πιο ανησυχητικό για τις πολυεθνικές είναι ότι με τον Covid να απλώνεται από πόλη σε πόλη και την κυβέρνηση να επιβάλει σκληρά τοπικά λοκντάουν, μπλοκάρονται εντελώς ξαφνικά οι εφοδιαστικές τους αλυσίδες. Ούτε καν ξέρουν σε ποιο σημείο της Κίνας παράγεται ένα υλικό ή ένα εξάρτημα που μέσω μιας αλληλουχίας προμηθευτών καταλήγει να είναι απαραίτητο για να συντηρηθεί ένα αεροσκάφος ή για να φτιαχτεί ένας υπολογιστής.
Γι’ αυτό και η κυβέρνηση της Κίνας, ενώ συνεχίζει να μιλάει για “Zero-Covid”, άρχισε να ανοίγει τα εργοστάσια, αλλά να λειτουργούν με συνθήκες “φυσαλίδας”. Με άλλα λόγια υπάρχουν εργοστάσια στα οποία ο κόσμος δουλεύει και κοιμάται μέσα από τα τέλη Μάρτη για να μην μεταδώσει τον ιό στην κοινότητα. Την ίδια στιγμή κυκλοφορούν βίντεο με κρατικές υπηρεσίες να φωνάζουν με μεγάφωνα έξω από τα υπνοδωμάτια των ανθρώπων “Μην κοιμάστε μαζί, μην αγκαλιάζετε και μη φιλάτε τον σύντροφό σας”. Όσοι βγουν θετικοί και με συμπτώματα πηγαίνουν σηκωτοί σε κελί απομόνωσης, μιας και η αρχική δέσμευση ότι θα υπάρχει υποχρεωτική νοσηλεία έφτασε κι αυτή στο όριό της, τα νοσοκομεία γέμισαν. Τα μπλόκα στις εθνικές οδούς σταμάτησαν, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να μην φρακάρει τους δρόμους, ώστε να πείσει τους φορτηγατζήδες να επιστρέψουν στη δουλειά.
Το “Zero-Covid” δεν ήταν πιο “υπεύθυνος” τρόπος αντιμετώπισης της πανδημίας σε σχέση με τις κυβερνήσεις που απλώς ήθελαν να αφήσουν τον κόσμο να πεθάνει. Και οι δυο λογικές είχαν σαν κριτήριο το πώς δεν θα διαταραχθεί η οικονομία και τα κέρδη των καπιταλιστών. Το “Zero-Covid” στην ακραία του εκδοχή σημαίνει να αφήνεις τους ασθενείς να πεθάνουν απομονωμένοι από την πείνα, για να μην υπάρχει μετάδοση. Ταυτόχρονα σημαίνει και αρκετό μαγείρεμα στα στατιστικά στοιχεία. Είναι εντυπωσιακό ότι σε μια πόλη, όπως η Σανγκάη ίση με δυόμιση φορές την Ελλάδα καταγράφονται μόλις 17 θάνατοι. Αλλά με 200 χιλιάδες επίσημα κρούσματα, οι επιστήμονες λένε πως τα στοιχεία δεν βγαίνουν. Ακόμη και με 0,5% θνητότητα, οι θάνατοι θα ήταν τουλάχιστον 1000. Παράλληλα, καταγράφονται ήδη πολλοί περισσότερο θάνατοι, όχι από τον Covid, αλλά γιατί δεν μπορούσαν να πάνε στο νοσοκομείο, γιατί έμειναν σπίτι τους αβοήθητοι, γιατί τους ξέχασαν οι υπηρεσίες, γιατί έμειναν χωρίς τα φάρμακά τους.
Όλα αυτά καταγράφηκαν σε πρωτοφανείς εικόνες αντίστασης, ιδιαίτερα στη Σαγκάη. Συνθήματα από τα μπαλκόνια και τις ταράτσες, αντίσταση στις Αρχές που επιβάλλουν το λοκντάουν και μάχη ενάντια στη λογοκρισία. Για δυο μέρες οι διαμαρτυρόμενοι είχαν καταλάβει τα hashtags που αναφέρονταν στην “Καταπάτηση των δικαιωμάτων στις ΗΠΑ”, αλλα λέγοντας ΗΠΑ εννοούσαν Κίνα, μιας και το να μιλήσεις για καταπάτηση στην Κίνα απαγορεύεται. Απαγορεύτηκε επίσης η αναφορά στα προβλήματα της διανομής λαχανικών που με τις καθυστερήσεις έφταναν σχεδόν πάντα σάπια. Αλλά ένας κάτοικος της Σαγκάης, θυμήθηκε το ρητό που αποδίδεται στη Μαρία Αντουανέτα και σχολίασε “Δεν πειράζει, μπορούμε πάντα να μιλάμε για το σάπιο παντεσπάνι”.