Διεθνή
Πολιτική κρίση στο Πακιστάν

Ο πληθωρισμός, το φρενάρισμα της παγκόσμιας οικονομίας, ο πόλεμος και τα τεράστια προβλήματα στον τομέα των τροφίμων πυροδοτούν έναν καινούργιο κύκλο κρίσης σε μια σειρά σημαντικές χώρες της περιφέρειας. Ενώ στη Σρι Λάνκα εξελίσσεται ένα κύμα μαζικών και διαρκών διαδηλώσεων, το Πακιστάν μπήκε σε επικίνδυνη τροχιά. Η κυβέρνηση του Ιμράν Χαν ανατράπηκε μετά από πρόταση μομφής που κατέθεσε η αντιπολίτευση. Επισήμως τα πράγματα δεν βγήκαν εκτός νομιμότητας. 

Όμως, δεν εξελίχθηκε απλά ένα κοινοβουλευτικό παιχνίδι. Ο Χαν καταγγέλλει τις ΗΠΑ ότι βρίσκονται πίσω από την ανατροπή του. Λέει πως είχε λάβει απειλές μέσω της αμερικάνικης πρεσβείας, και πως υφυπουργοί του Μπάιντεν ξεκαθάριζαν σε βουλευτές λίγο πριν από την πρόταση μομφής πως οι σχέσεις με τις ΗΠΑ θα εξομαλυνθούν μόνο αν περάσει η μομφή. Αποκαλεί πλέον την αντιπολίτευση και όσους βουλευτές του τον εγκατέλειψαν “πράκτορες ξένων δυνάμεων” και έχει καλέσει μαζικές διαδηλώσεις στις οποίες κυρίαρχα ήταν τα αντιαμερικάνικα συνθήματα και ο κόσμος έκαψε αμερικάνικες σημαίες και ομοιώματα του Μπάιντεν. 

Σαν αφορμή παρουσιάζεται η συμπτωματικά προγραμματισμένη επίσκεψη του Χαν στη Μόσχα την ίδια μέρα που ξεκινούσε η επέμβαση στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ του ζήτησαν να την ακυρώσει αλλά αρνήθηκε. Λίγες μέρες μετά, 22 διπλωμάτες, μεταξύ τους και πολλοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαίτησαν από τον Χαν να καταγγείλει την ρώσικη επέμβαση, με τον Χαν να τους απαντάει πως “Δεν είμαστε δούλοι σας”, και να σχολιάζει πως “Δεν είμαι αντιαμερικάνος, αλλά δεν θα επιτρέψω να γίνουμε χρησιμοποιημένο χαρτομάντιλο σε μια μονομερή σχέση”. Η γειτονική Ινδία επίσης δεν έχει καταγγείλει τη ρώσικη επέμβαση, ενώ οι σχέσεις της με τον Πούτιν είναι ακόμη πιο ισχυρές, όμως κανείς δεν την εκβιάζει με τέτοιο τρόπο. Ο λόγος είναι ότι ο Μόντι της Ινδίας έχει ρίξει το βάρος του στη συμμαχία με τις ΗΠΑ ενάντια στην Κίνα, ενώ το Πακιστάν έχει ενισχύσει τις σχέσεις του με το Πεκίνο.

Αντιπολίτευση

Ο Χαν επιχείρησε να ξεφύγει από την πρόταση μομφής, προκηρύσσοντας εκλογές. Αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο του το απαγόρευσε και έτσι η εξουσία πέρασε στην αντιπολίτευση χωρίς κάλπες. Τα δυο παραδοσιακά κόμματα του Πακιστάν, η Μουσουλμανική Λίγκα και το Λαϊκό Κόμμα, που, μαζί με το στρατό, έχουν ρημάξει τη χώρα από την ίδρυσή της τη δεκαετία του ‘40, τα βρήκαν και πλέον πρωθυπουργός είναι ο Σεχμπάζ Σαρίφ, αδερφός του Ναουάζ Σαρίφ, που υπήρξε τρεις φορές πρωθυπουργός.

Ο Ιμράν Χαν και το κόμμα του, το PTI, κατάφερε να ανέβει στην εξουσία, σπάζοντας τη μονοκρατορία των δυο κομμάτων, σαν εναλλακτική δύναμη έξω από το κύκλωμα της διαφθοράς. Όμως, τα υλικά του νέου κόμματος ήταν στελέχη των παλιών κομμάτων που είδαν το PTI σαν ευκαιρία. Και ο στρατός στήριξε τον Χαν στις προηγούμενες εκλογές, με τους στρατηγούς ίσως να βλέπουν τον Χαν σαν πιο αδύναμο, ώστε να συνεχίσουν να κυβερνάνε και να κατακλέβουν παρασκηνιακά. Όμως, η σχέση του στρατού με τον Χαν έσπασε την περασμένη χρονιά, όταν ο πρωθυπουργός προσπάθησε για πρώτη φορά να ορίσει δικό του αρχηγό στις πανίσχυρες μυστικές υπηρεσίες. Ο Χαν αναγκάστηκε να υποταχθεί τελικά, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη και η πανικόβλητη αποχώρηση των ΗΠΑ από το γειτονικό Αφγανιστάν. Τώρα, οι στρατηγοί στέλνουν μήνυμα στις ΗΠΑ ότι δεν θα επιτρέψουν να διαταραχθεί η καλή σχέση 75 χρόνων με την Ουάσιγκτον που τροφοδοτεί με όπλα, αμείβει πλουσιοπάροχα τον πακιστανικό στρατό και έχει οργανώσει αλλεπάλληλες χούντες. 

Ο Χαν και οι βουλευτές του αποχώρησαν από το κοινοβούλιο μη αναγνωρίζοντας τη νέα κυβέρνηση και καλώντας σε νέες κινητοποιήσεις. Ανοίγει η προοπτική της μεγαλύτερης πολιτικής κρίσης στο Πακιστάν εδώ και δεκαετίες.