Η Άποψή μας
Προχωρήματα για μια εργατική εναλλακτική

10 Ιούλη, το κλείσιμο του ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ 2022 με τη Διεθνή. Φωτό: Αφροδίτη Φράγκου

Ο Μαρξισμός του 2019 είχε γίνει στη Νομική μια βδομάδα μετά τη νίκη της ΝΔ στις εκλογές. Στο τεύχος του περιοδικού που κυκλοφορήσαμε τότε, είχαμε στο εξώφυλλο έναν γκρεμό μέσα στο οποίο έπαιρναν θέση μια σειρά ηγέτες, ανάμεσά τους η Μέρκελ και ο Μητσοτάκης. Δεν είχαμε προβλέψει να βάλουμε και τον Τζόνσον.

Η εκτίμησή μας τότε έλεγε ότι μπορούμε να ανατρέψουμε τις προσδοκίες τους. Παρότι πολύς κόσμος έβλεπε με απογοήτευση τα αποτελέσματα -γιατί είχε στηρίξει ΣΥΡΙΖΑ, είχε δώσει τις μάχες ενάντια στα μνημόνια, είχε ψηφίσει το μεγάλο ΟΧΙ το 2015 και είχε δει να το ξεπουλάνε μέσα σε μια νύχτα- η συζήτηση σε εκείνο το Μαρξισμό ήταν ότι δεν θα έχει σταθερότητα η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Γιατί δεν είχαμε μια εργατική τάξη παραιτημένη ή παρατημένη αλλά μια τάξη οργανωμένη στα συνδικάτα, με εμπειρίες μαχών. Και γιατί υπάρχει και το κόμμα μας. Ένα κόμμα που μπορεί να παίζει ρόλο στις μάχες που έρχονταν.

Τρία χρόνια μετά, κυκλοφορούμε με ένα εξώφυλλο του «Σοσιαλισμός από τα Kάτω» που λέει ότι μπορούμε, όχι απλά να ρίξουμε τη ΝΔ, αλλά να ανοίξουμε την προοπτική να συγκρουστούμε με το ίδιο το σύστημα. Είναι τρία χρόνια αλλαγών μέσα στο εργατικό κίνημα, όπου η κυβέρνηση της ΝΔ είχε να λειτουργήσει κάτω από τη μέγγενη από τη μία της οικονομικής κρίσης και μετά της πανδημίας και μετά του πολέμου και τώρα όλων μαζί. Και από την άλλη των αντιστάσεων και των κινημάτων που δημιουργήθηκαν σε αυτή την περίοδο.

Η αντίσταση της εργατικής τάξης έχει τρία νέα χαρακτηριστικά μετά από την αυτή την τριετία. Το πρώτο είναι ότι έχει κάνει βήματα μπροστά στο ζήτημα της οργάνωσης των απεργιών μέσα στους εργατικούς χώρους. Παλιότερα η οργάνωση των απεργιών ήταν στα χέρια των ηγεσιών. Και ξέρουμε ότι οι ηγεσίες των Ομοσπονδιών μπορεί να καλούν απεργίες όταν ανεβαίνει η πίεση, αλλά δεν τις οργανώνουν.  Αυτό έχει αλλάξει, γιατί έχουν υπάρξει κομμάτια της τάξης που άρχισαν να οργανώνουν και να συντονίζουν τους χώρους τους. Αυτό είναι το παράδειγμα των νοσοκομείων, του επισιτισμού, των καλλιτεχνών κλπ. Η δεύτερη αλλαγή, που πάει μαζί με την πρώτη, είναι ο συντονισμός των κομματιών που βγαίνουν στον αγώνα. Το βλέπουμε ξανά και ξανά.

Αλλαγή στις ιδέες

Και το τρίτο είναι η αλλαγή στις ιδέες. Η προοπτική παλιότερα έφτανε μέχρι τις εκλογές, όχι πέρα από αυτές. Αυτή τη στιγμή, μέσα από την εμπειρία των μαχών και της κρίσης που έχουν φέρει στη ΝΔ, ανοίγει η προοπτική της εργατικής εναλλακτικής. Παλιά η εργατική εναλλακτική υπήρχε στο μεταβατικό πρόγραμμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που το προβάλαμε στις προεκλογικές περιόδους. Τώρα ξεπροβάλλει μέσα από τους αγώνες: ποιος ελέγχει το νοσοκομείο για να καλύπτει τις ανάγκες της εργατικής τάξης; Ανοίγει το ζήτημα  αν το ελέγχουν οι εργαζόμενοι που ξέρουν αυτές τις ανάγκες και τι χρειάζεται για τη κάλυψή τους ή το Υπουργείο, η Διοίκηση και όλοι αυτοί που νοιάζονται μόνο να συρρικνώσουν και να ιδιωτικοποιήσουν τα νοσοκομεία. Εκεί έφτασαν οι μάχες. Η τάξη κινείται και βλέπει ότι αυτή η προοπική δεν είναι μόνο στις ιδέες των επαναστατών αλλά στο πρόγραμμα των διεκδικήσεων της ίδιας.

Η απεργία των μαιών το 1975 είχε συμπαράσταση από τους απεργούς της ITT. Ήταν μια από τις ιστορικές στιγμές της Μεταπολίτευσης. Σήμερα μιλάμε για απεργίες στα νοσοκομεία όπου όλη η τάξη τις θεωρεί δικές της. Είδαμε την απεργία στην COSCO που ξεσήκωσε ενθουσιασμό παντού. Μιλάμε για την απεργία στον επισιτισμό-τουρισμό που θα έχει στο πλευρό της όλη την τάξη γιατί τη μάχη για αυξήσεις και ΣΣΕ τη θεωρεί δική της. Αυτό δίνει δύναμη στις απεργίες αλλά και αλλαγή στις ιδέες. Τίποτα δεν έγινε ξαφνικά. Αυτή η τριετία είχε πολλή και σκληρή δουλειά για το κόμμα μας, στις πύλες με την εφημερίδα, μέσα στους χώρους με την πολιτική συζήτηση, στη διαδήλωση για να συντονίζονται όλα τα κομμάτια.

Οι ιδέες αλλάζουν γιατί η τάξη αισθάνεται δυνατή αλλά και γιατί αισθάνεται ότι μπορεί να δώσει στρατηγική διέξοδο σε όλους τους καταπιεσμένους. Έγινε η τάξη ενάντια στο ρατσισμό που αγκαλιάζει τα προσφυγόπουλα, η τάξη ενάντια στο φασισμό που κλείνει τους νεοναζί στη φυλακή, ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος, ενάντια στην καταπίεση των γυναικών, για την απελευθέρωση των ΛΟΑΤΚΙ+. Το έδειξε η μετατροπή της 8 Μάρτη σε απεργία.

Η συλλογική δράση είναι που αλλάζει τις ιδέες και μέσα εκεί οι επαναστάτες παίρνουν τις πρωτοβουλίες και καθορίζουν ότι θα πάει προς την επαναστατική προοπτική. Κάθε πρωτοβουλία μας έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει το κύμα και ολόκληρα κομμάτια της τάξης. Όταν πήραμε την πρωτοβουλία για την πρώτη απεργιακή 8 Μάρτη, είχαμε να αντιμετωπίσουμε δισταγμούς. Σήμερα η εμπειρία και η κίνηση της τάξης το έχει αλλάξει.

Κάναμε το φετινό Μαρξισμό σε σημείο καμπής. Γιατί η κυβέρνηση πάει σε εκλογές που είναι υπογραφή της κρίσης της. Μπαίνουμε σε μια προεκλογική περίοδο πολύ κρίσιμη, όχι για να πάει ατομικά ο καθένας στην κάλπη, αλλά σαν απεργός, με μάχες, με τη δύναμη ότι μπορεί να τους ανατρέψει και να καθορίσει και το αποτέλεσμα των εκλογών αλλά και τη συνέχεια. Ο ρόλος της επαναστατικής αριστεράς θα είναι καθοριστικός για τις πολιτικές εξελίξεις, για την εργατική τάξη και συνολικά την προοπτική.

Μαρία Στύλλου,
περιοδικό «Σοσιαλισμός από τα Κάτω»