Διεθνή
Σρι Λάνκα - Η μάχη συνεχίζεται

13/7, Διαδηλωτές πολιορκούν το γραφείο του πρωθυπουργού Βικρεμεσίνγκε στη Σρι Λάνκα. Φωτό: AP

Η εξέγερση στη Σρι Λάνκα ανέτρεψε τον πρόεδρο Ρατζαπάκσα μετά από τέσσερις μήνες αγώνων. Εγκατέλειψε τη χώρα την ώρα που ο κόσμος έμπαινε στην προεδρική κατοικία, κατέφυγε αρχικά στις Μαλδίβες και μετά στη Σιγκαπούρη, ενώ κανείς δεν ξέρει αν έχει ήδη φύγει για κάποια άλλη χώρα όπου θα κρυφτεί. Λέγεται ότι οι ΗΠΑ, η Ινδία και τα Εμιράτα τού αρνήθηκαν το άσυλο. Τελικά, ο Ρατζαπάκσα παραιτήθηκε και επίσημα (μέσω email), αφήνοντας την προεδρία στον πρωθυπουργό Βικρεμεσίνγκε.

Ο Ρατζαπάκσα ήταν αυτός που, το 2020, πέρασε την 20η τροπολογία στο Σύνταγμα και έδωσε σχεδόν όλες τις εξουσίες στον Πρόεδρο της χώρας, δηλαδή στον εαυτό του, ενώ ο αδερφός του ήταν πρωθυπουργός. Γι’ αυτό και ενώ το κίνημα φούντωνε όλους αυτούς τους μήνες, και ενώ αναγκάστηκε να παραιτήσει τον αδερφό του και άλλα μέλη της οικογένειάς του, ακόμη και ολόκληρη την κυβέρνηση, έστελνε παντού το μήνυμα ότι ο ίδιος δεν θα παραιτηθεί ποτέ. Είναι λογικό ότι ο κόσμος πανηγύριζε στους δρόμους για μέρες τη φυγή και την παραίτηση του Ρατζαπάκσα.

Όμως, ο Βικρεμεσίνγκε είναι ακόμη πιο μισητός και από τον Ρατζαπάκσα. Έγινε υπουργός πρώτη φορά το 1977, όταν ήταν 28 ετών, και πρωθυπουργός το 1993. Από τότε έγινε πρωθυπουργός συνολικά πέντε φορές, έχοντας αναδειχθεί στον αγαπημένο πολιτικό των καπιταλιστών της Σρι Λάνκα. Ήταν αυτός που έκανε τα πιο μεγάλα ανοίγματα στην ελεύθερη αγορά ως υπουργός στις αρχές της δεκαετίας του ‘90. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από δυο μήνες, ο Ρατζαπάκσα, ενώ βρισκόταν στριμωγμένος και έδιωξε τον αδερφό του από την πρωθυπουργία, κατέφυγε στον Βικρεμεσίνγκε και του έδωσε πρωθυπουργία και Υπουργείο Οικονομικών.

Εκτός από φίλος των καπιταλιστών, είναι και ο αγαπημένος πολιτικός του ΔΝΤ. Οι συνομιλίες με το ΔΝΤ συνεχίζονται ασταμάτητα και το Ταμείο διαρρέει ότι σε λίγες μέρες θα υπάρξει κάποια “λύση”. Η Σρι Λάνκα δεν πλήρωσε για πρώτη φορά τις δόσεις των χρεών της το Μάη, έχοντας μείνει με τα ταμεία άδεια. Ο Ρατζαπάκσα είχε κάνει μαζικές φοροαπαλλαγές στους καπιταλιστές, περιμένοντας μεγάλες ευκαιρίες με διεθνείς επενδύσεις και τουρισμό. Αντί γι’ αυτό, ήρθε η πανδημία και στη συνέχεια η επιστροφή της διεθνούς κρίσης και ο πόλεμος.

Βοήθεια

Ο απεσταλμένος των Financial Times στην πρωτεύουσα Κολόμπο λέει πως ο κόσμος που πούλαγε γλυκά και άλλα τρόφιμα στις αγορές, τώρα έχει άδεια τα καρότσια του και το μόνο που έχει να φάει είναι ψωμί με λίγο λάδι καρύδας. Η αγροτική παραγωγή έχει καταρρεύσει και η έλλειψη λιπασμάτων προδιαθέτει και για άλλες χτυπημένες σοδειές. Η χώρα χρειάζεται άμεσα κάποια δάνεια-γέφυρα για να πληρώσει ορισμένες από τις εισαγωγές, τουλάχιστον στα τρόφιμα και στα είδη πρώτης ανάγκης. Τα μισά παιδιά της χώρας χρειάζονται άμεσα βοήθεια σε τρόφιμα.

Αλλά αυτό που νοιάζει πάνω απ’όλα την άρχουσα τάξη είναι πώς θα διασφαλίσει την εξουσία της. Την Τετάρτη 20 Ιούλη προβλέπεται μυστική ψηφοφορία στη Βουλή για να εκλεγεί ο νέος Πρόεδρος της χώρας. Εκτός από τον Βικρεμεσίνγκε, υποψήφιοι είναι ένα στέλεχος του κόμματος του Ρατζαπάκσα, ο ηγέτης της δεξιάς αντιπολίτευσης και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής Αριστεράς. Οι ισορροπίες και τα παζάρια ανάμεσα στους βουλευτές των δυο αστικών μπλοκ θα καθορίσουν ποιος από τους τρεις πρώτους θα πάρει την εξουσία.

Το ΔΝΤ οργανώνει τους δικούς του εκβιασμούς, απαιτώντας “μεταρρυθμίσεις” σαν προϋπόθεση και για τα δάνεια-γέφυρα και για τη ρύθμιση του συνολικού χρέους της χώρας. Οπότε, όσο και να ορκίζεται στη “δημοκρατία”, το Ταμείο απαιτεί μια ισχυρή κυβέρνηση με την οποία μπορεί να συνομιλεί και η οποία να μπορεί να τσακίσει το κίνημα. Οι τρεις υποψήφιοι υπόσχονται από τη μεριά τους μεταρρυθμίσεις, “απελευθέρωση της αγοράς” και ο καθένας τη δική του μέθοδο για να γυρίσει ο κόσμος σπίτι του.

Όμως, όλοι ξέρουν πως το μαζικό κίνημα παραμένει ενεργό και κανείς δεν θα μπορέσει να κυβερνήσει ομαλά αν δεν βρει τρόπο να διασπάσει ή να καταστείλει. Ο Βικρεμεσίνγκε κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και απαγόρευση κυκλοφορίας, αλλά τα ίδια ίσχυαν πριν από μια βδομάδα όταν οργανώθηκε η μεγαλύτερη διαδήλωση στο Κολόμπο και έφτασε ο κόσμος να κάνει μπάνιο στην πισίνα του Ρατζαπάκσα. 

Το κρίσιμο ζήτημα είναι αν μέσα στο κίνημα θα παρθούν πρωτοβουλίες για να μπει η οικονομία σε κίνηση κάτω από τον έλεγχο της πλειοψηφίας και για το συμφέρον της πλειοψηφίας. Η εργατική τάξη δεν είναι δύναμη που μπορεί μόνο να οργανώνει απεργίες και να ρίχνει προέδρους και κυβερνήσεις, αλλά και να κυβερνάει η ίδια, χωρίς καπιταλιστές και τραπεζίτες.