Διεθνή
Ιράκ: Στις υπουργικές πισίνες

Βαγδάτη, διαδηλωτές στην πισίνα κυβερνητικου μεγάρου. Φωτό: Reuters

Το Ιράκ επιβεβαιώνει πως έχει διαρκώς αναμμένο το φιτίλι της εξέγερσης. Η “δημοκρατία” που κληροδότησε η αμερικάνικη κατοχή δεν έχει καταφέρει να εκλέξει κυβέρνηση εδώ και ένα χρόνο, μετά τις εκλογές του περασμένου Οκτώβρη. 

Όμως, αν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των πολιτικών και θρησκευτικών μπλοκ είναι η μία πλευρά αυτού του αδιέξοδου, η άλλη είναι η ενεργητική παρέμβαση των απλών ανθρώπων. Στα τέλη Αυγούστου ξαναξέσπασαν μαζικές συγκρούσεις και στη Βαγδάτη που απλώθηκαν και στο Νότο της χώρας. Η περιβόητη “Πράσινη ζώνη” στην οποία φυλάσσονται τα κυβερνητικά κτήρια έγινε για ακόμη μια φορά σουρωτήρι από τους διαδηλωτές, οι οποίοι όχι μόνο μπήκαν μέσα, αλλά και έφτασαν να μπουν στο μέγαρο του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου, ακολουθώντας το παράδειγμα της εξέγερσης στη Σρι Λάνκα, κάθισαν στις ακριβές πολυθρόνες και έκαναν εντυπωσιακές βουτιές στις τεράστιες πισίνες. Στα τέλη Ιούλη είχαν ξεσπάσει αντίστοιχες κινητοποιήσεις που έφτασαν δυο φορές σε μαζική κατάληψη του Κοινοβουλίου.

Αυτή τη φορά αναφέρονται καταλήψεις και σε τοπικά κυβερνεία στο Νότο, όπου οι διαδηλωτές έγραψαν “Κλειστό από τις Λαϊκές Δυνάμεις Ασφαλείας”. Ο Μούκταντα αλ-Σαντρ, τον οποίο στηρίζουν πολιτικά οι διαδηλωτές, αναγκάστηκε να κηρύξει την παραίτησή του από την πολιτική, για να ζητήσει από τον κόσμο να φύγει από τους δρόμους και να επιστρέψει η ηρεμία. Η αστάθεια όμως είναι πολύ βαθύτερη. Στις εκλογές του ‘21, το κόμμα του Σαντρ βγήκε πρώτο, αλλά με μόλις 10% και με πολύ μειωμένη συμμετοχή. Το πολιτικό σκηνικό πολυδιασπάστηκε. Το κόμμα του Μάλικι, ο οποίος φιλοδοξεί να συνεχίζει να κινεί τα νήματα, πήρε 6%. Οι συμμαχίες και οι ισορροπίες έγιναν ακόμη πιο δύσκολες. Ο απλός κόσμος που ζει πάνω σε κάποια από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο πέρασε ακόμη ένα καλοκαίρι με διακοπές στο ρεύμα και χωρίς καθαρό νερό.

Οι φτωχοί της Βαγδάτης και της Βασόρας έβλεπαν στον Σαντρ μια φωνή που ζητάει να σπάσει η μοιρασιά της εξουσίας και του πλούτου ανάμεσα στα κόμματα που ελέγχουν τις ένοπλες πολιτοφυλακές. Σε αυτές τις πολιτοφυλακές βασίστηκαν και οι ΗΠΑ για να εξασφαλίσουν κάποια σταθερότητα, παρότι αυτό ταυτόχρονα σήμανε πως παρέδιδαν τον πολιτικό έλεγχο του Ιράκ στον βασικό ανταγωνιστή τους στην περιοχή, το Ιράν. Γι’ αυτό και οι αμερικάνικες εφημερίδες, που συνήθως ανησυχούν μπροστά στις εξεγέρσεις, προσπάθησαν να πουν κάποια “καλά λόγια” το καλοκαίρι, ελπίζοντας ότι ο Σαντρ θα λειτουργήσει σαν αντίβαρο στο Ιράν. Όμως, αυτή τη φορά, όλοι είδαν ότι ούτε ο Σαντρ ελέγχει το πεζοδρόμιο. 

Η εμπειρία της εξέγερσης του 2019 είναι πολύ πρόσφατη και όλοι θυμούνται ότι απλώθηκε πάνω από τους παλιούς διαχωρισμούς. Η δύναμη της εξέγερσης σαρώνει Πράσινες ζώνες και Μέγαρα. Χρειάζεται πολιτική που θα τη βοηθήσει να σαρώσει όλα τα εμπόδια και τους διχασμούς.