Στο Μνημείο Μπλόκου Δουργουτίου, στην Πλατεία Ολοκαυτώματος Καλαβρύτων, (Φρειδερίκου Σμίθ & Λαγουμιτζή) στο Νέο Κόσμο πραγματοποιείται την Παρασκευή 14 Οκτώβρη στις 7μμ η εκδήλωση-παρουσίαση του βιβλίου «Το Δουργούτι της Κατοχής και της Αντίστασης 1941-1944», με ομιλητές τον Νίκο Αμπανάβα, εκπαιδευτικό και συγγραφέα του βιβλίου και τον Σωτήρη Κοντογιάννη από το περιοδικό Σοσιαλισμός από τα Κάτω. Στις παρακάτω δηλώσεις κάτοικοι και εργαζόμενοι της περιοχής και όχι μόνο, μας καλούν να συμμετέχουμε στην εκδήλωση και λένε τη γνώμη τους για το βιβλίο.
Tα παραπήγματα του Δουργουτίου. Η φωτογραφία αυτή επιβεβαιώνει μαρτυρίες της εποχής ότι πρόσφυγες έχτιζαν τις παράγκες μέσα από αντίσκηνα το 1925 ή 1926. Φωτό από την έκδοση “1922 Η Ελλάδα υποδέχεται τους Αρμένιους πρόσφυγες” Περιοδικό “Αρμένικα”-Δημοτική Πινακοθήκη Νίκαιας-Αγ. Ι. Ρέντη «Ντίνος Κατσαφάνας»
Οικογένεια Αρμενίων προσφύγων στο Δουργούτι το 1923 ή 1924. Φωτό από την έκδοση “1922 Η Ελλάδα υποδέχεται τους Αρμένιους πρόσφυγες” Περιοδικό “Αρμένικα”-Δημοτική Πινακοθήκη Νίκαιας-Αγ. Ι. Ρέντη «Ντίνος Κατσαφάνας»
Το σωματείο των εκπαιδευτικών της περιοχής, η Ε’ ΕΛΜΕ, παρευρισκόμαστε στην συγκεκριμένη εκδήλωση, καθώς πιστεύουμε ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία η διατήρηση της συλλογικής μνήμης.
Ακόμα περισσότερη αξία έχει η διαφύλαξη και μεταβίβαση στην επόμενη γενιά της μνήμης της περιόδου 1941-44, μίας περιόδου που οι λαοί του κόσμου υπέφεραν αλλά και απάντησαν δυναμικά και αποφασιστικά στον φασισμό. Ακόμα πιο σπουδαία είναι όμως η τοπική ιστορία του Δουργουτίου στην ίδια περίοδο 1941-44, ακριβώς διότι σε αυτό τον χώρο και σε αυτόν τον χρόνο συναντώνται τρία συστατικά: η προσφυγιά, ο φασισμός και η Αντίσταση.
Παρατηρώντας το σημερινό Δουργούτι εκ των έσω, κάνοντας μάθημα στα παιδιά που κατοικούν σε αυτές τις πολυκατοικίες γύρω μας, σίγουρα διαπιστώνουμε έντονα το μεταναστευτικό στοιχείο. Πολλοί μαθητές και πολλές μαθήτριές μας εξάλλου είναι οι απόγονοι αυτών που έζησαν τα γεγονότα του μπλόκου. Οι προπαππούδες και προγιαγιάδες τους ήταν αυτή η γενιά. Παρατηρώντας την ευρύτερη κοινωνία γύρω μας, σε τοπικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, διαπιστώνουμε με ανησυχία την άνοδο του φασισμού, σαν «μια ιστορική φάση του καπιταλισμού» όπως θα έλεγε και ο Μπρέχτ.
Και δεν μπορεί παρά να σκεφτεί κανείς, συγκρίνοντας την εποχή ’41- 44, την οποία ερεύνησε ο Νίκος Αμπανάβας στο βιβλίο του, με την τωρινή εποχή, εφόσον έχουμε δύο από τα τρία στοιχεία κοινά – την προσφυγιά και το φασισμό – δεν είναι λογικό άραγε να περιμένουμε και μια μεγαλειώδη Αντίσταση;
Ε’ ΕΛΜΕ Αθήνας
• Στις μέρες μας αυτό που είναι ο στόχος των εξουσιών είναι η μνήμη, οτιδήποτε είναι διαφορετικό στο αφήγημα τους, πρέπει να βυθίζεται στη λίμνη της λήθης. Ότι ξεφεύγει πρέπει να αποδομείται, να γελοιοποιείται να περιθωριοποιείται και να θάβετε κάτω απο το σκονισμένο χαλάκι της ιστορίας.
Το Δουργούτι είναι μια από τις πιο παλιές και ιστορικές συνοικίες της Αθήνας. Ο πληθυσμός της ήταν ως επί το πλείστον πρόσφυγες από την Ιωνία και τον Πόντο, Έλληνες και Αρμένιοι, με τεράστια συμβολή στην εθνική αντίσταση. Το μπλόκο του Δουργουτίου ήταν ένα από τα μεγαλύτερα στην Αθήνα, με εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες ομήρους, ανεξερεύνητο και άγνωστο στο ευρύ κοινό. Οτιδήποτε συμβάλει στο να αναδειχτεί αυτή η ιστορική γειτονιά είναι στην θετική κατεύθυνση.
Κώστας Γκιώνης,
Δημοσιογράφος-ποιητής
• Το βιβλίο του Νίκου Αμπανάβα, που θα παρουσιαστεί στο Δουργούτι στις 14 Οκτώβρη, είναι ένα χρονικό για την αντίσταση στα Κεντρονότια Προάστια των Αθηνών πριν και μετά την κατοχή.
Με επίκεντρο τα γεγονότα του "άγνωστου" Μπλόκου της Αθήνας, διασταυρώνει τις ελάχιστες διαθέσιμες πηγές προκειμένου να καταγράψει με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια τί συνέβη στο Δουργούτι (αλλά και στον παρακείμενο Φάρο) στις 9 Αυγούστου του 1944.
Δημήτρης Μπαβέλλας,
Σκηνοθέτης-Σεναριογράφος
• Τώρα που ο φασισμός απειλεί όλη την Ευρώπη, οι εκδηλώσεις μνήμης είναι απαραίτητες για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι.
Ανδρέας Φωτόπουλος,
παλιός κάτοικος Δουργουτίου
• Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί! Αποτελεί φόρο τιμής στους πρόσφυγες με την ευκαιρία των εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ειδικότερα για την πολύπαθη αρμενική προσφυγική κοινότητα που μας γεμίζει ελπίδα και προβάλλει το όραμα μιας καλύτερης ζωής για κάθε διωκόμενο…
Σαβλά Θεοδώρα,
εκπαιδευτικός
• Η πρώτη αντικειμενική και ολοκληρωμένη καταγραφή των γεγονότων της κατοχής, του αιματοβαμμένου Μπλόκου, και των προσώπων της Αντίστασης στο Δουργούτι”.
Μελέτης Ζαχαράκης,
συγγραφέας του βιβλίου "Η γενιά της παράγκας", κάτοικος της περιοχής
• Μεγάλη ανταπόκριση είχε η εξόρμηση που έγινε το Σάββατο το πρωί στο τραμ και στη λαϊκή του Νέου Κόσμου για την εκδήλωση.
Στη λαϊκή αλλά και στην αφισοκόλληση που έγινε την επόμενη μέρα, κάτοικοι της περιοχής μας, παλαιότεροι αλλά και νεότεροι που ήθελαν να γνωρίσουν την ιστορία της συνοικίας, δήλωναν το ενδιαφέρον τους, να παρακολουθήσουν την εκδήλωση, ενώ μαγαζάτορες πήραν την αφίσα της εκδήλωσης και την έβαλαν στα μαγαζιά τους.
Τάνια Βριζάκη,
τοπικός πυρήνας ΣΕΚ Νέου Κόσμου-Κουκακίου
Εξόρμηση στον Ν. Κόσμο. Φωτό: ΣΕΚ Ν. Κόσμου - Κουκακίου