Αλλά το Qatargate δεν αφορά μόνο την Καϊλή και το ΠΑΣΟΚ όπου προσπαθεί να το περιορίσει η φιλοκυβερνητική προπαγάνδα μπας και ξεφύγει από τις υποκλοπές και τα υπόλοιπα σκάνδαλα.

Το “Qatargate” δεν είναι σκάνδαλο Καϊλη. Είναι σκάνδαλο που αφορά τον σάπιο θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης που από την ίδρυσή της λειτουργεί με μοναδικό κριτήριο τους νόμους της αγοράς. Είναι σκάνδαλο συνολικά της νεοφιλελεύθερης ατζέντας που στην Ελλάδα αφορά κατεξοχήν τον παραδοσιακό της εκφραστή, τη Νέα Δημοκρατία. Αλλά και όσους μέσα στην «κεντροαριστερά» ή την αριστερά, την αποδέχονται είτε ως «αναγκαίο κακό» είτε ως «αναγκαίο καλό».

Ας ξεκινήσουμε από τις Βρυξέλλες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πρότυπο των ΗΠΑ, θεωρεί νόμιμο και αποδεκτό το «λόμπινγκ» ορίζοντάς το ως «το σύνολο των δραστηριοτήτων που διεξάγονται με στόχο τον άμεσο ή έμμεσο επηρεασμό της διαμόρφωσης ή της εφαρμογής της πολιτικής των και των διαδικασιών λήψης αποφάσεων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ». Στο ευρωκοινοβούλιο, σύμφωνα με την καθηγήτρια ευρωπαϊκού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Φινλανδίας Emilia Korkeaaho, δραστηριοποιούνται σήμερα χιλιάδες λομπίστες που διαχειρίζονται προϋπολογισμό ύψους 1,8 δισ. ευρώ. 

Υπάρχει ένα πλαίσιο θεσπισμένων «κανόνων» που ρυθμίζουν πόσο μεγάλα είναι τα «δώρα» που μπορεί να παίρνουν οι ευρωβουλευτές ή το πως πρέπει να λειτουργούν οι λομπίστες τρίτων χωρών κλπ. Πλαίσιο το οποίο στη συνέντευξη τύπου που έδωσε ελαφρώς σαστισμένη μετά το Qatargate, η Φον Ντερ Λάιεν, παραδέχτηκε ότι χρειάζεται μεγαλύτερη «διαφάνεια». Αλλά πρόκειται για κοροϊδία. Το μόνο που προσπαθούν να ρυθμίσουν οι «κανόνες» είναι το πως ο ένας όμιλος δεν θα κατασπαράξει τον άλλο στα πλαίσια του ανταγωνισμού μεταξύ τους. 

Οικονομικά ανταλλάγματα

Τα οικονομικά ανταλλάγματα, νόμιμα ή παράνομα, είναι βασικό εργαλείο του πώς δουλεύουν τα λόμπι των επιχειρηματικών ομίλων σε όλο τον κόσμο. Το γνωρίζουμε πολύ καλά και στην Ελλάδα, όπου το λόμπινγκ παρότι παράνομο, έχει μεταφραστεί σε δεκάδες σκάνδαλα χρηματισμού, εξοπλιστικά, siemens, novartis και πάει λέγοντας. Το ότι η ΕΕ το έχει νομιμοποιήσει είναι κατάντια, όχι «προχώρημα». Και είναι απαράδεκτο ο Τσίπρας να πλέκει το εγκώμιο της ΕΕ παρουσιάζοντάς την σαν κάτι το διαφορετικό από την ελληνική εξίσου διεφθαρμένη πραγματικότητα δηλώνοντας «αισθάνομαι σαν τους “μένουμε Ευρώπη”».

Βέβαια το λόμπινγκ είναι η μια όψη της σαπίλας της ΕΕ. Το Κατάρ μπορεί να έδινε μίζες σε ευρωβουλευτές και γραφειοκράτες του ευρωπαϊκού συνδικάτου για να ξεπλύνουν τα εγκλήματά του εναντίον της εργατικής τάξης ή να διευκολύνουν τη βίζα στους πλούσιους πολίτες του, την ίδια στιγμή που η ΕΕ-φρούριο πνίγει στα σύνορά της χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες από τις αφρικανικές και ασιατικές χώρες.

Αλλά οι μίζες είναι το λιγότερο, μπροστά στη μεγάλη εικόνα. Ότι η ΕΕ στήριξε το Μουντιάλ στο Κατάρ. Έστειλε μάλιστα στον εναρκτήριο αγώνα τον αρμόδιο αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Σχοινά για να φωτογραφίζεται με αξιωματούχους του Κατάρ και να τουιτάρει: «Το Κατάρ έχει σημειώσει σημαντική και απτή πρόοδο στις εργασιακές μεταρρυθμίσεις, η οποία πρέπει να διατηρηθεί και να εφαρμοστεί αποτελεσματικά μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022». Ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Κομισιόν Ερικ Μαμέρ τον κάλυψε απόλυτα δηλώνοντας ότι «οι θέσεις που έχει λάβει ο Σχοινάς (ο ίδιος διαψεύδει ότι υπάρχει έρευνα για το άτομό του) είναι σύμφωνες με αυτές της Επιτροπής». 

Υπάρχουν βέβαια και άλλα συνολικότερα θέματα εκτός Μουντιάλ. Μόλις στις 29 Νοεμβρίου η Γερμανία προχώρησε σε μια «ιστορική συμφωνία» με το Κατάρ που θα προμηθεύει τη Γερμανία από το 2026 και για 15 χρόνια με υγροποιημένο φυσικό αέριο με στόχο την απεξάρτηση από τη Ρωσία. Και δεν είναι η μόνη. «Το ενδιαφέρον της Ευρώπης για το Κατάρ αυξάνεται καθώς δίνει μια παρατεταμένη ενεργειακή μάχη με τον Βλαντιμίρ Πούτιν» γράφει ο Αλί Νουρεντίν, οικονομικός αναλυτής για τη Μ. Ανατολή. «Πρόσφατα, η γαλλική Total Energy υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με την Qatar Energy έναντι 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Είναι προφανές ότι η Γαλλία σκοπεύει να αυξήσει σταδιακά την οικονομική της συμμετοχή στα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Κατάρ». 

Πως προέκυψε το Qatargate μέσα σε αυτή τη συγκυρία δεν μπορούμε να το ξέρουμε με σιγουριά. Αφορούσε κόντρες ανάμεσα σε λομπίστες ή πολιτικούς αποδέκτες των δώρων τους; Κόντρες ανάμεσα σε συμφέροντα που δεν θέλουν το οικονομικό άνοιγμα Κατάρ-ΕΕ; Αυτό που διαφαίνεται πάντως είναι ότι υπήρχε μια μυστική έρευνα που «σέρνονταν» μέχρι τον Σεπτέμβριο αλλά «πήρε μπρος» από ένα μάλλον εξωγενή παράγοντα. Όταν όπως δηλώνουν οι ίδιοι, «δημοσιογράφοι από τη Le Soir και το περιοδικό Knack ξεκινήσαμε τη δημοσιογραφική μας έρευνα που είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη αποκάλυψη την Παρασκευή».

Σάπιο παραμύθι

Σε κάθε περίπτωση είναι ένα ακόμη σκάνδαλο που αποδεικνύει πόσο σάπιο είναι το παραμύθι των “επενδυτών” που έρχονται με τα πετροδολάρια για να φέρουν την “ανάπτυξη”. Ολόκληρη η προηγούμενη δεκαετία κύλησε με τον Γεωργιάδη,  τους εκπροσώπους της Νέας Δημοκρατίας -και όχι μόνο- να πνέουν μένεα ενάντια σε όσους μπλοκάραν τις «επενδύσεις» των «καταριανών»: Τη ρυπογόνα επένδυση που αφορούσε την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής και ενός σταθμού LPG στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας.Την επένδυση στο πρώην αεροδρόμιο στο Ελληνικό. Την αγορά μιας τεράστιας έκτασης στη Ζάκυνθο πάνω από την παραλία του Ναυαγίου.

«Ανέκδοτο οι επενδύσεις στην Ελλάδα» δήλωνε το 2016 οργισμένος ο εμίρης του Κατάρ απειλώντας ότι θα μπλοκάρει τις ελληνικές εταιρείες προκειμένου να μην αναλάβουν ξανά στο μέλλον έργα στο Κατάρ, «όπου δραστηριοποιούνται πάνω από 180 ελληνικές εταιρείες με χιλιάδες Ελληνες εργαζόμενους».

«Η πολιτική αλλαγή ξεπαγώνει τις επενδύσεις των Καταριανών» διαβάζαμε μετά τις εκλογές του 2019. Και από τότε, τη μια ο Δένδιας, την άλλη ο Γεωργιάδης, νάσου να φωτογραφίζονται με τους εμίρηδες. Με τελευταία επίσκεψη αυτήν του Μητσοτάκη που προβλήθηκε με τυμπανοκρουσίες τον Αύγουστο και στην οποία διαπιστώθηκε «η κοινή βούληση για εμβάθυνση της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, καθώς και στους τομείς του τουρισμού, των υποδομών, της γεωργίας, του πολιτισμού, του αθλητισμού και επιστημών».