Γράμματα και σχόλια
Αντίο Νότη Μαυρουδή

«Προέρχομαι από πολύ φτωχή οικογένεια, η μητέρα μου μοδίστρα, ο πατέρας τσαγκάρης... Η μητέρα μου καταδικάστηκε, γιατί έκρυβε η οικογένεια έναν αντιστασιακό στα Δεκεμβριανά του ’44… την άφησαν να με γεννήσει στο σπίτι, με συνοδεία αστυνομίας βέβαια. Τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής μου μεγάλωσα μέσα στις φυλακές».

Έφυγε από την ζωή στις 3 Γενάρη σε ηλικία 77 ετών ο Νότης Μαυρουδής. Τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε στην φυλακή. Αλλά έγινε ένας διεθνούς κλάσης βιρτουόζος της κλασσικής κιθάρας. Έκανε τα πρώτα βήματά του δίπλα στον Δημήτρη Φάμπα στις αρχές της δεκαετίας του ’60 και το 1970 πήγε στην Ιταλία όπου κατέχοντας την έδρα κλασσικής κιθάρας στη Scuola Ciciva di Milano, δίδαξε ως το 1975. Την ίδια περίοδο, ο μουσικός συμμετείχε σε μια σειρά από διεθνή φεστιβάλ και τιμήθηκε με αρκετές διακρίσεις ενώ κυκλοφόρησε τον Ιούλη του 1974 στο Παρίσι τον δίσκο «Chants de la resistance grecque» με εξώφυλλο το πορτραίτο του Άρη Βελουχιώτη. Το 1975 επέστρεψε στην Αθήνα όπου δίδαξε κλασική κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο. Ανάμεσα στους μαθητές του υπήρξαν μουσικοί όπως ο Παναγιώτης Μάργαρης με τον οποίο συνεργάστηκε πολλές φορές σε ντουέτα κιθάρας, ο Μανώλης Ανδρουλιδάκης αλλά και ο Θέμης Ανδρεάδης, ο Σωκράτης Μάλαμας και άλλοι.

Ο Νότης Μαυρουδής δεν περιορίστηκε σε μια καριέρα βιρτουόζου δάσκαλου της κλασσικής κιθάρας. Υπήρξε συνθέτης που τα έργα του τραγούδησε το ανφάν γκατέ των ελλήνων ερμηνευτών τον τελευταίο μισό αιώνα. Συνεργάστηκε με δεκάδες συνθέτες και μουσικούς σε πολλές συλλογικές δουλειές, υπήρξε ο ίδιος μουσικός παραγωγός σε άλλους καλλιτέχνες. Όπως σεμνά ομολογούσε ήταν ένας από τους βασικούς συνθέτες, μαζί με τον Σπανό και τον Σαββόπουλο, που την δεκαετία του ’60 έδωσαν πνοή στο «Νέο Κύμα», γράφοντας μουσική για την Αρλέτα, τον Γιώργο Ζωγράφο κ.α. 

Άφησε πίσω του μια μεγάλη δισκογραφική παραγωγή που περιλάμβανε δικά του έργα, μουσική για θεατρικές παραστάσεις και τον κινηματογράφο, ορχηστρικούς δίσκους, σαρανταπεντάρια, κλασσικά έργα, ένα ολόκληρο κύκλο διασκευών για κλασσική κιθάρα που περιλάμβανε από Χατζηδάκη μέχρι Βαμβακάρη και από μουσικές της Ν. Αμερικής μέχρι Beatles, σημαδεύοντας όλη αυτή τη μεγάλη μουσική διαδρομή, με το ιδιαίτερο ηχόχρωμά του. Από το 1983 έως το 1987 εξέδωσε το περιοδικό κιθάρας Tar και οργάνωσε σημαντικές συναυλίες σε παγκόσμια δημοφιλείς κιθαριστές. 

Ήταν μια πολυσχιδής μουσική προσωπικότητα. Και έξοχος σολίστ και λάτρης της συλλογικής δουλειάς, και συνθέτης και διασκευαστής, και κλασσικός και λαϊκός, με την έννοια ότι δεν ήταν εστέτ, έγραφε, έπαιζε και νοιαζόταν για τον κόσμο γύρω του. Η μουσική που έγραψε για το ποίημα του Αλκαίου «Πρωινό Τσιγάρο» εδώ και τριάντα χρόνια δεν έχει σταματήσει να τραγουδιέται σε συναυλίες, παρέες και μοναχικά δωμάτια. 

Πολιτική παρέμβαση

Αλλά δεν ήταν μόνο αυτά. Γράφοντας σε έντυπα και εφημερίδες, και στη συνέχεια στις διαδυκτιακές τους σελίδες είχε μια συνεχή πολιτική παρέμβαση και ζωντανή παρουσία πάνω σε μια σειρά ζητήματα. «Κάναμε κατάληψη στο Πολυκλαδικό Αμπελοκήπων, τότε το '90... Μας είχαν επιτεθεί διάφορα φασιστοειδή...και αποφάσισαν οι γονείς να κάνουν περιφρούρηση της κατάληψής μας. Και ήταν εκεί, φρουρός μας και ο Νότης, μιας και ο γιος του ο Χάρης ήταν μαθητής στο ίδιο σχολείο», θυμάται η Ναταλία Ρασούλη. Αργότερα τον θυμόμαστε να στηρίζει τις μεγάλες αντιπολεμικές συναυλίες για τους βομβαρδισμούς στη Σερβία και αλληλεγγύης στον Οτσαλάν το 1999. 

Πέρσι απάντησε δημόσια στην επίθεση του Γρηγόρη Ψαριανού στη  συναυλία «Για την ειρήνη» (παραποίησε την αφίσα της με αγκυλωτούς και σφυροδρέπανα): «Ο παλιόφιλος, με αυτή του την ενέργεια, αυτοτοποθετείται σε ένα πολιτικό περιθώριο μιας παρηκμασμένης συμπεριφοράς (ακρο)δεξιού αμοραλισμού. Στηρίζω τη συναυλία, παρ’ όλες τις επί μέρους… λεπτομέρειες». Πολλά χρόνια νωρίτερα το 1993 είχε βάλει τη σφραγίδα του σε έναν άλλο αποχαιρετισμό, στην «Ωδή στον Διονύση» σε στίχους Τάσου Σαμαρτζή και ερμηνεία του Θανάση Γκαϊφύλλια: «Θυμάμαι τότε ήταν `κει μέσα στου κόσμου τη βουή σε μια διαδήλωση που ανάβει στην πλατεία, μα τωρ’ αλλάξαν οι καιροί κι από τ’ αερόστατο θωρεί μια κοντοπόδαρη φυλή τόσο γελοία...» 

Σε ανάρτησή του ο Στέλιος Νικητόπουλος θύμισε τα λόγια του τον Ιούνιο του 2013 στο προαύλιο της κατειλλημμένης ΕΡΤ: «Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, πώς να σας πω; Συντρόφισσες, σύντροφοι! Ευχαριστούμε που είστε εδώ. Να το συνεχίσετε! Όσο είναι ανοιχτό το προαύλιο της ΕΡΤ, τόσο πιο πολύ μας ενδιαφέρει να στείλουμε μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση». Όπως είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή ο Νότης Μαυρουδής: «Οι εντάξεις μου στον Συνασπισμό, στη Δημοκρατική Αριστερά και στους Οικολόγους ήταν μεγάλο σχολείο για μένα. Δεν μετανιώνω καθόλου. Όπως δεν μετανιώνω που κρατάω αποστάσεις» 

Βρέθηκε στο πλευρό των μουσικών που διαδήλωναν την περίοδο της καραντίνας και ξανά στο πλευρό των σπουδαστών των καλλιτεχνικών σχολών τις μέρες των γιορτών: «Και, αναπόφευκτα, ας το πάρω προσωπικά! Τόσο εγώ, όσο και οι συνάδελφοι μουσικοί της γενιάς μου και όχι μόνο, με δέκα και πάνω χρόνια σπουδών, με πολύωρη καθημερινή μελέτη, με επί χρόνια έξοδα, αγορές ακριβών οργάνων και βιβλίων... Ξαφνικά, είμαι εξαναγκασμένος να περιοριστώ, σε ό,τι αφορά το επίπεδο σπουδών μου, σε ένα απολυτήριο επιπέδου Λυκείου»!

Αξίζει να κρατήσει κανείς την τελευταία του πρωτοχρονιάτικη προτροπή: «Όμως αποδείχτηκε, για άλλη μια φορά, στη ζωή δεν υπάρχουν δεδομένα· αυτά ανατρέπονται εύκολα, όταν οι άνθρωποι δεν προστατεύουν τους εαυτούς τους, τα παιδιά και τα εγγόνια τους, μέσα από πράξεις που ενδυναμώνουν τη συνείδηση και τη συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Να γίνουν δηλαδή αλληλέγγυοι και συνοδοιπόροι, να συμπλεύσουν μέσα στο… κύμα της εκπαίδευσης, της γνώσης, της ελευθερίας και των συλλογικών οργάνων. Η Ιστορία διαθέτει αμέτρητες σελίδες σκληρών και αιματηρών αγώνων, για τη δύσκολη πορεία τής ανθρωπότητας στην αναζήτησή τους… Η ατομική και συλλογική Ελευθερία όμως έχουν κανόνες και υποχρεώσεις. Δεν είναι φράση απλώς φιλολογική· εξ’ άλλου, για να την προσεγγίσεις προϋποθέτει αγώνες και διεκδικήσεις».