«Αυτό ήταν το κρίσιμο ερώτημα που έμπαινε μπροστά στην Αριστερά. Υπήρχαν δυνάμεις της επαναστατικής αριστεράς που απαντούσαν Ναι» γράφει ο Πάνος Γκαργκάνας, πριν από δέκα χρόνια, στην 30η επέτειο της μεταπολίτευσης. «Είχαν τον αέρα του ριζοσπαστισμού που είχε αρχίσει να φυσάει από το 1968 σε όλη την Ευρώπη και έπαιρνε νέα πνοή με την επανάσταση των Γαρυφάλλων της Πορτογαλίας τον Απρίλη του 1974. Παντού ο συνδυασμός της κρίσης των δικτατοριών και της εισβολής των εργατών στο προσκήνιο έφερνε στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα της εναλλακτικής λύσης Αλλά οι δυνάμεις ήταν μικρές και άπειρες.
Οι ηγεσίες της παραδοσιακής αριστεράς απαντούσαν κατηγορηματικά Όχι. ‘Τώρα χτίζουμε δημοκρατία. Για το Σοσιαλισμό θα έρθει η ώρα αργότερα’. Αυτή ήταν η λογική τους και κατάγγελναν τους επαναστάτες σαν ‘προβοκάτορες’, ‘αριστεροχουντικούς’ ή απλά σαν ‘αριστεριστές’. Σίγουρα είχαν άδικο. Δεν καταλάβαιναν ότι οι μεγάλες αλλαγές στην κοινωνία γίνονται σε τέτοιες στιγμές, όταν τα καθεστώτα καταρρέουν και οι απλοί άνθρωποι ξεχύνονται σαν μαζικό κίνημα σε αυτό το ρήγμα.
Η άρνησή τους δημιούργησε ένα κενό και αυτό αξιοποίησε η σοσιαλδημοκρατία για να ανανεωθεί. Στη Γαλλία το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Μιτεράν έγινε πρωταγωνιστική δύναμη. Στις χώρες των δικτατοριών, ο Παπανδρέου, ο Γκονζάλες, ο Σοάρες έφεραν μαζικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα από το πουθενά. Η ευκαιρία για επαναστατικές αλλαγές χάθηκε και η νέα εργατική τάξη έμελλε να γνωρίσει τα επόμενα χρόνια τι σημαίνει ‘ο σίγουρος δρόμος’ της σοσιαλδημοκρατίας».
Στην ουσία, ο κόσμος που πάλεψε στα εργοστάσια και στους δρόμους δεν ζητούσε τίποτα λιγότερο από πραγματική αλλαγή και Σοσιαλισμό. Χωρίς αυτά τα δύο στο πρόγραμμά του ο Α. Παπανδρέου δεν θα είχε ποτέ καταφέρει να κερδίσει τις εκλογές του 1981 – υποσχόμενος δημαγωγώντας ότι θα τα πετύχει μέσα από μια αριστερή κυβέρνηση με το «κοινωνικό συμβόλαιο» και μεταρρυθμίσεις. Και σε αυτήν την πορεία, είχε σύμμαχό του τη ρεφορμιστική αριστέρα, το ΚΚΕ του Φλωράκη με σύνθημα «Αλλαγή δεν γίνεται χωρίς το ΚΚΕ» και το ΚΚΕεσ. του Κύρκου που αποτέλεσαν τους πρωτεργάτες του 1989.
Σήμερα, που το πυρωμένο σίδερο της ιστορίας έχει αρχίσει να καίει ξανά, οι αγώνες της μεταπολίτευσης είναι εδώ για να μας εμπνέουν με την αλληλεγγύη, την οργάνωση από τα κάτω και την ηρωική μαχητικότητα που ανέδειξαν. Αλλά και για να θυμίζουν στο εργατικό κίνημα να μην επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος.
Διαβάστε επίσης τα άρθρα:
ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ: “Μπαμπούλας” για την άρχουσα τάξη. Ξέσπασμα των εργατικών αγώνων
Αντικαπιταλιστική ρήξη και ανατροπή