Η σύνοδος κορυφής της G7 στη Χιροσίμα -σημαδιακό μέρος- της Ιαπωνίας το περασμένο Σαββατοκύριακο ήταν μια σύνοδος πολέμου. Πρώτον, σηματοδότησε ένα ακόμη βήμα των ΗΠΑ να συσπειρώσουν τις κορυφαίες καπιταλιστικές δυνάμεις - όχι μόνο τα μέλη της G7, Βρετανία, Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ιαπωνία, αλλά αυτή τη φορά και την Βραζιλία, την Ινδία, τη Νότια Κορέα και το Βιετνάμ - εναντίον της Κίνας.
Οι G7 εξέδωσαν αυτό που η ιστοσελίδα Politico αποκάλεσε «σκληρό μήνυμα στο Πεκίνο». Κατήγγειλε τον «οικονομικό εξαναγκασμό» που ασκεί η Κίνα και την προειδοποίησε ενάντια σε κάθε προσπάθεια επανένταξης της Ταϊβάν, που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, με τη βία.
Η κατηγορία για «οικονομικό εξαναγκασμό» είναι γελοία υποκριτική. Είναι αλήθεια ότι η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει το μπλοκάρισμα της πρόσβασης στην αγορά της και άλλα παρόμοια μέτρα ως μορφή πολιτικής πίεσης, για παράδειγμα, στην Αυστραλία και τη Νότια Κορέα. Αυτή η τακτική της γύρισε μπούμερανγκ, ωθώντας και τα δύο κράτη, παρά τους στενούς οικονομικούς δεσμούς τους με την Κίνα, προς τις ΗΠΑ και το σύστημα συμμαχιών τους.
«Οικονομικός εξαναγκασμός»
Όμως, τι άλλο από «οικονομικός εξαναγκασμός» είναι η επιβολή της νεοφιλελεύθερης «Συναίνεσης της Ουάσιγκτον» στα υπερχρεωμένα κράτη του Τρίτου Κόσμου μέσω του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που κυριαρχούνται από τις ΗΠΑ; Το όπλο των κυρώσεων που χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο οι ΗΠΑ, όχι μόνο εναντίον της Ρωσίας, δεν είναι «οικονομικός εξαναγκασμός»; Η Ε.Ε, στερούμενη στρατιωτικής ισχύος, ειδικεύεται στον «οικονομικό εξαναγκασμό», τον οποίο χρησιμοποίησε την τελευταία δεκαετία εναντίον της Ελλάδας, της Βρετανίας και της Ελβετίας.
Παρ' όλα αυτά, η Σύνοδος Κορυφής θα θεωρηθεί μάλλον επιτυχία για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και τον οικοδεσπότη, τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Γιούκιο Κισίντα. Η σύγκρουση με την Κίνα, λέει ο Κρίστοφερ Γουίλκοξ της τράπεζας Nomura, «είναι πολύ καλή για την Ιαπωνία: την τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, με πολύ βαθιές αγορές για επενδύσεις και εταιρείες παγκόσμιας κλάσης. Είναι το προφανές μέρος όπου όσοι διεθνείς επενδυτές, θέλουν να έχουν πρόσβαση στην Ασία, θα επενδύσουν τα επόμενα πέντε έως 10 χρόνια».
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο η G7 ήταν μια πολεμική Σύνοδος Κορυφής ήταν φυσικά η Ουκρανία. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο η σύνοδος ήταν μια ευκαιρία για τον Ουκρανό πρόεδρο Βλαντμίρ Ζελένσκι να κάνει φιγούρα. Έφτασε μέσω της Σαουδικής Αραβίας, όπου είχε μιλήσει σε συνεδρίαση του Αραβικού Συνδέσμου.
Ο κύριος στόχος του Ζελένσκι στη Χιροσίμα φαίνεται ότι ήταν να στήσει ενέδρα στον Ναρέντρα Μόντι, πρωθυπουργό της Ινδίας, και στον πρόεδρο Λούλα της Βραζιλίας. Και οι δύο κυβερνήσεις έχουν αρνηθεί να στηρίξουν τον πόλεμο «δι’ αντιπροσώπων» των ΗΠΑ στην Ουκρανία και τις δυτικές οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Αλλά οι προσπάθειες του Ζελένσκι να τους ντροπιάσει και να τους εντάξει στο φιλοπόλεμο στρατόπεδο φαίνεται ότι απέτυχαν. Δεν κατάφερε καν να συναντήσει τον Λούλα.
Όσο για την Ινδία, η απόφασή της να αρχίσει να εισάγει ρωσικό πετρέλαιο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρσι τον Φλεβάρη, έπαιξε κρίσιμο ρόλο για να μείνει το καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν όρθιο. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας ανέφερε ότι τον περασμένο μήνα οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο από την εισβολή. Το 80% είχε προορισμό την Κίνα και την Ινδία. Το ρωσικό πετρέλαιο πωλείται κάτω από τις παγκόσμιες τιμές αναφοράς.
Όποιος πιστεύει ότι, κατά τη διάρκεια μιας ενεργειακής κρίσης, ο Μόντι θα εγκαταλείψει το φθηνό ρωσικό πετρέλαιο εξαιτίας ενός κηρύγματος του Ζελένσκι, κοροϊδεύει τον εαυτό του. Και η Σαουδική Αραβία έχει αψηφήσει την πίεση των ΗΠΑ να συμμετάσχει στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και αντίθετα, συνεργάζεται στενά με τη Μόσχα στο καρτέλ πετρελαίου του ΟΠΕΚ+.
Η ώρα του παγκόσμιου Νότου...
Αυτά οδηγούν σε ένα γενικότερο συμπέρασμα. Όπως παραδέχθηκαν οι Φαινάνσιαλ Τάιμς την περασμένη εβδομάδα, «αυτή είναι η ώρα του παγκόσμιου Νότου... Πολλά μη δυτικά έθνη κοίταξαν την ολομέτωπη υποστήριξη της Δύσης προς την Ουκρανία και είδαν υποκριτικές δυνάμεις να δίνουν για άλλη μια φορά προτεραιότητα στα δικά τους συμφέροντα και ανησυχίες έναντι των μεγάλων παγκόσμιων ζητημάτων, όπως η υγεία και η κλιματική αλλαγή. Διαισθάνονται επίσης δύο μεγάλες ευκαιρίες: να εκμεταλλευθούν τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, και να προκαλέσουν μια από καιρό καθυστερημένη, όπως πιστεύουν, αναδιάταξη της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων όπως αυτή οικοδομήθηκε μετά το 1945".
Οι πιο ισχυρές χώρες του Νότου δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τα πλεονεκτήματα που τους δίνει ο πόλεμος. Το ίδιο Σαββατοκύριακο που συνεδρίασε η G7, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πραγματοποίησε, επιδεικτικά, σύνοδο κορυφής με πέντε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας στο Σιάν, πρωτεύουσα της κινεζικής αυτοκρατορίας των Τανγκ (618-907 μ.Χ.). Έτσι, το Πεκίνο μπορεί να είναι έτοιμο να στηρίξει οικονομικά τον Πούτιν, αλλά ταυτόχρονα καραδοκεί στο «εγγύς εξωτερικό» του, ενώ εκείνος πολεμάει στα δυτικά του σύνορα. Οι G7 αντιπροσωπεύουν ένα συρρικνούμενο τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας, και οι υπόλοιποι κάνουν όλο και περισσότερο ότι «φουσκώνουν τα μπράτσα τους» σε μια επίδειξη δύναμης.