Με επιτυχία έγινε η εκδήλωση-βιβλιοπαρουσίαση του βιβλίου “Κίνα: από μισοαποικία σε υπερδύναμη” από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο το Σάββατο 27 Μάη στην Έκθεση Βιβλίου στο Άλσος Περιστερίου. Ομιλητές ήταν ο Μωυσής Λίτσης, δημοσιογράφος της Ναυτεμπορικής και ο Πάνος Γκαργκάνας συγγραφέας του βιβλίου. Ο Μωυσής Λίτσης επισήμανε ότι η Κίνα βρίσκεται διαρκώς στην επικαιρότητα, από την πολιτική zero-covid στη πανδημία και από τον ένταση γύρω από την Ταϊβάν, ως τον αυξανόμενο ανταγωνισμό με ΗΠΑ και ΕΕ και τις στενές σχέσεις το τελευταίο διάστημα με την Ρωσία. Και στο πόσο χρήσιμο είναι αυτό το βιβλίο που επιχειρεί να εξηγήσει το πώς η Κίνα έφτασε από αποικία των Βρετανών να είναι μία υπερδύναμη με το παράδοξο να κυβερνάται από το Κομμουνιστικό Κόμμα και να διαθέτει μια από τις ισχυρότερες καπιταλιστικές οικονομίες.
Στη συνέχεια ο Μωυσής Λίτσης αναφέρθηκε σε όλα τα ορόσημα στην πορεία της Κίνας τα τελευταία χρόνια. Θύμισε τις διαδηλώσεις στο Σιάτλ που ακύρωσαν τη Σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου το 1999 στις οποίες τα συνδικάτα συναντήθηκαν με τη ριζοσπαστική νεολαία πυροδοτώντας το παγκόσμιο αντικαπιταλιστικό κίνημα. Η Κίνα εντάχθηκε τελικά στον ΠΟΕ το 2001. Τη δεκαετία 2000 μεγάλο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής μεταφέρθηκε στην Κίνα λόγω φτηνών εργατικών χεριών. Είναι η δεκαετία που η Κίνα γίνεται το εργοστάσιο του κόσμου αλλά και ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας με ξέφρενους ρυθμούς ανάπτυξης. Κι ακούγεται για πρώτη φορά ο όρος κινέζικος ιμπεριαλισμός. Τότε υπήρχαν όμως ακόμα χαμηλές εντάσεις του Πεκίνο με τη Δύση. Και πολύ σπάνια έρχονταν στη δημοσιότητα οι τρομερές εργασιακές συνθήκες που συνόδευαν το κινέζικο θαύμα. Το 2010 ένα κύμα αυτοκτονιών έφερε στο φως της δημοσιότητας τις άθλιες εργασιακές συνθήκες στις οποίες στηρίχτηκε το «κινέζικο θαύμα».
Ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ με την Κίνα παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις επί Τραμπ το 2016 που υπόσχεται επαναπατρισμό βιομηχανικών δραστηριοτήτων και σκληρότερη πολιτική απέναντι στο Πεκίνο. Παράλληλα η Κίνα αναπτύσσεται στρατιωτικά. Τον τελευταίο χρόνο η Ταϊβάν έχει εξελιχθεί σε βασικό θέμα αντιπαράθεσης της Κίνας με τις ΗΠΑ και τη Δύση και ταυτόχρονα οι στενές σχέσεις της Κίνας με τη Ρωσία δείχνουν έναν αυξανόμενο ανταγωνισμό που θυμίζει τις παραμονές του Α’ Παγκόσμιου Πόλεμου.
Ο Μωυσή Λίτσης κατέληξε επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει άλλο βιβλίο στην ελληνική βιβλιογραφία που να εξηγεί την ιστορία της Κίνας από τα μέσα του 10ου αιώνα ως σήμερα και το πώς έγινε Υπερδύναμη.
Συγκρούσεις
Στη συνέχεια ο Πάνος Γκαργκάνας ανέφερε ότι χρειάζεται να σταθούμε στην πορεία της Κίνας και την οικονομική και τη γεωστρατηγική, γιατί το κυρίαρχο αφήγημα εδώ είναι ότι η αγορά φέρνει ανάπτυξη, ευημερία και ειρήνη. Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική. Εκτός από οικονομικές κρίσεις, ο ανταγωνισμός φέρνει γεωπολιτικές συγκρούσεις σαν κι αυτές που στο παρελθόν οδήγησαν σε δύο παγκόσμιους πολέμους. Αυτή η πορεία της Κίνας δεν έπεσε από τον ουρανό. Από τα πρώτα του βήματα το καθεστώς που εγκαθιδρύθηκε από τον Μάο Τσετούνγκ έβαζε στόχο να «συνδυάσει την καπιταλιστική με τη σοσιαλιστική οικονομία», για να χτίσει μια κραταιά οικονομική και στρατιωτική δύναμη, έγινε πυρηνική δύναμη όταν οι αγρότες όργωναν ακόμα με ξύλινα άροτρα. Ποτέ η εργατική τάξη δεν πήρε το τιμόνι στην Κίνα, αντίθετα επανειλημμένα μπήκε σε εκρηκτικούς αγώνες όπως στη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, και αντιμετώπισε τη σκληρή καταστολή κι από το Μάο και από τους διαδόχους του.
Σήμερα το ενδεχόμενο ενός πολέμου στην Ταϊβάν είναι μια τρομακτική προοπτική, αλλά υπάρχει εναλλακτική της εργατικής τάξη: σοσιαλισμός σημαίνει να κυβερνάνε οι εργάτες και οι εργάτριες. Γι’ αυτή την προοπτική παλεύουμε. Και η ανάπτυξη της εργατικής τάξης της Κίνας δίνει τεράστια δύναμη στην εργατική τάξη παγκόσμια.
Στη συζήτηση που ακολούθησε ο Κώστας Πολύδωρος από το ΣΕΚ στο Περιστέρι αναφέρθηκε στην άνοδο της κινέζικης οικονομίας τις τελευταίες δεκαετίες που σήμερα είναι η πρώτη εξαγωγική δύναμη παγκοσμίως. Και στην εργατική τάξη που παλεύει δίνοντας μεγάλους οικονομικούς και πολιτικούς αγώνες. Όπως την εξέγερση τον Νοέμβρη στο εργοστάσιο της Foxconn με 200.000 εργάτες και τις διαδηλώσεις ενάντια στα λοκ νταουν με σύνθημα «δεν θέλουμε άλλους εξουσιαστές». Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2023 καταγράφηκαν περισσότερες από 110 απεργίες σε εργοστάσια. Ο ανταγωνισμός της Κίνας με τη Δύση είναι κάτι πολύ κοντινό μας, στο λιμάνι στον Πειραιά και στους αγώνες στην Cosco. Μετά τις εκλογές στην Ελλάδα αυτά που ακούγονται για συντηρητικοποίηση δεν στέκουν, η εργατική τάξη και εδώ και παγκόσμια δίνει μεγάλες μάχες και είναι η δύναμη που μπορεί να τσακίσει και τους πολεμικούς ανταγωνισμούς και συνολικά το σύστημα της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης.
Η Μαρία Στύλλου, υπεύθυνη του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω, εξήγησε πως ο ανταγωνισμός της Δύσης με την Κίνα αφορά άμεσα εμάς Ο ανταγωνισμός μεταφέρεται πια στη Μέση Ανατολή, δηλαδή στην «πόρτα» της ελληνικής άρχουσας τάξης η οποία εμπλέκεται σε αυτά τα επικίνδυνα παιχνίδια. Από τη μια μπορεί να υμνεί την «επιτυχία» της Cosco απ’ την άλλη μπαίνει στις κούρσες των εξοπλισμών του ΝΑΤΟ για να αντιμετωπιστεί η Κίνα και στην περιοχή. Τα αιτήματα ενάντια στους εξοπλισμούς, για λεφτά για την Παιδεία, την Υγεία και όχι για Ραφαλ και φρεγάτες που προβάλλει η αντικαπιταλιστική Αριστερά γίνονται όλο και πιο επίκαιρα.
Ο Λέανδρος Μπόλαρης από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο μίλησε για την υποκρισία της Δύσης που παρουσιάζεται σαν υπερασπιστής των «δημοκρατικών αξιών» απέναντι στον «ολοκληρωτισμό» και τους «Ασιάτες που δεν ξέρουν από δημοκρατία». Το ΝΑΤΟ στην πρόσφατη Συνοδό του είχε καλεσμένες τη Ν. Κορέα, την Ιαπωνία, την Αυστραλία με ρητή αναφορά στην κόντρα με την Κίνα, ενώ ο Μητσοτάκης κορδώνεται ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα του ΝΑΤΟ σε πολεμικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το βιβλίο είναι αντίδοτο σε αυτή την προπαγάνδα: παρουσιάζει τις επαναστατικές παραδόσεις της κινέζικης εργατικής τάξης απ’ τη δεκαετία του ’20 μέχρι σήμερα.
Λίλιαν Μπουρίτη