Ιδέες
Κοινός αγώνας με την εξεγερμένη Γαλλία

Ο Ντενί Γκοντάρ στον Μαρξισμό 2023, στη μετάφραση η Τάνια Βρυζάκη. Φωτό: Στέλιος Μιχαηλίδης

Το κείμενο που ακολουθεί στηρίζεται στην ομιλία που έκανε στο τριήμερο του Μαρξισμού ο Ντενί Γκοντάρ, σύντροφος από τη Γαλλία.

Ο Ντενί άνοιξε την τοποθέτησή του λέγοντας: Καμιά ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη! Τιμή στον Ναέλ που εκτελέστηκε από την αστυνομία πριν από δέκα μέρες στο Παρίσι! Τιμή στα 650 αδέλφια μας που πέθαναν έξω από την Πύλο εξαιτίας της πολιτικής των κλειστών συνόρων της ΕΕ! Τιμή στους εξεγερμένους στην Γαλλία που δίνουν μάχη ενάντια στην αστυνομία! 

 

Η εποχή των καταστροφών στην οποία ζούμε είναι και εποχή ευκαιριών για τους επαναστάτες. Πριν από ένα χρόνο επανεκλέχτηκε ο Μακρόν έχοντας απέναντί του στον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών μια φασίστρια, την Λεπέν, που πήρε 13 εκατομμύρια ψήφους. 89 φασίστες εκλέχτηκαν βουλευτές. 

Εδώ και έξι μήνες, όμως, ζούμε στην Γαλλία ένα ιστορικό μαζικό ταξικό κίνημα. Αυτό ξεκίνησε από μια επίθεση της κυβέρνησης ενάντια στις συντάξεις. Είχαμε 14 μέρες πανεργατικής απεργίας και σε καθεμία από αυτές τις απεργίες είχαμε 1,5-3 εκατομμύρια διαδηλωτές σε όλη τη χώρα. Στις μεγάλες πόλεις οι διαδηλώσεις αριθμούσαν εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές. Οι διαδηλώσεις στις μικρές πόλεις ήταν αναλογικά ακόμη μεγαλύτερες. Από την αρχή μέχρι το τέλος στήριζαν αυτό το κίνημα τα δύο τρίτα του πληθυσμού και ακόμη πιο σημαντικό, εννέα στους δέκα εργαζόμενους.

Η εξέγερση της νεολαίας την περασμένη εβδομάδα, που κράτησε έξι μέρες, ήταν η συνέχεια αυτού του κινήματος. Είναι η νεολαία των λαϊκών γειτονιών, η νεολαία της τάξης μας που εξεγείρεται. Έγιναν εξεγέρσεις σε 553 πόλεις της Γαλλίας, σε πόλεις όπου ποτέ δεν είχε γίνει τίποτε το κινηματικό. Κάηκαν πάνω από 1.000 δημόσια κτίρια σύμφωνα με τους αριθμούς της κυβέρνησης, από τα οποία 250 ήταν αστυνομικά τμήματα. Επίθεση έγινε και σε μια φυλακή. Η αστυνομία έχει συλλάβει 4.000 νέους από τους οποίους το ένα τρίτο είναι ανήλικοι. 

Αυτή η εικόνα επιβεβαιώνει αυτό που λέγαμε εδώ και καιρό. Το κίνημα για το συνταξιοδοτικό δεν ήταν απλά ένα κίνημα για τις συντάξεις. Είναι μια διαδικασία γενικευμένης ταξικής σύγκρουσης. Ούτως ή άλλως και για τον Μακρόν, όταν ξεκινούσε την επίθεση, ο στόχος δεν ήταν απλά οι συντάξεις. Αυτό που ήθελε ήταν μέσα από την επίθεση στις συντάξεις, να τσακίσει το κίνημα, κάθε αντίσταση και ιδιαίτερα τα συνδικάτα. Στο τέλος, κατάφερε να περάσει τον νόμο για τις συντάξεις αλλά όσον αφορά τον πραγματικό του στόχο, έχασε. Τα συνδικάτα είναι πιο δυνατά σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν την επίθεση. Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια ξανάρχισαν να γράφουν καινούργια μέλη, δεκάδες χιλιάδες, ενώ δημιουργήθηκαν νέα συνδικάτα σε χώρους που δεν υπήρχαν. 

Πιο αδύναμη εξουσία

Η εξουσία είναι πιο αδύναμη από ποτέ και γι’ αυτό αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τη βία. Οι εξεγέρσεις δεν σήμαναν μόνο ότι το κίνημα εξακολουθεί να δίνει το παρών. Έφεραν μια δεύτερη ήττα για την κυβέρνηση. Μόλις είχε περάσει τον νόμο για τις συντάξεις ο Μακρόν, τον Απρίλη, έβγαλε ένα λόγο στην τηλεόραση όπου ανακοίνωσε ότι η περίοδος της σύγκρουσης ανήκει στο παρελθόν και έρχονταν «εκατό μέρες γαλήνης». Η περίοδος αυτή θα τελείωνε, σε μια περίπου εβδομάδα από τώρα, στις 14 Ιούλη που είναι εθνική γιορτή στη Γαλλία. Την επόμενη εβδομάδα λοιπόν ο Μακρόν θα βγάλει λόγο σε μια χώρα όπου στις περισσότερες μεγάλες πόλεις ισχύει απαγόρευση της κυκλοφορίας, όπου απαγορεύονται οι διαδηλώσεις, όπου η περίοδος «γαλήνης» μεταφράζεται σε 45.000 μπάτσους παραταγμένους στους δρόμους όλης της χώρας.  

Για να καταλάβουμε το προτσές που συντελείται σήμερα στην Γαλλία ώστε να μπορούμε να παρέμβουμε με επιτυχία σε αυτό, χρειάζεται να κοιτάξουμε την ανάλυση που έκανε η Ρόζα Λούξεμπουργκ για την μαζική απεργία. Πώς μια εργατική τάξη που κουβαλάει τις ιδέες της κυρίαρχης τάξης, που μοιάζει εξατομικοποιημένη, που έχει μολυνθεί από τις ρατσιστικές και τις σεξιστικές ιδέες, είναι τελικά ικανή να μετασχηματίσει τον κόσμο. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ, εξηγεί πώς η εργατική τάξη μέσα από τη δράση της μέσα σε ένα κίνημα, σαν αυτό που είναι σε εξέλιξη σήμερα στη Γαλλία, αλλάζει τις ιδέες της αρχίζοντας να συνειδητοποιεί την θέση της σαν υποκείμενο αλλαγής μαθαίνοντας μέσα από τα εμπόδια που έχει να ξεπεράσει. 

Από τον Γενάρη μέχρι σήμερα η πλειοψηφία του κόσμου που πάλευε ενάντια στο συνταξιοδοτικό ακολουθούσε τις οδηγίες των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Η στρατηγική τους έλεγε ότι οι μαζικές διαδηλώσεις και τα γκάλοπ που έδειχναν την αντίθεση στο συνταξιοδοτικό θα έφταναν για να μην περάσει τελικά ο νόμος. Είχαμε επαναλαμβανόμενες απεργίες από τον Μάρτη, στα διυλιστήρια, την εκπαίδευση, την καθαριότητα, αλλά έμειναν απομονωμένες.  Αυτή η στρατηγική οδήγησε σε αδιέξοδο το κίνημα για το συνταξιοδοτικό. 

Εναλλακτική από τα κάτω

Αλλά η διαδικασία δεν σταμάτησε εκεί. Αμέσως μετά το κλείσιμο του συνταξιοδοτικού, ξεκίνησαν σε μια σειρά χώρους απεργίες με αιτήματα αυξήσεις και καλυτέρευση των συνθηκών εργασίας, όμως με διαφορετικό τρόπο από πριν, με επαναλαμβανόμενες απεργίες, με απεργιακές φρουρές, με συνελεύσεις των εργαζομένων, αρχίζοντας να δείχνουν ότι είναι εφικτό να υπάρξει εναλλακτική από τα κάτω στην αδιέξοδη γραμμή της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. 

Όπως έλεγε και η Ρόζα Λούξεμπουργκ, η διαδικασία με την οποία αλλάζει η  εργατική τάξη δεν γίνεται με στάδια. Και πολλές φορές γίνεται με τρόπο αναπάντεχο. Η εξέγερση της νεολαίας στις λαϊκές γειτονιές δεν  ήταν η «αναμενόμενη» συνέχεια της διαδικασίας. Αλλά η νεολαία στα προάστια ανέδειξε το πιο δύσκολο καθήκον που έχει να αντιμετωπίσει η εργατική τάξη. Αυτό της σύγκρουσης με το αστικό κράτος, την αστυνομία, το στρατό.

Είναι ζητούμενο η αποφασιστικότητα και η αγωνιστικότητα της νεολαίας να συνδεθεί με την οργανωμένη εργατική τάξη. Αλλά και αυτή τη φορά, οι ηγεσίες των ρεφορμιστικών κομμάτων και οι συνδικαλιστικές ηγεσίες μπήκαν εμπόδιο σε αυτόν τον προσανατολισμό. Αρνήθηκαν να δηλώσουν καθαρά την υποστήριξή τους στην εξέγερση της νεολαίας. Αρνήθηκαν να καλέσουν σε απεργία ενάντια στην κυβέρνηση, προτιμώντας να μιλάνε ενάντια στην «βία», αντί να πούνε είμαστε στο πλευρό της νεολαίας ενάντια στην κρατική βία. Δεν είναι μόνο οι συνδικαλιστικές και ρεφορμιστικές ηγεσίες που δεν το έκαναν αυτό. Η ριζοσπαστική αριστερά της Γαλλίας δεν κόντραρε τη γραμμή των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Ήταν λάθος. Ήταν πιο δύσκολο να τους πείσουμε να πάνε να στηρίξουν τη νεολαία που διαδήλωνε κάθε νύχτα στις γειτονιές.

Για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτά τα εμπόδια χρειάζεται επαναστατικό κόμμα, να υπάρχουν σε κάθε γειτονιά επαναστάτες που να αναπτύξουν ισχυρούς δεσμούς και με τη νεολαία και με την πρωτοπορία των εργαζομένων στα συνδικάτα και να κάνουν τις συνδέσεις. 

Μέσα στο κίνημα για τις συντάξεις ο ρόλος μας ήταν να πιέζουμε για την κλιμάκωση, τη σύνδεση και το άπλωμα των απεργιών. Σε πολλές γειτονιές και πόλεις, οι σύντροφοι/ ισσες της Autonomie de Class (Α2C) της οργάνωσής μας, πήραν πρωτοβουλίες για να συντονίσουν από τα κάτω τον αγώνα χτίζοντας διακλαδικές συνελεύσεις για το άπλωμα και την κλιμάκωση των απεργιών. Η πρώτη τέτοια συνέλευση στην Μασσαλία συγκέντρωσε 500 άτομα και ακολούθησε η Ρεν, το Παρίσι και άλλες πόλεις. 

Υπάρχει η δυνατότητα οι πολιτικές μάχες να συνδεθούν με τη μάχη για τις συντάξεις. Στις 25 Μάρτη στη μέση του πουθενά στη γαλλική επαρχία, καλέστηκε ένα συλλαλητήριο ενάντια σε μια επίθεση που στόχο είχε να χαρίσει το νερό στους μεγαλοκαλλιεργητές και να το στερήσει από τους μικρούς αγρότες. Στην ουσία μια ιδιωτικοποίηση του νερού για τα μεγάλα αφεντικά. Το συλλαλητήριο απαγορεύτηκε και δεν υπήρχε μέσο να φτάσει κανείς εκεί. Παρόλα αυτά διαδήλωσαν 30.000 απέναντι σε 5.000 μπάτσους. Έγινε πόλεμος. Μέσα σε δύο ώρες έπεσαν 5.000 δακρυγόνα και κρότου λάμψης. Ένας από τους διαδηλωτές ακόμη χαροπαλεύει. Την ίδια μέρα με το αντιρατσιστικό μέτωπο «Πορεία Αλληλεγγύης» οργανώσαμε συλλαλητήρια σε όλη τη Γαλλία για την παγκόσμια μέρα κατά του ρατσισμού, μαζί με τους «Χωρίς Χαρτιά» ενάντια στο καινούργιο ρατσιστικό νομοσχέδιο που ετοιμάζει η κυβέρνηση Μακρόν. Έγιναν διαδηλώσεις σε 50 πόλεις! 

Την Πρωτομαγιά, η Μαρί Λεπέν κάλεσε μια συγκέντρωση στην εργατούπολη της Χάβρης, το σύμβολο των αγώνων των λιμενεργατών και των εργαζόμενων στα διυλιστήρια.  Όλες οι συνδικαλιστικές και οι πολιτικές ηγεσίες της Αριστεράς αρνήθηκαν το αίτημα που απευθύναμε να γίνει πανεθνικό το πρωτομαγιάτικο συλλαλητήριο ενάντια στους φασίστες στην Χάβρη. Οργανώσαμε και στείλαμε πούλμαν από το Παρίσι έχοντας στο κέντρο τους Sans 

papier που μπήκαν μπροστά στην αντιφασιστική διαδήλωση μαζί και με συνδικαλιστές. Στο τέλος της έγινε μια μεγάλη συνέλευση στο λιμάνι της Χάβρης με χιλιάδες κόσμο και πολλή νεολαία. Όλες οι παρεμβάσεις του A2C και των Sans Papiers έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό. 

Η πόλωση συνεχίζεται

Θα κλείσω με τρία πράγματα. Πρώτο, προσοχή! Η πόλωση συνεχίζεται. Το κίνημα και οι αγώνες δεν φτάνουν από μόνα τους να σταματήσουν τους φασίστες και τον κόσμο που τους στηρίζει. Το κίνημά μας είναι πιο δυνατό από ποτέ αλλά και η Μαρίν Λεπέν είναι πιο δυνατή από ποτέ. Ένα γκάλοπ πριν από ένα μήνα, έδειξε ότι 40,1% του κόσμου σκέφτεται να την ψηφίσει στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Σε πολλές πόλεις, όπως στη Λυόν, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης φασίστες κατέβηκαν οργανωμένα στο δρόμο στο πλευρό και σε συνεργασία με την αστυνομία ενάντια στη νεολαία. Είναι καμπανάκι αυτό για όλους/ες μας. Το κίνημα πρέπει να προχωρήσει και να χρησιμοποιήσει τη δύναμή του ενάντια στους φασίστες.

Το δεύτερο μάθημα που αντλούμε είναι ότι αυτό το κίνημα αποκαλύπτει, με τρόπο εμβρυακό, την προοπτική που πρέπει να ακολουθήσει. Επανάσταση δεν σημαίνει μόνο μαζική απεργία. Σημαίνει μαζική απεργία και εξέγερση μαζί. Για να το πω αλλιώς, σημαίνει η εργατική τάξη οργανωμένη παίρνει τον έλεγχο σε κάθε χώρο εργασίας και κάθε συνοικία και οργανώνει τη δική της εναλλακτική εξουσία απέναντι στο κράτος. 

Το τελευταίο μάθημα. Η εποχή των καταστροφών είναι και εποχή των επαναστατικών ευκαιριών. Η επανάσταση η μόνη λύση για να αποφύγουμε την καταστροφή που σκορπίζει το σύστημα στον πλανήτη. Για να μπορέσει να νικήσει χρειάζεται να χτίσουμε επαναστατικές οργανώσεις και κόμματα με πολύ περισσότερα μέλη.