Ένα πραξικόπημα ανέτρεψε την κυβέρνηση του Νίγηρα στη Δυτική Αφρική την περασμένη βδομάδα. Ο στρατηγός Τσιαμί ανέτρεψε τον πρόεδρο Μπαζούμ, και ο στρατός έδωσε τη συγκατάθεσή του στην ανατροπή. Οι οργισμένες αντιδράσεις της «διεθνούς κοινότητας» ρίχνουν φως στο πόσο βαθιά έχει προχωρήσει η κρίση του ιμπεριαλισμού στην Αφρική και ιδιαίτερα στο Σαχέλ, την περιοχή ανάμεσα στην έρημο Σαχάρα και την τροπική σαβάνα.
Μόλις πριν από τρεις βδομάδες, ο Υπουργός Εξωτερικών της ΕΕ, ο Τζουζέπ Μπορέλ συνάντησε τον Μπαζούμ και δήλωσε πως ο Νίγηρας ήταν «απάγκιο σταθερότητας» και «συμπαγής, αξιόπιστος εταίρος, και πολιτικά και όσον αφορά την ασφάλεια. Υποστηρίζουμε τον πρόεδρο Μπαζούμ στο έπακρο, με όλες μας τις δυνάμεις». Ας θυμηθούμε πως ο Μπορέλ είναι ο ίδιος που πριν μερικούς μήνες είχε παρομοιάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση με «όμορφο κήπο» και τον υπόλοιπο κόσμο με ζούγκλα στον οποίο «ο κηπουρός πρέπει να πάει ώστε η ζούγκλα να μην φτάσει στον κήπο». Στήριζαν τον Μπαζούμ για να τους κάνει τον τοπικό χωροφύλακα ενάντια στους πρόσφυγες.
Ο Νίγηρας είναι μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Η πλειονότητα του πληθυσμού του ζει στην ύπαιθρο. Έχει το μεγαλύτερο ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας στον πλανήτη. Σχεδόν ένα στα 25 βρέφη πεθαίνει στη γέννα. Ο κόσμος δεν έχει τα βασικά και οι γιατροί είναι δυσεύρετοι.
Εμπάργκο
Πραξικοπήματα σε φτωχές χώρες γίνονται συχνά, αλλά δεν είναι τόσο συχνό μέσα σε μία μέρα να ξεδιπλώνονται απειλές για άμεσο εμπάργκο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και την Ένωση των χωρών της Δυτικής Αφρικής. Ο μέχρι πρόσφατα πρωθυπουργός μιλώντας στο κανάλι France24 είχε το θράσος να δηλώσει τη σιγουριά του πως το πραξικόπημα θα αποτύχει επειδή «η χώρα θα διαλυθεί από τις κυρώσεις. Η καταστροφή θα είναι τεράστια. Δεν θα αντέξουν. Το δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς εξαρτιόμαστε από τη βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ».
Οι ισχυροί του κόσμου δεν δίνουν δεκάρα για τα παιδιά που πεθαίνουν κατά χιλιάδες κάθε μέρα στο Νίγηρα, αλλά ξαφνικά τώρα ρίχνουν όλη την προσοχή τους σε αυτή τη φτωχή χώρα. Ο λόγος είναι ότι η κυβέρνηση του Νίγηρα ήταν η μόνη «σταθερή» κυβέρνηση σε ολόκληρο το Σαχέλ που στήριζε τις επιλογές των ιμπεριαλιστών. Το 2020 ανατράπηκε η κυβέρνηση στο Μάλι. Το 2022 ακολούθησε πραξικόπημα στη Μπουρκίνα Φάσο. Αυτό που ακολούθησε και στις δύο χώρες ήταν να πάρουν στο κυνήγι τα γαλλικά στρατεύματα που είχαν μετατρέψει τη Δυτική Αφρική σε πεδίο μάχης «ενάντια στους τζιχαντιστές». Τώρα, μία μέρα μετά το πραξικόπημα, διαδηλώσεις στη Νιαμέι, την πρωτεύουσα του Νίγηρα, επιχείρησαν να εισβάλουν στη γαλλική πρεσβεία. Οι Γάλλοι έριξαν δακρυγόνα για να διαλύσουν τον κόσμο.
Τι σύμπτωση, ο Νίγηρας παράγει το 5% του παγκόσμιου ουρανίου, το οποίο εξάγει εξ ολοκλήρου στη Γαλλία, την παλιά αποικιοκρατική δύναμη της περιοχής. Το ουράνιο έχει κομβική σημασία για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς σταθμούς, με τη Γαλλία να είναι πρώτη σε όλη την Ευρώπη σε αυτή την επικίνδυνη διαδικασία.
1500 Γάλλοι στρατιώτες βρίσκονται στο Νίγηρα. Μεταξύ άλλων εκπαίδευαν το στρατό που τώρα στήριξε το πραξικόπημα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν άλλους 1100 οι οποίοι σταθμεύουν κυρίως στις πιο ερημικές περιοχές της χώρας σε αμερικάνικες βάσεις για ντρόουν. Η χούντα που πλέον έχει πάρει την εξουσία καταγγέλλει τη Γαλλία ότι συντονίζει τις χώρες της Δυτικής Αφρικής για να εξαπολύσουν στρατιωτική επίθεση ώστε να επαναφέρουν τον Μπαζούμ στην εξουσία.
Διάλυση
Τα ΜΜΕ προβάλλουν το γεγονός πως στις διαδηλώσεις υποστήριξης του πραξικοπήματος στο Νίγηρα υπήρχαν άνθρωποι που κρατούσαν ρωσικές σημαίες. Θέλουν να κρύψουν τη διάλυση που επικρατεί στις περιοχές που άλλοτε ελέγχανε πίσω από τη συνωμοσία του «ρωσικού δάκτυλου». Ακόμη και ο ανταποκριτής του περιοδικού Economist όμως αφιερώνει μόνο μία φράση για να ξεκαθαρίσει πως οι θεωρίες ότι ο ρώσικος μισθοφορικός στρατός της Wagner βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα δεν έχουν καμία βάση. Αν είχαν βάση, τα πράγματα θα ήταν ακόμη χειρότερα για τη Δύση, μιας και θα σήμαινε πως ένας στρατός τον οποίο εκπαιδεύουν οι Γάλλοι και σε μία χώρα που φιλοξενούνται αμερικάνικες βάσεις, η Ρωσία μπορεί να λύνει και να δένει.
Αυτό που όντως ισχύει είναι ότι δεν υπάρχει σημείο του πλανήτη στο οποίο να μην προκαλούνται βαθιές κρίσεις και μέσα σε αυτές τις κρίσεις να μην εκφράζονται με βία οι μεγάλοι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί. Στην πιο πρόσφατη ψηφοφορία στον ΟΗΕ ενάντια στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Νίγηρας ήταν από τις ελάχιστες χώρες της περιοχής που στήριξαν τη γραμμή της Δύσης. Μόλις την περασμένη βδομάδα ο Πούτιν συναντήθηκε με Αφρικανούς ηγέτες στην Πετρούπολη και στεκόταν δίπλα δίπλα με τον δικτάτορα Σίσι της Αιγύπτου, ο οποίος χρωστάει την εξουσία του στη στήριξη της Δύσης. Η Δύση δήλωνε έκπληκτη από την αρχή του πολέμου όταν είδε τις περισσότερες αφρικανικές χώρες να μην συντάσσονται με την προπαγάνδα της και να επιχειρούν να τηρήσουν ίσες αποστάσεις.
Οι συζητήσεις και οι φωτογραφίσεις όμως δεν σταματάνε τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος ξεπερνάει κάθε βδομάδα και άλλα όρια βίας και καταστροφής. Ενώ η κατάρρευση της συμφωνίας για τα σιτηρά μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας απειλεί να καταδικάσει στην πείνα εκατομμύρια ανθρώπους κυρίως στην Αφρική. Οι κυρώσεις και οι προετοιμασίες πολέμου κατά του Νίγηρα απλώνουν ακόμη περισσότερο και τους ανταγωνισμούς και το θάνατο.