Έγινε στις 7/9 η πρώτη από τις δυο εκδηλώσεις ενάντια στον σεξισμό και την καταπίεση που οργανώνει το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο στο 51ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίο Άρεως. Για το βιβλίο «Η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών» μίλησαν η Μαρία Χαρχαρίδου, μέλος ΔΣ σωματείου στο νοσοκομείο Γεννηματάς, η Κατερίνα Θωίδου, δημοτική σύμβουλος Νίκαιας-Ρέντη και η συγγραφέας του βιβλίου Μαρία Στύλλου.

«Με αφορμή το βιβλίο “Η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών” χρειάζεται να συζητήσουμε για τον σεξισμό που έχει κατακλύσει την καθημερινότητά μας, για τις αιτίες που τον γεννούν και για το πώς μπορούμε να έχουμε νίκες» ξεκίνησε την ομιλία της η Μ. Χαρχαρίδου. «Αν πάμε πίσω, όταν βγήκε η πρώτη έκδοση του βιβλίου το 2018, ήταν εντυπωσιακή για μένα η εκδήλωση για την παρουσίασή του στο νοσοκομείο μας, μια πλούσια συζήτηση όπου φάνηκε η διάθεση ότι ‘κάτι πρέπει να κάνουμε’. Έτσι ξεκίνησε η “Κίνηση για την απεργιακή 8 Μάρτη” που έβαλε στόχο η παγκόσμια Μέρα των Γυναικών να επιστρέψει στις ρίζες της, να γίνει απεργιακή. Με δεκάδες εκδηλώσεις σε χώρους δουλειάς με αφορμή την παρουσίαση αυτού του βιβλίου η Κίνηση το κατάφερε: από το 2019 και μετά, η 8 Μάρτη είναι απεργιακή, με αποκορύφωμα φέτος που, καθώς συνδυάστηκε με το έγκλημα των Τεμπών, έγινε μια φοβερή απεργιακή έκρηξη.

Εργατικό κίνημα

Αυτή η διάσταση της απεργίας και της σύνδεσης με το εργατικό κίνημα τροφοδότησε το γυναικείο κίνημα στη χώρα μας με μεγάλη δύναμη και αυτοπεποίθηση για να απαντήσει στις επιθέσεις της Νέας Δημοκρατίας, τόσο απέναντι στις εργαζόμενες γυναίκες, όσο και τις ιδεολογικές, όπως την καμπάνια ‘για το αγέννητο παιδί’ και το δικαίωμα στην έκτρωση. Την ίδια στιγμή που, με συνεργούς την αστυνομία και κάθε θεσμικό παράγοντα, προσπάθησε να συγκαλύψει κακοποιητές, βιαστές και κάθε λογίς σεξιστές που τους έχει άλλωστε και στους κόλπους της. Ένα τεράστιο, όμως, κίνημα επέβαλε ότι η συγκάλυψη δεν θα περάσει.

Πολλοί-ες αναρωτιούνται: γιατί το σύστημα χτυπάει τόσο ανελέητα τις γυναίκες; Ο ένας λόγος είναι ότι όταν υπάρχουν διακρίσεις στη δουλειά και στο σπίτι η άρχουσα τάξη μπορεί να κρατάει διασπασμένη την εργατική τάξη. Ο δεύτερος είναι ο έλεγχος της αναπαραγωγής της εργατικής τάξης και η επιφόρτιση του κόστους της αναπαραγωγής στην εργατική οικογένεια.

Η οργάνωση στα σωματεία μας και η μάχη για τον προσανατολισμό τους ενάντια στις σεξιστικές επιθέσεις είναι ο τρόπος για να παλέψουμε».

 «’Η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών’ είναι ένα βιβλίο που έχει παίξει ιστορικό ρόλο, βοήθησε το κίνημα να προσανατολιστεί και να οργανώσει, για να ξαναγυρίσουμε στις επαναστατικές παραδόσεις για το πώς παλεύει το γυναικείο κίνημα», συνέχισε η Κ. Θωίδου. «Αυτό που βάζει καθαρά είναι ότι όλες τις σεξιστικές επιθέσεις μπορούμε να τις παλέψουμε μέσα από τους κοινούς αγώνες της εργατικής τάξης, γιατί αυτό το σύστημα κερδίζει μέσα από την καταπίεση και τις σεξιστικές διακρίσεις.

Τα εγκλήματα αυτής της κυβέρνησης είναι αμέτρητα. Από τη δολοφονία του Αντώνη στο λιμάνι του Πειραιά, στις δολοφονίες στα Τέμπη, στους νεκρούς από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες, τα εκατομμύρια καταστραμμένα στρέμματα. Από τις πλάτες που κάνει στους δολοφόνους φασίστες παίζοντας το χαρτί του ρατσισμού, στους πρόσφυγες που έκαψε στη Δαδιά και έπνιξε στην Πύλο. Η επίθεση στις γυναίκες είναι κομμάτι της ίδιας πολιτικής. Μιας άρχουσας τάξης και μιας κυβέρνησης που προσπαθεί να διαχειριστεί την πολυκρίση της φορτώνοντας τα βάρη στις πλάτες της εργατικής τάξης. Παίρνουν πίσω τα δικαιώματα των γυναικών που με τους αγώνες τους στο Μάη του ’68 και στη Μεταπολίτευση κατάφεραν να κατακτήσουν.

Η απάντηση είναι να οργανώσουμε ένα κίνημα που παλεύει ενάντια στις σεξιστικές διακρίσεις, ενάντια στην πολιτική που καταστρέφει όλες τις δημόσιες κοινωνικές δομές που στηρίζουν τη γυναίκα, τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, για να τσακίσουμε την κυβέρνηση που βάζει τα κέρδη πάνω από τις ζωές μας».

«Θα τους αφήσουμε ή θα τους ανατρέψουμε;» έβαλε το ερώτημα η Μ. Στύλλου χρησιμοποιώντας τον τίτλο από το εξώφυλλο του καινούργιου τεύχους του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω. «Η απάντηση είναι: θα τους ανατρέψουμε. Για πρώτη φορά αναγκάστηκε πρωθυπουργός να πει ότι δεν θα πάει στη ΔΕΘ. Τρέμει το εργατικό κίνημα και τον αγανακτισμένο κόσμο. Και στο Βόλο που πάει ετοιμάζονται να τον υποδεχθούν με διαδήλωση και εκεί. Γιατί ο Μητσοτάκης όσους δεν καίει τους πνίγει. Καιρός να τον πνίξουμε αυτόν! 

8 Μάρτη, μέρα αγώνα

Το βιβλίο είναι χρήσιμο γιατί έχει τους αγώνες που αλλάζουνε τα πράγματα. Και σ’ αυτούς τους αγώνες έχουνε παίξει τεράστιο ρόλο οι γυναίκες. Ο 20ος αιώνας άρχισε με μια απόφαση των γυναικών ότι καθιεριώνουμε τις 8 Μάρτη σαν ημέρα αγώνων. Διεκδικώντας το δικαίωμα της ψήφου, της απεργίας, του συνδικαλισμού, των δωρεάν εκτρώσεων. Και τα κερδίσαμε. Κερδίσαμε μια επανάσταση, το 1917 όταν βγήκαν στους δρόμους οι γυναίκες της Πετρούπολης στη Ρωσία ζητώντας «ειρήνη, ψωμί, ελευθερία» και έγιναν δύναμη για όλη την εργατική τάξη. Παλέψανε για την ανατροπή ενός ολόκληρου συστήματος, του καπιταλισμού, που στηρίζεται στην καταπίεση. Κέρδισαν κι άρχισαν να οργανώνουν την κοινωνία με όρους των αναγκών τους κι όχι με όρους του κεφάλαιου. Ο Στάλιν αναποδογύρισε αυτές τις κατακτήσεις. Αλλά οι γυναίκες ξαναβγήκαν στους δρόμους σε όλη την Ευρώπη, ένα τεράστιο κίνημα που έπαιξε ρόλο στην έκρηξη του 1968. Και κερδίσανε το δικαίωμα στην έκτρωση και το διαζύγιο που ήταν απαγορευμένα στην Ιταλία. Και εδώ στη Μεταπολίτευση κερδίσαμε όλα αυτά τα δικαιώματα που πάει να απαγορέψει σήμερα ο Μητσοτάκης. Αυτά έγιναν όταν παλέψαμε.

Αλλά είναι μια μάχη συνεχής ενάντια σε ένα σύστημα που μόνο αν το τσακίσεις κερδίζεις μόνιμες κατακτήσεις. Η φετινή απεργία 8 Μάρτη με τις γυναίκες μαζί με τους σιδηροδρομικούς ήταν τεράστιας σημασίας για να είναι σήμερα ο Μητσοτάκης με την ουρά στα σκέλια. Οι γυναίκες είναι πάνω από το μισό στην εργατική τάξη, στα πανεπιστήμια, στην κοινωνία. Και δεν συγκρούονται μόνο με μια κυβέρνηση, αλλά και με ένα σύστημα που από τη στιγμή που θα γεννηθεί η γυναίκα της λέει ότι ο ρόλος της είναι να γεννάει. Κι αν έχει άλλες σεξουαλικές προτιμήσεις, τότε είναι ανώμαλη. Δεν περνάνε αυτά πια! Όλοι κι όλες μαζί θα τους νικήσουμε».

«Όταν πρωτοκυκλοφόρησε το βιβλίο οργανώσαμε μια εκδήλωση στην καθαριότητα του Δήμου Αθήνας που δούλευα τότε», πήρε το λόγο στη συζήτηση που ακολούθησε η Μαρία Αμπελιώτη. «Οι γυναίκες, αν και ήταν οι μισές εργαζόμενες, ήταν πάντα υποτιμημένες. Ήταν τόσος ο ενθουσιασμός κι η διάθεση για συζήτηση, που βοήθησε να βγάλουν ανοιχτά τα προβλήματα και τις διακρίσεις που αντιμετώπιζαν. Μαζευόμασταν κάθε Παρασκευή και κάναμε συζήτηση. Επιβάλαμε καλύτερες συνθήκες εργασίας». 

«Η συμβολή του βιβλίου και της Κίνησης για την απεργιακή 8 Μάρτη» συνέχισε η Έλλη Πανταζοπούλου, «έχει παίξει μεγάλο ρόλο στο πώς αντιλαμβάνονται οι γυναίκες, κι όχι μόνο, το ζήτημα της καταπίεσης και το πώς την παλεύουμε. Βοήθησε να μπουν στα εργατικά συνδικάτα τα αιτήματα του γυναικείου κινήματος και να γίνονται κομμάτι των συνολικών διεκδικήσεων».

Από της υφαντοεργάτριες στη Πετρούπολη του 1917 μέχρι τις γυναίκες εδώ και σήμερα που παλεύουν ενάντια στις επιθέσεις της ΝΔ, η γυναικεία καταπίεση είναι ένα ταξικό ζήτημα, με μόνη προοπτική για απελευθέρωση μέσα από το ταξικό αγώνα. Αυτός ήταν και ο κεντρικός άξονας του βιβλίου και της εκδήλωσης του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου.