Κάθε Δευτέρα και Τρίτη τις τελευταίες εβδομάδες το Θέατρο Καλλιρόης είναι γεμάτο. Κι αυτό χάρη στην εξαιρετική θεατρική παράσταση Disorder από την ομάδα «Τα Μπάσταρδα του Σίσυφου», ένα πολιτικοδικαστικό θρίλερ που επιστρέφει σε δυο διαφορετικές περιόδους της μεταπολίτευσης για να εξετάσει τους ανοιχτούς λογαριασμούς που παρέμειναν για χρόνια με τα καθάρματα της Χούντας.
Δύο ιστορίες εναλλάσσονται πάνω στη σκηνή σαν κινηματογραφική ταινία.
Η μία εξελίσσεται το 1981, εφτά χρόνια μετά την πτώση της Χούντας και λίγο πριν την εκλογή του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση. Ένας άντρας δεμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο ανακρίνεται και βασανίζεται. Αυτός, τραπεζοϋπάλληλος αλλά και μουσικός, μακρυμάλλης και γενειοφόρος. Ο ανακριτής –βασανιστής του με εμφάνιση καθωσπρέπει κρατικού υπαλλήλου και με το ύφος, το χιούμορ και την αλαζονεία που του προσδίδει η θέση εξουσίας του, προσπαθεί να αποσπάσει πληροφορίες για υποθέσεις που θυμίζουν τις εκτελέσεις του Μάλλιου και του Μπάμπαλη, παρότι «οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και γεγονότα είναι συμπτωματική».
Η άλλη διαδραματίζεται το 1996. Σε μια δικαστική αίθουσα μια νέα γυναίκα, γενναία κι αμετανόητη, στέκεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου κι ομολογεί τις δολοφονίες τριών υψηλόβαθμων αστυνομικών με βρώμικο παρελθόν. Οι τρεις της δικαστικής έδρας προσπαθούν να ισορροπήσουν στις αντιφάσεις που γεννούν από τη μια η αντιδικτατορικές τους περγαμηνές κι από την άλλη η υψηλή τους θέση στη μεταπολιτευτική αστική δικαιοσύνη. Διαφωνούν, τσακώνονται, αγανακτούν, μάλλον περισσότερο μεταξύ τους, παρά με την κατηγορούμενη.
Παρακράτος
Όπως σημειώνουν οι ίδιοι οι συντελεστές, αυτό που συνδέει τις δυο ιστορίες «είναι το νήμα της δικαιοσύνης που έκανε τα στραβά μάτια σε ένα έγκλημα του παρελθόντος. Και οι έξι χαρακτήρες του έργου παλεύουν μεταξύ τους σαν ατάιστα αγρίμια για ένα κομμάτι αλήθειας στις αρένες ενός δικαστηρίου κι ενός μυστικού κέντρου κράτησης. Θα αντιμετωπίσουν τους δαίμονές τους σε μια άνιση μάχη και θα μας κάνουν να αναρωτηθούμε ποια είναι τα όρια της δικαιοσύνης όταν στέκεται εμπόδιο στην επιβίωση ενός πανίσχυρου παρακράτους, οδηγώντας τους ανθρώπους στην τέλεση πράξεων αυτοδικίας».
Οι ερμηνείες είναι σπουδαίες κι ο ρυθμός καταιγιστικός, παρότι η κίνηση είναι στοιχειώδης. Οι τρεις δικαστές αμετακίνητοι σε τρία ψηλά έδρανα, η κατηγορούμενη μένει στη θέση της πότε απευθυνόμενη στους δικαστές, πότε κοιτώντας προς το κοινό, ο ανακρινόμενος δεμένος κι ενίοτε κουκουλωμένος. Μόνο ο ανακριτής - βασανιστής έχει το ελεύθερο της κίνησης, όχι τυχαία.
Οι συμπάθειες και οι αντιπάθειες του θεατή ανατρέπονται. Οι υποθέσεις που θα κάνεις για το ρόλο, το χαρακτήρα και τις επιδιώξεις του καθενός/μιάς θα αλλάξουν δυο και τρεις φορές. Όλα ανατρέπονται μέχρι και την τελευταία λέξη του κειμένου.
Το Disorder ανεβαίνει στην αρχή μιας χρονιάς που συμπληρώνονται 50 χρόνια από την πτώση της Χούντας. Πέντε δεκαετίες διεκδίκησης της δικαιοσύνης απέναντι σε ένα κράτος που συνεχίζει να εγκληματεί, τροφοδοτημένο από την σταθερή ατιμωρησία των δολοφονικών οργάνων του. Μια ατιμωρησία στρωμένη πάνω σε αυτήν που απόλαυσαν πλήθος βασανιστές, χαφιέδες και χουντικά πρωτοπαλίκαρα μετά το τέλος της επταετίας.
Κι έρχεται μια θεατρική παράσταση να το αναδείξει σε μια περίοδο που η δικαιοσύνη παραμένει ζητούμενο. Δικαιοσύνη για τους 600 πνιγμένους πρόσφυγες της Πύλου και τους 57 δολοφονημένους στα Τέμπη. Για τον Κώστα Μανιουδάκη, τον Κώστα Φραγκούλη, τον Νίκο Σαμπάνη, τον Χρήστο Μιχαλόπουλο. Και πιο πριν. Για τον Βασίλη Μάγγο και τον Ζακ Κωστόπουλο. Για τον Μακί Ντιαμπατέ, την Μιμί Μπουκάγιε, τον Ιμπραήμ Εργκιούν. Και πιο πριν. Για τον Εμπουκά Μαμασουμπέκ, τον Μπαμπακάρ Ντιαέ, τον Μοχάμεντ Καμράν. Και πιο πριν. Για τον Αλέξη Γρηγορόπουλο και τον Ηρακλή Μαραγκάκη. Και πιο πριν. Για τον Μιχάλη Καλτεζά, τη Σταματίνα Κανελλοπούλου, τον Ιάκωβο Κουμή, τη Σωτηρία Βασιλακοπούλου…