78 επιβεβαιωμένοι νεκροί. 500-600 ακόμη ανεπιβεβαίωτοι, τον ακριβή αριθμό των οποίων δεν θα μάθουμε ποτέ. 

Το σάπιο αλιευτικό αναπαύεται πλέον στο φρέαρ των Οινουσσών στο βαθύτερο σημείο της Μεσογείου γεμάτο με εκατοντάδες πνιγμένες γυναίκες και παιδιά που βρίσκονταν στους εσωτερικούς χώρους για να προφυλαχθούν. Μαζί τους πνιγμένη και η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. 

Ποιος ευθύνεται για τη μαζική αυτή δολοφονία αθώων ανθρώπων; Και ποιος πρέπει να λογοδοτήσει γι’ αυτήν;

Χρειάζεται να ξεκινήσουμε από τη μεγάλη εικόνα, δηλαδή πώς βρέθηκε να πλέει το σάπιο ψαράδικο στη μέση της Μεσογείου, πέντε μέρες στο λιοπύρι χωρίς νερό, με 750 ανθρώπους στριμωγμένους σε κάθε του ίντσα; Για ποιο λόγο τόσοι άνθρωποι πήραν αυτό το ολοφάνερο ρίσκο για την ίδια τους τη ζωή πληρώνοντας 4.000 ευρώ το κεφάλι;

Οι χώρες προέλευσης των διασωθέντων δίνουν εικόνα αποκαλυπτική. Η Συρία που εδώ και μια σχεδόν δεκαπενταετία βρίσκεται σε ένα καθεστώς συνεχούς πολέμου, δικτατορίας και φτώχειας. Η Παλαιστίνη που βρίσκεται εδώ και 70 χρόνια σε παρόμοιο καθεστώς, κατεχόμενη και περικυκλωμένη από το κράτος του Ισραήλ. Η Αίγυπτος που ο κόσμος στενάζει από τη βάρβαρη δικτατορία του Σίσι και τη λιτότητα του ΔΝΤ. Το Πακιστάν που αυτές τις μέρες βυθίστηκε ξανά μέσα στις φονικές πλημμύρες ενώ ο στρατός έβγαινε στους δρόμους εν μέσω μιας ακόμη πολιτικής κρίσης.  

Πόλεμος, δικτατορίες, κατοχές, φτώχεια, περιβαλλοντική καταστροφή, αυτές είναι οι αιτίες που ώθησαν τους ανθρώπους σε αυτό το ριψοκίνδυνο ταξίδι. Και φέρουν ανεξίτηλη την σφραγίδα των ισχυρών, της ΕΕ συμπεριλαμβανομένης, με αποτέλεσμα σε όλο τον πλανήτη να υπάρχουν αυτή τη στιγμή 110 εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους. Αλλά δεν έγκειται μόνο εκεί η ευθύνη των ισχυρών του παγκόσμιου καπιταλισμού. 

Οι χώρες της ΕΕ αντί να προσπαθήσουν, έστω να περιθάλψουν τα θύματα της πολιτικής τους στην Ασία, στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική, όπως έκαναν πρόσφατα με τους Ουκρανούς πρόσφυγες, εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια ακολουθούν την σκληρή γραμμή των κλειστών συνόρων, τη γραμμή της «Ευρώπης Φρούριο». Στερούν από αυτούς τους ανθρώπους ακόμη και τη δυνατότητα να ζητήσουν Άσυλο, όπως δικαιούνται σύμφωνα με τη σύμβαση της Γενεύης, που φέρει την υπογραφή αυτών των χωρών. 

Βιομηχανία ολόκληρη, οι λεγόμενες «αποτρεπτικές πολιτικές»: Φράχτες στα σύνορα, συνεχείς δολοφονικές επαναπροωθήσεις σε στεριά και θάλασσα, εγκλεισμός μεταναστών και προσφύγων σε άθλια στρατόπεδα συγκέντρωσης, αθρόες απορρίψεις ασύλου και απελάσεις, μηδενική νομιμοποίηση, χρηματοδότηση και δημιουργία στρατοπέδων σε γειτονικές της ΕΕ χώρες, όπως στη διαλυμένη από τον πόλεμο και τις επεμβάσεις, Λιβύη απ’ όπου ξεκίνησε το πλοίο.

Είναι αυτή η συνειδητή, σχεδιασμένη, ρατσιστική πολιτική της ΕΕ των κλειστών συνόρων που προκάλεσε τους 600 πνιγμένους της Πύλου και τους 2500 συνολικά πνιγμένους του 2022. Σε αυτήν την πολιτική πρωτοστατεί εδώ και μια τετραετία η κυβέρνηση Μητσοτάκη. 

Το προεκλογικό σποτάκι της ΝΔ «θωρακίσαμε τα σύνορα», οι φωτογραφήσεις του πρώην πρωθυπουργού και της ΠτΔ στο φράχτη, η μετατροπή των προσφύγων σε «εισβολείς» - και πάνω απ’ όλα οι εκατοντάδες καταγγελίες των δολοφονικών pushbacks που η κυβέρνηση οργανώνει παράνομα με όλο τον διεθνή Τύπο να την καταγγέλλει- είναι οι αποδείξεις της ενοχής της πιο ρατσιστικής κυβέρνησης που έχει περάσει από την Ελλάδα. Οι ολοένα και πιο δύσκολες διαδρομές που επιβάλλει συνειδητά αυτή η πολιτική εκτινάσσουν τους αριθμούς των νεκρών. «Φύλαξη των συνόρων δεν μπορεί να γίνει αν δεν υπάρχουν νεκροί» όπως έλεγε πριν από μερικά χρόνια ο πρώην υπουργός Υγείας Πλεύρης.

Έτσι φτάσαμε στην Πύλο. Και τώρα έχει το θράσος, η υπηρεσιακή κυβέρνηση που ακολουθεί κατά γράμμα την πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη, να καλεί σε «τριήμερο πένθος». Με ένα διπλό στόχο: να κατευνάσει την οργή του κόσμου για το έγκλημα και να κουκουλώσει τις μαρτυρίες και τα γεγονότα που αποκαλύπτουν ποιος φταίει για το έγκλημα της Πύλου. Πάνε να τα ρίξουν σε αυτούς που χαρακτήρισαν ως «διακινητές», στον «σταθμάρχη», δηλαδή. Αλλά τα γεγονότα μιλάνε από μόνα τους:

Γεγονότα

Το ναυάγιο συνέβη μέσα σε διεθνή ύδατα για τα οποία υπεύθυνο για τη διάσωση, σύμφωνα με τη διεθνή σύμβαση της θάλασσας, ήταν το ελληνικό Λιμενικό. Το ελληνικό Λιμενικό, είχε λάβει γνώση ήδη από νωρίς το πρωί της Τρίτης (13/6) για την ύπαρξη του «πλωτού φέρετρου» στη ζώνη διάσωσής του. Πέρασαν σχεδόν πέντε ώρες για να εντοπιστεί το σκάφος. Και από εκείνη τη στιγμή περνάνε άλλες σχεδόν 11 ώρες μέχρι τη βύθιση του πλοιαρίου - που όλο αυτό το διάστημα είναι υπό τη συνεχή επιτήρηση του ελληνικού λιμενικού, της Frontex και του ιταλικού λιμενικού. Νωρίς το απόγευμα το Ελληνικό Λιμενικό έλαβε μέσω του Alarm Phone, νέο μήνυμα SOS, το οποίο εξέπεμψαν οι επιβαίνοντες, όπως το έλαβαν και η Frontex, το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Αλλά το πλοίο βυθίστηκε μπροστά στα μάτια τους.

Τι λέει για όλα αυτά το λιμενικό; Όπως σημειώνει η Φύλλια Πολίτη στο in.gr: «Ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού, Νίκος Αλεξίου, μιλώντας στην ΕΡΤ το πρωί της Παρασκευής επέμεινε ότι οι πρόσφυγες αρνήθηκαν τη βοήθεια, και ότι δεν είχαν δικαιοδοσία να επέμβουν με επιχείρηση διάσωσης καθώς το σκάφος βρισκόταν σε διεθνή ύδατα. Ωστόσο οι αναφορές του κ. Αλεξίου γεννούν ερωτήματα. Με ποιους μιλούσαν οι άνδρες του Λιμενικού και πώς γνώριζαν ότι εκπροσωπούσαν τη βούληση και των 750 επιβαινόντων;»

Και μόνο η φωτογραφία των ανθρώπων στο πλοίο από το ελικόπτερο, με σηκωμένα τα χέρια, φτάνει για να αποδείξει ότι αποζητούσαν απεγνωσμένα βοήθεια. Το επιβεβαιώνει η Nawal Soufi, ακτιβίστρια από την Κατάνια που εντόπισε πρώτη το σήμα κινδύνου και συνομιλούσε μαζί τους: «Είναι ποτέ δυνατόν η διαφυγή των μεταναστών από την κατάσταση κινδύνου στην οποία βρίσκονταν να ερμηνεύθηκε από τις ελληνικές αρχές ως διαφυγή από τη διάσωση; Μπορώ να καταθέσω ότι αυτοί οι άνθρωποι πάντα ζητούσαν να σωθούν από οποιαδήποτε χώρα». Το επιβεβαίωσαν αυτό και οι ίδιοι οι πρόσφυγες που επέζησαν από την καταστροφή - και οι ελληνικές αρχές τους κρατούσαν περιφραγμένους στην Καλαμάτα μην τυχόν και μιλήσουν στον Τύπο ή αλλού.

«Το Λιμενικό όφειλε να αντιμετωπίσει το περιστατικό ως σκάφος σε κίνδυνο από την πρώτη στιγμή», εξηγεί στο Solomon η Nora Markard, καθηγήτρια Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου και Διεθνών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Αμέσως μόλις ελήφθη το σήμα κινδύνου μέσω του Alarm Phone, υπήρχε σαφώς [κατάσταση] εκτάκτου ανάγκης». Ούτως ή άλλως «όταν ένα σκάφος είναι τόσο υπερφορτωμένο, βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση ήδη από τη στιγμή της αναχώρησης, διότι δεν είναι αξιόπλοο. Υπήρχε καθήκον διάσωσης, όχι απαθούς παρακολούθησης».

«Το σκάφος αυτό βρίσκεται σε κίνδυνο άσχετο αν είναι μπουνάτσα. Γιατί είναι σκάφος αναξιόπλοο, δεν έχει πιστοποιητικά, έχει πάνω ανθρώπους κρεμασμένους σαν τα σταφύλια και είναι και ακυβέρνητο» είπε χαρακτηριστικά στην ΕΡΤ, ο Νίκος Σπανός, ναύαρχος ε.α. του Λιμενικού. «Δεν ρωτάμε σε ακυβέρνητο σκάφος το οποίο κινδυνεύει αν χρειάζονται βοήθεια. Πρέπει να κάνουμε τα δέοντα ώστε το σκάφος να πάει σε ασφαλές αγκυροβόλιο. Στο Γύθειο υπήρχε υπερσύγχρονο ναυαγοσωστικό, είχαμε τον χρόνο να το πάμε εκεί. Στο Γύθειο ήταν 80μ σκάφος, μπορούσε να τους πάρει όλους επάνω, κι έχει και νοσοκομείο μέσα». Αλλά  αυτό δεν συνέβη ποτέ.

Στις 16/6 ενώ το Λιμενικό εξακολουθούσε να το αρνείται κατηγορηματικά, από τον ίδιο τον κυβερνητικό εκπρόσωπο αναφέρθηκε ότι «περιπολικό σκάφος του λιμενικού, προσέγγισε το σκάφος και έριξε ένα μικρό κάβο προκειμένου να διαπιστώσει την υφιστάμενη κατάσταση του σκάφους και των επιβαινόντων» αλλά αυτό συνέβη «τρεις ώρες περίπου νωρίτερα από τη βύθιση». 

Λίγες ώρες μετά, ο εισαγγελέας Ντογιάκος διέταξε “σιγή ασυρμάτου”. Δήλωσε ότι η ποινική έρευνα είναι απολύτως μυστική και κανείς δεν δικαιούται να λάβει γνώση…

Πανικός είναι η λέξη που ταιριάζει στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Λιμενικό και οι παράγοντες της υπηρεσιακής κυβέρνησης που πέφτουν από τη μια αντίφαση στην άλλη. Αλλά η αλήθεια αργά ή γρήγορα θα λάμψει. 

Είτε είχαμε προσπάθεια του λιμενικού να τραβήξει το πλοίο όπως είχε συμβεί στο Φαρμακονήσι για το οποίο η Ελλάδα έχει καταδικαστεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Είτε έκανε επικίνδυνους ελιγμούς όπως έχει συμβεί σε άλλες περιπτώσεις. Είτε απλά παρακολουθούσε «παθητικά» την κατάσταση χωρίς να παρεμβαίνει. Ο στόχος είναι ένας και διακηρυγμένος, της ΕΕ, του Μητσοτάκη, της Μελόνι, του Ορμπάν, της Γιόχανσον: Αυτοί οι άνθρωποι πάση θυσία να μην καταλήξουν σε ελληνικό και ευρωπαϊκό έδαφος. Και έτσι κατέληξαν στον πάτο της θάλασσας.

Το αντιρατσιστικό κίνημα και ο κόσμος της αλληλεγγύης, η Αριστερά συνολικά, στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη δεν πρέπει να αφήσουν αυτό το έγκλημα να κουκουλωθεί. Οι ένοχοι είναι γνωστοί και πρέπει να πληρώσουν.

Είναι οι ίδιοι δολοφόνοι που ευθύνονται για τους νεκρούς στα Τέμπη, στο Πέραμα, στα Νοσοκομεία και στο ΕΚΑΒ. Και γι’ αυτό, είναι γνωστή και η δύναμη που μπορεί να τους τσακίσει. Είναι το εργατικό κίνημα, συνεχίζοντας και κλιμακώνοντας τις μάχες που έδωσε και δίνει ενάντια στις επιθέσεις που βάζουν τα κέρδη πάνω από τις ζωές μας.

Δεκάδες χιλιάδες πλημμύρισαν τους δρόμους την Πέμπτη 15/6 στην Αθήνα. H συγκέντρωση έγινε στα Προπύλαια και ακολούθησε πορεία στη Βουλή και τα Γραφεία της ΕΕ. Στην πρώτη γραμμή της διαδήλωσης με το μπλοκ της ΚΕΕΡΦΑ βάδισαν εργαζόμενοι από τα νοσοκομεία υπογραμμίζοντας ότι ίδιοι είναι οι ένοχοι για τις ζωές που χάθηκαν γιατί το ΕΚΑΒ δεν έχει διασώστες ενώ τα σύνορα φυλάγονται μέχρι θανάτου από χιλιάδες αστυνομικούς.

Μετά την ΚΕΕΡΦΑ ακολουθούσαν τα μπλοκ των φοιτητικών συλλόγων και των οργανώσεων της Αριστεράς, ανάμεσά τους τα μαζικά μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΣΕΚ. «Κάθαρμα Μητσοτάκη σε ξέρουμε καλά, στα Τέμπη και στην Πύλο σκότωσες παιδιά», «Φράχτης σημαίνει πρόσφυγες πνιγμένοι», «Νομιμοποιήστε τους μετανάστες, σύνορα ανοιχτά για όλους τους εργάτες» και «Ρατσισμός, λιτότητα και τρομοκρατία, μαύρο στη Νέα Δημοκρατία» ήταν κάποια από τα συνθήματα που έδιναν τον τόνο. Στο Σύνταγμα η διαδήλωση συναντήθηκε με την συγκέντρωση των συνδικάτων που πρόσκεινται στο ΠΑΜΕ, ενώ το ΕΚΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι στηρίζει όλες τις κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας.

«Τα μαζικά συλλαλητήρια σε όλη την Ελλάδα στέλνουν το μήνυμα ότι χρειάζεται να συνεχίσουμε για να τιμωρηθούν οι ένοχοι που άφησαν να χαθούν στο ναυάγιο εκατοντάδες πρόσφυγες. Βήμα είναι το να μαυρίσουμε τους δολοφόνους της ΝΔ», τονίζει η ΚΕΕΡΦΑ στην ανακοίνωσή της μετά την πορεία.

Στη συγκέντρωση τον λόγο πήραν η γιατρός Αργυρή Ερωτοκρίτου από το ΓΣ της ΟΕΝΓΕ, ο συντονιστής της ΚΕΕΡΦΑ και δημοτικός σύμβουλος Αθήνας Πέτρος Κωνσταντίνου, η Ολλανδή δημοσιογράφος Ιγκεμποργκ Μπέγκελ, ο πρόεδρος της Πακιστανικής Κοινότητας Ελλάδος «η Ενότητα» Τζαβέντ Ασλάμ, η Μαρία Μπικάκη από τη ΚΕΔΔΑ, η Ντίνα Ρέππα από τις Αντικαπιταλιστικές Κινήσεις Πόλης, ενώ διαβάστηκε ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ από την Κική Μένου. Ο γραμματέας της ΟΕΝΓΕ Π. Παπανικολάου διάβασε τη συγκλονιστική επιστολή των γιατρών της Μεσσηνίας που δρουν στο πεδίο μαζί με τους διασωθέντες και των συγγενείς των θυμάτων.

«Έχουν το θράσος να κηρύξουν εθνικό πένθος ποιοι; Οι εκτελεστές των προσφύγων και των μεταναστών. Αυτοί που έχουν βαμμένα τα χέρια τους στο αίμα» τόνισε ο Πέτρος Κωνσταντίνου στην ομιλία του. «Λένε ότι οι ίδιοι οι πρόσφυγες φταίνε για τον πνιγμό τους που αρνήθηκαν τη διάσωση. Αυτή είναι η χυδαία ρατσιστική ανακοίνωση του λιμενικού. Μας θυμίζει τις ανακρίσεις που κάνουν οι μπάτσοι στις βιασμένες γυναίκες που καταλήγουν στο “τα ήθελε και τα έπαθε”.

Όχι τρεις μέρες, αλλά χρόνια ολόκληρα πενθούμε για τις δολοφονίες των προσφύγων και των μεταναστών. Πάνω από 20 χιλιάδες είναι οι δολοφονημένοι στα νερά της Μεσογείου από τα κλειστά σύνορα. Μόλις μια βδομάδα πριν μαζεύτηκαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ και κοστολόγισαν την ανθρώπινη ζωή των προσφύγων για είκοσι χιλιάδες ευρώ. 

Φιμώνουν τους μετανάστες και το αντιρατσιστικό κίνημα για να μην ακούγονται τα εγκλήματά τους. Κάνουν δίκες ενάντια στους αλληλέγγυους και τους διασώστες προσφύγων. Αυτά τα χέρια της αλληλεγγύης είναι γεμάτα ανθρωπιά, ενώ τα δικά τους είναι γεμάτα μίσος. Θα τους τα κόψουμε. Σήμερα διαδηλώνουμε για να απαιτήσουμε να ανοίξουν τα σύνορα και να ξηλώσουμε τους δολοφονικούς φράχτες από τον Έβρο μέχρι τη Μελίγια.

Από αύριο έχουμε να σταθούμε στο πλευρό των συγγενών των θυμάτων για να βρουν το δίκιο τους. Με τα συνδικάτα και τη νεολαία, να ξηλώσουμε τους δολοφόνους της ΝΔ. Να ξηλώσουμε και το σύστημά τους, αυτόν τον απάνθρωπο καπιταλισμό, που θέλει σύνορα, πολέμους, στρατούς. Που σπαταλάει εκατομμύρια ευρώ για δολοφονικούς μηχανισμούς. Μπορούμε να νικήσουμε, είμαστε δυνατοί και ενωμένοι».

«Χιλιάδες διαδήλωσαν στη Θεσσαλονίκη, από την Καμάρα σε όλο το κέντρο της πόλης», μας είπε η Δήμητρα Κομνιανού, συντονίστρια της ΚΕΕΡΦΑ Θεσσαλονίκης. «Μαζικά και δυναμικά ήταν τα μπλοκ της ΚΕΕΡΦΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, απαιτώντας σύνορα ανοιχτά για την προσφυγιά. Συμμετείχαν επίσης με πανό οι φοιτητικοί σύλλογοι Πληροφορικής και Νομικής, η Εναλλακτική Πρωτοβουλία Δικηγόρων και Συνεργαζόμενοι, ο Σύλλογος Μεταπτυχιακών και Υπ. Διδακτόρων Πολιτικών Επιστημών, πολλές άλλες οργανώσεις της αριστεράς και συλλογικότητες».

«Μεγάλη και μαχητική ήταν η πορεία που έγινε στην Καλαμάτα. Συμμετείχαν εκατοντάδες άνθρωποι, εργαζόμενοι, φοιτητές, ενώ μεγάλη ήταν η ανταπόκριση του κόσμου που δήλωνε τη συμπαράστασή του και αναζητούσε τι έφταιξε», μας μεταφέρει η Χριστίνα Λαδά, πρόεδρος του ΣΕΠΕ Μεσσηνίας. «Ξεκινήσαμε από το κέντρο της πόλης και καταλήξαμε στο λιμάνι όπου κρατούνται οι διασωθέντες. Κλείσαμε το δρόμο εκεί για πολλή ώρα φωνάζοντας συνθήματα και στα αγγλικά για να φτάνουν οι φωνές μας στους πρόσφυγες που ήταν στις αποθήκες».

«Μαζικότατη ήταν η διαδήλωση στα Γιάννενα, παρά τη βροχή», μας είπε η Λουίζα Γκίκα, μέλος του ΔΣ της ΕΙΝΗ. «Η συγκέντρωση έγινε στο Εργατικό Κέντρο της πόλης που καλούσε και συμμετείχε και το ίδιο με πανό στην πορεία. Η διαδήλωση είχε πολύ παλμό και διέσχισε όλη την πόλη περνώντας μέσα από την Αγορά. “Τους φράχτες ρίξτε, τα σύνορα ανοίξτε” φωνάζαμε από το μαζικό μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ αναδεικνύοντας αιχμηρά και ξεκάθαρα τα αιτήματα που χρειάζεται να παλέψουμε».

«"Μητσοτάκη κάθαρμα σε ξέρουμε καλά, σε Τέμπη και Αιγαίο σκότωσες παιδιά" φώναξαν οι διαδηλωτές/τριες και στα Χανιά», αναφέρει η τοπική ΚΕΕΡΦΑ που είχε οργανωμένη παρουσία όπως και ο Ενιαίος Φοιτητικός Σύλλογος Πολυτεχνείου Κρήτης, το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ Χανίων κ.α. «Η μαζική συγκέντρωση βάδισε από την πλατεία της Αγοράς και μέσα από το κέντρο προς τα γραφεία του Λιμενικού Σώματος στο Ενετικό Λιμάνι».

«Εκατοντάδες φοιτητές/τριες, εργαζόμενοι/ες συμμετείχαν στο συλλαλητήριο στην Πάτρα», αναφέρει το ΣΕΚ Πάτρας. «Τα πανό των εργαζομένων του ΣΕΡΕΤΕ που απεργούσαν ήταν εκεί, μαζί με φοιτητικούς σύλλόγους, αντιρατσιστικές κινήσεις όπως η ΚΕΕΡΦΑ, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και πολλές άλλες οργανώσεις. Η διαδήλωση πέρασε από όλο το κέντρο της Πάτρας με το μήνυμα να έρχεται ξεκάθαρα από όλα τα μπλοκ: Άσυλο - στέγη στους πρόσφυγες, ανοιχτά σύνορα, νόμιμοι οι μετανάστες. Να πληρώσουν οι ένοχοι για τα εγκλήματα σε Έβρο και Αιγαίο».

«Ιδιαίτερα μαζική ήταν η συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πλατεία Σαπφούς στη Μυτιλήνη», μας έγραψε ο Παρασκευάς Ψάνης, από την τοπική ΑΝΤΑΡΣΥΑ. «Η συγκέντρωση καλέστηκε από το Εργατικό Κέντρο, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και αναρχικές συλλογικότητες. Την οργή των διαδηλωτών συγκέντρωσε η άθλια κι εγκληματική συμπεριφορά της ελληνικής κυβέρνησης, η ρατσιστική πολιτική της ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που συμπυκνώθηκαν στο κύριο σύνθημα: “δεν ήταν ατύχημα – ήταν έγκλημα”. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με πορεία στην προκυμαία και την αγορά της πόλης».

«Παρότι έκτακτη, και στην Ξάνθη η διαδήλωση ήταν πολύ μεγάλη», μας είπε ο Τζεμαλή Μηλιαζήμ, δάσκαλος. «Το κάλεσμά μας ως ΚΕΕΡΦΑ ακολούθησαν σωματεία όπως η ΕΛΜΕ, ο Διδασκαλικός Σύλλογος και το Σωματείο Ιδιωτικών Υπαλλήλων, ο Φοιτητικός Σύλλογος Ξάνθης κ.α. Από την κεντρική πλατεία βαδίσαμε μαχητικά και για πολύ ώρα μέσα στην πόλη. Ανάμεσα στους διαδηλωτές/τριες, υπήρχε και κόσμος της μειονότητας που έχει βρεθεί στο στόχαστρο της ΝΔ το τελευταίο διάστημα. Τα αιτήματα να πέσει ο φράχτης του Έβρου και να ανοίξουν τα σύνορα ήταν κεντρικά».

«Η διαδήλωση στον Βόλο ήταν και μαζική με εκατοντάδες διαδηλωτές/τριες και ενωτική με όλες τις δυνάμεις της αριστεράς μαζί», μας είπε ο Τάσος Τσιούνης, από την τοπική ΚΕΕΡΦΑ. «Ανάμεσα στα πανό, οι φοιτητικοί σύλλογοι Αρχιτεκτονικής Ηλεκτρολόγων και Χωροταξίας, η ΚΕΕΡΦΑ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Η διαδήλωση ξεκίνησε στον Άγιο Νικόλαο και κατέληξε στην Παραλία, με τα συνθήματά μας για ανοιχτά σύνορα και να πέσει η Νέα Δημοκρατία να κυριαρχούν».

«Και το κέντρο του Ηρακλείου πλημμύρισε», μας έγραψε η Τόνια Αντωνίου. «Ο ίδιος κόσμος που πριν από τρεις μήνες απαιτούσε δημόσιες συγκοινωνίες για να μη σκοτώνονται τα παιδιά του στα τρένα,  τώρα απαιτεί να ανοίξουν τα σύνορα για να μη θρηνήσει άλλους νεκρούς στις θάλασσές του. Η πορεία κατέληξε στο λιμάνι του Ηρακλείου στο οποίο εντελώς μυστικά εδώ και δυο μέρες κρατούνται παράνομα πρόσφυγες από ένα άλλο ναυάγιο που σημειώθηκε νότια του Ηρακλείου. Ήταν μια αυθόρμητη απόφαση η οποία έδειξε την αποφασιστικότητα όλων να πράξουν με αλληλεγγύη και να ταυτιστούν με τον κόσμο της προσφυγιάς».

Ο κατάλογος των πόλεων όπου έγιναν διαμαρτυρίες είναι μακρύς: Κομοτηνή, Χίος, Σάμος, Χαλκίδα, Λαμία, Αλεξανδρούπολη, Ναύπλιο, Ζάκυνθος, Καβάλα, Καρδίτσα, Σύρος και πάρα πολλά ακόμα σημεία διαδήλωσαν για «τα “Τέμπη” των προσφύγων».

Είμαστε όλοι συγκλονισμένοι μπροστά στον ανείπωτο πόνο που προκάλεσε αυτό το ναυάγιο πρώτα απ’ όλα στις οικογένειες των αγνοούμενων και των επιβεβαιωμένα νεκρών. Έχουμε ζήσει πρόσφατα στην Ελλάδα ένα έγκλημα με 57 νεκρούς στα Τέμπη. Συγκλονίστηκε όλη η χώρα. Δυόμιση εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στο δρόμο για να διαμαρτυρηθούν γιατί όλος ο κόσμος το απέδωσε ως έγκλημα των ιδιωτικοποιήσεων. 

Σε αυτό το ναυάγιο αναζητούνται υπεύθυνοι. Ήδη ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έχει αναθέσει σε έναν άλλο εισαγγελέα την εποπτεία των ανακρίσεων. Αυτό από μόνο του σημαίνει ότι αναζητούνται ευθύνες για το έγκλημα. Ήδη η δικαιοσύνη το έχει χαρακτηρίσει έγκλημα, πληροφορούμαστε ότι έχουν συλληφθεί 9 Αιγύπτιοι που επέβαιναν στο πλοίο, με την κατηγορία συγκρότησης εγκληματικής οργάνωσης, της διακίνησης κ.ο.κ. Αυτό μας δείχνει ότι η ελληνική πολιτεία θέλει να υποβαθμίσει τις ευθύνες. Όπως έκανε στα Τέμπη που είπε ότι φταίει ο σταθμάρχης, εδώ λέει φταίνε κάποιοι διακινητές. Όμως πίσω από αυτό υπάρχει η πραγματικότητα για το ποιος ευθύνεται. 

Γιατί αυτό το πλοίο δεν ήθελε να πάει στις ακτές της Πελοποννήσου και πήγαινε προς την Ιταλία; Γιατί ξέρει ότι εδώ έχει πουσμπάκς -το λένε όλα τα διεθνή ΜΜΕ. Οι πρόσφυγες ξέρουν ότι θα αντιμετωπίσουν εγκλεισμό, δίωξη, επαναπροώθηση. Ξέρουν για το Φαρμακονήσι. Ξέρουν ότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί γι’ αυτό από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Έχουν επίγνωση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν σε αυτή τη χώρα και γι’ αυτό επέλεξαν άλλη διαδρομή. 

Είναι τεράστια υποκρισία να αποδίδεται η ευθύνη στους διακινητές. Ο ηθικός αυτουργός, ο χορηγός των διακινητών, αυτός που κάνει επικερδή αυτή την επιχείρηση, είναι οι πολιτικές που απαγορεύουν σε πρόσφυγες και μετανάστες να προσεγγίσουν την Ευρώπη, να ζητήσουν άσυλο, άδεια εργασίας κλπ. Και γι’ αυτό επιλέγουν τους δύσκολους δρόμους.

Είναι συνηθισμένη τακτική να πηγαίνουν τα σκάφη του λιμενικού με μεγάλη ταχύτητα και να σπρώχνουν τη βάρκα στα ύδατα της άλλης χώρας. Αυτό είναι το πουσμπακ. Oι ευθύνες είναι του λιμενικού και του ελληνικού κράτους. 

Χτες δόθηκε μια τεράστια απάντηση σε όλη τη χώρα με τις διαδηλώσεις που έγιναν. Στην ελληνική κοινωνία, την εργατική τάξη, τα συνδικάτα, τη νεολαία, υπάρχουν τα αντανακλαστικά της άμεσης αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. “Είναι καλοδεχούμενοι” είπαν δεκάδες χιλιάδες εχτές. Μαζί με τις οικογένειες είναι κι αυτός ο κόσμος που αναζητά δικαιοσύνη γι’ αυτό το έγκλημα. 

Δημήτρης Ζώτος,
δικηγόρος