Η έκρηξη της ρατσιστικής βίας στις γειτονιές της Αθήνας από το 2011 έως το 2013 απασχόλησε το μεγαλύτερο μέρος της συνεδρίασης της δευτεροβάθμιας δίκης της Χρυσής Αυγής την Παρασκευή 5 Απρίλη (83η δικάσιμος). Την εικόνα της έφερε η Μαρία Κουβέλη, τότε δημοτική σύμβουλος και πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) του δήμου Αθηναίων.
Το χρονικό σημείο κλειδί στην αύξηση της βίας ήταν για τη μάρτυρα η εκλογή Μιχαλολιάκου στο δημοτικό συμβούλιο Αθήνας στις δημοτικές εκλογές του Νοέμβρη του 2010. «Στις αρχές του 2011 άρχισε να παρατηρείται αύξηση περιστατικών βίας με θύματα άτομα μεταναστευτικής καταγωγής», είπε. «Αυτό παρατηρήθηκε και από εμάς και από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τότε επίσημο συμβουλευτικό όργανο του κράτους. Η ΕΕΔΑ, μαζί με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, πήραν λοιπόν την πρωτοβουλία να συστήσουν το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, στο οποίο κρίναμε ότι έπρεπε να συμμετέχουμε κι εμείς ως ΣΕΜ ως παρατηρητές. Έτσι ξεκίνησε να καταγράφεται με επίσημο τρόπο η αύξηση της ρατσιστικής βίας στον Άγιο Παντελεήμονα, την πλατεία Αττικής, την Κυψέλη και άλλες περιοχές».
Οι προϋποθέσεις προκειμένου να καταγραφεί ένα περιστατικό, τόνισε, ήταν «το θύμα να έχει δεχτεί απρόκλητη βία λόγω της διαφορετικότητάς του η οποία είναι εμφανής, δηλαδή εθνική καταγωγή, θρησκευτική επιλογή, σεξουαλικός προσανατολισμός. Η πρώτη έκθεση του Δικτύου το 2011-12 κατέγραψε 154 τέτοια περιστατικά, βαριές και άλλες σωματικές βλάβες, εξύβριση, καταστροφή περιουσίας». Ενώ για το μοτίβο των επιθέσων περιέγραψε ότι «συνήθως γίνονταν νύχτα, οι θύτες ήταν πολλοί, έφεραν όπλα, σιδηρογροθιές, ρόπαλα, μαχαίρια, είχαν συγκεκριμένη περιβολή. Το 10% των θυμάτων αναγνώρισε τους δράστες ως μέλη της Χρυσής Αυγής είτε γιατί τους ήξεραν από την τοπική κοινωνία είτε από διακριτικά της οργάνωσης».
«Μετά την είσοδο στη Βουλή καταγράφηκε κλιμακούμενη αύξηση και ένταση των επιθέσεων», συνέχισε. «Πλέον καταλάβαινε ο καθένας ότι τα τάγματα εφόδου που ανέφερε ο Μιχαλολιάκος στις ομιλίες του ήταν ακριβώς αυτό το πράγμα στο κέντρο της Αθήνας, οργανωμένα, συντεταγμένα... Τα ίδια συνεχίστηκαν το 2013, που αν θυμάμαι καλά καταγράφηκαν 160-165 περιστατικά. Ήταν βέβαια πολύ περισσότερα. Μετά τη δολοφονία Φύσσα, όταν χύθηκε ελληνικό αίμα, η πολιτεία είδε αυτό που γινόταν και ξαφνικά υπήρξε σημαντική μείωση».
Απαντώντας στις ερωτήσεις της έδρας, η μάρτυρας μίλησε επιπλέον: Για την καταγωγή των θυμάτων, «Πακιστανοί, Αφγανοί, Ρώσοι, Αφρικανοί, Μπαγκλαντεσιανοί». Για τους λόγους που απευθύνονταν στο Δίκτυο, «οι μετανάστες λειτουργούν με έναν αλληλέγγυο τρόπο και πάνε σε αυτό που τους είναι οικείο, κοινότητες, σωματεία, φορείς και ανθρώπους που λειτουργούν στο πεδίο». Ενώ θύμισε τόσο το κλείσιμο της παιδικής χαράς στον Άγιο Παντελεήμονα από τους «αγανακτισμένους πολίτες», στους οποίους πρωτοστατούσε η μετέπειτα υποψήφια βουλευτίνα της ΧΑ Σκορδέλη, όσο και την εμετική φράση της τελευταίας για τους μετανάστες σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου: «όταν έχουμε κατσαρίδες στο σπίτι μας πρέπει να τις διώξουμε».
Καταιγισμός επιθέσεων
Ο ναζιστικός χαιρετισμός του Μιχαλολιάκου στο δημοτικό συμβούλιο και η «ολοένα και πιο πομπώδης» εμφάνισή του με «σωματώδεις συνοδούς», ο καταιγισμός των επιθέσεων που έφταναν στο ΣΕΜ και άλλους δημοτικούς συμβούλους «όπως στον Πέτρο Κωνσταντίνου που είναι άνθρωπος του πεδίου και είχε πληροφόρηση», η ολιγωρία της αστυνομίας και πολλές φορές η ρατσιστική βία της ίδιας που απέτρεπε τα θύματα να καταγγείλουν επιθέσεις, ήταν στοιχεία που πρόσθεσε η μάρτυρας κατά τις ερωτήσεις της Πολιτικής Αγωγής. Και τόνισε ότι «Η εμψύχωση μιας ομάδας από τον Αρχηγό είναι δίδαγμα της κοινής πείρας... Ο Γερμενής σε βάρος του Καμίνη, ο Κασιδιάρης σε βάρος της Κανέλλη... Όταν η ηγεσία κάνει αυτά, το μήνυμα είναι και για τα μέλη... Μετά τις συλλήψεις της ηγεσίας, λουφάζει η οργάνωση από κάτω».
Είχε προηγηθεί την ίδια μέρα η κατάθεση του Ιωάννη Γρυπιώτη, πρώην δημάρχου Ευρώτα στην Σκάλα Λακωνίας, για την δράση της Χρυσής Αυγής στην περιοχή. Συγκεκριμένα, για συγκέντρωσή της στην πλατεία Δημαρχείου παρουσία του Κασιδιάρη κατά την οποία, όπως είπε, τον βάφτισαν «γυφτοδήμαρχο» και φώναξαν το σύνθημα «Γρυπιώτη σκουλίκι, η Σκάλα μας ανήκει». Κι αυτό γιατί είχε προσπαθήσει να εφαρμόσει κάποιες πολιτικές ένταξης των Ρομά και των χιλιάδων μεταναστών που ζουν και εργάζονται εκεί, όπως «προγράμματα κατοικίας, εργόσημο, δομές φιλοξενίας.. εργασία στις γυναίκες στα απορριμματοφόρα, στην καθαριότητα».
Στη συγκέντρωση, κατά την οποία η αστυνομία ζήτησε από τον ίδιο, τον εκλεγμένο δήμαρχο, να αποχωρήσει(!), συμμετείχαν με πούλμαν μέλη του τάγματος εφόδου της Νίκαιας που παρέλασαν στην πόλη. «Φορούσαν παραλλαγές, άρβυλα, μπλουζάκια της ΧΑ», είπε. Ενώ περιέγραψε και νέα συγκέντρωσή τους λίγο καιρό αργότερα, με 25 χρυσαυγίτες να μπουκάρουν στο δημοτικό συμβούλιο και να απαιτούν το γκρέμισμα των σπιτιών των Ρομά και την εκδίωξη των μεταναστών. «Πετούσαν βιβλία από τα ντουλάπια, κατέβασαν και έσκισαν κάποια σημαία», περιέγραψε, πριν τους «μαζέψει» ο Κουκούτσης που ήταν παρών.
Στην ίδια συνεδρίαση ξεκίνησε και η κατάθεση του Γιώργου Χριστόπουλου, πρώην δημάρχου Ραφήνας, για επίθεση χρυσαυγιτών τον Σεπτέμβρη του 2012 σε ετήσια γιορτή του δήμου για την Παναγία παρουσία Ηλιόπουλου και Γερμενή. Παρότι ο μάρτυρας προσπαθούσε με κάθε του φράση να υποβαθμίσει το περιστατικό, η εικόνα του ομοιόμορφα ντυμένου και οργανωμένου τάγματος εφόδου που πρώτα ζήτησε από μετανάστες μικροπωλητές τις άδειες για τους πάγκους τους και ύστερα τους αναποδογύρισε δεν μπορούσε να κρυφτεί. Ούτε και τα απειλητικά τηλεφωνήματα που είχαν δεχτεί εκπαιδευτικοί νηπιαγωγείων της περιοχής με την απαίτηση «Εδώ Χρυσή Αυγή, αν υπάρχουν παιδιά αλλοδαπά να τα διώξετε γιατί θα κάνουμε ντου» που ο μάρτυρας τώρα «δεν θυμόταν».