Στις 23 Ιούλη του 2018 104 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Μάτι και τις γύρω περιοχές εγκλωβισμένοι στις φλόγες, εκατοντάδες άλλοι τραυματίστηκαν, πολλοί είναι και σήμερα πολυεγκαυματίες. Τη Μ. Δευτέρα, μετά από διαδικασία ενάμισι χρόνου περίπου, το δικαστήριο έβγαλε την πρωτόδικη απόφασή του. Από τους 21 συνολικά κατηγορούμενους ένοχοι κρίθηκαν οι έξι (πέντε στελέχη της Πυροσβεστικής και ο ιδιώτης από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η πυρκαγιά).
Το δικαστήριο επέβαλε ποινές φυλάκισης που για τέσσερα πρώην στελέχη της Πυροσβεστικής σωρευτικά ξεπερνούν τα 100 χρόνια. Ωστόσο όρισε ότι εκτιτέα είναι τα πέντε έτη. Αποφάσισε επίσης, ότι οι ποινές μετατρέπονται σε χρηματικές, με τα ποσά να κυμαίνονται γύρω στις 40.000 ευρώ στον καθένα. Δικαιολογημένα, θύματα της πυρκαγιάς και συγγενείς τους που ήταν στην αίθουσα ξέσπασαν σε διαμαρτυρίες. Η απόφαση όχι μόνο ρίχνει στα μαλακά, για να το πούμε ευγενικά, τους συγκεκριμένους, αλλά αφήνει στο απυρόβλητο τους μεγάλους υπεύθυνους.
Σε αυτούς δεν συγκαταλέγονται μόνο οι υπουργοί της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ τότε που εφάρμοζαν τις άγριες περικοπές σε κοινωνικές υπηρεσίες -και στην πυροσβεστική και δασοπροστασία- που επέβαλε το μνημόνιο που είχαν υπογράψει μετά την προδοσία του Όχι στο δημοψήφισμα του 2015. Περιλαμβάνεται και η ΝΔ που έκανε σημαία της την τραγωδία στο Μάτι ενώ πριν είχε τσακίσει τις ίδιες υπηρεσίες με τις μνημονιακές πολιτικές της και στη συνέχεια επανέλαβε τα ίδια εγκλήματα στην Πεντέλη, στην Β. Εύβοια, στον Έβρο. Περιλαμβάνεται μια ολόκληρη άρχουσα τάξη και οι πιο γνωστοί εκπρόσωποί της που βάζουν τα κέρδη τους πάνω από τις ζωές μας. Κυριολεκτικά και άμεσα όπως δείχνει και το Μάτι.
Δυνάμεις
Εκείνη τη μέρα πυρκαγιά είχε ξεσπάσει στη Δυτική Αττική πριν οι άνεμοι αλλάξουν και ξεκινήσει η κόλαση στην Ανατολική Αττική. Κι όπως έγραφε ο Γ. Πίττας στην Εργατική Αλληλεγγύη λίγες μέρες μετά (Ε.Α 1335,1/8/2018):
«Αυτό που συνέβη, όταν ξέσπασε η δεύτερη μεγάλη πυρκαγιά στην Καλλιτεχνούπολη, είναι ότι ΔΕΝ υπήρχαν οι απαραίτητες δυνάμεις για να την σταματήσουν έγκαιρα.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στην εφημερίδα Financial Times, αξιωματικός της Πυροσβεστικής, οι περισσότερες δυνάμεις βρίσκονταν στην Κινέτα στη Δυτική Αττική ‘δίπλα σε ένα μεγάλο διυλιστήριο πετρελαίου’, όταν ξέσπασε η δεύτερη φωτιά στην Ανατολική Αττική: ‘Όλα συνέβησαν πολύ γρήγορα, ο άνεμος άλλαξε προς το Μάτι και δεν υπήρχε αρχικός χρόνος να μεταφέρουμε δυνάμεις στην άλλη πλευρά της Αττικής’.
Το άρθρο συνεχίζει προσθέτοντας: ‘Η ελληνική πυροσβεστική είχε προειδοποιήσει την κυβέρνηση νωρίτερα αυτό το χρόνο ότι οι βαθιές περικοπές που έχουν γίνει στη διάρκεια της οκτάχρονης οικονομικής κρίσης έχουν αφήσει τις υπηρεσίες απροετοίμαστες να αντιμετωπίσουν δύο μεγάλες φωτιές ταυτόχρονα’.
Δυστυχώς αυτή η πρόβλεψη αποδείχτηκε αληθινή στην πράξη. Από τη στιγμή που ξέσπασε η φωτιά και μέχρι να υπάρξει η ‘κλιμάκωση’ (αυτή ήταν η λέξη που χρησιμοποίησε ο αρχηγός της Πυροσβεστικής στη συνέντευξη τύπου με τον Τόσκα) της πυροσβεστικής επέμβασης στο Νέο Βουτζά, δηλαδή να φτάσουν οχήματα, αεροπλάνα, πεζοπόρα τμήματα, η φωτιά μέσα σε περίπου μιάμιση ώρα έφτασε στη Ραφήνα.
Να το πούμε απλά: αν η Πυροσβεστική είχε διπλάσιο αριθμό σε έμψυχο και μη έμψυχο δυναμικό, θα μπορούσε να είχε δώσει με άλλους όρους τη μάχη και να έχει σταματήσει τη φωτιά. Αλλά δεν είναι μόνο ο τομέας της πυρόσβεσης που έχει χτυπηθεί από τις μνημονιακές περικοπές σε εξοπλισμό, οχήματα, ανθρώπινο δυναμικό.
Στις 23 Ιουλίου αυτή η πολιτική των περικοπών και διάλυσης των δημοσίων υπηρεσιών που τα οκτώ χρόνια των μνημονίων εκτοξεύτηκαν δραματικά, εκεί στις λιγοστές διασταυρώσεις της Μαραθώνος στη Ραφήνα και στο Μάτι ήρθε να διασταυρωθεί με το άλλο έγκλημα της άναρχης δόμησης και της ανάπτυξης ολόκληρων πόλεων μέσα στο δασικό ιστό «με τους όρους και τους ρυθμούς της ιδιωτικής οικονομίας» που λέει και ο ΣΕΒ. Τα στεγαστικά δάνεια, το οικοδομικό μπουμ, τα «μεγάλα έργα», τα «στραβά μάτια» όλων των κυβερνήσεων στις παρανομίες των εργολάβων, μεταφράστηκαν στο Μάτι και στο Κόκκινο Λιμανάκι, σε στενά και αδιέξοδα δρομάκια, σε ογκώδη κτίρια και μάντρες που έκλειναν την πρόσβαση στη θάλασσα. Κατά μήκος της Λεωφόρου Μαραθώνος, στο προφανές σημείο που θα μπορούσε να υπάρχει ζώνη ανάσχεσης της πυρκαγιάς, υπήρχαν μεγάλες κουκουναριές που φυτεύτηκαν για να την «καλλωπίσουν» ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004».
Motor Oil
Το «μεγάλο διυλιστήριο» που ανέφεραν οι Financial Times είναι βέβαια η Motor Oil των Βαρδινογιάνηδων. Έξι χρόνια μετά, φέτος τον Γενάρη ο Ιωάννης Φωστιέρης τότε επικεφαλής του ΕΣΚΕ (Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων) ανέφερε στην κατάθεσή του:
«’Στις έξι παρά τέταρτο δέχθηκα το πρώτο τηλεφώνημα από τον κύριο Βαρδινογιάννη. Και μου είπε ότι υπάρχει πρόβλημα πλησίον Motor Oil και μου ζήτησε να ενισχυθούν οι επίγειες δυνάμεις με εναέρια μέσα. Ενημέρωσα φυσική και πολιτική ηγεσία αλλά έπειτα από περίπου επτά λεπτά δέχθηκα δεύτερο τηλεφώνημα από τον ίδιο τον κύριο Βαρδινογιάννη. Ήταν πιο έντονος στην έκφραση του και με μεγάλη αγωνία. Του είπα ελέγχεται θα έρθει ελικόπτερο μην αγχώνεστε .... Ενημερώνω εκ νέου τη φυσική και πολιτική ηγεσία. Γνώση είχαν για όλα αυτά ο υπαρχηγός επιχειρήσεων, ο αρχηγός, ο κύριος Καπάκης και ο κύριος Τόσκας. Εάν γινόταν κάτι θα είχαμε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Αν γινόταν μία έκρηξη θα έφευγε όλο το διυλιστήριο στον αέρα’ είπε ο κατηγορούμενος. Τα λεγόμενα του προκάλεσαν την αντίδραση συγγενή θύματος που καθόταν στο ακροατήριο, ο οποίος ξέσπασε λέγοντας: ‘Ο κόσμος ήταν εκεί και είδε το Σινούκ να κρατάει τη φωτιά στην Αγία Μαρίνα!’». (capital.gr 15/1/2024, ρεπορτάζ Π. Στάθη).
Παρεμπιπτόντως, στην ίδια κατάθεση είπε και μια αλήθεια αναφερόμενος στις εικόνες με τον κόσμο να προσπαθεί να γλιτώσει πέφτοντας στη θάλασσα: «Η διάσωση στη θάλασσα είναι αρμοδιότητα Λιμενικού όχι του Πυροσβεστικού. Μας έχουν φορτώσει τα πάντα. Το Λιμενικό τι έκανε; Αυτή ήταν η δουλειά του. Τι έκανε το Λιμενικό; Γιατί το έχουμε για να κυνηγάει λαθρομετανάστες;»
Όπως ανέφερε ένα άλλο ρεπορτάζ το 2021 «Το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων από τις 16.46 της 23ης Ιουλίου 2018 είχε ενημέρωση από αξιωματικό που πετούσε στην περιοχή, πως η φωτιά κοντά στα διυλιστήρια ήταν ελεγχόμενη και ‘έρπουσα σε θάμνους’ και παρόλα αυτά οι επιτελείς συνέχιζαν τις εκτροπές προς την Κόρινθο, αφήνοντας όμως το Μάτι χωρίς εναέρια μέσα».
Ο Φωστιέρης και ο Τερζούδης (τότε αρχηγός της Πυροσβεστικής) καταδικάστηκαν μεν για την εκτροπή του ελικοπτέρου αλλά με τις ποινές-χάδι. Ο Τόσκας που ήταν υπουργός έκανε τον ανήξερο για το ζήτημα στην κατάθεσή του. Ο γνωστός μας ναύαρχος Αποστολάκης, τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ δεν κλήθηκε καν ενώ υπήρχαν καταγγελίες στη δικογραφία για παρέμβασή του μέσω τρίτων για την εκτροπή του ελικοπτέρου. Και βέβαια οι Βαρδινογιάννηδες ούτε απ’ έξω απ’ το γραφείο του ανακριτή δεν περάσανε έστω για τα μάτια του κόσμου.
Μάτι-Τέμπη
Τώρα με αφορμή την πρωτόδικη απόφαση του δικαστηρίου η κυβέρνηση της ΝΔ δίνει ένα ρεσιτάλ υποκρισίας. Ο Βορίδης για παράδειγμα σε συνέντευξή του στον Σκάι (30/4) αφού είπε ότι η απόφαση «πόρρω απέχει από την προσδοκία για τη λεγόμενη δίκαιη τιμωρία τέτοιων άδικων πράξεων» εντόπισε το πρόβλημα: τον «Συριζαϊκό Ποινικό Κώδικα» τον οποίο «αυστηροποίησε» η ΝΔ.
Χρειάζεται πραγματικό θράσος από την κυβέρνηση που έχει προσπαθήσει να «μπαζώσει» μέχρι εξαφάνισης το έγκλημα των Τεμπών να παριστάνει τον τιμωρό εγκλημάτων που μάλιστα έχουν την ίδια ρίζα. Η κυβέρνηση που διαλύει τις δημόσιες υπηρεσίες για να τα δώσει όλα στη τάξη των Βαρδινογιάννηδων, που ξοδεύει τρις ευρώ σε εξοπλισμούς ενώ ρημάζει νοσοκομεία και σχολεία, μας λέει ότι η «αυστηροποίηση» που τσακίζει τους φτωχούς και τους αδύνατους είναι η απάντηση.
Άλλωστε τον συσχετισμό με τα Τέμπη τον κάνουν οι ίδιοι οι συγγενείς των ανθρώπων που χάθηκαν στο Μάτι. «Ντροπή στο δικαστήριο που είχε την ευκαιρία για πρώτη φορά στην ελληνική μεταπολιτευτική ιστορία να τιμωρήσει κάποιους υπεύθυνους για κάτι και δεν το έκανε. Θα έρθουν άλλα Τέμπη, άλλες τραγωδίες, δεν ξέρουμε ποιανού τα παιδιά θα είναι στην επόμενη τραγωδία» είπε ένας απ’ αυτούς. Οι συγγενείς των θυμάτων σε συνέντευξη τύπου που έδωσαν την επόμενη μέρα της απόφασης δήλωσαν ότι θα κάνουν έφεση κατά της απόφασης.
Για να μην «έρθουν άλλα Τέμπη» χρειάζεται να ανατρέψουμε την κυβέρνηση της ΝΔ και μαζί της να ξεφορτωθούμε τις ιδιωτικοποιήσεις, τις περικοπές και να χτίσουμε μια κοινωνία όπου οι ζωές μας θα είναι πάνω από τα κέρδη των καπιταλιστών.