Πολιτισμός
«ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΙΙΙ*»: Μια παράσταση για το ελληνικό #metoo στο θέατρο

Τρεις παράλληλες ιστορίες εξελίσσονται στη σκηνή του Σύγχρονου Θεάτρου, με τον Ανδρέα Φλουράκη να διασκευάζει το έργο του Σαίξπιρ, και την Ρουμπίνη Μουσχοχωρίτη να σκηνοθετεί αυτόν τον ιδιαίτερο Ριχάρδο τον ΙΙΙ. Ο αστερίσκος στον τίτλο καταδεικνύει τα περιστατικά βίας και κατάχρησης εξουσίας που εξελίσσονται πίσω από τις κλειστές πόρτες των προβών. Στην παράσταση αυτό γίνεται εφικτό μέσα από μια επινοημένη μαρτυρία που ξεκινά να μαγνητοφωνείται μπροστά μας.

Τα φώτα αναβοσβήνουν, παίζει μουσική και ο θίασος χορεύει, μιας και οι χαρακτήρες του έργου γλεντάνε. Ο εμφύλιος πόλεμος των Ρόδων έχει λήξει, μα ο Ριχάρδος απέχει από το γιορτινό κλίμα, και δολοπλοκεί, θέλοντας να σφετεριστεί το στέμμα, αδιαφορώντας για τις συνέπειες της απληστίας του.

Ένας νεαρός, μόλις που έχει αποφοιτήσει από δραματική σχολή, πηγαίνει στην ακρόαση για την σαιξπηρική παράσταση. Εκεί, ο σκηνοθέτης, που έχει κρατήσει για τον εαυτό του τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αποφασίζει να τον εντάξει στον θίασό του, χωρίς να του δίνει όμως κάποιον ρόλο. Αυτόν θα πρέπει να τον κερδίσει στην πορεία.

Το έξυπνο κείμενο του Φλουράκη παρουσιάζει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ηθοποιοί, και πως αυτές συμβάλλουν στην κανονικοποίηση προβληματικών συμπεριφορών των μεγάλων και ισχυρών του χώρου. 

Χρόνια μετά, όταν το ελληνικό θέατρο σπάει τη σιωπή του, ο νεαρός -κάποτε- άντρας αποφασίζει να μιλήσει. Η ηχογράφηση λήγει και με αυτήν σηματοδοτείται μια νέα εποχή, όπου τα θύματα έχουν φωνή, και διεκδικούν απόδοση δικαιοσύνης. Ιδιαίτερη αξία μάλιστα έχει πως το υποκείμενο της κακοποίησης είναι άντρας -μιας και αποτελεί ακόμα ταμπού το θέμα.

Στο δελτίο της παράστασης διευκρινίζεται πως η μαρτυρία του άνδρα «είναι προϊόν μυθοπλασίας και δεν αναφέρεται σε αληθινά πρόσωπα και καταστάσεις», αν και μοιάζει αναπόφευκτο να μη γίνουν ορισμένοι συσχετισμοί στο κεφάλι του θεατή (μοιάζει με κακή πλάκα πως το 2015, στο Εθνικό Θέατρο, τον Ριχάρδο ενσάρκωνε ο Δ. Λιγνάδης). Η παράσταση κατορθώνει όμως να παρουσιάσει τα συστημικά χαρακτηριστικά που επέτρεψαν την ύπαρξη Ριχάρδων, καθώς και την ανάγκη να αποτρέψουμε να αποκτήσουν το «άλογο» που θα τους φέρει ξανά στην εξουσία. Η φράση «Ένα άλογο, το βασίλειό μου για ένα άλογο» αποδίδεται με ανατρεπτικό τρόπο στο συγκεκριμένο ανέβασμα, ώστε να μπορούμε να μιλάμε όχι μόνο για ένα καλλιτεχνικά άρτιο αποτέλεσμα, μα και για ένα πολιτικά δυνατό κείμενο.

Χριστίνα Μανωλακάκη

 

«ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΙΙΙ*»:
Σύγχρονο Θέατρο (Ευμολπιδών 45, Γκάζι),
Τετάρτη, Πέμπτη στις 21:15, Σάββατο στις 19:00, Κυριακή στις 21:15