«Μετά από εντατική διπλωματία και πολλές συζητήσεις μου με τους ηγέτες του Ισραήλ, του Κατάρ, της Αιγύπτου και άλλων χωρών της Μ. Ανατολής, το Ισραήλ προσέφερε μια ολοκληρωμένη πρόταση… Ο λαός του Ισραήλ θα πρέπει να γνωρίζει ότι μπορεί να κάνει αυτή την προσφορά χωρίς περαιτέρω κίνδυνο για την ασφάλειά του, επειδή κατέστρεψε τις δυνάμεις της Χαμάς τους τελευταίους οκτώ μήνες… Ξέρω ότι υπάρχουν κάποιοι στο Ισραήλ που δεν θα συμφωνήσουν με αυτό το σχέδιο και θα ζητήσουν να συνεχιστεί ο πόλεμος επ' αόριστον. Κάποιοι είναι ακόμη και στον κυβερνητικό συνασπισμό. Και το έχουν ξεκαθαρίσει: Θέλουν να καταλάβουν τη Γάζα...
Στο λαό του Ισραήλ, επιτρέψτε μου να πω το εξής. Ως κάποιος που είχε μια ισόβια δέσμευση στο Ισραήλ, ως κάποιος που μόλις έστειλε τις αμερικανικές δυνάμεις να υπερασπιστούν άμεσα το Ισραήλ όταν δέχθηκε επίθεση από το Ιράν, σας ζητώ να κάνετε ένα βήμα πίσω. Δεν μπορούμε να χάσουμε αυτή τη στιγμή. Ο επ' αόριστον πόλεμος για την επιδίωξη μιας άγνωστης έννοιας της “συνολικής νίκης” το μόνο που θα πετύχει είναι να βουλιάξει το Ισραήλ στη Γάζα, αποστραγγίζοντας τους οικονομικούς, στρατιωτικούς και ανθρώπινους και προωθώντας την απομόνωση του Ισραήλ στον κόσμο».
Η «ισραηλινή πρόταση Μπάιντεν» για την Γάζα όπως ο ίδιος την παρουσίασε το περασμένο Σάββατο, αποτελεί, πριν από οτιδήποτε άλλο, μια ανοιχτή ομολογία της αποτυχίας του κράτους του Ισραήλ, παρά τη συνεχή και δεδηλωμένη υποστήριξη των ΗΠΑ, να κερδίσει τον πόλεμο στην Γάζα. Αποτελεί ανοιχτή ομολογία της δύναμης του Παλαιστινιακής Αντίστασης και του διεθνούς κινήματος αλληλεγγύης που έχουν στριμώξει τις ίδιες δυτικές κυβερνήσεις. Ο Μπάιντεν ξέρει πολύ καλά ότι στην Γάζα μαζί με το Ισραήλ απειλείται όχι μόνο να βουλιάξει η δική του διακυβέρνηση ενόψει εκλογών αλλά να αποδυναμωθεί ακόμη περισσότερο η ηγεμονία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.
Η «ισραηλινή πρόταση Μπάιντεν» έχει στόχο να τρίξει τα δόντια στην κυβέρνηση Νετανιάχου να αποδεχτεί ντε φάκτο ότι την πρωτοκαθεδρία και τον πρώτο λόγο για το τι θα γίνει στην Παλαιστίνη τον έχουν οι ΗΠΑ.
Ενδεικτικό αυτού του διπλωματικού θεάτρου σκιών είναι ότι ο Μπάιντεν και οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ πιέζουν την Χαμάς να συμφωνήσει με την «ισραηλινή πρόταση» προκειμένου τελικά να συμφωνήσει με αυτήν …το Ισραήλ! Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Λευκού οίκου Κίρμπι: «Αυτή ήταν μια ισραηλινή πρόταση. Έχουμε κάθε προσδοκία ότι εάν η Χαμάς συμφωνήσει, τότε το Ισραήλ θα έλεγε ναι». Και στο μεταξύ οι ΗΠΑ κατέθεσαν την πρόταση για έγκριση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με τα όσα, χοντρικά περιέγραψε ο Μπάιντεν στην ομιλία του, το «σχέδιο με τρεις φάσεις» είναι πανομοιότυπο με αυτό που είχε απορρίψει η κυβέρνηση Νετανιάχου πριν από μερικές εβδομάδες ξεκινώντας στη συνέχεια τη χερσαία επιχείρηση στην Ράφα. Αλλά τώρα η πίεση, εξωτερική και εσωτερική, πάνω της έχει γίνει ακόμη πιο έντονη. Ο υπ.Εξ. των ΗΠΑ Μπλίνκεν φρόντισε γι’ αυτό επικοινωνώντας ξανά με τον ισραηλινό υπουργό Άμυνας Γκαλάντ και με τον Μπένι Γκαντζ (υπουργό άνευ χαρτοφυλακίου της κυβέρνησης πολέμου του Ισραήλ) ο οποίος έχει δώσει προθεσμία στο Νετανιάχου μέχρι τις 8/6 να συμφωνήσει με πρόταση για κατάπαυση πυρός αλλιώς θα παραιτηθεί. Ενώ ο έτερος αντιπολιτευόμενος Λαπίντ προέτρεψε τον Νετανιάχου να αποδεχτεί την πρόταση Μπάιντεν λέγοντας ότι θα τον υποστηρίξει αν η ακροδεξιά-φασιστική πτέρυγα με την οποία συνεργάζεται στην κυβέρνηση αποσύρει την στήριξή της: «Υπενθυμίζω στον Νετανιάχου ότι διαθέτει ένα δίχτυ ασφαλείας από εμάς για την απελευθέρωση των ομήρων, αν ο Μπεν Γκβιρ και ο Σμότριχ αποχωρήσουν από την κυβέρνηση». Στο μεταξύ οι τελευταίοι δήλωσαν ότι θα συμμετέχουν σε “διαδήλωση” ακροδεξιών σιωνιστών και φασιστών με στόχο μουσουλμανική συνοικία της Ιερουσαλήμ.
Τρενάροντας την κρίσιμη απόφαση που έχει μπροστά του, ο Νετανιάχου απάντησε στον Μπάιντεν με μια ανακοίνωση στην οποία από τη μια επέμεινε ότι οι όροι για μόνιμη κατάπαυση πυρός περιλαμβάνουν πρώτα την ολοκληρωτική καταστροφή της Χαμάς και την εξάλειψη κάθε απειλής για το κράτος του και από την άλλη επιβεβαίωσε ότι οι «διαπραγματευτικές ομάδες της κυβέρνησης έχουν πιάσει δουλειά».
Πολεμικοί στόχοι
Στο ίδιο μοτίβο, ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε στο CBS ότι το πολεμικό συμβούλιο ενέκρινε την πρόταση Μπάιντεν αλλά ότι ο Νετανιάχου δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός χωρίς την εκπλήρωση των πολεμικών στόχων του Ισραήλ. Αντίστοιχα, η Ισραηλινή Ραδιοτηλεοπτική Αρχή μετέδωσε ότι το Τελ Αβίβ αποδέχθηκε τις περισσότερες από τις γενικές γραμμές της συμφωνίας αλλά ότι ο Νετανιάχου υποσχέθηκε στους υπουργούς του ότι «ο πόλεμος δεν θα τελειώσει». Σύμφωνα με τη Haaretz, την Δευτέρα 3/6 o Νετανιάχου έκανε λόγο μόνο για «προσωρινή κατάπαυση του πυρός» και για συμφωνία μόνο στην πρώτη φάση του σχεδίου.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Χαμάς, Χαμντάν χαρακτήρισε την πρόταση Μπάιντεν «θετική», αλλά πρόσθεσε: «Δεν έχουμε λάβει τίποτα γραπτό και με βάση την εμπειρία μας, αυτό που λέγεται προφορικά δεν είναι αυτό που συνήθως διατυπώνεται γραπτώς. Γι’ αυτό είμαστε έτοιμοι να μελετήσουμε οποιαδήποτε έγγραφα με όλες τις λεπτομέρειες». Η Χαμάς και οι υπόλοιπες αντιστασιακές οργανώσεις έχουν θέσει σαν όρους: μόνιμη κατάπαυση του πυρός, απόσυρση του ισραηλινού στρατού από την Γάζα, να γυρίσουν πίσω στις εστίες τους όλοι οι κάτοικοι της Γάζας. Επιπλέον δηλώνουν ότι δεν αποδέχονται ξένη στρατιωτική παρουσία και ότι προσβλέπουν σε ελεύθερες, δίκαιες, διαφανείς και δημοκρατικές εκλογές, με τη συμμετοχή όλων.
Αναμένοντας την απόφαση Νετανιάχου και -για πολλοστή φορά- την έκβαση των διαπραγματεύσεων που συνεχίζονται στο παρασκήνιο, χρειάζεται να έχουμε καθαρό ότι η πρόταση Μπάιντεν μπορεί να μην είναι «ισραηλινή» με την έννοια ότι την έκανε το Ισραήλ αλλά είναι απολύτως ισραηλινή όσον αφορά στην ουσία της. Όπως τόνισε στην ομιλία του ο πρόεδρος των ΗΠΑ:
«Η συμφωνία για την ανοικοδόμηση θα ξεκινήσει από τα αραβικά έθνη και τη διεθνή κοινότητα, μαζί με τους Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς ηγέτες με τρόπο που δεν θα επιτρέψει στη Χαμάς να επανεξοπλιστεί… Το Ισραήλ θα έχει πάντα το δικαίωμα να υπερασπίζεται τον εαυτό του... Και οι ΗΠΑ θα διασφαλίζουν πάντα ότι το Ισραήλ θα έχει ό,τι χρειάζεται για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Με αυτή τη συμφωνία, το Ισραήλ θα μπορέσει να ενσωματωθεί βαθύτερα στην περιοχή συμπεριλαμβάνοντας και μια πιθανή ιστορική συμφωνία εξομάλυνσης με τη Σαουδική Αραβία. Το Ισραήλ θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος ενός περιφερειακού δικτύου ασφαλείας για την αντιμετώπιση της απειλής που θέτει το Ιράν».
Ό, τι και να λέει ο Μπάιντεν ότι η συμφωνία δημιουργεί τις «προϋποθέσεις για ένα καλύτερο μέλλον αυτοδιάθεσης, αξιοπρέπειας, ασφάλειας και ελευθερίας για τον παλαιστινιακό λαό» στην ουσία αυτό που μεθοδεύει μετά την όποια κατάπαυση πυρός είναι ότι δεν θα υπάρχει αυτοδιάθεση και ότι ο μόνος που δεν θα κάνει κουμάντο στην Γάζα θα είναι οι Παλαιστίνιοι. Ένα μέλλον στο οποίο το Ισραήλ θα ‘χει το δικαίωμα να εξασκεί όποτε θέλει το «δικαίωμά του στην αυτοάμυνα» πραγματοποιώντας επιχειρήσεις στην Γάζα, μετατρέποντάς τη σε μια απέραντη τεντούπολη ανάμεσα στα ερείπια, με τους Παλαιστίνιους εγκλωβισμένους, αποκλεισμένους κι εξαρτημένους από τη δυτική «βοήθεια» να αποδέχονται κάθε όρο που θα θέτουν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, όποια πολιτική ηγεσία ανδρεικέλων θελήσουν να τους επιβάλλουν. Ποιοι άραγε είναι οι «Παλαιστίνιοι ηγέτες» στους οποίους αναφέρεται ο Μπάιντεν;
O Μπάιντεν λέει ότι η Χαμάς δεν είναι σε θέση πλέον να απειλήσει στρατιωτικά το Ισραήλ και εξακολουθεί να διαβεβαιώνει ότι η παλαιστινιακή οργάνωση δεν θα πρέπει να κατέχει κανέναν ρόλο στη μεταπολεμική Γάζα. Αλλά μπορεί να το επιβάλλει πραγματικά αυτό;
Όσο αφορά στο πρώτο, παρά την συντριπτική στρατιωτική υπεροχή του Ισραήλ και τα εγκλήματα της ισραηλινής επιχείρησης εθνοκάθαρσης/γενοκτονίας της Γάζας, η αντίσταση συνεχίζεται αμείωτα. Σύμφωνα με αμερικανικά παρατηρητήρια πολέμου ISW και CTP η Χαμάς συνεχίζει να ανασυγκροτεί τις δυνάμεις της σε ολόκληρες περιοχές μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων, όπως στην βόρεια Γάζα όπου οι ισραηλινές δυνάμεις αποσύρθηκαν προσφάτως για τρίτη φορά.
Και όσον αφορά το δεύτερο, η αμερικανική πίεση στη Χαμάς και τις υπόλοιπες αντιστασιακές οργανώσεις να συμφωνήσουν αποτελεί απόδειξη της πολιτικής τους ισχύος. Όπως αναφέρει ο Αμπντουλάχ αλ-Αριάν, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν του Κατάρ: «Υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση εδώ: Τόσο οι ΗΠΑ όσο και οι ισραηλινοί θέλουν ένα μέλλον στο οποίο η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν απολύτως πολιτικό ρόλο. Όμως την ίδια στιγμή επιδιώκουν μια συμφωνία που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω διαπραγματεύσεων με τη Χαμάς, οπότε, πώς το κάνεις αυτό;»
Η Παλαιστινιακή Αντίσταση έχει δύναμη, έχει μια πολύτιμη εμπειρία του τι σήμαναν στο παρελθόν οι παλαιότερες δυτικές συμφωνίες όπως του Όσλο. Και ταυτόχρονα έχει στο πλευρό της ένα τεράστιο, μεγαλύτερο από ποτέ, διεθνές κίνημα αλληλεγγύης που διεκδικεί ένα ελεύθερο, παλαιστινιακό κράτος from the river to the sea, αποφασισμένο να πάει αυτή τη μάχη ως το τέλος.