Τα παζάρια στους βρόμικους διαδρόμους της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης άνοιξαν την επομένη κιόλας των Ευρωεκλογών. Στις 13 Ιούνη η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η απερχόμενη Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συναντήθηκε άτυπα, στα πλαίσια της Συνόδου των G7 που έγινε φέτος στο Μπάρι της Ιταλίας, με τους ηγέτες των ισχυρότερων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο στόχος της συνάντησης ήταν η μοιρασιά των πόστων όχι μόνο ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη αλλά και ανάμεσα στις διαφορετικές πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου. 

Παζάρια

Η «κυβέρνηση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κομισιόν στην οποία εκπροσωπούνται όλα τα κράτη μέλη με έναν «επίτροπο» το καθένα. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP), ο συνασπισμός των κομμάτων της παραδοσιακής δεξιάς της Ευρώπης, διεκδικεί την επανεκλογή της φον ντερ Λάιεν για μια ακόμα πενταετία. Η φον ντερ Λάιεν προέρχεται από την Γερμανική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU). Πριν εκλεγεί πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν υπουργός Άμυνας της Γερμανίας.

Η δεύτερη σημαντικότερη θέση στην Ευρωπαϊκή ιεραρχία είναι αυτή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η θέση που κατέχει από το 2019 μέχρι σήμερα ο Σαρλ Μισέλ. Ο Σαρλ Μισέλ, που ήταν παλαιότερα πρωθυπουργός του Βελγίου, προέρχεται από το φιλελεύθερο, κεντροδεξιό «Μεταρρυθμιστικό Κόμμα» και την ομάδα «Ανανεώστε την Ευρώπη» (RE) στο ευρωκοινοβούλιο. Το κέντρο  αυτής της ομάδας είναι η «Αναγέννηση», το κόμμα του Εμμανουέλ Μακρόν. Το τρίτο σημαντικό πόστο είναι αυτό του «υπερυπουργού» Εξωτερικών της ΕΕ –επίσημα ονομάζεται Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής. Στη θέση αυτή βρίσκεται σήμερα ο Ζοζέπ Μπορέλ, που προέρχεται από την ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών (S&D). 

Τα τρία μεγαλύτερα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου είχαν μοιράσει τα πόστα ανάλογα με τη δύναμή τους μεταξύ τους. Και το ίδιο προσπαθούν να κάνουν και τώρα. Εκτός από την φον ντερ Λάιεν, που διεκδικούν να μείνει στη θέση της, επιδιώκουν να αντικαταστήσουν τον Σαρλ Μισέλ με τον Αντόνιο Κόστα, τον σοσιαλδημοκράτη πρώην πρωθυπουργό της Πορτογαλίας και τον Ζοζέπ Μπορέλ με την Κάγια Κάλλας, την φιλελεύθερη πρωθυπουργό της Εσθονίας. 

Πώς επιλέγονται τα πρόσωπα που θα καλύψουν αυτές τις θέσεις; Ο πρόεδρος της Κομισιόν προτείνεται από την ίδια την Κομισιόν. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου και ο «υπερυπουργός» Εξωτερικών εκλέγονται από το «Συμβούλιο», δηλαδή άμεσα από τους αρχηγούς των κρατών-μελών. Η επιλογή τους, με άλλα λόγια, στηρίζεται σε παζάρια και ανταλλάγματα ανάμεσα στα κράτη – μέλη και τις πολιτικές ομάδες. Και ύστερα εγκρίνεται από το Ευρωκοινοβούλιο, όπου -παρά την άνοδο της ακροδεξιάς στις τελευταίες ευρωεκλογές- τα τρία κόμματα ελέγχουν, αθροιστικά, πάνω από 400 έδρες (σε σύνολο 720), δηλαδή έχουν την απόλυτη πλειοψηφία.

Ακροδεξιά

Η Τζόρτζια Μελόνι, η πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρόεδρος του φασιστικού κόμματος «Αδελφοί της Ιταλίας» αμφισβήτησε αμέσως ανοιχτά και επιθετικά τη νέα μοιρασιά των βασικών θέσεων από τα τρία κόμματα του «κέντρου». «Οι εκλογές», είπε, «μετατόπισαν το κέντρο βάρους της Ευρώπης προς τα δεξιά. Εργάζομαι για να οργανώσουμε ένα εναλλακτικό μέτωπο απέναντι στην Αριστερά». Η Ιταλία, δήλωσε, αξίζει μια θέση ανώτατου βαθμού. 

Η ακροδεξιά είναι χωρισμένη στα δυο στο Ευρωκοινοβούλιο. Οι «Αδελφοί της Ιταλίας» της Μελόνι ανήκουν στην ομάδα «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές» (ECR). H «Εθνική Συσπείρωση», το κόμμα της Μαρίν Λεπέν της Γαλλίας στην ομάδα «Ταυτότητας και Δημοκρατίας» (ID). Στο απερχόμενο ευρωκοινοβούλιο, οι «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές» είχαν 69 έδρες. Η Μελόνι έχει αρχίσει έναν γύρο επαφών με τις ακροδεξιές οργανώσεις της Ευρώπης με στόχο να ξεπεράσει τη δύναμη του τρίτου «κόμματος» του Ευρωκοινοβουλίου, της ομάδας «Ανανεώστε την Ευρώπη» του Μακρόν. Μέχρι τώρα έχει καταφέρει να ξεπεράσει τις 80 έδρες αλλά είναι μάλλον δύσκολο να κερδίσει άλλες.

Ακραίο ψέμα

Τα κόμματα του “κέντρου” προσπαθούν να παρουσιάσουν τον εαυτό τους σαν το «ανάχωμα» απέναντι στην άνοδο της ακροδεξιάς. Πρόκειται για ακραίο ψέμα. Ο βασικός τροφοδότης της ακροδεξιάς είναι η μόνιμη πολιτική της λιτότητας, του ρατσισμού και του πολέμου την οποία ακολουθεί, από την γέννησή της, η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτός που είναι άμεσα υπεύθυνος για αυτή την μόνιμη πολιτική είναι τα ίδια τα κόμματα του «κέντρου». 

Η Μελόνι δεν είναι η μόνη που έκφρασε αντιρρήσεις για την επιλογή των προσώπων που θα στελεχώσουν τις ανώτατες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ίδιο έκανε και ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Ο Βέμπερ είναι αντίθετος στην επιλογή του Αντόνιο Κόστα στην προεδρία του «Συμβουλίου» γιατί τον θεωρεί «μαλακό» σε σχέση με το μεταναστευτικό. Ο Κόστα είχε δηλώσει σε μια παλιά ομιλία του ότι «η μετανάστευση είναι βασική για την καταπολέμηση της δημογραφικής κρίσης» και είχε καλέσει την Ευρώπη να «κινητοποιηθεί ενάντια στον λαϊκισμό και την ξενοφοβία». Φυσικά αυτό που εννοούσε δεν είχε καμιά σχέση με άνοιγμα των συνόρων για τους φτωχούς και τους κατατρεγμένους: Αλλά ακόμα και απλές ρητορικές αναφορές στην «μετανάστευση» και την «καταπολέμηση της ξενοφοβίας» είναι κόκκινη κάρτα για τον Βέμπερ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υπογράψει, στα πρότυπα της συμφωνίας με την Τουρκία, ανάλογες ρατσιστικές συμφωνίες για την αστυνόμευση των ακτών και την καταστολή της «παράνομης μετανάστευσης» και με την Αίγυπτο και με την Τυνησία. Η ίδια η φον ντερ Λάιεν έχει επισκεφθεί τουλάχιστον τρεις φορές το Κάιρο και την Τύνιδα για να «πείσει» τις κυβερνήσεις του Σίσι και του Σαγιέντ (και οι δυο είναι στην ουσία δικτάτορες) να υπογράψουν τις συμφωνίες. Και στα τρία αυτά ταξίδια συνοδευόταν από την Μελόνι.

Το περσινό καλοκαίρι, λίγες εβδομάδες μετά το έγκλημα της Πύλου, η φον ντερ Λάιεν έκανε «διακοπές» με τον Μητσοτάκη και την Μαρέβα στην Κρήτη. Η γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung σχολίασε με αυτά τα λόγια την «ιδιωτική» επίσκεψη:

«Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν … πέρασε λίγες μέρες διακοπών με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, χώρας της οποίας οι συνοριοφύλακες και ακτοφύλακες απωθούν τους μετανάστες σε ξηρά και θάλασσα… (και της οποίας οι κυβερνόντες) ευθύνονται για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Pegasus σε στελέχη της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφους…Το γεγονός ότι επρόκειτο για ιδιωτικό ταξίδι, όπως αναφέρει η Επιτροπή, αδικεί το θέμα. Αυτές οι διακοπές ήταν από μόνες τους πολιτικές».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει να προσφέρει τίποτα στους «πολίτες» της. Η δημοκρατία, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, η υπεράσπιση της ειρήνης, η ευημερία -όλα αυτά που διαφημίζονται σαν το «ευρωπαϊκό κεκτημένο» έχουν αποδειχτεί εδώ και πολύ καιρό κενό γράμμα. Τον ρατσισμό, την πολεμοκαπηλία και την ακροδεξιά δεν θα τις σταματήσει ούτε ο Μητσοτάκης ούτε η φον ντερ Λάιεν. Θα τις σταματήσουμε εμείς. Στον δρόμο.