Διεθνή
Βρετανία: Εκλογές κρίσης και πόλωσης

Ρίσι Σούνακ

Την Πέμπτη 4 Ιούλη γίνονται οι κοινοβουλευτικές εκλογές στη Βρετανία και η συντριπτική ήττα της Δεξιάς είναι ένα γεγονός ήδη προδιαγεγραμμένο. Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ κάλεσε έκτακτες εκλογές μέσα στο καλοκαίρι όχι γιατί είχε κάποια ελπίδα να κερδίσει, αλλά γιατί αν παρέμενε λίγους μήνες ακόμη στην εξουσία, η ήττα θα ήταν ακόμη πιο εξευτελιστική. 

Ο Σούνακ αποδείχθηκε άλλος ένας επίδοξος σωτήρας μικρής διάρκειας. Εκλέχθηκε πρωθυπουργός όχι από εκλογές αλλά από τους βουλευτές της Δεξιάς μέσα σε κατάσταση οικονομικού πανικού που είχε προκύψει τον Οκτώβρη του 2022. Ήταν τότε που είχε αναλάβει την πρωθυπουργία η Λις Τρας νικώντας τον Ρίσι Σούνακ στις εσωκομματικές εκλογές. Η Τρας κατέληξε η πιο βραχύβια πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας, παραιτούμενη μετά από 50 μόλις μέρες. Η κίνηση του οικονομικού της επιτελείου να προχωρήσει σε μεγάλες φοροαπαλλαγές στους πλούσιους με ταυτόχρονη αύξηση του δανεισμού έφερε ακόμη και τους διεθνείς οργανισμούς να προειδοποιούν για τον κίνδυνο χρεοκοπίας. 

Η εσωκομματική εκλογή είχε ανοίξει όταν παραιτήθηκε ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος είχε κερδίσει τις εκλογές το 2020 και ανέλαβε να υλοποιήσει το Μπρέξιτ. Η πρωθυπουργία του ήταν μια αλληλουχία από σκάνδαλα, με κορυφή του παγόβουνου τα πάρτι που οργάνωνε η κυβέρνηση μέσα στην πανδημία, την ώρα που απαγόρευε στον κόσμο ακόμη και να αποχαιρετίσει αγαπημένα του πρόσωπα που πέθαιναν. Ο Τζόνσον είχε διαδεχθεί κι αυτός μια μη εκλεγμένη πρωθυπουργό, την Τερέσα Μέι που έφτασε στην εξουσία, όταν παραιτήθηκε ο Ντέιβιντ Κάμερον. Ο Κάμερον είχε κάνει την κίνηση-κλειδί, καλώντας σε δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ, ελπίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα έκλεινε για πάντα η συζήτηση μέσα στο συντηρητικό κόμμα. Όμως, τελικά αντί για παραμονή, ο πλειοψηφία ψήφισε ενάντια στην ΕΕ και ο βρετανικός καπιταλισμός μαζί με τα κόμματά του τράβηξαν για το άγνωστο.

Μέσα σε όλη αυτήν την περίοδο, το Συντηρητικό Κόμμα έκανε αλλεπάλληλες στροφές προς τα δεξιά, μετατρεπόμενο όλο και περισσότερο σε μια μηχανή παραγωγής ρατσιστικού δηλητηρίου και κυνηγητού μεταναστών και προσφύγων. Καμπάνιες ενάντια στις βάρκες των μεταναστών που έρχονται από τη Γαλλία, συμφωνίες με τη Ρουάντα για αεροπορική απέλαση προσφύγων από κάθε σημείο της γης προς τη χώρα της Αφρικής. Σε κάθε τέτοια κίνηση, εμφανιζόταν μια πτέρυγα μέσα στους Συντηρητικούς ακόμη πιο δεξιά για να διεκδικήσει περισσότερο ρατσισμό. Τελικά, ο ακροδεξιός Νάιτζελ Φάρατζ που είχε στήσει το κόμμα Μπρέξιτ επανήλθε για να διεκδικήσει το πάνω χέρι στη δεξιά πολιτική με το κόμμα Reform που στις δημοσκοπήσεις εισπράττει μεγάλο μέρος της χαμένη ψήφου του Σούνακ.

Παράλληλα, αλλαγές ακόμη πιο βίαιες προέκυψαν στο Εργατικό Κόμμα. Από το 2015 ως το 2020, ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε την ηγεσία του κόμματος. Ήταν η πιο αριστερή ηγεσία στην ιστορία του κόμματος, ένας βουλευτής γνωστός για τους αγώνες του στο αντιπολεμικό και το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα να μπαίνει επικεφαλής στο κόμμα του Τόνι Μπλερ και άλλων γερακιών του πολέμου. Όμως, ο βαθύς μηχανισμός του κόμματος δεν έκανε τελικά υπομονή και ανέτρεψε τον Τζέρεμι Κόρμπιν, διώχνοντάς τον από το κόμμα, μαζί με χιλιάδες άλλους αγωνιστές που έτρεφαν ελπίδες πως το Εργατικό Κόμμα είχε πλέον αλλάξει. Την ηγεσία πήρε ο Κιρ Στάρμερ που έκανε τα πάντα για να δείξει πως το κόμμα ήταν και θα παραμείνει στα χέρια των αφεντικών. Εξαπέλυσε ένα κυνήγι μαγισσών κατά του “αντισημιτισμού”, στην πραγματικότητα κατά του κινήματος αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη, δηλώνοντας ανάμεσα σε άλλα ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα να σκοτώνει όσους άμαχους θέλει.

Αυτή η κατάσταση έχει ανοίξει για πρώτη φορά την ευκαιρία για υποψηφιότητες στα αριστερά του Εργατικού Κόμματος. Παρότι οι προσπάθειες γίνονται χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, σε μια σειρά περιοχές προέκυψαν τοπικές ανταρσίες και κατεβαίνουν υποψήφιοι, είτε διαγραμμένοι του Εργατικού Κόμματος είτε προερχόμενοι από τα κινήματα ή από την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά που αμφισβητούν τον Στάρμερ. Οι υποψήφιοι αυτοί προβάλλουν την αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη σαν συμβολικό σημείο που διαχωρίζει τους υπερασπιστές των δολοφόνων από τον κόσμο που θέλει να αντισταθεί. Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα στη Βρετανία έχει κυκλοφορήσει μία λίστα των υποψηφίων που στηρίζει στις εκλογές, λέγοντας «Καλούμε τον κόσμο να στηρίξει του υποψήφιους που υπερασπίζονται την Παλαιστίνη. Αλλά και υποψήφιους που αντιτίθενται σε κάθε μορφή ρατσισμού και καταπίεσης και θα είναι κομμάτι της αντεπίθεσης που θα ξεκινήσει από την επόμενη βδομάδα».