Ιδέες
Ο Ιλάν Παπέ στην Αθήνα: “Ελεύθερη Παλαιστίνη, από το Ποτάμι ως τη Θάλασσα”

Μια εξαιρετική συζήτηση με την παρουσία του γνωστού αντισιωνιστή συγγραφέα και ιστορικού Ιλάν Παπέ έγινε την περασμένη Τετάρτη στην ΕΣΗΕΑ, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Για την Παλαιστίνη», το οποίο είχε συγγράψει το 2015 με τον Νόαμ Τσόμσκι. Για δύο σχεδόν ώρες ο Ιλάν Παπέ μίλησε για το υπόβαθρο του βιβλίου, το περιεχόμενο και την επικαιρότητά του και απάντησε σε πλήθος ερωτήσεις-παρεμβάσεις που ακολούθησαν. 

Το βιβλίο ήταν το αποτέλεσμα της εμπλοκής των συγγραφέων στην έντονη συζήτηση που άνοιγε εκείνη την περίοδο μέσα στους Παλαιστίνιους και ιδιαίτερα στη νεολαία πάνω σε κρίσιμα ζητήματα. Υπήρχαν διαφορές, για παράδειγμα ο Τσόμσκι αποδεχόταν τη «λύση των 2 κρατών». «Όχι γιατί υποστήριζε τα κράτη, αναρχικός ακτιβιστής ήταν», είπε ο Παπέ,  αλλά σαν ένα πρώτο βήμα για την αναγνώριση του Παλαιστινιακού κράτους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, που δεν θα αποξένωνε τους Ισραηλινούς. Αντίστοιχα θεωρούσε ότι το δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων δεν θα μπορούσε να βρει «πρακτική εφαρμογή» και τέλος έλπιζε ότι θα υπάρξει αλλαγή υπέρ της ειρήνης μέσα στο ίδιο το Ισραήλ. Υπήρχαν όμως και σημαντικές συμφωνίες με τον Τσόμσκι, για το πώς η Εξουσία, τα ΜΜΕ και το ακαδημαϊκό κατεστημένο προσπαθούν συνειδητά να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα για την Παλαιστίνη. Για το πώς η γενοκτονική πολιτική του Ισραήλ στη Γάζα ξεκίνησε όχι στις 7/10 αλλά από το 2007, για την ανάγκη σύνδεσης του σιωνισμού με την εποικιστική αποικιοκρατία, τον ιμπεριαλισμό και τα αντι-αποικιακά κινήματα. 

Οι σιωνιστές, με τη στήριξη της Βρετανίας και στη συνέχεια των ΗΠΑ, ήθελαν να ξεφορτωθούν τους αυτόχθονες, όπως κάθε αποικιοκρατική δύναμη. Με εθνοκάθαρση που ξεκίνησε από τα πρώτα χρόνια και ιδιαίτερα μετά τη Νάκμπα. Στήνοντας καθεστώς ρατσιστικού απαρτχάιντ. Δεν  τα κατάφεραν. Οι μισοί Παλαιστίνιοι εξακολουθούν να ζουν στα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ, στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη και πολλοί ακόμα στις γειτονικές χώρες. 

Η μόνη λύση είναι ένα ενιαίο δημοκρατικό κράτος όπου Άραβες, Εβραίοι, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι θα ζουν μαζί, μια Ελεύθερη Παλαιστίνη από το Ποτάμι μέχρι τη Θάλασσα. Χωρίς διακρίσεις και ρατσισμό. Το δικαίωμα της επιστροφής όλων των Παλαιστίνιων προσφύγων είναι αδιαπραγμάτευτο. Είναι ανάγκη οι Παλαιστίνιοι να αρχίσουν να μιλάνε για το δικό τους όραμα, για το πώς βλέπουν εκείνοι τους Ισραηλινούς και όχι το αντίστροφο. Δεν είναι εύκολο, γιατί υπάρχει διάσπαση μέσα στις γραμμές των Παλαιστίνιων αλλά υπάρχει ελπίδα. 

Στρατόπεδο

Χρειάζεται να αλλάξει το ισραηλινό καθεστώς. Δεν μπορούμε όμως να περιμένουμε να υπάρξει κάποιο στρατόπεδο ειρήνης στο εσωτερικό του, γι’ αυτό μιλάμε για από-αποικιοποίηση. Υπάρχει το στρατόπεδο της κεντροδεξιάς που δεν έχει να προσφέρει τίποτα περισσότερο από το αποτυχημένο μοντέλο της Δυτικής Όχθης και της Γάζας, ενάντια στο οποίο εξεγέρθηκαν οι Παλαιστίνιοι και την συνέχιση του πολέμου για τα επόμενα 50 χρόνια. 

Πάνω από μισό εκατομμύριο νέοι Ισραηλινοί έφυγαν από το Ισραήλ ελπίζοντας σε άλλη λύση. Υπάρχει και το στρατόπεδο της ακροδεξιάς, που πιστεύει ότι ένας μεγάλος πόλεμος με επιθέσεις στο Ιράν και το Λίβανο, χρήση πυρηνικών και στήριξη από τις ΗΠΑ είναι η λύση. Το Ισραήλ θα καταρρεύσει, θα εξαφανιστεί, μας αρέσει ή όχι. Το να αντικατασταθεί σημαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι χρειάζεται να ενωθούν στον σκοπό τους αλλιώς η κατάρρευση μπορεί να οδηγήσει όπως στη Συρία ή το Ιράκ.   

Η Αντίσταση συνεχίζεται. Η ένοπλη αντίσταση είναι απόλυτα δικαιολογημένη, όπως σε κάθε αντι-αποικιακό κίνημα από την Αλγερία ενάντια στη Γαλλία, μέχρι τη Νότια Αφρική. Το ερώτημα είναι αν είναι από μόνη της αποτελεσματική ενάντια σ’ ένα κράτος που στηρίζεται με κάθε μέσο από τον ιμπεριαλισμό και χωρίς αυτή την βοήθεια δεν θα μπορούσε να συνεχίζει. Χρειάζεται μαζί με την Αντίσταση ένα παγκόσμιο κίνημα αλληλεγγύης, ένα κίνημα BDS (μποϋκοτάζ, από – επένδυση, κυρώσεις) ενάντια στο Ισραήλ όπως έγινε παλιότερα και για τη Ν. Αφρική. Μποϋκοτάζ όχι μόνο οικονομικό, όπως πίστευε ο Τσόμσκι, αλλά και ακαδημαϊκό, όσο δύσκολο κι αν είναι. Βλέπουμε παραδείγματα ότι συμβαίνει. 

Υπάρχουν δύο αντίπαλα στρατόπεδα. Η Παγκόσμια Παλαιστίνη με τα κινήματα αλληλεγγύης και την κοινωνία των πολιτών στη Δύση, την αντίσταση στον ιμπεριαλισμό και τον ρατσισμό, την «Αραβική Άνοιξη» στις χώρες της Αραβικής Ανατολής. Και το Παγκόσμιο Ισραήλ που περιλαμβάνει τις κυβερνήσεις, τις πολυεθνικές, το πανεπιστημιακό κατεστημένο, το εβραϊκό και χριστιανικό λόμπι και την άκρα δεξιά. Η Παλαιστίνη είναι το καλύτερο παράδειγμα για το χάσμα μεταξύ των απλών ανθρώπων και των κυβερνήσεων, αλλά όχι το μόνο, το ίδιο βλέπουμε και για την κλιματική κρίση ή τον πόλεμο στην Ουκρανία. 

«Η νέα γενιά των Παλαιστίνιων είναι η νεότερη ηλικιακά» κατέληξε ο Παπέ, «είναι πολύ περισσότερο ενωμένη ξεπερνώντας παλιότερες διασπάσεις, έχει ένα ξεκάθαρο όραμα για μια Ελεύθερη Παλαιστίνη, συνδέεται με το διεθνές κίνημα και τις εξεγέρσεις της «Αραβικής Άνοιξης», είναι αυθόρμητη, μπορεί να μην πιστεύει ότι χρειάζεται οργάνωση ή ηγεσία στον αγώνα (παρόλο που πιστεύω ότι είναι απαραίτητα και τα δύο). Πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στη νέα γενιά!».