«Η εργατική τάξη στο προσκήνιο τότε και τώρα»: αυτός ήταν ο τίτλος των εκδηλώσεων που οργάνωσαν οι τοπικοί πυρήνες του ΣΕΚ πανελλαδικά για τα 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση και αυτό ήταν το κόκκινο νήμα της συζήτησης που αναπτύχθηκε σε αυτές.
Η ίδια η επίσημη επέτειος της μεταπολίτευσης με τη συνεδρίαση της Βουλής και τη δεξίωση στο Προεδρικό Μέγαρο από τη μια και τους απεργούς υγειονομικούς που διαδήλωναν ενάντια στο καταστροφικό νομοσχέδιο για την ψυχική υγεία και την απεξάρτηση είναι ένα χαρακτηριστικό «στιγμιότυπο» των δυο κόσμων που συγκρούονται αυτά τα πενήντα χρόνια. Στον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου καλοκαιρινές «εμφανίσεις», χαιρετούρες και γελάκια, δυστυχώς με τη συμμετοχή και των στελεχών της κοινοβουλευτικής Αριστεράς. Απ’ έξω, οργισμένες εργαζόμενες και εργαζόμενοι με τα πανό των σωματείων τους
Η ΠτΔ Σακελλαροπούλου είπε στην ομιλία της στο Προεδρικό Μέγαρο: «Τα τραύματα της Μεταπολίτευσης μας καλούν σε αυτοκριτική, αναστοχασμό και εγρήγορση. Μας υπενθυμίζουν τη σημασία των συναινέσεων και του γενικού συμφέροντος έναντι της μικροπολιτικής και της αδράνειας για λόγους πολιτικού κόστους». Για την άρχουσα τάξη η μεταπολίτευση εξακολουθεί να είναι πράγματι μια σειρά από «τραύματα». Κάθε κατάκτηση του εργατικού κινήματος που ήρθε από την απεργία και το «πεζοδρόμιο», τις ιδέες της ανατροπής του συστήματος που άνθισαν στη μεταπολίτευση μέσα από αυτούς τους αγώνες και άλλαξαν τους συσχετισμούς.
Η ΝΔ ξεκίνησε τις επιθέσεις της με τη φιλοδοξία ότι «επιτέλους» θα ξεμπερδέψει με την κληρονομιά της μεταπολίτευσης λέγοντας ότι η Αριστερά έχει ηττηθεί ολοκληρωτικά, έχει διαλυθεί. Και σήμερα βρίσκεται σε βαθιά κρίση, αποτέλεσμα των αγώνων του εργατικού κινήματος και της νεολαίας.
«Η εικόνα που καλλιεργούν για τη μεταπολίτευση είναι του Καραμανλή που έρχεται με το αεροπλάνο και φέρνει τη δημοκρατία» είπε ο Χρίστος Αργύρης, γιατρός και μέλος του ΔΣ των συλλόγου εργαζόμενων στο νοσοκομείο Γεννηματά ανοίγοντας τη συζήτηση στην εκδήλωση στου Ζωγράφου. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, την αρχή του τέλους της χούντας και στις μάχες που έδωσε το κίνημα στη μεταπολίτευση: τον συνδικαλισμό που απλώθηκε στα εργοστάσια, τις αυξήσεις που κατέκτησαν οι εργάτες με τις απεργίες τους αλλά και τις πολιτικές μάχες που απάντησαν στις επιθέσεις του Καραμανλή και της άρχουσας τάξης.
«Η συζήτηση που ακολούθησε άνοιξε όλα τα ζητήματα από το πως ο κρατικός μηχανισμός και η άρχουσα τάξη προσπάθησαν να περιορίσουν την «αποχουντοποίηση» όσο γίνεται περισσότερο μέχρι ερωτήσεις για το διεθνές πλαίσιο των αγώνων μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν οι αγώνες της μεταπολίτευσης. Ένα μεγάλο κομμάτι της συζήτησης επικεντρώθηκε σε ερωτήματα για την Αριστερά αλλά και στον προωθητικό ρόλο που έχει παίξει η επαναστατική Αριστερά σε όλες τις κρίσιμες καμπές αυτών των πενήντα χρόνων» μας είπε η Κατερίνα από τον τοπικό πυρήνα του ΣΕΚ.
Στα Πετράλωνα η συζήτηση πήρε «φωτιά» από τη τοποθέτηση ενός συντρόφου που αφού περιέγραψε τις μάχες της μεταπολίτευσης που είχε ζήσει, κατέθεσε τον προβληματισμό του για την αποτελεσματικότητα των αγώνων σήμερα και την κατάσταση της Αριστεράς.
«Στην εκδήλωση που έγινε στον Πειραιά συμμετείχαν εργαζόμενοι από τους δήμους Πειραιά και Κερατσινίου, οικοδόμοι, νοσοκομεία και αλλού» μας λέει η Ιφιγένεια, «τη συζήτηση άνοιξε η Τιάνα Ανδρέου που αναφέρθηκε στην εμπειρία των μαχών της μεταπολίτευσης συνδέοντάς την με τους αγώνες στο σήμερα ενάντια στον καταστροφικό καπιταλισμό.
Στη συζήτηση παρενέβη η Μήτση που τότε ήταν φοιτήτρια στην Καλών Τεχνών και περιέγραψε τους αγώνες και τις κινητοποιήσεις που συμμετείχαν και τις μαζικές συνελεύσεις που γίνονταν κάθε βδομάδα για να πάρουν αποφάσεις για όλα τα ζητήματα, διεκδικώντας την αποχουντοποίηση και οργανώνοντας την συμπαράσταση στους εργατικούς αγώνες. Αυτή είναι η παρακαταθήκη την οποία συνέχισε και το φοιτητικό κίνημα φέτος με τους δυόμισι μήνες καταλήψεων ενάντια στο νόμο για την ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων.
Αυτοπεποίθηση
Στη συνέχεια ο Μήτσος, εργαζόμενος στο δήμο στο Κερατσίνι μίλησε για την αυτοπεποίθηση της εργατικής τάξης που κατέβαινε σε απεργίες ενάντια στον πληθωρισμό διεκδικώντας και κερδίζοντας αυξήσεις 30%. Αυτός είναι δρόμος για να παλέψουμε και σήμερα, με απεργίες για αυξήσεις ενάντια στην ακρίβεια.
Οι αγώνες δεν έμεναν μόνο στο οικονομικό επίπεδο, συνδέονταν με τις μάχες ενάντια στο σεξισμό και τον ρατσισμό. Οι αγώνες είτε έχουν να κάνουν με την τιμωρία των υπεύθυνων για το ρατσιστικό έγκλημα της Πύλου είτε για συμπαράσταση στους εξεγερμένους του Μπαγκλαντές έχουν ένα κόκκινο νήμα, την επαναστατική Αριστερά και το ΣΕΚ. Ο Βαλάντης από την Σαλαμίνα τόνισε πόση σημασία έχουν αυτές οι εκδηλώσεις και ότι πρέπει να γίνουν κι εκεί, υπάρχει κόσμος που θέλει να οργανώσει τις μάχες. Οι μάχες της μεταπολίτευσης έφεραν νίκες για την τάξη μας και τώρα μπορούμε να φτάσουμε στη συνολική ανατροπή δένοντας τα αιτήματα κάθε αγώνα με την πάλη για να ανατρέψουμε αυτό το σύστημα».
Στην εκδήλωση που έγινε στη Νίκαια, μας λέει η Κατερίνα, «μια συντρόφισσα που δεν ανήκει στο κόμμα μας πήρε το λόγο για να πει ότι το ΣΕΚ δεν είναι ένα κόμμα που χωρίζει αλλά ενώνει τους αριστερούς στη δράση και για αυτό συμμετέχει στις εκδηλώσεις μας και την εμπνέει πάρα πολύ αυτό που λέει το ΣΕΚ όλοι μαζί για να διώξουμε την κυβέρνηση».
Στον Βόλο «έγινε μια πλούσια συζήτηση, τέθηκαν καταρχήν διάφορα ερωτήματα σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα της μεταπολίτευσης, ιδιαίτερα νέοι σύντροφοι θέλανε να μάθουν περισσότερες λεπτομέρειες που λόγω του χρόνου δεν υπήρχε περιθώρια να εξηγηθούν περισσότερο εισηγητικά» μας λέει ο Τάσος από τον τοπικό πυρήνα. «Στη συνέχεια πήρε το λόγο ένας σύντροφος που έζησε ως φοιτητής εκείνα τα χρόνια και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο κίνημα των φοιτητικών καταλήψεων του 1979 που ανάγκασαν τελικά τον Καραμανλή και την κυβέρνηση της ΝΔ τότε να αποσύρουν το νόμο 815.
Μίλησε και για τις απεργίες της περιόδου αλλά και τη στάση της επίσημης Αριστεράς που πάντα προσπαθούσε να βάλει φρένο στη μαχητικότητα και την κλιμάκωση των αγώνων και πολιτικά, όπως είπε χαρακτηριστικά, από τότε ‘χύνει την καρδάρα με το γάλα’. Αυτή η τοποθέτηση προκάλεσε μια σειρά άλλες με κέντρο το ρόλο της επαναστατικής Αριστεράς και του ΣΕΚ τότε αλλά ιδιαίτερα σήμερα στις συνθήκες της κρίσης και των αγώνων της εργατικής τάξης και της νεολαίας. Μέσα από αυτή τη συζήτηση ένας σύντροφος που εργάζεται σε μεγάλη εμπορική αλυσίδα αποφάσισε να οργανωθεί στο ΣΕΚ».
Λέανδρος Μπόλαρης
ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
Την Τετάρτη 24 Ιουλίου πραγματοποιήσαμε την εκδήλωση για τα 50 Χρόνια από την Μεταπολίτευση, στο Περιστέρι.
Αγωνιστές και αγωνίστριες συζητήσαμε την επικαιρότητα της Μεταπολίτευσης και τους αγώνες ενάντια στην προσπάθεια της κυβέρνησης να την θάψει.
Η συζήτηση άνοιξε από τον Κώστα, εργαζόμενο σε βιομηχανική αποθήκη, έβαλε το ιστορικό πλαίσιο, τους αγώνες και τις νίκες που έφερε η Μεταπολίτευση. Τη σημασία της Επαναστατικής Αριστεράς, του αντιπολεμικού κινήματος και την νίκη του εργατικού κινήματος από τα εργοστάσια της Δυτικής Αθήνας.
Ακολούθησε, η Θένια, γιατρός στο Αττικό Νοσοκομείο, η οποία έκανε τη σύνδεση των αγώνων της Μεταπολίτευσης με τις μάχες ενάντια στην κυβέρνηση. Η προσπάθεια να μην διαλυθεί το ΕΣΥ και η Ψυχική Υγεία, πως χτίστηκε το ΕΣΥ μέσα στη Μεταπολίτευση. Τις σεξιστικές επιθέσεις και τις γυναικοκτονίες, το ρόλο της κυβέρνησης που ξεπλένει τέτοια εγκλήματα με τις δηλώσεις Βαρτζόπουλου.
Τέλος, η συζήτηση από τον κόσμο ήταν σε σχέση με τους αγώνες που δίνουμε στο σήμερα. Τις αντιρατσιστικες/αντιφασιστικές συγκρούσεις, τους εργατικούς αγώνες ακόμα και μέσα στις γειτονιές μας και την προοπτική ότι η Μεταπολίτευση δεν τελείωσε, όπως κραυγάζει η κυβέρνηση. Αλλά, με δυνατή επαναστατική αριστερά, μπορεί να ολοκληρώσει αυτό που ξεκίνησε πριν 50 χρόνια, μέσα στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Σπύρος Γεωργακόπουλος
ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑΣ
Δύο εκδηλώσεις για τα 50 χρόνια από την Μεταπολίτευση διοργάνωσαν οι τοπικοί πυρήνες του ΣΕΚ στα Βόρεια Προάστια της Αθήνας. Η πρώτη, την Τετάρτη 24 Ιούλη, στη Βίλα Στέλλα στο Ηράκλειο και η δεύτερη, την Πέμπτη 25 Ιούλη, στο Δημαρχείο της Αγίας Παρασκευής.
Η εκδήλωση στο Ηράκλειο έγινε το απόγευμα της ίδιας μέρας που το πρωί υπήρχε η απεργιακή συγκέντρωση των εργαζόμενων στα Νοσοκομεία ενάντια στην διάλυση και ιδιωτικοποίηση της δημόσιας ψυχικής υγείας ενώ την ίδια ώρα, της εκδήλωσης, στο Προεδρικό Μέγαρο όλος "ο καλός ο κόσμος" ήταν συγκεντρωμένος στο Προεδρικό Μέγαρο για να γιορτάσει την "αποκατάσταση της δημοκρατίας" και να ευχηθεί, για μία ακόμα φορά, για το "τέλος της μεταπολίτευσης". Αυτοί οι "δύο κόσμοι", από τη μία η εργατική τάξη και οι αγώνες της και από την άλλη η άρχουσα τάξη, οι θεσμοί και οι πολιτικοί εκφραστές της, συγκρούστηκαν, από την πρώτη μέρα της μεταπολίτευσης, και αυτή η σύγκρουση καθόρισε, σε όλα τα επίπεδα, όλη αυτή την πενηντάχρονη πορεία. Γι' αυτό και ο υπότιτλος των εκδηλώσεων ήταν η ορμητική εισβολή της εργατικής τάξης στο προσκήνιο.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με εισήγηση που περιέγραψε όλη αυτή την πορεία. Από την εξέγερση του Πολυτεχνείου που άνοιξε το δρόμο για να πέσει η Χούντα και την άρνηση της εξεγερμένης νεολαίας να πολεμήσει στο σφαγείο του ελληνοτουρκικού πολέμου που τον έστελνε η Χούντα που αποτέλεσε και την ταφόπλακα της Χούντας. Έτσι άνοιξε μία περίοδος που η εργατική τάξη και η νεολαία ένοιωθε και είχε τη δύναμη να διεκδικήσει τα πάντα. Από την οργάνωση των χώρων δουλειάς και τις απεργίες για αυξήσεις και δικαιώματα μέχρι τους πολιτικούς αγώνες και τους αγώνες ενάντια στην καταπίεση. Ήταν η περίοδος που η άρχουσα τάξη "είδε το Χάρο με τα μάτια της". Ο Καραμανλής δεν ήρθε για να "σώσει τη δημοκρατία" αλλά για να "σώσει" την άρχουσα τάξη και το σύστημά της. Ήταν το ΠΑΣΟΚ και η ρεφορμιστική αριστερά που βάλανε όρια στις διεκδικήσεις των αγώνων και την προοπτική μίας κοινοβουλευτικής εναλλακτικής που μεταφράστηκε στην νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1981 και του ΣΥΡΙΖΑ το 2015.
Στον αντίποδα, η επαναστατική Aριστερά λειτούργησε όχι μόνο σαν πυροδότης αυτών των αγώνων αλλά άνοιξε καινούρια μέτωπα ενάντια στον ρατσισμό, τον εθνικισμό, τον σεξισμό και πρόβαλε την επαναστατική στρατηγική πέρα από τα όρια του κοινοβουλευτικού δρόμου. Ο ρόλος της ήταν αναντικατάστατος. Σήμερα, έχοντας αυτή την εμπειρία των 50 χρόνων, σε μία εποχή που η κρίση των από πάνω είναι πολύπλευρη και η εργατική τάξη πιο δυνατή και πιο έμπειρη πολιτικά, το "τέλος της μεταπολίτευσης" θα έρθει με την δικαίωσή της, με το να τελειώνουμε με τις κυβερνήσεις που διαχειρίζονται αυτό το σάπιο σύστημα και με το ίδιο το σύστημα.
Αυτή η εικόνα βγήκε και από τις πολλές τοποθετήσεις στις εκδηλώσεις. Ενδεικτικά, η σ. Μαρία, γιατρός στον ΕΟΠΠΥ, και η σ. Μυρτώ, γιατρός στο Σπηλιωπούλειο βάλανε για τους αγώνες ενάντια στην διάλυση του ΕΣΥ, η σ. Αφροδίτη μας θύμισε τους αγώνες ενάντια στην καταπίεση των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων που ξεκίνησαν στη Μεταπολίτευση, ο σ. Σταμάτης για τη δύναμη των απεργιών να κερδίζουν όταν οργανώνονται από τα κάτω και είναι διαρκείας ενώ πολλές ήταν οι ερωτήσεις για το ρόλο της ρεφορμιστικής αριστεράς τότε και τώρα και για το πως σήμερα θα πρέπει να κινηθεί η επαναστατική Aριστερά καθώς και την ανάγκη να διοργανωθούν τέτοιες εκδηλώσεις στους χώρους δουλειάς.
Γιώργος Ράγκος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Με πλούσια συζήτηση πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του ΣΕΚ Θεσσαλονίκης με θέμα “50 χρόνια Μεταπολίτευση: Η εργατική τάξη στο προσκήνιο τότε και τώρα” στο πάρκο του Εργατικού Κέντρου.
Την εισήγηση έκανε ο Γιάννης Κούτρας, μέλος του ΔΣ της ΕΝΙΘ, τονίζοντας τη διάσταση της Μεταπολίτευσης ως μάχης των από τα κάτω. Η Xούντα πέφτει κάτω από το βάρος της διαδικασίας που ανοίγει με την εξέγερση του Πολυτεχνείου και κορυφώνεται με την “επιστράτευση της σαγιονάρας” κόντρα στους μύθους που καλλιεργεί η αστική τάξη για τον Καραμανλή που “έφερε τη δημοκρατία στις βαλίτσες του”. Συνεχίζοντας, περιέγραψε το πανόραμα των εργατικών μαχών που ξεδιπλώθηκαν αμέσως μετά την κατάρρευση της δικτατορίας, από τη Νασιονάλ Καν μέχρι την χαρτοποιία ΜΕΛ στη Θεσσαλονίκη, και κορυφώνονται με τις μάχες ενάντια στο ν. 330 με τεράστιες πανεργατικές απεργίες, για να φτάσουν σε νίκες όπως αυξήσεις πολύ πάνω από τον πληθωρισμό, θεσμοθέτηση της ΑΤΑ και τον συνδικαλιστικό νόμο 1264/82 αργότερα.
Σε αυτές τις μάχες οι γυναίκες βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, από τις τηλεφωνήτριες του ΟΤΕ μέχρι τις μαίες των κλινικών, ενώ και η νεολαία βγήκε ολόκληρη αυτή την περίοδο σε σκληρές μάχες και κινητοποιήσεις. Στη συνέχεια έκανε τη σύνδεση όλων αυτών των μαχών μέχρι το σήμερα, κόντρα στις συνεχείς διακηρύξεις για το “τέλος της μεταπολίτευσης”. Στάθηκε στο ρόλο της Αριστεράς, και ιδιαίτερα της επαναστατικής, που αναδείχθηκε μέσα από την εξέγερση του Πολυτεχνείου παίζοντας κεντρικό ρόλο, δίνοντας δυνάμεις για να στηρίξει τους εργατικούς αγώνες στη συνέχεια και μέχρι σήμερα.
Στη συζήτηση που ακολούθησε, η Κατερίνα Α., συν/χος νοσηλεύτρια, συνέδεσε την κουβέντα με τις μάχες του σήμερα, και ιδιαίτερα με τη μάχη ενάντια στο ν/σ για την ψυχική υγεία που προσπαθεί να περάσει η κυβέρνηση κατακαλόκαιρο. Περιέγραψε τις μάχες του τελευταίου μήνα στο ΨΝΘ όπου παρεμβαίνει, για την προσπάθεια του διοικητή του νοσοκομείου να τρομοκρατήσει με συνεχή παρουσία αστυνομίας στις κινητοποιήσεις, αλλά και για την απόλυση συνδικαλίστριας που επιχείρησε, η οποία δεν πέρασε λόγω της κατακραυγής. Η νίκη αυτή μπορεί να δώσει ώθηση και στο μεγάλο μέτωπο ενάντια στο νομοσχέδιο, να περάσουμε από τις στάσεις εργασίας στην απεργία διαρκείας. Θύμισε ότι οι επιθέσεις στην ψυχική υγεία κρατάνε χρόνια, όπως και η αντίσταση των εργαζόμενων που είχαν σταματήσει το κλείσιμο του ΨΝΘ πριν δέκα χρόνια.
Ο Μοχάμεντ, Παλαιστίνιος φοιτητής, μίλησε για τις μάχες που όπως και τότε πρέπει να δώσουμε και σήμερα ενάντια στο κύμα ακρίβειας και η Ιωάννα Κ., ιδιωτική υπάλληλος, έβαλε την προσωπική της εμπειρία για τα 50 χρόνια που κλείνουν φέτος από την Μεταπολίτευση, τις ελπίδες και τα ξεπουλήματα του ΠΑΣΟΚ αρχικά αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχεια, το ρόλο που έπαιξε η ύπαρξη επαναστατικής αριστεράς από τότε μέχρι σήμερα.
Διαθέσεις
Ο Κώστας Τ., δικηγόρος, στάθηκε στην ιδιαιτερότητα της συνθήκης της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα, κάνοντας την αντιπαραβολή με το τι συνέβαινε στην Αγγλία την περίοδο που η Θάτσερ έπνιγε την εμβληματική απεργία των ανθρακωρύχων, ενώ εδώ το ΠΑΣΟΚ με το πρώτο πρόγραμμα λιτότητας του τότε υπουργού οικονομικών Σημίτη έμπαινε σε κρίση και ξεσήκωνε την εργατική αντίσταση φτάνοντας σε διάσπαση της ΠΑΣΚΕ. Ο Νίκος Χ., εργαζόμενος σε Δήμο, στάθηκε στο ρόλο που έπαιξε το ΣΕΚ τα 50 τελευταία χρόνια, περιγράφοντας πώς δώσαμε μάχες και ακόμα και με μικρές δυνάμεις κέρδισε κόντρα στη ρεφορμιστική αριστερά, επειδή συνδέθηκε με τις διαθέσεις του κόσμου.
Ο Ευκλείδης Μ., έβαλε τέλος τη διάσταση της μεταπολίτευσης ως διαδικασίας που αλλάζει τους ταξικούς συσχετισμούς, καθώς η αστική τάξη στην Ελλάδα χάνει τα “αγκωνάρια” της, το ρόλο του παλατιού, του στρατού, το παρακράτος και το παρασύνταγμα. Στη διαδικασία που ακολουθεί από το ‘90 και μετά, η “ευρωπαϊκή ολοκλήρωση” προσφέρει ένα νέο τέτοιο αγκωνάρι στην αστική τάξη, όπως φάνηκε με τα μνημόνια και αποκορύφωμα το δημψήφισμα του ‘15 αλλά και σήμερα, από τους καπιταλιστές που θησαυρίζουν από την αγορά ενέργειας μέχρι τα εγκλήματα των ιδιωτικοποιήσεων. Ήταν μια πολύ χρήσιμη συζήτηση, οδηγός για τις μάχες του σήμερα, με κεντρική τη μάχη να ρίξουμε την κυβέρνηση της ΝΔ.
Ε.Μ.