Διεθνή
Μετά το Μπαγκλαντές: Mαζικές διαδηλώσεις και στο Πακιστάν

8/9, Ισλαμαμπάντ Φωτό Farouk Naeem AFP

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν την Κυριακή 8/9 στους δρόμους της πακιστανικής πρωτεύουσας Ισλαμαμπάντ απαιτώντας την απελευθέρωση του πρώην πρωθυπουργού Ιμράν Χαν, ο οποίος βρίσκεται στην φυλακή εδώ και πάνω από ένα χρόνο, μετά από κάλεσμα που απηύθυνε το κόμμα του, το PTI. 

Μέσα στον Αύγουστο, η εξέγερση που έριξε το καθεστώς της Χασίνα στο Μπαγκλαντές, έγινε σύμβολο για τους φοιτητές στο Πακιστάν, που διαδήλωσαν κρατώντας μπαγκλαντεσιανές σημαίες (οι δύο χώρες έχουν πολεμήσει μεταξύ τους) και βάζοντας προθεσμία στον πακιστανικό στρατό και την «κυβέρνηση» Σαρίφ να αφήσουν ελεύθερο τον Χαν μέσα στον Σεπτέμβρη.

Το ΡΤΙ είχε κερδίσει τις εκλογές που έγιναν φέτος τον Φλεβάρη στο Πακιστάν παρά το γεγονός ότι ο ηγέτης του και πρώην πρωθυπουργός Ιμράν Χαν ήταν -και είναι ακόμη- στη φυλακή από τον Αύγουστο του 2023 αντιμέτωπος με κατηγορίες για «αποκάλυψη κυβερνητικών μυστικών» και για «υποκίνηση βίας κατά στρατιωτικών εγκαταστάσεων». Αλλά τελικά πρωθυπουργός, σε μια χώρα που από την ίδρυσή της έχει βρεθεί υπό στρατιωτική δικτατορία για συνολικά 34 χρόνια, έγινε πραξικοπηματικά με την υποστήριξη του στρατού ο Σαρίφ. 

Από τον Φλεβάρη και μετά είχε απαγορευτεί στο PΤΙ να οργανώσει οποιαδήποτε κινητοποίηση ενώ το ίδιο το κόμμα είχε τεθεί από τον Ιούλιο υπό την απειλή απαγόρευσης. Τελικά κυβέρνηση και στρατός αποφάσισαν να επιτρέψουν τη διαδήλωση απαγορεύοντας όμως την πρόσβαση σε αυτή. Εικόνες και βίντεο που αναρτήθηκαν στο τουίτερ έδειχναν υποστηρικτές του Χαν να παρελαύνουν προς την πρωτεύουσα από διάφορα μέρη της χώρας. Η διοίκηση του Ισλαμαμπάντ είχε αποκλείσει τα βασικά σημεία εισόδου στην πόλη με κοντέινερ και ΜΑΤ. Οι διαδηλωτές κατάφεραν να απομακρύνουν κάποια από αυτά ανοίγοντας ένα από τα σημεία εισόδου στην πόλη. Υπήρξαν συγκρούσεις με τα πακιστανικά ΜΑΤ που έριξαν δακρυγόνα για να διαλύσουν τους διαδηλωτές.

Ο Χαν, πρώην αστέρας του κρίκετ, εκδιώχθηκε από το αξίωμά του μέσω μιας πρότασης μομφής τον Απρίλιο του 2022 ενώ λίγους μήνες αργότερα έγινε στόχος δολοφονικής επίθεσης με πυροβολισμούς. Είχε κατηγορηθεί ότι διέρρευσε το 2022 ένα ιδιωτικό τηλεγράφημα του τότε πρεσβευτή του Πακιστάν στις ΗΠΑ, από το οποίο προέκυπτε αμερικανική συνωμοσία για την εκδίωξή του από την εξουσία. 

Στόχαστρο

Ο Ιμράν Χαν δεν ανήκει στην Αριστερά, είναι κομμάτι της άρχουσας τάξης αλλά βρίσκεται στο στόχαστρο του πακιστανικού στρατού και των ΗΠΑ. Με τις δεύτερες γιατί είχε εκφράσει ήπιες διαφωνίες για την Ουκρανία και άλλα θέματα. Και με τον πρώτο γιατί τμήματα της άρχουσας τάξης δεν τον εμπιστεύονται πλήρως για να συγκρατήσει την πολιτική κρίση και μια επαπειλούμενη εξέγερση των από τα κάτω μέσα στην ίδια τη χώρα.

Υπάρχει τεράστια οργή που αφορά από τη μια την καταστρατήγηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων που καταγγέλλουν μεταξύ άλλων και διεθνείς οργανώσεις. Πριν από δυο εβδομάδες καθηγητής πανεπιστημίου, συνδικαλιστής, αγωνιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ηγετικό στέλεχος των Διεθνών Σοσιαλιστών, της αδελφής οργάνωσης του ΣΕΚ στο Πακιστάν, «εξαφανίστηκε» για αρκετές ώρες για να αποκαλυφθεί ότι τον κρατούσε η αστυνομία, που μετά από κινητοποίηση τον άφησε. 

Έχουν να κάνουν και με την οργή για την οικονομική κατάσταση. Τον περσινό Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο έγιναν στο Πακιστάν μεγάλες κινητοποιήσεις ενάντια στην ακρίβεια που ανάγκασαν τις τοπικές κυβερνήσεις της χώρας να ακυρώσουν αυξήσεις στα τρόφιμα και ηλεκτρική ενέργεια. Εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν σε απεργίες στις συγκοινωνίες. Στο Μπαλουχιστάν, ένα «κίνημα κατά των εξαφανίσεων αγωνιστών» οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες σε διαμαρτυρίες και απεργίες τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.

Η πρόσφατη εξέγερση στο Μπαγκλαντές ενάντια στον στρατό, την καταστρατήγηση της αστικής δημοκρατίας και την διαφθορά πυροδοτεί εξελίξεις και θέτει σε κίνηση δυνάμεις από τα κάτω που μπορούν να πάνε πολύ παρά πέρα από τον «τραπεζίτη των φτωχών» Γιουνούς στο Μπαγκλαντές και τον Ιμράν Χαν στο Πακιστάν. Απελευθερώνει δυνάμεις που μπορούν να σπρώξουν την εργατική τάξη και τους φτωχούς να αναζητήσουν τη δική τους διέξοδο προς τα εμπρός.