Διεθνή
Μέση Ανατολή: Οι αντάρτες θα νικήσουν ξανά

5/10, Λονδίνο. Φωτό: Guy Smallman

Φτάσαμε  στην επέτειο της 7ης Οκτωβρίου 2023 με την ισραηλινή γενοκτονία να συνεχίζεται ταυτόχρονα στην Παλαιστίνη και να εξαπλώνεται στο Λίβανο. Ο ισραηλινός στρατός σφάζει ατιμώρητα.

Οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις επιτρέπουν αυτόν τον οχετό φρικαλεοτήτων. Μπορεί η Γαλλία να έχει σταματήσει τις προμήθειες όπλων στον ισραηλινό στρατό αλλά τα πυρομαχικά εξακολουθούν να του διοχετεύονται από τις ΗΠΑ. Το Ισραήλ στέλνει κούτες με κρασιά στο προσωπικό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που εργάζεται σκληρά για να οργανώσει τις μεταφορές όπλων. Μια ναυτική αρμάδα των ΗΠΑ στα ανοικτά των ακτών της Μεσογείου και ενισχυμένες χερσαίες δυνάμεις στην περιοχή καλύπτουν τα νώτα του Ισραήλ.

Ωστόσο, οι δυτικές πρωτεύουσες συνεχίζουν να εκλιπαρούν τον Νετανιάχου να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Εκείνος τις παραμερίζει με απροκάλυπτη περιφρόνηση. Ένας «ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ» γκρίνιαξε στους Financial Times: «Είναι καταθλιπτικό να βλέπεις πόσο μικρή επιρροή έχουμε σε αυτά τα γεγονότα».

Το ίδιο φαίνεται να ισχύει ακόμη και για τις πανίσχυρες ΗΠΑ, τον προστάτη του Ισραήλ. Ο Alon Pinkas, ένας πρώην Ισραηλινός διπλωμάτης, δήλωσε στην ίδια εφημερίδα ότι ο Νετανιάχου «έχει κρεμάσει κουδούνια στον Μπάιντεν ... Η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται να λέει: “Πάσχουμε από λίγη φθινοπωρινή υγρασία”. Όχι, δεν πρόκειται για εποχική υγρασία, αλλά για τον Νετανιάχου που κατουράει πάνω σας».

Προηγούμενοι πρόεδροι των ΗΠΑ -κυρίως οι Ρεπουμπλικάνοι Ντουάιτ Αϊζενχάουερ και Ρόναλντ Ρέιγκαν- δεν φοβήθηκαν να αναγκάσουν τους Ισραηλινούς πρωθυπουργούς να υποχωρήσουν. Γιατί τώρα σηκώθηκαν τα ποδάρια να βαρέσουν το κεφάλι; 

Για τον αριστερο-φιλελεύθερο ιστορικό της οικονομίας Adam Tooze η εξήγηση είναι απλή και προσωπική: ο ένθερμος σιωνισμός του Μπάιντεν. «Γιατί», αναρωτήθηκε στο Twitter, «δεδομένης της ισόβιας τοποθέτησης του Μπάιντεν πάνω στη Μέση Ανατολή και το Ισραήλ, υπάρχει κάποια έκπληξη ή απορία για το πού βρισκόμαστε τώρα»;

Αυτό είναι μόνο ένα μέρος της απάντησης. Δεύτερον, η κλιμάκωση του πολέμου συμπίπτει με την κορύφωση ενός πολιτικού κύκλου στις ΗΠΑ στις προεδρικές εκλογές του επόμενου μήνα. Ο Νετανιάχου χρησιμοποιεί εδώ και καιρό τους συμμάχους του μεταξύ των Ρεπουμπλικανών για να αμβλύνει την πίεση από τους Δημοκρατικούς προέδρους. Ποντάρει στη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις 5 Νοεμβρίου. Ο Τραμπ έχει καλέσει το Ισραήλ να επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Η Δημοκρατική αντίπαλός του, η Καμάλα Χάρις, πατάει στις μύτες των ποδιών προκειμένου να αποφύγει να σπάσει τα αυγά είτε με τους φιλοϊσραηλινούς είτε με τους φιλοπαλαιστίνιους ψηφοφόρους.

Τρίτον, υπάρχουν τα συμφέροντα ενός μαχόμενου αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αντιμετωπίζει την αμφισβήτηση της παγκόσμιας ηγεμονίας του από την Κίνα. Τόσο η Ουάσιγκτον όσο και το Πεκίνο είναι απασχολημένοι από τη μια με το να πιέζουν κράτη να πάρουν το δικό τους μέρος και από την άλλη να προετοιμάζονται για μια πιθανή στρατιωτική σύγκρουση για την Ταϊβάν. Η Ρωσία, η οποία εξαρτάται πλέον σε μεγάλο βαθμό από την κινεζική υποστήριξη, βρίσκεται σε φάση επίθεσης στον πόλεμο της Ουκρανίας. 

Αυτός ο παγκόσμιος ανταγωνισμός αλληλεπικαλύπτεται με τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και τον Λίβανο. Το Ισραήλ αποτελεί ταυτόχρονα πλεονέκτημα και βάρος για τις ΗΠΑ. Το Ιράν ευθυγραμμίζεται όλο και περισσότερο με την Κίνα και τη Ρωσία. Υπάρχει επομένως ο κίνδυνος ότι αν το Ισραήλ χτυπήσει πολύ σκληρά το Ιράν, μπορεί να παρασύρει και αυτές. 

Η Κίνα και η Ρωσία ήταν στην ευχάριστη θέση να επωφεληθούν από τη ζημιά που προκάλεσε ο πόλεμος στη Γάζα στο παγκόσμιο κύρος της Δύσης. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει, ωστόσο, επιμείνει στη συμφωνία «αποφυγής σύγκρουσης» με το Ισραήλ, επιτρέποντας στον ισραηλινό στρατό να χτυπάει στόχους στη Συρία, αρκεί να χτυπάει μακριά από τις ρωσικές βάσεις εκεί. Αλλά ο Πούτιν μπορεί να αποφασίσει ότι να μην προσφέρει κάποια προστασία στο Ιράν μπορεί να γίνει πλήγμα στην αξιοπιστία του. 

Η επιθετικότητα του Ισραήλ, παρά τα αποσταθεροποιητικά αυτά αποτελέσματα, μπορεί να προσφέρει πλεονεκτήματα σε μια ολοένα και πιο ανασφαλή αμερικανική αυτοκρατορία. Σύμφωνα με τον ιστότοπο Politico, «στο παρασκήνιο, ... κορυφαίοι αξιωματούχοι εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ περιγράφουν τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στον Λίβανο ως μια στιγμή που καθορίζει την ιστορία - μια στιγμή που θα αναδιαμορφώσει τη Μέση Ανατολή προς το καλύτερο για τα επόμενα χρόνια».

Ο έλεγχος της παραγωγής ενέργειας στην περιοχή παραμένει ζωτικής σημασίας, καθώς η Ευρώπη επιδιώκει να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Το Ισραήλ είναι εξάλλου ένας σύμμαχος του οποίου οι συνεχείς συγκρούσεις με τους γείτονές του δεν του αφήνουν τελικά άλλη επιλογή από το να παραμείνει με τον δυτικό ιμπεριαλισμό που το εξοπλίζει και το χρηματοδοτεί.

Χάρη σε αυτή τη βοήθεια, το Ισραήλ έχει καταστεί σημαντική καινοτόμος δύναμη στις τεχνολογίες ασφάλειας και επιτήρησης. Μόλις έδειξε την ικανότητά του σε αυτούς τους τομείς με τις στοχευμένες επιθέσεις του εναντίον ηγετών και ακτιβιστών της Χεζμπολάχ. Το Πεντάγωνο ευχαρίστως θα ήθελε να αξιοποιήσει τις τεχνικές δυνατότητες του Ισραήλ στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και την Κίνα.

Η ειρωνεία είναι ότι ο hi-tech εξοπλισμός του, το πιο πιθανό, θα του είναι πολύ λιγότερο χρήσιμος στρατιωτικά αν ο ισραηλινός στρατός αρχίσει να εισχωρεί βαθύτερα στον Λίβανο. Οι αντάρτες που υπερασπίζονται τα σπίτια τους νίκησαν τις προηγούμενες χερσαίες εισβολές του Ισραήλ και τελικά θα νικήσουν και αυτή.