Η Αριστερά
Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ: Πολλές διασπάσεις, αλλά λείπει η στρατηγική ρήξη

Στο περασμένο Σαββατοκύριακο έγινε το έκτακτο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, το 1ο Συνέδριο της Νέας Αριστεράς (ΝΕΑΡ) και η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΜέΡΑ25. 

Τα "φώτα της δημοσιότητας" πέσανε πάνω στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ που "σφράγισε" την αποχώρηση του Κασσελάκη. Το Συνέδριο ενέκρινε τις υποψηφιότητες, που είχε εγκρίνει η ΚΕ και η ΠΓ, και ο Κασσελάκης ανακοίνωσε νέο "bussines friendly" πολιτικό φορέα από την "βάση και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που αποκλείστηκαν από το Συνέδριο". Το μόνο σίγουρο είναι ότι, ακόμα και μετά την αποχώρηση του Κασσελάκη, θα υπάρχουν και νέα "επεισόδια στο σήριαλ ΣΥΡΙΖΑ". Η υποψηφιότητα Πολάκη θέλει να "στρίψει" τον ΣΥΡΙΖΑ στο δρόμο της Ζάρα Βαγκενκνεχτ, ενώ Φάμελλος και Φαραντούρης "αναζητούν" το ρόλο του ΣΥΡΙΖΑ σε "κεντροαριστερά σενάρια διακυβέρνησης" με το ΠΑΣΟΚ και "λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις". Μία πορεία που "αντιγράφει" τη πορεία διάλυσης του Ιταλικού ΚΚ και των διάδοχων σχηματισμών του. 

Απέναντι σ' αυτή τη διαλυτική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ, το Συνέδριο της ΝΕΑΡ αυτοπαρουσιαζόταν ως "δικαίωση της επιλογής να φύγουν από τον ΣΥΡΙΖΑ μετά την εκλογή Κασσελάκη". Δυστυχώς, οι Θέσεις και ο πολιτικός λόγος της ηγεσίας, στο Συνέδριο, δεν επιτρέπουν καμία αισιοδοξία ότι το "πάθημα του ΣΥΡΙΖΑ" έγινε "μάθημα για την ΝΕΑΡ". 

Το Συνέδριο θα μπορούσε να ήταν η ευκαιρία, ένα χρόνο μετά την αποχώρηση από το ΣΥΡΙΖΑ, να ανοίξει η συζήτηση για τα πραγματικά αίτια της κρίσης. Η ηγεσία της ΝΕΑΡ, ήδη από τις Θέσεις για το Συνέδριο, έτρεξε να "οριοθετήσει" αυτή τη συζήτηση. Έτσι, το πρόβλημα ήταν «ο αμοραλισμός [που] από υποκειμενικό χαρακτηριστικό κατέστη δομικό χαρακτηριστικό της κουλτούρας του ΣΥΡΙΖΑ που δεν επέτρεπε να γίνει ουσιαστική συζήτηση και αντιπαράθεση στο πλαίσιο μιας οριοθετημένης πολιτικής διαδικασίας που να διέπεται από κάποιες βασικές αρχές. Η απονέκρωση της εσωτερικής ζωής του κόμματος, που είχε ξεκινήσει την περίοδο 2015-2019, επιταχύνθηκε την περίοδο 2019-2023. 

Όμως, αυτό ήταν αποτέλεσμα και όχι το αίτιο της κρίσης. Το "οργανωτικό" του ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να εξυπηρετήσει τις πολιτικές επιλογές του. Αυτές ήταν που βάλανε τον ΣΥΡΙΖΑ σε μία μακρόσυρτη στροφή προς τα δεξιά και στο σημερινό πολιτικό και οργανωτικό χάλι. Δυστυχώς, η ηγεσία της ΝΕΑΡ έρχεται, στο Συνέδριο, για να υπερασπιστεί όλες αυτές τις πολιτικές. Διαβάζουμε στις εισηγητικές Θέσεις: «Αυτοί που μέχρι και σήμερα βλέπουν “προδοσία του λαού” και “ξεπούλημα της λαϊκής εντολής” το καλοκαίρι του 2015, δεν αντιλαμβάνονται ότι στην πολιτική υπάρχει και η ήττα και ο συμβιβασμός. Πόσο δε μάλλον σε συνθήκες τόσο άνισου συσχετισμού δύναμης, σε διεθνές επίπεδο, για την Αριστερά». 

Ο Μπίστης το πάει ακόμα πιο μακριά: «Για πολλούς -για εμένα οπωσδήποτε- η στροφή του 2015 δεν ήταν μόνο αναγκαστική αλλά και αναγκαία, απαραίτητη για την απαλλαγή απο ψευδαισθήσεις. Η διαφορά ανάμεσα στον αναγκαστικό συμβιβασμό και την ήττα είναι κολοσσιαία. Η λέξη ήττα (...) θα εκληφθεί ως κλείσιμο ματιού σε δήθεν ριζοσπαστικές δυνάμεις στα «αριστερά» που εσχάτως ξιφουλκούν κατά του Νέου Λαϊκού Μετώπου στην Γαλλία». Ο Μπίστης έχασε τη σχετική ψηφοφορία, αλλά η κατανόηση της ΝΕΑΡ για τον συμβιβασμό του 2015 παραμένει.

Προσανατολισμός

Η έλλειψη "ενοχών" για το 2015 και για την μετέπειτα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, η υπεράσπιση της "ικανότητας της Αριστεράς να κυβερνήσει", καθόρισαν και στο προς τα πού είναι ο προσανατολισμός και οι επιλογές του Συνεδρίου της ΝΕΑΡ. 

Οι εργατικοί αγώνες έχουν σμπαραλιάσει την "κυριαρχία της ΝΔ" και την έχουν βυθίσει δημοσκοπικά, αλλά η Αχτσιόγλου δηλώνει ότι «δεν υπάρχει ρεύμα ανατροπής της κυβέρνησης Μητσοτάκη (...) αλλά ένα πολιτικό κενό που καλούμαστε να καλύψουμε [χωρίς όμως και] να προτείνουμε την πλέον ριζοσπαστική και παντελώς ανεφάρμοστη κάθε φορά θέση». Δηλαδή, το "πολιτικό κενό" θα καλυφθεί με "ρεαλισμό" και "εκλογικές συνεργασίες". Έτσι, η πολιτική πρόταση του Συνεδρίου είναι η προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα ελληνικό "Λαϊκό Μέτωπο", πρόταση που είναι πιο δεξιά και από αυτή της "κυβέρνησης της αριστεράς" του 2012. 

Ο Βαρουφάκης, στην ομιλία του στη ΚΕ του ΜέΡΑ25, μίλησε για ένα «νέο καθημερινό μήνυμα/αφήγημα… που να μας απεγκλωβίζει από τις συνεχείς αναφορές στο 2015 και να μας επιτρέπει να δώσουμε στο ΜέΡΑ25 την εικόνα κόμματος που κοιτά αποκλειστικά στο μέλλον. Τι πρέπει να είναι αυτό το νέο μήνυμα/αφήγημα…; Μαζί θα το αποφασίσουμε. Όσον με αφορά, θεωρώ ότι ο εξαιρετικός προχτεσινός χαιρετισμός του συνοδοιπόρου Κώστα Ντάσκα στο 1ο Συνέδριο της Νέας Αριστεράς μπορεί να αποτελεί τη βάση για αυτό το μήνυμα/αφήγημα. Παραθέτω τα σχετικά εδάφια: Στο ΜέΡΑ25 ποσώς μας ενδιαφέρει το παρελθόν… Αγωνιούμε για τι θα συμβεί εάν η Αριστερά βρεθεί ξανά κοντά στην εκτελεστική εξουσία και πώς θα φτάσει ξανά μέχρι εκεί. Όταν η ολιγαρχία και τα συμφέροντα πέσουν πάνω μας σαν λυσσασμένα σκυλιά, εμείς θα υποκύψουμε; Πού θα σταματά η τακτική υποχώρηση από το πρόγραμμά μας; Και πού θα αρχίζει, ξανά, η συνθηκολόγηση;». 

Αυτό που ενώνει τον ΣΥΡΙΖΑ, τη ΝΕΑΡ και το ΜέΡΑ25 είναι η στρατηγική του "κυβερνητισμού". Αυτό που ιστορικά ονομάστηκε ο "κοινοβουλευτικός δρόμος για το σοσιαλισμό". Η Ρόζα Λούξεμπουργκ έγραφε, από τα τέλη του 19ου αιώνα, και την "δικαίωσε" απλόχερα η ιστορία, ότι αυτός ο δρόμος δεν οδηγεί ποτέ στο σοσιαλισμό αλλά σε συμβιβασμούς (με όποιο επιθέτο μπορεί να βάλει κανεις μπροστά από αυτή τη λέξη), ήττες και διάλυση. Γι' αυτό η σημερινή εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η "εικόνα από το μέλλον" για όλα τα κόμματα που "έφυγαν" από τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να "φύγουν" από αυτή τη στρατηγική. 

Η Αριστερά για να μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές συνθήκες χρειάζεται επαναστατική τακτική και στρατηγική. Όπως γράφει η Μαρία Στύλλου στο άρθρο της στο τελευταίο τεύχος του Σοσιαλισμός από τα κάτω", με τίτλο: "Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός": «Το Ενιαίο Μέτωπο [η κοινή δράση] είναι... καθοριστικό στις σημερινές συνθήκες για να συνδέεται η Αριστερά με την "κοινωνική αντιπολίτευση¨... Μέσα στην κοινή δράση ξεκαθαρίζουν οι λαθεμένες επιλογές. Είναι λάθος μία επιλογή που θεωρεί τον αγώνα... για την ανατροπή της κυβέρνησης της ΝΔ, σαν υπόθεση του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού δρόμου. Αν χαρίσουμε αυτή τη μάχη σε αυτές τις ηγεσίες, τότε σίγουρα θα την εκφυλίσουν σε ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, όπως έχει γίνει στο παρελθόν. Μπαίνουμε μπροστά σ' αυτή την πάλη ακριβώς γιατί βλέπουμε αυτή την ανατροπή σαν αφετηρία για να προχωρήσει η εργατική τάξη στο μέλλον που της αξίζει, στην ανατροπή του ίδιου του συστήματος του κέρδους».