Η κατάθεση του προϋπολογισμού στη Βουλή είναι μια χυδαία πρόκληση από τη μεριά της κυβέρνησης ενάντια στον κόσμο που βγήκε στους δρόμους στην Πανεργατική απεργία της περασμένης Τετάρτης. Είναι πρόκληση και σαν πολιτικός χειρισμός και σαν οικονομικό περιεχόμενο.
Πολιτικά, η κυβέρνηση διάλεξε να κάνει την κατάθεση του Προϋπολογισμού στη Βουλή τη μέρα της Πανεργατικής απεργίας. Υπολόγιζε ότι με αυτόν τον τρόπο στέλνει μήνυμα ότι αψηφά τις διεκδικήσεις του εργατικού κινήματος. Στην πράξη, όμως, αυτό που πέτυχε είναι να εξαγριώσει τους απεργούς, καθώς ο προϋπολογισμός επιβεβαιώνει πόσο ψεύτικη είναι η κυβερνητική προπαγάνδα που λέει ότι «Λεφτά δεν υπάρχουν».
Τα οικονομικά στοιχεία είναι συντριπτικά. Σύμφωνα με τα όσα έστειλε στη Βουλή ο Χατζηδάκης, για το 2024 «Η εκτίμηση για τις δαπάνες τόκων σε ακαθάριστη δημοσιονομική βάση ανέρχεται σε 9.900 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 1.100 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο του προϋπολογισμού».
(Πηγή: Σχέδιο προϋπολογισμού 2025)
Για το 2023, «Ενώ με την κατάρτιση του προϋπολογισμού προβλεπόταν ότι οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του χρέους θα διαμορφώνονταν σε 6,13 δισ. ευρώ, τελικώς το κονδύλι θα φτάσει στα 7,37 δισ. ευρώ, προσαυξανόμενο περισσότερο από 1,2 δισ. Ευρώ (…) για το 2024 προβλέπεται ότι οι τόκοι εξυπηρέτησης του χρέους θα κινηθούν -πάνω-κάτω- στα ίδια επίπεδα με το 2023. Το προσχέδιο αναγράφει δαπάνη 7,49 δισ. Ευρώ».
Να ένα τεράστιο «λεφτόδεντρο». Μέσα σε δυο χρόνια η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας κατάφερε να αυξήσει τους τόκους που δίνει στους τραπεζίτες από 6,13 δις σε 9,9 δις ευρώ, αύξηση 61,5%!
Για τον επόμενο χρόνο, το σχέδιο Προϋπολογισμού του Χατζηδάκη λέει ότι «Η πρόβλεψη για τις δαπάνες τόκων σε ακαθάριστη δημοσιονομική βάση ανέρχεται σε 9.400 εκατ. ευρώ, μειωμένη κατά 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με την εκτίμηση έτους 2024». Ποιος πιστεύει ότι αυτή τη φορά οι τόκοι θα μειωθούν ενώ τα προηγούμενα χρόνια ανεβαίνουν δραματικά; Κανένας!
«Πολύ υψηλό χρέος»
Ούτε οι Οίκοι Αξιολόγησης που είναι θεσμός των ίδιων των χρηματοπιστωτικών αγορών. Η Fitch αξιολόγησε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας κρατώντας την στο ΒΒΒ- με σταθερές προοπτικές. Όπως αναφέρεται στην έκθεσή της, υπάρχει «το πολύ υψηλό αν και μειωμένο χρέος, οι χαμηλές επενδύσεις, τα εξωτερικά ελλείμματα και οι κληρονομημένες υποχρεώσεις του τραπεζικού τομέα».
Ακόμα χειρότερα για τις προοπτικές μιλάει έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σύμφωνα με τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς «Η ΕΚΤ εκτίμησε ότι το κόστος χρηματοδότησης των κυβερνήσεων μπορεί να αυξηθεί περισσότερο εξαιτίας μακροοικονομικών ‘σοκ’. (…) Αναφέρει σχετικά εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι οι πληρωμές τόκων της Γαλλίας υπολογίζεται να διπλασιαστούν ξεπερνώντας το 4% του ΑΕΠ μέχρι το 2034, ενώ της Ιταλίας να αυξηθούν κατά το ένα τρίτο πλησιάζοντας το 6% του ΑΕΠ».
Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, στην Ελλάδα οι πληρωμές τόκων βρίσκονται ήδη στο 4,2% του ΑΕΠ. Ένα «μακροοικονομικό σοκ» από αυτά που ανησυχούν την ΕΚΤ θα στείλει τους τόκους ξανά σε επίπεδα χρεοκοπίας.
Δεν έχουμε κανένα λόγο να περιμένουμε πώς θα εξελιχθούν αυτά τα σενάρια και αν θα είναι ο Μητσοτάκης ή μια επόμενη κυβέρνηση αυτή που θα πάει ξανά στο Καστελόριζο να δηλώσει «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Η πάλη για να σπάσουμε τη θηλιά του χρέους είναι αναγκαία εδώ και τώρα, για να βρούμε τα λεφτά που χρειάζονται για τις ανάγκες των πολλών: για αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, για προσλήψεις και μονιμοποιήσεις σε Σχολεία, Δήμους, Νοσοκομεία, για προστασία από τις περιβαλλοντικές καταστροφές.
Το εργατικό κίνημα χρειάζεται να βάλει στο πρόγραμμά του τη στάση πληρωμών για το χρέος, την κρατικοποίηση των τραπεζών κάτω από εργατικό έλεγχο, τη ρήξη με τα δεσμά της ΕΕ και της ΕΚΤ. Αυτή είναι η πρό(σ)κληση για την Αριστερά που αναζητάει το μέλλον της. Εμπρός για δυνατή επαναστατική Αριστερά που αγωνίζεται για να κάνει πράξη αυτήν την προοπτική.