Διεθνή
Kορέα: Δύναμη αντίστασης στα σχέδια του ιμπεριαλισμού

7/12, Απεργιακή διαδήλωση στη Σεούλ. Φωτό: Λι Μι Τζιν/Workers Solidarity

Η ανατροπή των σχεδίων επιβολής στρατιωτικού νόμου στην Ν. Κορέα, σχεδίων που ακόμη μαγειρεύονται στο στρατό και στο βαθύ κράτος της χώρας, είναι κομβικής σημασίας για την ίδια τη χώρα αλλά και όλο τον πλανήτη σε πολλά επίπεδα.

Πρώτο, δείχνει ότι σε μια περίοδο έντονης πολιτικής κρίσης, κομμάτια της άρχουσας τάξης είναι διατεθειμένα να προχωρήσουν σε αυταρχική σκλήρυνση της διακυβέρνησης ή και σε δικτατορίες προκειμένου να εξασφαλίσουν τον έλεγχο. 

Δεύτερο, δείχνει ότι υπάρχει η δύναμη που μπορεί να αναστρέψει αυτές τις απόπειρες. Αυτή δεν είναι η «πίστη στα Συντάγματα». Είναι η δύναμη του πεζοδρόμιου να σταματάει στην πράξη και στο δρόμο τις αυταρχικές απόπειρες εκεί που πάνε να εκδηλωθούν με την εργατική τάξη στην πρώτη γραμμή. 

Τρίτο, ο κρίσιμος αυτός ρόλος της εργατικής τάξης αφορά τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και συγκεκριμένα τις απόπειρες των ΗΠΑ, μετά την Ουκρανία και τη Μ. Ανατολή να κλιμακώσουν τα πολεμικά τους σχέδια στον Ειρηνικό, στα οποία η Ν. Κορέα είχε και έχει εξέχουσα θέση.

Τον Απρίλη, Νότιος Κορέα, Ιαπωνία και ΗΠΑ έκαναν μεγάλης κλίμακας κοινές ναυτικές ασκήσεις που είχαν σαν σενάριο πιθανή σύγκρουση με τη Βόρεια Κορέα. Ήδη από τον Αύγουστο του 2023 ο Μπάιντεν συνυπέγραψε με τους ηγέτες της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας στο Λευκό Οίκο την τριπλή συμφωνία “ασφάλειας”, την JAROKUS. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να αναστήσουν την ηγεμονία τους στο Ειρηνικό που απειλείται από την Κίνα με “συμμαχίες προθύμων” – είχε προηγηθεί η αντίστοιχη συμφωνία AUKUS με τη Βρετανία και την Αυστραλία το 2021. Ξέρουν ότι σε περίπτωση πολέμου αυτοί που θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή θα είναι η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, γι’ αυτό και κάνουν διαρκείς προσπάθειες να δυναμώσουν αυτό το τρίγωνο.

Σε αυτή την κατεύθυνση, τον Οκτώβρη η Σεούλ ανακοίνωσε ότι είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε άμεση αποστολή όπλων και πυρομαχικών στην Ουκρανία.  Στηρίζει την Ουκρανία από την αρχή του πολέμου αναπληρώνοντας το στοκ των όπλων και πυρομαχικών των χωρών που τροφοδοτούσαν τον στρατό του Ζελένσκι. 

Αλλά δεν κάνει το ίδιο η νεολαία κα η εργατική τάξη της Ν. Κορέας. Σε πρόσφατο γκάλοπ στα τέλη Νοεμβρίου, ένα 82% του πληθυσμού απάντησε ότι είναι αντίθετο στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία. Μέσα στο καλοκαίρι υπήρξαν κινητοποιήσεις ενάντια στην πολεμική όξυνση των σχέσεων με την Β. Κορέα. Επιπλέον όλο αυτό το διάστημα συνεχίζονται αδιάκοπα οι διαδηλώσεις αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη.

Δεν είναι η Β. Κορέα που φοβάται η άρχουσα τάξη της Ν. Κορέας. Είναι η εργατική τάξη, η νεολαία και η Αριστερά που αυτές τις μέρες στο εσωτερικό της κάνει επίδειξη δύναμης. Η απάντηση στα ιμπεριαλιστικά πολεμικά σχέδια του Τραμπ δεν θα έρθει μέσα από τους στρατιωτικούς και οικονομικούς συνασπισμούς της Κίνας, της Ρωσίας και της Β. Κορέας, αλλά από την ενίσχυση ακριβώς αυτών των δυνάμεων που θα σταματήσουν από τα κάτω μια τέτοια εξέλιξη. 


Ιστορία αγώνων

Aπό το 1910 μέχρι το 1945 ολόκληρη η κορεατική χερσόνησος αποτέλεσε αποικία και προτεκτοράτο της Ιαπωνίας που διαχρονικά την θεωρούσε σαν την πίσω της αυλή. Ο ιαπωνικός ιμπεριαλισμός ήλεγχε στρατιωτικά και οικονομικά τη χώρα απομυζώντας τεράστια οφέλη. Τα κάθε λογής εγκλήματα που διέπραξε εναντίον των Κορεατών όλο αυτό το διάστημα ήταν αναρίθμητα όπως και αναρίθμητες είναι οι ζωές που χάθηκαν σε αυτά. Κορυφώθηκαν όταν η Ιαπωνία μπήκε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τότε περίπου 1 εκατομμύριο Κορεάτες υποχρεώθηκαν σε καταναγκαστική εργασία ενώ 200.000 Κορεάτισες αναγκάστηκαν να γίνουν πόρνες για τον ιαπωνικό στρατό και περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι σκοτώθηκαν.

Η γιαπωνέζικη κατοχή σημαδεύτηκε από την ανάπτυξη ενός αντιαποικιακού κινήματος που ζητούσε την ανεξαρτησία της Κορέας. Σε αυτό άρχισε να παίζει ολένα και μεγαλύτερο ρόλο η εργατική τάξη της Κορέας καθώς ο γιαπωνέζικος ιμπεριαλισμός είχε προχωρήσει σε βιομηχανικές επενδύσεις.

Με την ήττα της Ιαπωνίας το 1945 αυτές οι δυνάμεις πίστεψαν ότι είχε έρθει η ώρα να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Αμέσως μετά την απελευθέρωση οι εργάτες τόσο στο Βορρά όσο και στο Νότο άρχισαν να παίρνουν τον έλεγχο των εργοστασίων που ανήκαν προηγουμένως στους Ιάπωνες καπιταλιστές. Σε όλη τη χώρα ξεπήδησαν νέα όργανα δημοκρατίας - οι λαϊκές επιτροπές. Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1945 ανακηρύχθηκε στη Σεούλ, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας ως προσωρινή κυβέρνηση που βασίστηκε στις πολυάριθμες λαϊκές επιτροπές που σχηματίστηκαν σε κάθε μέρος της χώρας.

Αλλά οι νικήτριες δυνάμεις του πολέμου είχαν άλλα σχέδια. Στις συμφωνίες που έκαναν μεταξύ τους οι ΗΠΑ και η κρατικοκαπιταλιστική ΕΣΣΔ πριν ακόμη λήξει ο πόλεμος, χώρισαν τη χώρα θέτοντας ως όριο όπου θα έφτανε ο στρατός της κάθε πλευράς τον 38ο παράλληλο. Σύντομα οι μεγάλοι νικητές του πολέμου κατέστειλαν κάθε έκφραση πραγματικής λαϊκής δημοκρατίας και άρχισαν τη διαδικασία εγκαθίδρυσης ελεγχόμενων κρατών στις ζώνες κατοχής τους.

Στο Νότο, οι ΗΠΑ κατέστειλαν αδίστακτα τις λαϊκές επιτροπές και διέλυσαν τη Λαϊκή Δημοκρατία επιβάλλοντας τον δικό τους πρόεδρο, τον Σίνγκμαν Ρη που χρησιμοποίησε την τρομοκρατία για να συντρίψει το κίνημα. Στο Βορρά, ο ρωσικός στρατός μετέτρεψε τις λαϊκές επιτροπές σε πειθήνια όργανα που επέβαλαν την «τάξη» στα εργοστάσια και κατέστειλε βάναυσα κάθε αντίθεση στην κατοχή τους, τοποθετώντας τον Κιμ Ιλ Σουνγκ στην εξουσία.

Το 1950 η εκκίνηση του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των υπερδυνάμεων συνοδεύτηκε από τον θερμό πόλεμο που διεξήχθη στο έδαφος της Κορέας μέχρι το 1953, με τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ και τον ΟΗΕ να υποστηρίζουν το νοτιοκορεάτικο στρατό και την Ρωσία και την Κίνα τον βορειοκορεατικό. Στον λεγόμενο «ξεχασμένο πόλεμο» της Κορέας υπολογίζεται ότι σκοτώθηκαν περίπου 4 εκατομμύρια Κορεάτες. 

Το τέλος του πολέμου, όταν καμία από τις δύο πλευρές δεν κατάφερνε να επικρατήσει, διαίρεσε μόνιμα την Κορέα σε δύο κράτη. Στο Βορρά το απομονωμένο κρατικοκαπιταλιστικό καθεστώς του Κιμ στηρίχθηκε στην βοήθεια από την Κίνα και από τη Ρωσία αξιοποιώντας τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς. Από την άλλη, στη Νότιο Κορέα δισεκατομμύρια δολάρια ρίχτηκαν στη χώρα από τις ΗΠΑ, συνοδευόμενα από επενδύσεις ενώ η χώρα άρχισε να γίνεται  βάση παραγωγής για τις ιαπωνικές εταιρείες που αναζητούσαν φθηνό εργατικό δυναμικό.

Εξεγέρσεις

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 ήρθε η βιομηχανική απογείωση που κατέστησε τον νοτιοκορεατικό καπιταλισμό σαν μια από τις «ασιατικές τίγρεις», υπό το δικτατορικό καθεστώς του Παρκ τσανγκ Χου, ενός στρατηγού που είχε καταλάβει την εξουσία με πραξικόπημα το 1961. Ο Παρκ κυβέρνησε ως τη δολοφονία του το 1979, για δεκαοχτώ χρόνια αντιμέτωπος με μια σειρά από κινήματα και εξεγέρσεις που απαιτούσαν δημοκρατία.  

Αλλά η καταστολή δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Τα επόμενα χρόνια είδαν μια τεράστια ανάπτυξη του φοιτητικού και εργατικού κινήματος που το 1987 οδήγησε σε μια εργατική εξέγερση που με απεργίες στους κολοσσούς της κορεάτικης βιομηχανίας γκρέμισε το τελευταίο στρατιωτικό καθεστώς της χώρας. Συνοδεύτηκε από μια άνθηση του εργατικού κινήματος - 1000 συνδικάτα ιδρύθηκαν μόλις μέσα σε ένα τρίμηνο, κατά την πτώση της χούντας το 1987. Μέσα από αυτό το εργατικό κίνημα γεννήθηκε η μαχητική συνομοσπονδία KCTU που πρωτοστάτησε και ενάντια στο τωρινό πραξικόπημα του Γιουν.

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν μέχρι σήμερα η Ν. Κορέα βρέθηκε στο επίκεντρο σκληρών συγκρούσεων ανάμεσα στην κορεατική άρχουσα τάξη που αλλεπάληλες φορές και με διαφορετικές κυβερνήσεις επιχείρησε να τσακίσει ανεπιτυχώς το εργατικό κίνημα και την Αριστερά.

Τον Δεκέμβρη του 2016 ένα μαζικό κίνημα που κατέβασε εκατομμύρια ανθρώπους στους δρόμους επί δυο ολόκληρους μήνες με αποκορύφωμα μια γενική απεργία που κήρυξε η KCTU, γκρέμισε την Παρκ Γκιουν-χιέ, κόρη του πρώην δικτάτορα.

Ο επόμενος πρόεδρος, ο Μουν τζαε Ιν βρέθηκε  αντιμέτωπος με το εργατικό κίνημα – με μια γενική απεργία της KCTU που παρέλευσε τεράστιες βιομηχανίες όπως η General Motors, η Daewoo και η Hundai το 2018 και ένα νέο κύμα απεργιών στη διάρκεια της πανδημίας το 2021. 

Τις εκλογές του Μαϊου του 2022 κέρδισε ο σημερινός προέδρος Γιουν εκπροσωπώντας το δεξιό Κόμμα Λαϊκής Εξουσίας, αφού προϋπήρξε γενικός εισαγγελέας με επιλογή του Μουν τζαε Ιν. Από τον πρώτο μήνα η κυβέρνησή του ήρθε αντιμέτωπη με μια απεργία των εργαζομένων στα φορτηγά που παρέλυσε ολόκληρη τη Νότια Κορέα για μια εβδομάδα. 

Λίγες μέρες πριν κηρύξει τον στρατιωτικό νόμο ήταν αντιμέτωπος με απεργίες στα τρένα, στους ειδικευόμενους γιατρούς των νοσοκομείων. Στις 2 Δεκέμβρη οι εργαζόμενοι σε διάφορα εργατικά συνδικάτα στους τομείς των μεταφορών, της εκπαίδευσης και των δημόσιων υπηρεσιών προχώρησαν σε συντονισμένη απεργία. Στις 3 Δεκέμβρη, επιχείρησε να λύσει την πολιτική κρίση με στρατιωτικό νόμο.