Η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ στη Γαλλία αποτελεί παρελθόν και ο Μακρόν βρίσκεται ακόμη πιο βαθιά στο αδιέξοδο. Πρόκειται για την πιο γρήγορη ανατροπή κυβέρνησης στην ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας. Ο Μπαρνιέ διορίστηκε πρωθυπουργός στις 5 Σεπτέμβρη και στις 4 Δεκέμβρη στη Βουλή ήδη περνούσε η πρόταση μομφής εναντίον του. Ήταν η πρώτη φορά εδώ και πάνω από 60 χρόνια που κυβέρνηση πέφτει με μομφή του κοινοβουλίου. Τα ρεκόρ δεν σταματάνε εδώ. Είναι η πρώτη φορά μετά από περίπου 45 χρόνια που η Γαλλία βρίσκεται στη δεύτερη βδομάδα του Δεκέμβρη χωρίς να έχει καταφέρει να περάσει προϋπολογισμό για την επόμενη χρονιά.
Η πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ είναι τεράστια νίκη για τον κόσμο που έβγαλε την Αριστερά πρώτη δύναμη στις εκλογές του καλοκαιριού και συνέχισε να αντιστέκεται απέναντι σε όλη τη συμπαιγνία του συστήματος και της ακροδεξιάς. Πριν από τις εκλογές, η Λεπέν και οι φασίστες πήγαιναν με όρτσα τα πανιά για να σχηματίσουν κυβέρνηση, έχοντας απέναντί τους έναν Μακρόν χτυπημένο από την κρίση και την αντίσταση του κόσμου. Οι μαζικές διαδηλώσεις και η κινητοποίηση της βάσης της Αριστεράς και της νεολαίας πίεσε και ανάγκασε τα κόμματα της κοινοβουλευτικής Αριστεράς και τη σοσιαλδημοκρατία να σχηματίσουν το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (ΝFP) για να μην χαθούν ψήφοι από τον εκλογικό νόμο.
Το ΝΛΜ βγήκε πρώτο σε έδρες με διαφορά, η συμμαχία του Μακρόν δεύτερη και τρίτοι οι φασίστες. Κι όμως, ο Μακρόν αγνόησε τη δύναμη της Αριστεράς και άρχισε να κάνει παζάρια με τη Δεξιά για να βρει πρωθυπουργό. Χρειάστηκε δυο ολόκληρους μήνες για να καταλήξει στον Μπαρνιέ που ήταν μια επιλογή ακόμη χειρότερη και επικίνδυνη από ό,τι μπορούσε να φανταστεί κανείς. Δεν ήταν απλώς ένας πρωθυπουργός της Δεξιάς, αλλά κάποιος που θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν γέφυρα με την ακροδεξιά και τους φασίστες, έχοντας στην ατζέντα του “νόμο”, “τάξη”, κυνήγι μεταναστών, επέκταση των φυλακών και μείωση της φορολογίας για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Και όντως η γέφυρα με τους φασίστες χτίστηκε. Το κόμμα της Λεπέν δεσμεύτηκε να μην ρίξει την κυβέρνηση και να συζητάει μαζί της σε “προγραμματική βάση”. Συνεπώς, η περιγραφή που πουλάει τώρα ο Μακρόν πως δήθεν “η ακροδεξιά ενώθηκε με την ακροαριστερά πάνω στη βάση της εχθρότητάς τους στη Γαλλική Δημοκρατία” είναι σκέτη απάτη. Η κυβέρνηση Μπαρνιέ που μόλις κατέρρευσε ήταν εξίσου κυβέρνηση του Μακρόν όπως και κυβέρνηση των φασιστών.
Στην πρώτη πρόταση μομφής που κατέθεσε η Αριστερά εναντίον του Μπαρνιέ τον Οκτώβρη, οι βουλευτές της Λεπέν στήριξαν τον Μπαρνιέ. Για να φτάσουμε ως την ψηφοφορία του Δεκέμβρη και να κάνουν κωλοτούμπα είχαν βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο. Στο μεταξύ οι γέφυρές τους με τον Μπαρνιέ προχωρούσαν. Σε κάθε ζήτημα που άνοιγε, ο Μπαρνιέ έδινε στους φασίστες αυτό που του ζητούσαν για να εξασφαλίσει τις ψήφους τους. Και αυτό που ζητούσαν συνήθως ήταν περισσότερος ρατσισμός. Γι’ αυτό και τώρα, πολλοί βουλευτές της Λεπέν απόρησαν με την ξαφνική αλλαγή γραμμής και την ανατροπή μιας κυβέρνησης που “τους έκανε τη δουλειά”. Κάποιοι ψάχνουν την εξήγηση στα δικαστικά προβλήματα στα οποία είναι μπλεγμένη η Λεπέν για την κατάχρηση χρημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, το πρόβλημά τους ήταν βαθύτερο. Ο Μπαρνιέ και ο Μακρόν είχαν ανάγκη έναν προϋπολογισμό λιτότητας. Περιλάμβανε ένα πακέτο περικοπών και αυξήσεων στους φόρους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ταυτόχρονα προχωρούσε σκληρές επιθέσεις στα εργατικά δικαιώματα, πάγωμα στις αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων, κατάργηση χιλιάδων θέσεων εκπαιδευτικών, αλλά και αύξηση από μία σε τρεις στις μέρες της απλήρωτης δουλειάς στις αναρρωτικές άδειες. Οι φασίστες ήταν διατεθειμένοι να τα ψηφίσουν όλα αυτά παίρνοντας τα κατάλληλα ανταλλάγματα, ή τουλάχιστον αν δεν τα ψηφίσουν να αφήσουν τον Μπαρνιέ να τα περάσει με διατάγματα όπως έχουν συνηθίσει να κάνουν οι Γάλλοι πρωθυπουργοί τα τελευταία χρόνια που έχουν χάσει την οποιαδήποτε συναίνεση. Όμως, η αντίσταση στους δρόμους και τους εργατικούς χώρους κλιμακωνόταν.
Όπως γράφει ο Ντενί Γκοντάρ, από την επαναστατική οργάνωση “Autonomie de Classe” στο Παρίσι, ο σχηματισμός της κυβέρνησης Μπαρνιέ με τα αντιδημοκρατικά του χαρακτηριστικά, «άνοιξε χώρο ώστε ο κόσμος από τα κάτω να πει: ‘μιας και δεν υπάρχει λύση [από τα πάνω], θα βγουμε στον αγώνα. Αυτό οδήγησε σε αύξηση των απεργιών σε μια σειρά χώρους, για μισθούς, συνθήκες εργασίας και ενάντια στις απολύσεις. Ο πολλαπλασιασμός των τοπικών απεργιών έβαλε πίεση στα συνδικάτα να καλέσουν σε δράση. Το Δεκέμβρη οι εργαζόμενοι σε πολλούς τομείς της οικονομίας βγαίνουν σε απεργία σε όλη τη Γαλλία. Την Πέμπτη (5 Δεκέμβρη) υπάρχει απεργία στις δημόσιες υπηρεσίες και την εκπαίδευση, την επόμενη Δευτέρα και Τρίτη απεργία στα λιμάνια. Την επόμενη Τετάρτη οι σιδηροδρομικοί ξεκινούν απεργία διαρκείας. Την Πέμπτη (12 Δεκέμβρη) έχει καλεστεί απεργία στις βιομηχανίες».
Πλειοψηφία
Οι φασίστες βρίσκονταν μπροστά στον κίνδυνο να μετατραπούν σε κοινοβουλευτικούς σωτήρες μιας κυβέρνησης που συγκρουόταν με την πλειοψηφία. Έτσι, η πρόταση μομφής που κατέθεσε η Αριστερά πήρε και τις δικές τους ψήφους. Έριξαν την κυβέρνηση που οι ίδιοι είχαν στηρίξει. Ο Μακρόν, μάλιστα, στο “οργισμένο” του διάγγελμα τη Δευτέρα 9 Δεκέμβρη τους ειρωνεύτηκε ότι ψήφισαν μια πρόταση μομφής που βρίζει τους ίδιους και τους ψηφοφόρους τους.
Η ανατροπή του Μπαρνιέ ξανανοίγει όλα τα διλήμματα και για τους από πάνω και για τους από κάτω. Από τη μεριά του ο Μακρόν βρίσκεται σε κατάσταση αφόρητης πίεσης. Το γεγονός ότι συνεχίζει να το παίζει κυρίαρχος του παιχνιδιού δεν πείθει πολλούς. Ένας στους δύο στις δημοσκοπήσεις ζητάει την παραίτηση του Προέδρου. Η πίεση έρχεται με σφοδρότητα και λόγω του προϋπολογισμού. Λέει ότι θέλει να έχει πρωθυπουργό που να περάσει προϋπολογισμό μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη (!), δηλαδή ότι δεν κατάφερε σε δύο μήνες το καλοκαίρι τώρα να το καταφέρει σε 4-5 μέρες.
Ο πανικός αυτός έχει τη βάση του στην οικονομία. Το τελευταίο τεύχος του Economist σχολιάζει πως η γαλλική οικονομία έχει καταντήσει λιγότερο αξιόπιστη και από την ελληνική. Ο Μπαρνιέ λίγο πριν οδηγηθεί στην έξοδο έλεγε ότι τα χέρια του είναι δεμένα λόγω των τεράστιων τόκων που πληρώνει η Γαλλία. Είπε πως πληρώνει 60 δισεκατομμύρια ευρώ για τόκους το χρόνο, “περισσότερα από αυτά που ξοδεύει για την άμυνα και την παιδεία μαζί”.
Τα διλήμματα όμως υπάρχουν και για την αντιπολίτευση. Κάποια από τα κόμματα της ρεφορμιστικής Αριστεράς δηλώνουν έτοιμα να καλύψουν την κενή θέση που αφήνει η Λεπέν δίπλα στο Μακρόν, αποδεχόμενα έναν πρωθυπουργό “από την Αριστερά”. Οι Πράσινοι, το Κομμουνιστικό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα έτρεξαν στις έκτακτες συνομιλίες που κάλεσε ο Μακρόν και συζητάνε για το πρόσωπο του πρωθυπουργού. Ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ο ηγέτης της “Ανυπότακτης Γαλλίας” (που βγήκε πρώτη δύναμη ανάμεσα στα κόμματα του Νέου Λαϊκού Μετώπου στις εκλογές) τους έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: “Συνεχίζω να ελπίζω ότι οι σοσιαλιστές, οι οικολόγοι, οι κομμουνιστές δεν θα κάνουν τη βλακεία να προχωρήσουν σε αυτή την κίνηση. Ότι δεν θα μπουν στην κυβέρνηση και δεν θα καταστρέψουν το Νέο Λαϊκό Μέτωπο”, λέγοντας επίσης: “Θα διώξουμε τον κύριο Μακρόν. Θα φύγει. Η πρότασή μας για αποπομπή του Προέδρου θα ψηφιστεί. Θα την καταθέσουμε ξανά μέχρι να γίνει αποδεκτή. Ο κ. Μακρόν δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία για 30 μήνες, εκτός αν καταφέρει να αποσπάσει ένα κομμάτι από το NFP."
Ο Μακρόν περιγράφει την καινούργια προσπάθειά του να σωθεί, ανοίγοντας διάλογο με την κεντροαριστερά ως “νέα μέθοδο”. Έχει το θράσος να ισχυρίζεται μάλιστα ότι αυτό θα γίνει επί ίσοις όροις σε “προγραμματική βάση”. Ποια προγραμματική βάση “συνεννόησης” με το Σοσιαλιστικό και το Κομμουνιστικό Κόμμα θα έχει η όποια κυβέρνηση όταν απαιτεί να περάσει ο προϋπολογισμός λιτότητας μέσα σε μια βδομάδα; Στο διάγγελμά του τη Δευτέρα όρισε την καινούργια του (φανταστική προς το παρόν) συμμαχία ως μέτωπο αυτών που θέλουν να βρεθεί λύση και είναι υπέρ της Γαλλικής Δημοκρατίας, αφήνοντας εκτός πρόσκλησης όχι μόνο τους φασίστες αλλά και την Ανυπότακτη Γαλλία, στην οποία στην πραγματικότητα συγκέντρωσε όλα του τα πυρά.
Η Ανυπότακτη Γαλλία σωστά επιμένει στο δρόμο της σύγκρουσης με το Μακρόν. Όμως, συνεχίζει να βροντοφωνάζει ότι η σύγκρουση θα γίνει μέσα από τους θεσμούς. Αυτή η λογική περνάει και στην ηγεσία των συνδικάτων η οποία για παράδειγμα, ακύρωσε κάποιες από τις απεργίες που είχε καλέσει για αυτή τη βδομάδα, παρότι η απεργία στις 5 του μήνα είχε μεγάλη επιτυχία και μετατράπηκε σε πανηγυρισμό για την πτώση του Μπαρνιέ. Λένε πως ακυρώνουν την απεργία γιατί αφού έπεσε η κυβέρνηση “δεν υπάρχει συνομιλητής”. Η δύναμη των αγώνων μάς έφτασε μέχρι εδώ. Με τον Μακρόν από επίδοξο σωτήρα της ΕΕ να έχει μετατραπεί σε ένα πολιτικάντη που κλαψουριζει επειδή αντί ο κόσμος να κοιτάζει την ανακαινισμένη Παναγία των Παρισίων και τις χειραψίες του με τον Τραμπ, κυνηγάει να τον ρίξει.