Διεθνή
Συρία: Αγώνας ενάντια στα αρπακτικά

19/12, Συλλαλητήριο στη Δαμασκό για δημοκρατία και δικαιώματα στις γυναίκες

Φλεβάρης 2024. Συλλαλητήριο του DEM στην Ιστανμπούλ. Φωτό: DEM Parti

 

Είκοσι μέρες μετά την πτώση του Άσαντ, ο Τζολάνι, κατά κόσμον Αλ Σάρα, προσπαθεί να εδραιώσει την εύθραυστη εξουσία του στη Συρία με βασικές του επιδιώξεις από τη μια να πάρει την υποστήριξη των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων βεβαιώνοντας ότι δεν αποτελεί απειλή γι’ αυτές και από την άλλη να πάρει τον έλεγχο του κρατικού μηχανισμού εξασφαλίζοντας ως ένα βαθμό τη συναίνεση πρώην αντιπολιτευόμενων δυνάμεων στη μετά-Άσαντ Συρία.   

Όσον αφορά στο πρώτο σκέλος πέτυχε τον αποχαρακτηρισμό του από τις ΗΠΑ ως τρομοκράτη αλλά όχι την άρση των κυρώσεων που αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια της Δύσης προκειμένου η οποιαδήποτε νέα κατάσταση στη Συρία να είναι ευθυγραμμισμένη με τα συμφέροντά της. 

Ταυτόχρονα ο Αλ Σάρα κρατά ανοιχτές τις γέφυρες με τη Ρωσία. Απαντώντας σε ερώτηση για τις ρωσικές βάσεις είπε ότι «η Συρία έχει στρατηγικά συμφέροντα με τη Ρωσία».  Όσον αφορά το Ισραήλ, ο συνεργάτης του Αλ Σάρα και νέος κυβερνήτης της Δαμασκού Μαρουάν δήλωσε: «Το πρόβλημά μας δεν είναι το Ισραήλ. Δεν θέλουμε να αναμειχθούμε σε οτιδήποτε που θα απειλήσει την ασφάλεια του Ισραήλ ή οποιασδήποτε άλλης χώρας». 

Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, ο Άλ Σάρα ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην αυτοδιάλυση της Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ («μια χώρα δεν μπορεί να διοικείται με νοοτροπία οργανώσεων και πολιτοφυλάκων» είπε) και ότι θα προχωρήσει σε «συνέδριο εθνικού διαλόγου» με «ευρεία συμμετοχή της συριακής κοινωνίας» όπου θα αποφασιστούν θέματα όπως «η διάλυση του κοινοβουλίου και η κατάρτιση νέου συντάγματος». Πρόσθεσε βέβαια ότι «η κατάρτιση νέου συντάγματος είναι πιθανόν να χρειασθεί έως και τρία χρόνια» ενώ η «διεξαγωγή εκλογών στην Συρία έως και τέσσερα χρόνια».

Ταυτόχρονα συνεχίζεται η αναδιοργάνωση του στρατού με τον διορισμένο πρωθυπουργό της Συρίας Μπασίρ να δηλώνει ότι το υπουργείο Άμυνας θα ανασυσταθεί περιλαμβάνοντας πρώην αντάρτες αλλά και πρώην αξιωματικούς του στρατού του Άσαντ. 

Και στα δύο σκέλη η κατάσταση είναι ρευστή. Το Ισραήλ, που εισέβαλε αμέσως μετά την πτώση του Άσαντ στη Συρία, δηλώνει ικανοποιημένο από τη στάση Τζολάνι αλλά δεν είναι διατεθειμένο να αποχωρήσει άμεσα από τη χώρα. Την εβδομάδα που πέρασε Ισραήλ και Τουρκία αλληλοκατηγορούνταν για το ποιος έχει καταλάβει περισσότερο έδαφος της Συρίας. Στην Τουρκία, κάτω από την πίεση ενός κινήματος που τον Φλεβάρη διαδήλωνε κατά χιλιάδες στην Κωνσταντινούπολη, ο Ερντογάν και ο Μπαχτσελί αναγκάζονται να υποσχεθούν «τουρκοκουρδική προσέγγιση» αφήνοντας το DEM να επισκεφθεί τον Οτσαλάν που από την φυλακή ζήτησε «ενίσχυση της τουρκοκουρδικής αδελφοσύνης». Αλλά ταυτόχρονα ο Ερντογάν απειλεί με τουρκική χερσαία επίθεση αν οι Κούρδοι στο βορρά της Συρίας δεν καταθέσουν τα όπλα όπως έχει ζητήσει ο Αλ Σάρα. Οι Κούρδοι της Συρίας κατήγγειλαν ότι ο τουρκικός στρατός ετοιμάζεται για επίθεση ευρείας κλίμακας εναντίον τους και ζήτησαν από τις ΗΠΑ των οποίων έχουν μέχρι τώρα την υποστήριξη να αποτρέψουν μια τέτοια εξέλιξη. 

Αντικρουόμενα συμφέροντα

Η αμερικάνικη διπλωματία θα πρέπει να βρει τρόπο από τη μια να συμβιβάσει τα αντικρουόμενα συμφέροντα τριών συμμάχων της -με τις αραβικές χώρες να διεκδικούν επίσης τον δικό τους ρόλο στην περιοχή- και από την άλλη να ελέγξει την πολιτική κατάσταση στη Συρία με μια σταθερή και ελεγχόμενη από αυτήν κυβέρνηση. Αλλά τα όποια σχέδια μιας τέτοιας κυβέρνησης, όπως και αυτά των ΗΠΑ και των υπόλοιπων αρπακτικών που βρίσκονται στο έδαφος της Συρίας, έχουν να αντιμετωπίσουν και ένα νέο παράγοντα: Το λαό της Συρίας. 

Οι πρώτες είκοσι μέρες της μετά-Άσαντ εποχής σημαδεύτηκαν από την επιστροφή του κόσμου στους δρόμους. Τους μαζικούς πανηγυρισμούς για την πτώση του Άσαντ ακολούθησαν μια σειρά διαδηλώσεις που ζητάνε σύλληψη των υψηλόβαθμων στελεχών που συμμετείχαν στα εγκλήματα του Άσαντ, ίσα δικαιώματα για τις γυναίκες, δημοκρατία, να μπει φραγμός στις συγκρούσεις και τις διακρίσεις σε βάρος κοινοτήτων με βάση τη θρησκεία ή την εθνικότητα που απειλούν να οδηγήσουν σε νέα θρησκευτικό/ πόλεμο αλλά και διαδηλώσεις ενάντια στο Ισραήλ. 

Ο Αλ Σάρα μπορεί να μην έχει πρόβλημα με τον ισραηλινό στρατό στα εδάφη της Συρίας αλλά οι κάτοικοι στα κατεχόμενα έχουν. Στις 20 Δεκεμβρίου κάτοικοι των πόλεων της λεκάνης Γιαρμούκ στη δυτική επαρχία Νταράα διαδήλωσαν προς έναν στρατώνα όπου σταθμεύουν ισραηλινοί στρατιώτες κατά της σιωνιστικής κατοχής. Ο ισραηλινός στρατός άνοιξε πυρ τραυματίζοντας ένα διαδηλωτή. 

Ανήμερα τα Χριστούγεννα, ισραηλινοί στρατιώτες άνοιξαν ξανά πυρ εναντίον νέας συγκέντρωσης που έγινε στην περιοχή Κουνέιτρα απαιτώντας να σταματήσει η κατάληψη συριακού εδάφους από το Ισραήλ, με αποτέλεσμα επτά τραυματίες ανάμεσά τους και ένα παιδί. «Καλούμε τη διεθνή κοινότητα, τα αραβικά έθνη και τις δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών να σταματήσουν τις ισραηλινές επιθέσεις στα χωριά και τις πόλεις της Κουνέιτρα» δήλωσε ο Σαντί Αμπού Ζαϊντ κάτοικος της περιοχής. Ένας άλλος, ο Φαγιέζ Αλ Μπαντάρ ζήτησε επιτακτικά να σταματήσει η «ισραηλινή αλαζονεία», λέγοντας: «Όποιο κι αν είναι το κόστος, όσο αίμα κι αν χυθεί, δεν θα εγκαταλείψουμε τη γη μας».

Δικαιώματα

Στις 19 Δεκέμβρη μεγάλο συλλαλητήριο έγινε στην κεντρική πλατεία της Δαμασκού. Τα συνθήματα και τα πλακάτ έγραφαν «ο συριακός λαός είναι ένας» -ενάντια στις διαιρέσεις ανάμεσα στις κοινότητες της  πολυθρησκευτικής και πολυεθνικής Συρίας- «θέλουμε δημοκρατία, όχι θρησκευτικό κράτος», «δεν υπάρχει ελεύθερο έθνος χωρίς ελεύθερες γυναίκες». 

«Οι γυναίκες πρέπει να έχουν φωνή στη νέα κοινωνία» δήλωσε μια διαδηλώτρια που φορούσε λευκό χιτζάμπ. Μια άλλη έλεγε ότι «οι γυναίκες της Συρίας ήταν σταθεροί συνεργάτες στους δρόμους, στην προστασία των διαδηλωτών, στην περίθαλψη των τραυματιών και στις φυλακές και τα κέντρα κράτησης… Ο λαός που βγήκε στους δρόμους ενάντια στο δολοφονικό καθεστώς είναι έτοιμος να βγει ξανά και να κυβερνήσει». «Για περισσότερα από 50 χρόνια, βρισκόμαστε υπό τυραννική διακυβέρνηση που έχει εμποδίσει την κομματική και πολιτική δραστηριότητα στη χώρα» δήλωσε ένας άλλος διαδηλωτής. «Σήμερα προσπαθούμε να οργανώσουμε τις υποθέσεις μας προκειμένου να επιτύχουμε ένα κοσμικό, πολιτικό, δημοκρατικό κράτος που θα αποφασίζεται στην κάλπη» (πηγή: Arab Weekly).

Χριστιανοί, και όχι μόνο, διαδήλωσαν σε διάφορες πόλεις μετά την καύση ενός χριστουγεννιάτικου δέντρου στις 23 Δεκεμβρίου κοντά στη Χάμα στην κεντρική Συρία, με ένα θρησκευτικό ηγέτη προσκείμενο στην HTS να υποστηρίζει ότι η πράξη έγινε από «μη Σύριους» μαχητές και να δηλώνει ότι «το δέντρο θα αποκατασταθεί και θα ανάψει μέχρι αύριο το πρωί». Διαδηλώσεις επίσης έγιναν στις πόλεις Τζαμπάλ, Καρντάχα, Λατάκια στην Ταρτούς, και στην Χομς από αλαουίτες (την θρησκευτική κοινότητα από την οποία προέρχεται ο Άσαντ) για να καταγγείλουν την πυρπόληση ενός ιερού τους στο Χαλέπι. Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν μετά από την κυκλοφορία ενός βίντεο που όμως είχε γυριστεί πριν από 25 μέρες κατά την προέλαση της HTS. Στην Χομς η κυβέρνηση Αλ Σάρα απάντησε απαγορεύοντας την κυκλοφορία. 

Μεγάλες διαδηλώσεις γίνονται και στα εδάφη που ελέγχονται από τους Κούρδους απαιτώντας δικαιώματα για τις γυναίκες και καταγγέλλοντας επιθέσεις του τουρκικού στρατού και των ελεγχόμενων από την Τουρκία αντάρτικων ομάδων.

Σε ανακοίνωσή του το Επαναστατικό Αριστερό Ρεύμα Συρίας καταγγέλλει κάθε κίνηση που περιορίζει μέσω της καταστολής ή της απαγόρευσης της κυκλοφορίας το δικαίωμα στη συγκέντρωση τονίζοντας ότι «η Συρία σήμερα χρειάζεται να κλείσει την πόρτα σε όλες τις μισαλλόδοξες σεχταριστικές και ρατσιστικές φωνές και να περάσει στο διάλογο και την κριτική με ελεύθερη πολιτική, συνδικαλιστική και κοινωνική δράση… Απέναντι σε αυτούς που νομίζουν ότι μόνο αυτοί έχουν νικήσει, λέμε: Η νίκη ανήκει στο σύνολο του συριακού λαού». 

Σε κάλεσμά του για συγκεντρώσεις ενάντια στην ισραηλινή εισβολή κατήγγειλε «την επαίσχυντη σιωπή που εκδηλώνεται με την απροθυμία μιας μερίδας των πολιτικών και στρατιωτικών δυνάμεων στη Συρία να καταδικάσουν και να καταγγείλουν αυτή τη βάναυση επίθεση» καλώντας σε «ενότητα του συριακού λαού ενάντια στην κατοχή» και για «την απόρριψη κάθε ξένης επέμβασης, για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Συρίας».