Γιουν Σαγκιόλ
Η κρίση στη Νότια Κορέα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος εκ μέρους του προέδρου όχι μόνο δεν σταμάτησε αλλά βάθυνε περισσότερο μέσα στις γιορτές. Τα γεγονότα της περασμένης βδομάδας έφεραν στο προσκήνιο με μεγάλη ένταση τρεις ευρύτερες διαστάσεις. Πρώτον, εξελίσσεται μια σύγκρουση στο εσωτερικό του κράτους. Δεύτερον έγινε πιο καθαρή η συγκρότηση μιας ακροδεξιάς πτέρυγας στο κυβερνών δεξιό κόμμα που επιχειρεί να υπερασπίσει το πραξικόπημα και στους δρόμους. Τρίτον, οι εξελίξεις είναι στενά δεμένες με τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, τη συμμαχία της Νότιας Κορέας με τις ΗΠΑ και την περικύκλωση της Κίνας.
Θυμίζουμε πως ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Γιουν Σαγκιόλ, κήρυξε στρατιωτικό νόμο αργά το βράδυ της 3ης Δεκέμβρη, υποστηρίζοντας ότι η αντιπολίτευση είναι επικίνδυνη γιατί λίγο πολύ παίζει το παιχνίδι της Βόρειας Κορέας. Ο ξεσηκωμός του κόσμου και οι απεργίες κράτησαν το κοινοβούλιο ανοιχτό, ανάγκασαν τους βουλευτές να μπουν στο κτίριο παρά τις προσπάθειες του στρατού και τις αστυνομίας και να αρνηθούν τον στρατιωτικό νόμο. Ο Σαγκιόλ πήρε πίσω το πραξικόπημα. Το κίνημα παρέμεινε ενεργό με μαζικές κινητοποιήσεις απαιτώντας την πτώση της κυβέρνησής του, καθαίρεση του Σαγκιόλ και διώξεις σε βάρος του ίδιου και όλων των υπευθύνων. Στις 14 Δεκέμβρη τελικά απομακρύνθηκε από πρόεδρος, σε αναμονή της τελικής απόφασης του συνταγματικού δικαστηρίου.
Ωστόσο, αντί να αποδεχθεί τη μοίρα του, δεσμεύτηκε στους οπαδούς του ότι “θα δώσει τη μάχη ως το τέλος”. Αυτή η δέσμευση μετατράπηκε μέσα στις γιορτές σε άρνησή του να παρουσιαστεί στις αρχές για να απολογηθεί. Στις 31 Δεκέμβρη εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του και στις 3 Γενάρη οι υπηρεσίες του κράτους πήγαν να τον συλλάβουν. Όμως, δεν τα κατάφεραν. Βρέθηκαν αντιμέτωποι με μονάδες του στρατού και όταν πέρασαν τα πρώτα εμπόδια, χωρίς συγκρούσεις, έφτασαν μπροστά σε μια πολυάριθμη προσωπική φρουρά του Σαγκιόλ που δεν τους επέτρεψε τη σύλληψη. Μέσα σε 4-5 ώρες, οι υπηρεσίες ανακοίνωσαν πως δεν θα προχωρήσουν στη σύλληψη για να αποφύγουν να χυθεί αίμα.
Φυσικά, όπως θυμίζουν οι σύντροφοι της αδελφής μας εφημερίδας “Εργατική Αλληλεγγύη” από τη Σεούλ, οι ίδιες υπηρεσίες του κράτους δεν έχουν διστάσει να σκοτώσουν ανθρώπους που αντιστέκονται στις εξώσεις από τα σπίτια τους ή να χρησιμοποιήσουν ελικόπτερα, δακρυγόνα και τέιζερ σε βάρος εργατών που έχουν κάνει κατάληψη στα εργοστάσια όταν έχουν εντολή για συλλήψεις.
Οι κρατικοί μηχανισμοί αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εσωτερικές διαβουλεύσεις για το πώς θα προχωρήσουν. Το γεγονός ότι διστάζουν ανατρέπει την εικόνα που επιχείρησε να περάσει μία πτέρυγα του κυβερνώντος κόμματος, ότι δήθεν το πραξικόπημα ήταν μια προσωπική τρέλα του Σαγκιόλ και πλέον η δημοκρατία αποκαταστάθηκε. Η αλήθεια είναι ότι το βράδυ του πραξικοπήματος, ούτε ένας στρατηγός του κορέατικου στρατού δεν αρνήθηκε να εκτελέσει τις εντολές για επιβολή στρατιωτικού νόμου. Αν δεν είχε υπάρξει η αντίσταση στους δρόμους, η δικτατορία θα είχε ήδη μετατραπεί σε κανονικότητα. Ακόμη και στη συνέχεια, χρειάστηκαν αλλεπάλληλες ψηφοφορίες στο κοινοβούλιο για να παυθεί ο Σαγκιόλ. Μεγάλο μέρος του κόμματός του υπεράσπιζε τις πράξεις του.
Η δεύτερη διάσταση που καταγράφηκε ήταν πως εκτός από τη φρουρά του Σαγκιόλ, είχαν μαζευτεί και περίπου 1000 υποστηρικτές του για να εμποδίσουν τη σύλληψή του. Ο ίδιος ο Σαγκιόλ συνομιλούσε μαζί τους, ενθαρρύνοντάς τους και αποκαλώντας τους “πολίτες με πατριωτισμό”. Ο Σαγκιόλ ήταν γνωστό ότι ήταν επικεφαλής της πιο δεξιάς πτέρυγας του Λαϊκού Κόμματος. Αλλά πλέον η ρητορική τους περιλαμβάνει συγκρίσεις με τον Τραμπ, υποσχόμενοι τη “μεγάλη εκδίκηση” που θα έρθει με μαζική κινητοποίηση της ακροδεξιάς στους δρόμους. Είναι βέβαια πολύ μακριά από κάτι τέτοιο, καθώς 1000 κυρίως ηλικιωμένοι που μαζεύτηκαν υπέρ του Σαγκιόλ δεν συγκρίνονται με το φοιτητικό και εργατικό κίνημα που μπλοκάρισε το πραξικόπημα. Όμως, τα συνθήματα των υποστηρικτών του έχουν ενδιαφέρον γιατί συνδέονται με την τρίτη διάσταση των εξελίξεων.
Οι υποστηρικτές του Σαγκιόλ κρατούσαν κορεάτικες και αμερικάνικες σημαίες, λέγοντας πως κάνουν υπομονή για να αναλάβει ο Τραμπ επίσημα την προεδρία των ΗΠΑ και να έρθει σε βοήθεια του Σαγκιόλ και να σωθεί η “ειδική σχέση” Νότιας Κορέας - ΗΠΑ.
Η Νότια Κορέα είναι τεράστιας σημασίας κρίκος για τα αμερικάνικα συμφέροντα και τον ανταγωνισμό με την Κίνα. Γι’αυτό και η ίδια η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε το παν για να διατηρηθεί η ομαλότητα από τις 3 Δεκέμβρη και μετά. Οι δηλώσεις “υπέρ της δημοκρατίας” έγιναν πάντα εκ των υστέρων, δίνοντας χρόνο στον Σαγκιόλ, στο κόμμα του και το κράτος να κάνουν ό,τι χειρισμούς έκριναν κατάλληλους. Γι’ αυτό και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, βρέθηκε τις τελευταίες μέρες στη Σεούλ, κάνοντας συναντήσεις με τους υπουργούς, λες και δεν εξελίσσονταν την ίδια στιγμή τα αίσχη με την αποτυχημένη σύλληψη του Σαγκιόλ. Όσες φορές κι αν ρωτήθηκε ο Μπλίνκεν, απαντούσε πως έχει εμπιστοσύνη στους θεσμούς της Κορέας.
Μόλις στις 10 Γενάρη έχουν ορίσει συνάντηση Νότιας Κορέας - ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον για τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα πυρηνικά. Η κυβέρνηση με την οποία συνομιλούν οι ΗΠΑ είναι η ίδια η κυβέρνηση του Σαγκιόλ, χωρίς τον ίδιο. Ο εκτελών χρέη προέδρου, Τσόι Σανγκμόκ, ήταν εκλεκτός του Σαγκιόλ, διορισμένος από τον ίδιο και υπερασπιστής της γραμμής για “αποκινεζοποίηση” της νοτιοκορεάτικης οικονομίας. Ο Μπλίνκεν δηλώνει χαρούμενος που συνεργάζεται μαζί του. Το κίνημα που σταμάτησε τους στρατηγούς έχει μπροστά του τη συνέχεια για να τους ανατρέψει όλους μαζί με τις βρόμικες συμμαχίες τους.