Και στην κρίση και στους αγώνες: Ισπανία όπως Ελλάδα

Στην Ιταλία, όλοι παραδέχονται πως ο “μήνας του μέλιτος” του Μόντι τελείωσε και πλέον δεν θα μπορούν να τον χρησιμοποιούν ως διεθνές πρότυπο απέναντι στις αποτυχίες του Παπαδήμου. Τα συνδικάτα έχουν μπει σε θέση μάχης ενάντια στην κατάργηση του άρθρου 18 που προστατεύει απέναντι στις μαζικές απολύσεις και ο Μόντι πλέον αναγκάζεται να κάνει διαρκή παζάρια με τα κόμματα της κυβέρνησής του για να κρατηθεί όρθιος. Η CGIL, η μεγαλύτερη συνομοσπονδία κατευθύνεται προς κλαδικές απεργίες, διαδηλώσεις και προετοιμασία γενικής απεργίας μέσα στον Απρίλη ή το Μάη.

Στην Ισπανία η ταχύτητα είναι καταιγιστική. Η κυβέρνηση της Δεξιάς που έχει ανέβει στην εξουσία μόλις τρεις μήνες, αποδεικνύεται ανίκανη να διαχειριστεί την κρίση, βλέπει την πολιτική της επιρροή να υφίσταται σοβαρά πλήγματα και πλέον έχει να αντιμετωπίσει ένα εργατικό κίνημα που έκανε επίδειξη δύναμης στην απεργία της 29 Μάρτη.

Η Ισπανία έχει τη μεγαλύτερη ανεργία σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, 23,6%. Το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται όταν αφορά τους νέους. Μέσα σε τέτοιες συνθήκες, η επιλογή της κυβέρνησης του Ραχόι και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προχωρήσει σε άγριες περικοπές, οδηγεί σε κατάσταση σοκ. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει περικοπές 21,2% στην εκπαίδευση, 13,7% στις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες ισότητας, μεγάλες περικοπές στην υγεία, κατάργηση εργατικών δικαιωμάτων. Μόλις την περασμένη Παρασκευή ανακοίνωσε νέα μέτρα ύψους 27 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Στις 25 Μάρτη, ο Ραχόι πήρε μια πρώτη γεύση ότι τα πράγματα δεν πάνε καθόλου όπως τα προγραμματίζει. Στις εκλογές που έγιναν στην περιφέρεια της Ανδαλουσίας, παρότι στις πρόσφατες εθνικές εκλογές η Δεξιά είχε σαρώσει, τελικά δεν κατάφερε να πάρει την τοπική κυβέρνηση. Με τη βοήθεια της Ενωμένης Αριστεράς, το PSOE (το αδελφό κόμμα του ΠΑΣΟΚ) θα συνεχίσει να κυβερνά την αυτόνομη περιφέρεια, όπως κάνει συνεχώς από το 1982.

Η άνοδος της Ενωμένης Αριστεράς ήταν από μόνη της καταγραφή μιας πολιτικής στροφής. Η Ενωμένη Αριστερά (με βασικές δυνάμεις το Κομμουνιστικό Κόμμα και τους Πράσινους) πήρε 11,3% από 7,1% που είχε πάρει πριν από τέσσερα χρόνια. Ακόμη και μια Αριστερά σαν την κοινοβουλευτική της Ισπανίας που έκανε και συνεχίζει να κάνει όλους τους πιθανούς συμβιβασμούς, καταφέρνει και αναδεικνύεται σαν πόλος του πολιτικού σκηνικού. Θυμίζουμε ότι στις εθνικές εκλογές του 2008 είχε παραλίγο κηρυχτεί το ιστορικό τέλος της ισπανικής Αριστεράς, καθώς είχε μείνει μόνο με δύο βουλευτές στο κοινοβούλιο, αρνητικό ρεκόρ από την πτώση της δικτατορίας του Φράνκο.

Αυτή η εξέλιξη είναι επίσης σε “ελληνική” κατεύθυνση. Μόλις την περασμένη Άνοιξη, τα μαζικά κινήματα των Αγανακτισμένων στις πλατείες της Ισπανίας (που συμβολικά αποκαλούνται Κίνημα 15 Μάη) οδήγησαν σε απόψεις ότι η Αριστερά θα βγει οριστικά εκτός εξελίξεων, μιας και ο κόσμος που αγανακτεί δεν στρέφεται σε κόμματα, ούτε σε συνδικάτα. Τα αποτελέσματα των εκλογών δεν έδειξαν αυτό. Πάνω από όλα όμως, αυτή η περιγραφή διαψεύστηκε στη γενική απεργία της 29 Μάρτη.

Οι σύντροφοι της οργάνωσης Εν Λούτσα (“Στον Αγώνα”, αδελφή οργάνωση του ΣΕΚ στην Ισπανία), μπήκαν με ενθουσιασμό στη μάχη της απεργίας, δίνοντας όλες τους τις δυνάμεις για να κινητοποιήσουν τους εργατικούς χώρους, αλλά και να στρέψουν το κίνημα της “15 Μάη” σε αυτήν την κατεύθυνση. Στην ανακοίνωση που έβγαλαν μία μέρα μετά την απεργία, αναφέρουν ανάμεσα σε άλλα:

“Η απεργία στις 29 Μάρτη ήταν μια επιτυχία για πολλούς λόγους. Πρώτον γιατί η οργάνωση γενικής απεργίας με μια αγορά εργασίας γεμάτη ανεργία και ανασφάλεια, είναι από μόνο του μεγάλη υπόθεση. Πάρα πολλοί εργάτες και εργάτριες διακυβεύουν περισσότερα πράγματα από ένα σκέτο μεροκάματο όταν κάνουν απεργία, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα. Και παρόλα αυτά εκατομμύρια απήργησαν στις 29Μ.

Πλειοψηφική

Δεύτερον, η απεργία υπήρξε πλειοψηφική. Η συμμετοχή στους καθοριστικούς τομείς της οικονομίας ήταν μεγαλύτερη από την προηγούμενη γενική απεργία, στις 29 Σεπτέμβρη του 2010. Στον τομέα του ηλεκτρισμού, στο παραγωγικό κομμάτι, η συμμετοχή ήταν 88%. Στο δημόσιο η συμμετοχή είχε ανισότητες ανά περιοχή, αλλά τα μεγαλύτερα ποσοστά ήταν εκεί που υπήρχαν ανοιχτές μάχες (Καταλωνία, Μαδρίτη, Γαλικία).

Όσον αφορά τη δυσκολία να οργανωθεί απεργία σε τομείς που παραδοσιακά δεν έχουν συνδικαλισμό, ιδιαίτερα στα μικρά εμπορικά καταστήματα, τα νούμερα δείχνουν ότι στην απεργία συμμετείχαν δέκα εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου 4-5 φορές περισσότεροι από όσους ανήκουν επισήμως σε κάποιο συνδικάτο.

Τρίτον, η απεργία υπήρξε επιτυχία λόγω του επιπέδου μαχητικότητας και ευρύτητας στις απεργιακές φρουρές και στις διαδηλώσεις. Η συμμετοχή των κοινωνικών κινημάτων τροφοδότησε τη δράση μέσα στις διάφορες επιχειρήσεις, και πάρθηκαν μια σειρά πρωτοβουλίες για να προχωρήσει η απεργία πιο πέρα, σε δρόμους και σε γειτονιές, τόσο πριν όσο και στην ίδια τη μέρα της απεργίας.

Στις ενωτικές απεργιακές φρουρές – εντυπωσιακά μεγάλες στη Μαδρίτη, τη Βαρκελώνη και άλλες πρωτεύουσες, πήραν μέρος ακτιβιστές της 15 Μάη και πάρα πολύς μη συνδικαλισμένος κόσμος. Μπήκαν σε κίνηση και οργάνωσαν απεργιακές φρουρές και διαδηλώσεις, ακτιβιστές που δεν είχαν συμμετάσχει ούτε στην απεργία του 2010, ούτε στις επιμέρους απεργίες που προετοίμασαν τη γενική απεργία. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτες είναι οι μαζικές διαδηλώσεις το πρωί και το βράδυ της 29 Μάη, με πάνω από ενάμισυ εκατομμύριο συμμετέχοντες και με ιστορικούς αριθμούς συμμετοχής σε πολλές πόλεις. Είναι απόδειξη ότι πέρα από την ανεργία, υπάρχει μια τεράστια κοινωνική ραχοκοκαλιά, που είναι ενεργή ενάντια στη αντεργατική μεταρρύθμιση του Λαϊκού Κόμματος. Οι διαδικασίες κοινωνικής συνειδητοποίησης που ενεργοποιήθηκαν μετά τις 15 Μάη ενίσχυσαν την απεργία στον κόσμο που παλιότερα έβλεπε τέτοιες μέρες σαν κάτι που δεν τον αφορούσε.”

Οι σύντροφοι επίσης προειδοποιούν: “Παρά την άμεση διεθεσιμότητα που εξέφρασαν οι ηγεσίες των συνομοσπονδιών CCOO και UGT για διαπραγμάτευση της μεταρρύθμισης, η κυβέρνηση Ραχόι βρίσκεται αντιμέτωπη -όπως και πολλοί από τους ομολόγους της σε άλλα κράτη- με την πίεση από την πλευρά της ΕΕ να μην μειώσει το ρυθμό και την ένταση των κοινωνικών επιθέσεων. Δεν είναι πολύ πιθανό ότι θα υποχωρήσει στις απαιτήσεις των κινημάτων και θα ήταν λάθος από την CCOO και την UGT να μπουν σε μια δυναμική αποκινητοποίησης με στόχο τις διαπραγματεύσεις. Τα συνδικάτα πρέπει να ορίσουν μια καινούργια μεγάλη μέρα αγώνα.”